Σειρά αυστηρών ρυθμίσεων που ξεκινούν από την πλήρη κατάργηση των μετρητών στις πληρωμές ενοικίων έως αυξημένα πρόστιμα για παραβιάσεις στις ηλεκτρονικές συναλλαγές και σαρωτικές παρεμβάσεις στο καθεστώς των βραχυχρόνιων μισθώσεων, προβλέπει το νέο νομοσχέδιο για τον Τελωνειακό Κώδικα του υπουργείου Οικονομικών που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Το σχέδιο νόμου επανακαθορίζει κρίσιμους όρους για τη λειτουργία της αγοράς, επιδιώκοντας να περιορίσει τη φοροδιαφυγή και να ενισχύσει τη διαφάνεια στις συναλλαγές. Από το 2026, όλες οι μισθώσεις ακινήτων μεταξύ φυσικών προσώπων θα πρέπει να εξυπηρετούνται αποκλειστικά μέσω τραπεζικών λογαριασμών που θα είναι δηλωμένοι στην ΑΑΔΕ. Η πληρωμή ενοικίου σε μετρητά παύει να αναγνωρίζεται φορολογικά — γεγονός που συνεπάγεται ποινές και απώλειες ωφελημάτων: οι ενοικιαστές δεν θα δικαιούνται επιδόματα στέγασης ή έκπτωση φόρου και οι ιδιοκτήτες θα βρεθούν αντιμέτωποι με φορολογικές κυρώσεις.
Αυστηροποίηση στα POS και στο σύστημα IRIS
Σημαντική αυστηροποίηση προβλέπεται για τη χρήση τερματικών POS. Από το φθινόπωρο, οι επιχειρήσεις θα υποχρεούνται να δέχονται πληρωμές μέσω του συστήματος IRIS, ενώ η χρήση POS που δεν είναι δηλωμένα ή δεν διασυνδέονται με την ΑΑΔΕ επισύρει πρόστιμα 10.000 έως 20.000 ευρώ, ανάλογα με το λογιστικό καθεστώς της επιχείρησης. Εξαιρέσεις με μειωμένα πρόστιμα προβλέπονται μόνο για ορεινές και νησιωτικές περιοχές.
Με το νέο νομοσχέδιο, κάθε ακίνητο που διατίθεται για βραχυχρόνια μίσθωση, τύπου Airbnb, θα θεωρείται «υποκατάστημα» και θα επιβαρύνεται με ετήσιο τέλος επιτηδεύματος 600 ευρώ. Το μέτρο αφορά φυσικά και νομικά πρόσωπα, ενώ για μη κερδοσκοπικές εταιρείες το αντίστοιχο τέλος περιορίζεται στα 300 ευρώ. Στόχος είναι η εξίσωση με τις υποχρεώσεις των επαγγελματιών της φιλοξενίας και η ενίσχυση της φορολογικής διαφάνειας.
Αυξήσεις στα πρόστιμα για φορολογικά παραστατικά
Αύξηση προβλέπεται και στα πρόστιμα για τη διακίνηση αγαθών χωρίς συνοδευτικά φορολογικά έγγραφα. Για παραβάτες με απλογραφικά βιβλία, το πρόστιμο αυξάνεται στις 5.000 ευρώ (από 500 σήμερα), ενώ για όσους τηρούν διπλογραφικά φτάνει τις 10.000 ευρώ. Η ρύθμιση τίθεται σε εφαρμογή από 2 Ιουνίου 2025 και συνοδεύεται από διασταυρώσεις με νέες τεχνολογίες επιτήρησης μεταφορών.
Ειδικές ρυθμίσεις εισάγονται για αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα υψηλού εισοδήματος που επιλέγουν να μεταφέρουν φορολογική κατοικία στην Ελλάδα. Μέλη της οικογένειάς τους δύνανται πλέον να εντάσσονται στο ευνοϊκό καθεστώς εντός 15ετίας, με ετήσια εισφορά 20.000 ευρώ ανά άτομο. Παράλληλα, μειώνεται στις 250.000 ευρώ (από 1 εκατ. ευρώ) το ελάχιστο λειτουργικό κόστος για τα family offices.
Πρόσθετες διατάξεις και ρυθμίσεις
· Δυνατότητα ρύθμισης 72 δόσεων για όσους επλήγησαν από φυσικές καταστροφές, όπως η κακοκαιρία Daniel.
· Απαλλαγή από φορολόγηση για παροχές υγείας εργαζομένων που καλύπτονται από τον εργοδότη.
· Ειδικό φορολογικό καθεστώς για πληρώματα ιδιωτικών σκαφών αναψυχής (15% για αξιωματικούς, 10% για κατώτερο πλήρωμα).
· Φορολογική ενημερότητα σε πρόσωπα με αλληλέγγυα ευθύνη σε περιπτώσεις μεταβίβασης ακινήτων.
Το σχέδιο νόμου αποτελεί μια από τις ευρύτερες προσπάθειες αναδιάρθρωσης του φορολογικού πλαισίου, επιχειρώντας να θωρακίσει τη φορολογική διοίκηση, να ενισχύσει την ψηφιακή συμμόρφωση και να περιορίσει τη φοροδιαφυγή, ενισχύοντας ταυτόχρονα τα έσοδα του Δημοσίου.