Σε μία περίοδο που ο πολιτικός χάρτης της χώρας εμφανίζει φαινόμενα αναδιάταξης, ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία μοιάζει να έχει εισέλθει σε μια μακρά και βαθιά κρίση στρατηγικής, αξιοπιστίας και εσωτερικής συνοχής.
Το κόμμα που πριν από μία δεκαετία βρισκόταν στο επίκεντρο της εξουσίας, εμφανίζεται σήμερα εγκλωβισμένο στα δικά του αδιέξοδα, ανίκανο να διατυπώσει συνεκτικό πολιτικό λόγο, να διαχειριστεί τις εσωτερικές του αντιφάσεις και, κυρίως, να πείσει ότι μπορεί να αποτελέσει αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης.
Η τελευταία εξέλιξη που ήρθε να επιβεβαιώσει την εικόνα κρίσης στρατηγικής και φυσιογνωμίας είναι η κατάληξη της πρότασης προανακριτικής για τα Τέμπη, στην οποία ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο δεν κατάφερε να κεφαλαιοποιήσει την οργή της κοινωνίας, αλλά αντίθετα «πέτυχε» να εκτεθεί ως ένα κόμμα εσωτερικά διχασμένο και πολιτικά απροετοίμαστο.
Η πρωτοβουλία του Σωκράτη Φάμελλου να καταθέσει πρόταση με τη στήριξη και βουλευτών του πρώην προέδρου Στέφανου Κασσελάκη κατέρρευσε παταγωδώς, με την αιφνίδια απόσυρση υπογραφών και τον διασυρμό της σχετικής προσπάθειας.
Βαθιά δυσπιστία και απουσία συνεννόησης
Το φιάσκο δεν περιορίστηκε σε τακτικό επίπεδο. Ανέδειξε βαθιά δυσπιστία μεταξύ των τάσεων του κόμματος και ενίσχυσε την αίσθηση ενός πολιτικού οργανισμού που δεν μπορεί να συνεννοηθεί ούτε με τον εαυτό του, πολλώ δε μάλλον με τους όμορους πολιτικά χώρους και εν δυνάμει συμμάχους του. Το γεγονός ότι ακόμη και στελέχη με κεντρικό ρόλο, όπως ο Αλέκος Φλαμπουράρης και η Όλγα Γεροβασίλη, φέρονται να διαφώνησαν ανοιχτά με την πρόταση Φάμελλου, φανερώνει το μέγεθος της εσωστρέφειας.
Θολή ταυτότητα και ηγετικό κενό
Το πολιτικό στίγμα του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει θολό. Μετά την επεισοδιακή αποχώρηση του Στέφανου Κασσελάκη από την ηγεσία, ο Σωκράτης Φάμελλος δεν έχει καταφέρει να αποκτήσει πολιτική ηγεμονία τόσο στον κομματικό μηχανισμό όσο και στην κοινωνική βάση. Οι σκιές του Στέφανου Κασσελάκη και του Αλέξη Τσίπρα πλανώνται ακόμη πάνω από την Κουμουνδούρου, και το γεγονός ότι ο σημερινός επικεφαλής του Κινήματος Δημοκρατίας επιλέγει να παρεμβαίνει δηκτικά, ευχόμενος «καλή τύχη στον ΣΥΡΙΖΑ στην τελευταία του κοινοβουλευτική θητεία», δείχνει ότι η ρήξη δεν έχει επουλωθεί, ούτε οργανωτικά ούτε ηθικά.
Ταυτόχρονα, διαμορφώνεται ένα σκηνικό όπου καμία ηγετική φυσιογνωμία δεν εμπνέει συλλογική εμπιστοσύνη ή προοπτική συσπείρωσης. Οι παρεμβάσεις στελεχών όπως ο Γιάννης Ραγκούσης και ο Διονύσης Τεμπονέρας περί ανάγκης «ηθικής επανάστασης» και αποχώρησης των παλιών, περισσότερο επιτείνουν την εικόνα διαίρεσης παρά την θεραπεύουν.
Εκλογική αποδυνάμωση και πολιτική απομόνωση
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν τον ΣΥΡΙΖΑ να υποχωρεί σταθερά σε μονοψήφια ποσοστά, με τον κύριο όγκο των απογοητευμένων ψηφοφόρων του να κατευθύνεται προς το ΠΑΣΟΚ, προς άλλες δυνάμεις της Αριστεράς ή προς την αποχή. Παρά τις προσπάθειες κάποιων κύκλων να διατηρήσουν την έννοια της «προοδευτικής κυβέρνησης», οι δυνατότητες πολιτικής ανάκαμψης μοιάζουν μηδενικές εάν δεν υπάρξει ριζική αναδιάρθρωση του κόμματος.
Επιπλέον, η επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ να συνταχθεί με το Κίνημα Δημοκρατίας και δυνάμεις όπως η Πλεύση Ελευθερίας, η Νίκη και η Ελληνική Λύση στο ζήτημα της προανακριτικής, προκάλεσε οργή και ειρωνείες ακόμα και εντός της Κεντροαριστεράς, καθώς ερμηνεύθηκε ως κίνηση απόγνωσης και όχι ξεκάθαρης πολιτικής τακτικής.
Το ΠΑΣΟΚ ως ήπιος ωφελημένος
Την ίδια στιγμή, το ΠΑΣΟΚ εμφανίζεται να καρπώνεται κατά πλειοψηφία την πτώση του ΣΥΡΙΖΑ, με τον Νίκο Ανδρουλάκη να υιοθετεί χαμηλόφωνη αλλά σταθερή στρατηγική θεσμικής σοβαρότητας. Η στάση του στο θέμα των Τεμπών (πρόταση με νομική τεκμηρίωση, αποφυγή ακροτήτων) του χάρισε πόντους αξιοπιστίας, όχι όμως και δημοσκοπική ανάκαμψη. Στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, η διαπίστωση αυτή μεταφράζεται σε ανασφάλεια: η «δεύτερη θέση» του ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση θεωρείται, πια, μακρινό όνειρο…
Στο χείλος της ιστορικής περιθωριοποίησης
Κοντολογίς, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν βρίσκεται απλώς σε κρίση. Βρίσκεται μπροστά στον καθρέφτη μιας αποτυχίας που επαναλαμβάνεται, και που πλέον δεν οφείλεται ούτε σε συνθήκες πόλωσης, ούτε σε επικοινωνιακές στρεβλώσεις, ούτε σε πολιτικές αντιξοότητες. Οφείλεται στη δική του ανικανότητα να αναλύσει, να ανανεωθεί και να ανασυνταχθεί. Κι εν τέλει, να πείσει.
Αν δεν προκύψει ριζική τομή, οργανωτική, ηγετική και στρατηγική, το πολιτικό του μέλλον θα εξαντληθεί στον ρόλο του κομματιού της Ιστορίας και όχι του παρόντος. Η κλεψύδρα της πίστωσης χρόνου στην Κουμουνδούρου, τελειώνει…
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
