Οι ψηφιακές τράπεζες, οι οποίες διενεργούν όλες τις συναλλαγές ηλεκτρονικά, χωρίς κανένα φυσικό κατάστημα, αποτελούν ουσιαστικά την προέκταση του ψηφιακού μετασχηματισμού των παραδοσιακών πιστωτικών ιδρυμάτων, τα οποία έχουν περιορίσει δραστικά το δίκτυο των καταστημάτων.
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της ΕΚΤ για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, στο τέλος του 2024 λειτουργούσαν 60 αμιγώς ψηφιακές τράπεζες στην Ευρωζώνη, από τις οποίες οι 7 ήταν θυγατρικές παραδοσιακών τραπεζών. Το μερίδιό τους στο ενεργητικό του τραπεζικού συστήματος παραμένει ακόμη χαμηλό, αν και αυξήθηκε από 3,1% το 2019 στο 3,9% το 2024.
Στην Ελλάδα, άδεια από την ΕΚΤ για λειτουργία ως digital bank έχει λάβει η Snappi, θυγατρική της Τράπεζας Πειραιώς, η οποία ξεκινά τη λειτουργία της τον Ιούνιο.
Υψηλότερα επιτόκια καταθέσεων και ρευστότητα
Βασικό χαρακτηριστικό των ψηφιακών τραπεζών, σύμφωνα με την ΕΚΤ, είναι ότι ενισχύουν τον ανταγωνισμό, καθώς προσφέρουν υψηλότερα επιτόκια για την προσέλκυση καταθέσεων. Η χρηματοδότησή τους γίνεται κατά 80% από καταθέσεις νοικοκυριών, ενώ μικρή είναι η συμβολή των καταθέσεων επιχειρήσεων και των δανείων (repos) από τη διατραπεζική αγορά.
Το μέσο επιτόκιο καταθέσεων που προσφέρουν οι ανεξάρτητες ψηφιακές τράπεζες ανερχόταν κατά μέσο όρο σε περίπου 2,5% στην περίοδο 2019-2024 έναντι 1,5% που πρόσφεραν οι ψηφιακές τράπεζες, θυγατρικές παραδοσιακών τραπεζών και 1% οι συστημικές τράπεζες της Ευρωζώνης.
Χαρακτηριστικό των ψηφιακών τραπεζών, σύμφωνα με την ΕΚΤ, είναι ότι διατηρούν υψηλά επίπεδα ρευστότητας, καθώς αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο bank run λόγω της στενής βάσης χρηματοδότησής τους.
Διαβάστε επίσης: Snappi: Εως τον Ιούνιο το λανσάρισμα της πρώτης ελληνικής neobank – Στόχος 100.000 πελάτες το 2025
Δύο μοντέλα για το ενεργητικό
Οσον αφορά το ενεργητικό τους, δύο είναι τα μοντέλα λειτουργίας τους. Το πρώτο είναι αυτό των παραδοσιακών τραπεζών που χρησιμοποιούν τις καταθέσεις τους για να χορηγούν δάνεια και οι ψηφιακές τράπεζες εξειδικεύονται συνήθως σε κάποια κατηγορία δανείων - καταναλωτικά, στεγαστικά ή επιχειρηματικά - με μόνο λίγες να έχουν διαφορετικά χαρτοφυλάκια δανείων.
Στο δεύτερο μοντέλο είναι αυτό, όπου οι ψηφιακές τράπεζες χρησιμοποιούν μικρό μόνο ποσοστό των καταθέσεων που συγκεντρώνουν για δάνεια, τοποθετώντας το υπόλοιπο σε ρευστά assets, όπως κάνουν τα αμοιβαία κεφάλαια διαθεσίμων.
Οι πολύ υψηλοί δείκτες ρευστότητας των ψηφιακών τραπεζών είναι πιθανόν, σύμφωνα με την ΕΚΤ, να αντανακλούν και το γεγονός ότι έχουν περιορισμένη δραστηριότητα σε χορηγήσεις δανείων.
Το υψηλότερο κόστος καταθέσεων και οι υψηλές πάγιες δαπάνες τους για τα ηλεκτρονικά τεχνολογικά συστήματα έχουν ως αποτέλεσμα οι ψηφιακές τράπεζες να παραμένουν λιγότερο κερδοφόρες από τις παραδοσιακές τράπεζες, παρά το ότι δεν έχουν δίκτυο καταστημάτων. Στη χαμηλότερη κερδοφορία τους συμβάλλουν και οι υψηλότεροι κεφαλαιακοί δείκτες, καθώς αυτό τους στερεί τη δυνατότητα πιο προσοδοφόρων τοποθετήσεων των διαθεσίμων τους.
Διαβάστε επίσης: Χ. Μεγάλου (Πειραιώς): Eξετάζουμε επιλεκτικές εξαγορές στο εσωτερικό και το εξωτερικό με όχημα την ψηφιακή τράπεζα
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
