Η ενίσχυση των νοικοκυριών μέσω επιδότησης δανείων ή μισθωμάτων, αν και είναι κοινωνικά προς τη σωστή κατεύθυνση, αυξάνουν περαιτέρω την ήδη υπερβάλλουσα ζήτηση, και, εφόσον δεν συνδυαστούν με δραστικές πρωτοβουλίες τόνωσης της προσφοράς ακινήτων, δεν μπορούν να δώσουν βιώσιμη λύση στο συνεχώς αυξανόμενο στεγαστικό ζήτημα της χώρας, σύμφωνα με την ΤτΕ που υπογραμμίζει ότι μια περαιτέρω άνοδος των τιμών των κατοικιών αναμένεται να οδηγήσει σε κόπωση της εγχώριας ζήτησης στις περιοχές εκείνες όπου οι αξίες υπερβαίνουν τα επίπεδα προσιτότητας για τα νοικοκυριά και όπου τα ακίνητα προς πώληση δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των υποψήφιων αγοραστών.
Επί του παρόντος, οι ονομαστικές τιμές των διαμερισμάτων στο α’ τρίμηνο του 2025 καταγράφουν αύξηση 6,8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024 (10,9%), σημειώνοντας σημαντική επιβράδυνση σε ετήσια βάση. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά το α΄ τρίμηνο του 2025 ο δείκτης για το σύνολο της χώρας καθώς και οι επιμέρους δείκτες των νέων διαμερισμάτων αλλά και των δύο μεγάλων αστικών κέντρων, δηλ. της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, ξεπέρασαν τα αντίστοιχα ιστορικώς υψηλά επίπεδά τους.
Σε ότι αφορά τη χρηματοδότηση, την περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2025, το συνολικό ύψος των νέων στεγαστικών δανείων κατέγραψε συγκρατημένη αύξηση κατά 5,8% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2024 (38,9%) και διατηρήθηκε σε χαμηλά επίπεδα. Επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων, κατά τη διάρκεια του α΄ τριμήνου του 2025 η ζήτηση στεγαστικών δανείων αυξήθηκε έπειτα επί σχεδόν τρία έτη μείωσης (με εξαίρεση το β΄ τρίμηνο του 2023), λόγω της έναρξης του κρατικού προγράμματος “Σπίτι μου ΙΙ”, καθώς και λόγω, μεταξύ άλλων, της μείωσης των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων.
→ Διαβάστε επίσης: ΤτΕ: Μεγάλη ώθηση στον τραπεζικό δανεισμό από Ταμείο Ανάκαμψης και άλλους αναπτυξιακούς φορείς
Στεγαστικά δάνεια
Οι μειώσεις που σημειώθηκαν στα επιτόκια στεγαστικών δανείων ήταν αξιόλογες, ιδίως στην κατηγορία κυμαινόμενου επιτοκίου. Το μεσοσταθμικό επιτόκιο των στεγαστικών δανείων διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο το α΄ τετράμηνο του 2025 σε 3,7%, κατά 75 μονάδες βάσης χαμηλότερα έναντι του α΄ τετραμήνου του 2024. Όπως και στην περίπτωση της επιχειρηματικής πίστης, μέρος των στεγαστικών δανειοδοτήσεων των νοικοκυριών χορηγήθηκε με βελτιωμένους όρους δανεισμού έναντι των συνήθων στεγαστικών δανείων των τραπεζών, γεγονός που δεν αντικατοπτρίζεται στις σειρές επιτοκίων που χρησιμοποιούνται. Εκτιμάται ότι το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου του τρέχοντος έτους 10% των νέων συμβάσεων στεγαστικής πίστης, αξίας περίπου 50 εκατ. ευρώ, συνδεόταν με συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας για την αγορά νέων ή την αναβάθμιση υφιστάμενων κατοικιών.
Σε κάθε περίπτωση η ελληνική αγορά συνεχίζει να προσελκύει επενδυτικό ενδιαφέρον και ζήτηση για όλες τις χρήσεις ακινήτων και ιδιαίτερα για την κατοικία και την φιλοξενία. Ωστόσο, οι αυξανόμενες επισφάλειες στο διεθνές πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, αλλά και τα διαχρονικά ζητήματα γραφειοκρατίας καθιστούν τη συνέχιση της δυναμικής αβέβαιη.
Οι παράγοντες επιβράδυνσης
Στους παράγοντες που επιβαρύνουν τη λειτουργία της αγοράς, οι οποίοι σχετίζονται μεταξύ άλλων με το αυξημένο κόστος κατασκευής, την έλλειψη εργατικού δυναμικού και την πολυπλοκότητα και τις καθυστερήσεις στις διαδικασίες μεταβιβάσεων, προστίθενται οι πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (αποφάσεις για αντισυνταγματικότητα κινήτρων Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, οριοθέτηση οικισμών με πληθυσμό κάτω των 2000 κατοίκων ) οι οποίες επηρεάζουν άμεσα την εύρυθμη εξέλιξη της οικοδομικής δραστηριότητας. Παράλληλα, στην αγορά κατοικίας, με την οικονομική προσιτότητα της στέγασης να αποτελεί ήδη σημαντικό ζήτημα για τα νοικοκυριά, η ενίσχυση της ανισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης αναμένεται να διατηρήσει οξυμένο το πρόβλημα κατά την προσεχή περίοδο, με την έλλειψη χώρων να επηρεάζει σε μεγαλύτερο βαθμό τα μητροπολιτικά κέντρα και τους τουριστικούς προορισμούς.
Στην έκθεση Νομισματικής Πολιτικής η Τράπεζα της Ελλάδος περιγράφει το πλαίσιο των πρωτοβουλιών – πολιτικών που πρέπει να αναληφθούν για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του στεγαστικού ζητήματος και να καταστεί περισσότερο ανθεκτική η αγορά. Απαιτείται, όπως τονίζεται, ευρύτερος στρατηγικός σχεδιασμός, που θα αποσκοπεί, μεταξύ άλλων στην ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας στην περιφέρεια και στην αποσυμφόρηση των μητροπολιτικών κέντρων και στην αποσυμφόρηση των μητροπολιτικών κέντρων, οδηγώντας σε μια ισόρροπη διασπορά της ζήτησης στο σύνολο της επικράτειας. Σε ότι αφορά την ανθεκτικότητα η πολιτεία θα πρέπει να μεριμνήσει, παράλληλα με την απλοποίηση των διαδικασιών για την ταχεία οριστικοποίηση και νομοθέτηση ενός απλού και σταθερού πλαισίου χρήσεων γης και όρων δόμησης, που θα διευκολύνει την ανάπτυξη ακινήτων και θα ενισχύσει την επενδυτική αξιοπιστία της χώρας
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
