Αμελητέος είναι προς το παρόν ο αντίκτυπος στην ευρωπαϊκή αγορά ακινήτων εξαιτίας της αβεβαιότητας που απορρέει από τη δασμολογική πολιτική της κυβέρνηση Τραμπ. Μακροπρόθεσμα, όμως, οι υψηλότεροι δασμοί και τα αντίμετρα θα επηρεάσουν άμεσα την ευρωπαϊκή οικονομία και έμμεσα την αγορά ακινήτων, όπως επισημαίνεται στο τελευταίο οικονομικό δελτίο της Alpha Bank.

Eιδικότερα, εντοπίζονται τέσσερις κίνδυνοι για την αγορά οικιστικών ακινήτων στο μέλλον, με τους δασμούς να βρίσκονται στο επίκεντρο και πορεία της εν λόγω ευρωπαϊκής αγοράς το 2025 θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το πώς θα διαμορφωθεί η δασμολογική πολιτική μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης.

Οι  επιπτώσεις των δασμών στα προϊόντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης -εφόσον τελικά επιβληθούν- θα φανούν, όπως εκτιμούν αναλυτές,  μετά από μία περίοδο έξι μηνών και θα είναι κατά κύριο λόγο δευτερογενείς.

Πιο συγκεκριμένα: 

• Οι δασμοί επηρεάζουν έμμεσα το κόστος κατασκευής λόγω του υψηλότερου κόστους των δομικών υλικών, όπως ο χάλυβας, το αλουμίνιο, το τσιμέντο και η ξυλεία. Όταν επιβάλλονται δασμοί/αντίμετρα σε αυτά τα υλικά, οι κατασκευαστές αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος εισροών, το οποίο συνήθως μετακυλίεται στους καταναλωτές με τη μορφή υψηλότερων τιμών κατοικιών και ενοικίων. 
• Είναι, επίσης, πιθανό να καθυστερήσουν τα προγραμματισμένα έργα, επιδεινώνοντας περαιτέρω την περιορισμένη προσφορά κατοικιών και ωθώντας τις τιμές των κατοικιών σε υψηλότερα επίπεδα. Με μικρότερα περιθώρια κέρδους, οι επιχειρήσεις του κατασκευαστικού κλάδου -ιδιαίτερα οι μικρές- δυσκολεύονται να απορροφήσουν το αυξανόμενο κόστος. Επιπλέον, αντιμετωπίζουν προκλήσεις από τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού και τις αναταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού, οπότε μία ενδεχόμενη αύξηση των δασμών θα ασκήσει πρόσθετη πίεση.  
• Αν κλιμακωθούν οι εμπορικές διαμάχες, είναι πιθανόν ο κλάδος στην Ευρώπη να σημειώσει επιβράδυνση βραχυπρόθεσμα: λιγότερες αγοραπωλησίες/συναλλαγές, πιέσεις στις τιμές και ένα κλίμα επιφυλακτικότητας θα μπορούσαν να χαρακτηρίσουν τον κλάδο, το 2025. Η αβεβαιότητα που απορρέει από τους δασμούς ενδεχομένως να επηρεάσει τους δυνητικούς αγοραστές κατοικιών. Η προοπτική χαμηλότερης οικονομικής ανάπτυξης και οι θέσεις εργασίας που κινδυνεύουν μπορεί να οδηγήσουν πολλούς ανθρώπους σε αναβολή της αγοράς κατοικίας. 

Πλήγμα για τις ευάλωτες οικονομικά ομάδες

Οι αναλυτές της Alpha Bank υπογραμμίζουν ότι οι εξελίξεις στην αγορά κατοικιών παίζουν καθοριστικό ρόλο στην οικονομική ευημερία της Ευρώπης, ειδικά σήμερα που η κρίση κόστους ζωής αναδεικνύεται σε μείζον κοινωνικό πρόβλημα, επιδεινώνοντας την οικονομική προσιτότητα της στέγασης στις περισσότερες χώρες. Η κρίση έχει πλήξει δυσανάλογα τις ευάλωτες οικονομικά ομάδες, διευρύνοντας το χάσμα των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων.

Μέχρι στιγμής, σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, τα μέτρα που έχουν ληφθεί είναι ελλιπή για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών μακροπρόθεσμα. Σε αυτό το πλαίσιο, οι αρμόδιοι ευρωπαϊκοί θεσμοί σε συνεργασία με τις εθνικές κυβερνήσεις, θα πρέπει να προωθήσουν περισσότερες και ολοκληρωμένες πολιτικές μέσω της  Κοινωνικής Στεγαστικής Πολιτικής (European Housing Affordable Plan, European Commission).

Στην μεγάλη έρευνα της Alpha Bank για την προσιτή κατοικία στην Ελλάδα (Απρίλιος 2025) υπογραμμίζεται η υψηλότερη ταχύτητα με την οποία κινούνται οι τιμές  ακινήτων σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών γεγονός που αντανακλά την επιδείνωση των συνθηκών απόκτησης προσιτής κατοικίας στη χώρα μας. 

Τιμές ακινήτων

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 13,9% το 2023 και 8,7% το 2024. Στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη οι τιμές αυξήθηκαν κατά 8,2% και 11,2%, αντίστοιχα. Την ίδια περίοδο, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών κατέγραψε αύξηση, αν και με βραδύτερο ρυθμό (2023: 8,1%, εννεάμηνο 2024: 5,6%, σε ετήσια βάση).

Εξάλλου έρευνα πεδίου του ΟΟΣΑ κατέδειξε την ανασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών καθώς το 46% «ανησυχεί» ή «ανησυχεί πολύ» για το αν θα μπορέσει να βρει ή να διατηρήσει κατάλληλη στέγαση μέσα στα επόμενα 1-2 χρόνια και επιπλέον οι δείκτες τιμών κατοικιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ-27) και στη ζώνη του ευρώ κατέγραψαν άνοδο από το 2014 έως το 2022, σωρευτικά περίπου 50%.

«Για την αντιμετώπιση της κρίσης του κόστους ζωής, δεν υπάρχει βιώσιμη λύση που να μην περιλαμβάνει την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων και επενδύσεων σε οικονομικά προσιτή στέγαση, αφού δεν επαρκούν μόνο οι δημόσιες δαπάνες. Απαιτείται, δηλαδή, η κινητοποίηση τεράστιων κεφαλαίων και ιδιωτών επενδυτών που αξιολογούν την ακίνητη περιουσία, όχι απλώς ως μία κατηγορία περιουσιακών στοιχείων, αλλά ως κανάλι για ευρύτερη δημιουργία αξίας και οικονομικής ανάπτυξης. Οι κυβερνήσεις πρέπει να δημιουργήσουν τις συνθήκες που θα καταστήσουν τέτοιες επενδύσεις εφικτές και κερδοφόρες, μειώνοντας τον κίνδυνο και προσφέροντας φορολογικά κίνητρα και ένα εύρυθμο ρυθμιστικό πλαίσιο. Οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), τα νέα εργαλεία χρηματοδότησης και οι κεφαλαιαγορές που επενδύουν στις προσιτές κατοικίες αποτελούν βασικούς πυλώνες κάθε μακροπρόθεσμης λύσης» υπογραμμίζεται στο τελευταίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Alpha Bank

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!