Τα νέα δεδομένα που ισχύουν από σήμερα για τις αναλήψεις από ΑΤΜ έρχονται να συμπληρώσουν τις πρωτοβουλίες που είχε ήδη πάρει η κυβέρνηση σε ό,τι αφορά τις «λαϊκές» καθημερινές προμήθειες (π.χ. χωρίς χρέωση η πληρωμή μέσω e-banking ή πάγιας εντολής λογαριασμών υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, ασφαλιστικών εισφορών, πλαφόν 0,50 για εισερχόμενα – εξερχόμενα εμβάσματα μέχρι 5.000 ευρώ), με τις τράπεζες να καταγράφουν απώλειες που μεταφράζονται σε όφελος για τους συναλλασσόμενους.
Αύξηση εσόδων
Παρ’ όλα αυτά, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες κατέγραψαν αύξηση 11% των καθαρών εσόδων από προμήθειες το α’ 6μήνο του 2025 έναντι του αντίστοιχου περσινού, ξεπερνώντας το 1 δισ. ευρώ, χάρη στις προμήθειες από asset management, bancassurance, τα νέα δάνεια – η πιστωτική επέκταση για τις 4 συστημικές ήταν 7,4 δισ. ευρώ το α’ 6μήνο – με αιχμή του δόρατος τα επιχειρηματικά δάνεια, και τις εγγυητικές επιστολές που κάλυψαν τις απώλειες των «λαϊκών» προμηθειών.
Και όπως αναφέρουν με νόημα στελέχη της αγοράς, «οι τράπεζες δεν εισπράττουν προμήθειες μόνο από ‘‘λαϊκές’’, καθημερινές συναλλαγές, αλλά από ένα εύρος συναλλαγών».
Από τις χορηγήσεις, για παράδειγμα, οι τράπεζες εισέπραξαν περί τα 30 εκατ. ευρώ επιπλέον προμήθειες (230 εκατ. ευρώ και μαζί με τις εγγυητικές στα 283 εκατ. ευρώ), ενώ οι προμήθειες από bancassurance, επενδυτικά προϊόντα, Α/Κ αυξήθηκαν σχεδόν κατά 60 εκατ. ευρώ (περί τα 250 εκατ. ευρώ).
Η Πειραιώς, για παράδειγμα, μπορεί το πρώτο εξάμηνο του 2025 να κατέγραψε απώλειες 21 εκατ. ευρώ στις προμήθειες από κινήσεις κεφαλαίων και πληρωμής λογαριασμών, όμως αύξησε κατά 31 εκατ. ευρώ τις προμήθειες από τις χορηγήσεις, bancassurance και αμοιβαία κεφάλαια.
Η Εθνική από πληρωμές και συναλλαγές «έχασε» προμήθειες 13 εκατ. ευρώ, αλλά «κέρδισε» περί τα 20 εκατ. ευρώ από τα δάνεια και τα επενδυτικά προϊόντα, ενώ η Alpha Bank μόνο από την αύξηση των αμοιβαίων κεφαλαίων αύξησε τις προμήθειές της κατά 17 εκατ. ευρώ.
Η εικόνα ανά τράπεζα
Eurobank: Τα καθαρά έσοδα από αμοιβές και προμήθειες ενισχύθηκαν κατά 28,9% έναντι του Α΄ Εξαμήνου 2024 και ανήλθαν σε €364 εκατ., κυρίως λόγω των εσόδων από τις εργασίες του Δικτύου και της Διαχείρισης Περιουσίας και των εσόδων από ασφαλιστικές δραστηριότητες μετά την απόκτηση της CNP Cyprus Insurance, και αντιστοιχούσαν σε 72 μονάδες βάσης επί του συνολικού ενεργητικού.
Εθνική: Τα καθαρά έσοδα από προμήθειες παρέμειναν σε σταθερή πορεία ανάπτυξης, σημειώνοντας αύξηση κατά +8% ετησίως σε δημοσιευμένη βάση, ή +15% ετησίως εξαιρώντας την αρνητική επίπτωση των κρατικών μέτρων στις προμήθειες από πληρωμές (-€12 εκατ. σε ετήσια βάση το Α’ εξάμηνο 2025), με ισχυρές επιδόσεις σε όλες τις βασικές κατηγορίες προμηθειών. Στη Λιανική Τραπεζική, οι προμήθειες αυξήθηκαν κατά +16% ετησίως σε συγκρίσιμη βάση, με αιχμή του δόρατος τα επενδυτικά προϊόντα (+66% σε ετήσια βάση), ως αποτέλεσμα της περαιτέρω ενίσχυσης του μεριδίου αγοράς στα αμοιβαία κεφάλαια (αμοιβαία κεφάλαια ομολόγων: +6 π.μ. σε ετήσια βάση & +2 π.μ. από την αρχή του έτους), ενώ οι προμήθειες καταθέσεων και καρτών σημείωσαν επίσης διψήφια ποσοστά αύξησης. Στην Εταιρική Τραπεζική, οι προμήθειες αυξήθηκαν επίσης κατά +13% ετησίως, αντανακλώντας τις προμήθειες χρηματοδοτήσεων (+37% σε ετήσια βάση).
Alpha Bank: Τα καθαρά έσοδα από αμοιβές και προμήθειες ανήλθαν σε €121,6 εκατ. το β’ τρίμηνο, ενισχυμένα κατά 13% σε τριμηνιαία βάση, ως αποτέλεσμα προμηθειών χορηγήσεων επιχειρηματικών δανείων, καθώς και υψηλότερων προμηθειών καρτών και πληρωμών. Το α’ εξάμηνο 2025, τα έσοδα από προμήθειες αυξήθηκαν κατά 16% σε ετήσια βάση, στα 229,1 εκατ. ευρώ, συνεπεία της ισχυρής αύξησης των προμηθειών εργασιών διαχείρισης χαρτοφυλακίου (+42% σε ετήσια βάση) και της συνεχιζόμενης δυναμικής των εσόδων από προμήθειες χορηγήσεων επιχειρήσεων.
Πειραιώς: Τα καθαρά έσοδα προμηθειών διαμορφώθηκαν στα €166 εκατ. το 2ο τρίμηνο 2025, αυξημένα κατά 4% σε τριμηνιαία βάση, ωθούμενα κυρίως από τις προμήθειες διαχείρισης κεφαλαίων πελατών και την τραπεζοασφάλιση. Τα καθαρά έσοδα προμηθειών ως ποσοστό του ενεργητικού ανήλθαν σε 0,8% στο τρίμηνο, επωφελούμενα από τη διαφοροποίηση των πηγών εσόδων. Στο πρώτο εξάμηνο τα έσοδα από προμήθειες ήταν 325 εκατ. ευρώ, δηλαδή στα επίπεδα του α’ 6μήνου του 2024.
Τι αλλάζει στα ΑΤΜ από σήμερα
Αναλήψεις μετρητών χωρίς χρέωση σε ένα ευρύτατο δίκτυο ΑΤΜ αποκτούν από σήμερα, Δευτέρα 11 Αυγούστου, όσοι διαθέτουν λογαριασμούς/κάρτες σε ελληνικές τράπεζες (και συμμετέχουν στη ΔΙΑΣ), καθώς καταργείται η προμήθεια 1,50–2 ευρώ που ίσχυε μέχρι χθες για όποιον προχωρούσε σε ανάληψη από ΑΤΜ άλλης τράπεζας από εκείνης που είχε εκδώσει την κάρτα (π.χ. ανάληψη με κάρτα της Εθνικής Τράπεζας από ΑΤΜ της Alpha Bank).
Χωρίς καμία επιβάρυνση θα κάνουν αναλήψεις και οι πελάτες της Τράπεζας Πειραιώς από τα ΑΤΜ της Cashflex, καθώς, σύμφωνα με το νέο πλαίσιο, όταν υπάρχει άμεση ή έμμεση μετοχική σύνδεση τράπεζας με πάροχο, θα αντιμετωπίζεται όπως και η τράπεζα. Υπενθυμίζεται ότι η Τράπεζα Πειραιώς ελέγχει το 20% της Cashflex, στην οποία πούλησε περισσότερα από 800 ΑΤΜ.
Στις δημοτικές κοινότητες που υπάρχει μόνο ένα ΑΤΜ, οι χρεώσεις θα είναι μηδενικές και από τους τρίτους παρόχους, οι οποίοι δεν μπορούν να χρεώνουν παραπάνω από 1,50 ευρώ σε όλη τη χώρα, ενώ θα είναι δωρεάν η ερώτηση υπολοίπου για όλους τους κατόχους καρτών, ανεξαρτήτως τράπεζας ή παρόχου ΑΤΜ.
Οι μηδενικές χρεώσεις και το εθνικό πλαφόν (1,50 ευρώ) αφορούν μόνο τις κάρτες που έχουν εκδοθεί από ελληνικές τράπεζες. Αντίθετα, οι συναλλαγές με κάρτες που έχουν εκδοθεί από ξένες τράπεζες έχουν διαφορετική – ελεύθερη τιμολόγηση. Ο κάτοχος κάρτας που έχει εκδοθεί από ξένη τράπεζα (π.χ. τουρίστας) θα επιβαρύνεται σύμφωνα με το τιμολόγιο της ελληνικής τράπεζας ή του τρίτου παρόχου για ανάληψη που θα κάνει από τα ΑΤΜ τους.
Προς επανασχεδιασμό του χάρτη των ΑΤΜ;
Οι τράπεζες έχουν ξεκαθαρίσει ότι δεν είναι στις προθέσεις τους η συρρίκνωση του δικτύου τους, είτε μέσω πώλησης σε τρίτες εταιρείες παρόχους είτε μέσω κατάργησης μηχανημάτων. Ενδεχομένως, όμως, όπως είχε γράψει η «Η», να υπάρξει επανασχεδιασμός του χάρτη των ΑΤΜ και κυρίως των off site μηχανημάτων, αυτών δηλαδή που βρίσκονται για παράδειγμα σε super market, καθώς οι αναλήψεις μετρητών δεν θα επιβαρύνονται και ο κάτοχος κάρτας συγκεκριμένης τράπεζας δεν θα χρειάζεται να αναζητήσει το ΑΤΜ της τράπεζάς του. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα στις τράπεζες να μεταφέρουν ΑΤΜ ώστε να πετύχουν καλύτερη γεωγραφική κάλυψη, κυρίως σε περιοχές/σημεία που υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη.
Στο τραπέζι, πάντως, βρίσκεται – όχι για πρώτη φορά – η συζήτηση για ένα ενιαίο, κοινό δίκτυο (με νέα επωνυμία) και τα νέα δεδομένα είναι πολύ πιθανόν να επιταχύνουν τις συζητήσεις και τους σχεδιασμούς.