Η εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τις ΗΠΑ είναι θετική από την άποψη ότι βάζει τέλος σε μία αβεβαιότητα μηνών, αποτρέπει έναν εμπορικό πόλεμο με αρνητικές επιπτώσεις στο διεθνές εμπόριο και ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, μιλώντας στη Βουλή.
Ωστόσο, είπε, η κυβέρνηση, με βάση τη θέση αρχής που έχει για το ελεύθερο εμπόριο, θα ήθελε χαμηλότερο δασμολογικό συντελεστή από το 15% που προβλέπει η συμφωνία, ιδανικά μηδενικούς συντελεστές. Από την άλλη πλευρά, πρόσθεσε, ο συντελεστής 15% είναι χαμηλότερος από αυτό που θα ίσχυε από την 1η Αυγούστου χωρίς τη συμφωνία.
Η κυβέρνηση παρακολουθεί με προσοχή τις σχετικές διαβουλεύσεις και, στο βαθμό που θα το επιτρέψει το πλαίσιο της συμφωνίας, θα εξεταστούν δυνατότητες που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην καλύτερη αντιμετώπιση ζητημάτων που αφορούν προϊόντα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τη χώρα μας, είπε ο υπουργός.
Ο κ. Πιερρακάκης τόνισε για μία ακόμη φορά ότι πρέπει να τεθεί τέλος στα εμπόδια που υπάρχουν στο εμπόριο εντός της ΕΕ, σημειώνοντας ότι σύμφωνα με μελέτη του ΔΝΤ τα εμπόδια αυτά αντιστοιχούν σε δασμούς 45% για τον μεταποιητικό τομέα και 110% για τον τομέα υπηρεσιών.
Ολόκληρη η ομιλία του κ. Πιερρακάκη
Πριν πάμε στα θέματα της Άμυνας , τα οποία είναι ύψιστης προτεραιότητας για την κυβέρνηση , θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο για την χτεσινή εμπορική συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών για τη ρύθμιση του πλαισίου των δασμών.
Μελετούμε σε βάθος τις λεπτομέρειες της συμφωνίας για τις οποίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σήμερα το πρωί ενημέρωσε τους Μόνιμους Αντιπροσώπους στις Βρυξέλλες.
Η συμφωνία βάζει τέλος σε μια αβεβαιότητα μηνών αναφορικά με το καθεστώς ίσως της πιο σημαντικής διμερούς εμπορικής σχέσης στην παγκόσμια οικονομία. Διασφαλίζει τη διατλαντική ενότητα, αποτρέπει ένα εμπορικό πόλεμο με αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις στο διεθνές εμπόριο και στις διεθνείς αλυσίδες διανομής και παραγωγής. Επίσης, η συμφωνία ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής οικονομίας στο προβλεπτό μέλλον. Από αυτή την οπτική γωνία, η εξέλιξη είναι θετική.
Όπως γνωρίζετε, η Ελλάδα ως θέση αρχής υποστηρίζει το ελεύθερο εμπόριο, βασισμένο σε σταθερούς κανόνες. Η χθεσινή συμφωνία προβλέπει εφαρμογή δασμών της τάξης του 15% στις Ευρωπαϊκές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, με κάποιους αστερίσκους.
Με βάση την θέση αρχής την οποία σας περιέγραψα, η ελληνική κυβέρνηση θα ήθελε ένα χαμηλότερο ποσοστό δασμών, ιδανικά μηδενικό για το σύνολο των διατλαντικών εμπορικών ροών. Από την άλλη, το ποσοστό δασμών που ανακοινώθηκε είναι χαμηλότερο από αυτό που ήταν προγραμματισμένο να εφαρμοσθεί την 1η Αυγούστου.
Η κυβέρνηση παρακολουθεί με προσοχή τις σχετικές διαβουλεύσεις και, στο βαθμό που θα το επιτρέψει το πλαίσιο της συμφωνίας, θα εξεταστούν δυνατότητες που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην καλύτερη αντιμετώπιση ζητημάτων που αφορούν προϊόντα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τη χώρα μας.
Υπάρχει όμως κι ένα ζήτημα θεμελιώδες για την ίδια την Ευρώπη. Ένα ζήτημα στο οποίο η κυβέρνηση, κι εγώ στο πλαίσιο της συμμετοχής στο Eurogroup και στο ECOFIN, θα επιμείνουμε με συνέπεια και αποφασιστικότητα.
Αν θέλουμε πραγματικά μια ισχυρή, ανταγωνιστική και ενιαία ευρωπαϊκή οικονομία, οφείλουμε να γκρεμίσουμε τα τελευταία αόρατα τείχη που εξακολουθούν να εμποδίζουν την ελεύθερη διακίνηση αγαθών και υπηρεσιών στο εσωτερικό της Ένωσης. Δεν είναι δυνατόν, δεκαετίες μετά τη θεσμοθέτηση της Ενιαίας Αγοράς, να υπάρχουν ακόμη εμπόδια, κανονιστικά ή διοικητικά, που λειτουργούν στην πράξη σαν ενδοευρωπαϊκοί «δασμοί».
Στην μεταποίηση υπάρχουν ισοδύναμοι εσωτερικοί δασμοί της τάξης του 45% και στις υπηρεσίες το ισοδύναμο φτάνει το 110%. Αυτά τα έχει αποτυπώσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα αναφέρει και ο Μάριο Ντράγκι στην αρθρογραφία του. Άρα, αυτό που πρέπει να κατακτηθεί και να επιτευχθεί είναι να αφαιρεθούν τα εμπόδια κυρίως ανάμεσα στις ευρωπαϊκές οικονομίες. Και φυσικά θα πρέπει κι εμείς ως χώρα, να μπορέσουμε να απευθυνθούμε συστηματικά, σε ολοένα και περισσότερες αγορές, όπως είναι η Ινδία αλλά και οι αγορές της Μέσης Ανατολής, για τις εξαγωγές μας.
30 δισ. ευρώ για τον εξοπλιστικό σχεδιασμό της χώρας
Κυρίες και κύριοι ,
Να έρθω στην άμυνα, η οποία για εμάς, δεν είναι ούτε τεχνοκρατική επιλογή, ούτε λογιστική εγγραφή. Είναι πάνω απ’ όλα εθνική υπόθεση. Είναι βαθιά ριζωμένη στη συνείδηση του ελληνικού λαού ως καθήκον και ως προτεραιότητα εθνικής επιβίωσης.
Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει την ενίσχυση της άμυνας ως στρατηγική επιλογή πρώτης γραμμής. Και το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών καλείται να υποστηρίξει αυτή την επιλογή, επιτυγχάνοντας μια λεπτή ισορροπία: Να θωρακίσουμε τη χώρα απέναντι σε κάθε εξωτερική πρόκληση και ταυτόχρονα να ενισχύσουμε την καθημερινότητα του πολίτη. Γιατί δεν υπάρχει ισχυρή άμυνα χωρίς κοινωνική συνοχή. Και αντιστρόφως, δεν υπάρχει κοινωνική πρόοδος χωρίς ασφάλεια και σταθερότητα.
H κυβέρνηση, όπως ανακοίνωσε ήδη ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, καταθέτει αύριο επισήμως στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την αρχική εκδήλωση ενδιαφέροντος για χαμηλότοκα δάνεια τουλάχιστον 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ από τον νέο Μηχανισμό SAFE. Πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό εργαλείο, που ενισχύει τα κράτη-μέλη στην προσπάθειά τους να προχωρήσουν σε κοινές αμυντικές προμήθειες, μέσα από μακροπρόθεσμα, χαμηλότοκα δάνεια.
Σε μια εποχή αυξημένων γεωπολιτικών κινδύνων, η ανάγκη για ασφάλεια, σταθερότητα και ευρωπαϊκή αμυντική αυτάρκεια είναι καθοριστική. Η Ελλάδα, με σχέδιο και αποφασιστικότητα -όλα αυτά που έχει περιγράψει ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας ο κύριος Δένδιας- συμμετέχει σε αυτή τη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας. Και το κάνει όχι ως ουραγός, αλλά ως δύναμη πρωτοβουλίας.
Η συμμετοχή στο SAFE, επιτρέπει τη συνολική αναβάθμιση του εξοπλιστικού σχεδιασμού της χώρας -είχε την ευκαιρία, πριν, να τα αναλύσει ο Υπουργός - και ο σχεδιασμός για την περίοδο 2025–2036 αυξάνεται από 28,8 σε 30 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι ετήσιες παραλαβές εξοπλισμού θα ενισχυθούν από 2,3 δισ. ευρώ το 2026 σε περίπου 2,6 δισ. ευρώ από το 2028 και μετά.
Αυτό δεν είναι απλώς αριθμητικό μέγεθος. Είναι πρόσθετη αποτρεπτική ισχύς για τη χώρα μας. Είναι ανάπτυξη για την ελληνική αμυντική βιομηχανία. Είναι νέες θέσεις εργασίας, μεταφορά τεχνογνωσίας, παραγωγική επανεκκίνηση σε κρίσιμους τομείς.
Ως Υπουργείο Οικονομικών είναι μια δεύτερη κίνηση αρωγής που κάνουμε, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της άμυνας. Η πρώτη ήταν η ρήτρα διαφυγής. Η Ελλάδα δεν ζήτησε εξαίρεση από τους ευρωπαϊκούς κανόνες για να αποφύγει τις υποχρεώσεις της. Ζήτησε εξαίρεση για να ανταποκριθεί στην αποστολή της και στην πορεία μετατοπίστηκαν και οι ίδιοι οι κανόνες. Ζήτησε, ουσιαστικά, μια ρήτρα διαφυγής όπου επιτυγχάνεται οι αμυντικές δαπάνες να εξαιρούνται με βάση το έτος βάσης 2024, και αυτό αποτελεί παράδειγμα επιτυχημένης εθνικής διεκδίκησης εντός των ευρωπαϊκών θεσμών.
Όπως είχα την ευκαιρία να υπογραμμίσω πρόσφατα στο Συμβούλιο Υπουργών, 500 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον εξοπλιστικών δαπανών από το 2026 και μετά, άρα, για εμάς δεν θα λογίζονται πια στον κανόνα δαπανών. Γιατί η Ευρώπη αναγνωρίζει —και αποδέχεται— ότι η ασφάλεια είναι δημόσιο αγαθό, κοινό για όλους. Η ρήτρα αυτή είναι ένα εθνικό κεκτημένο. Είναι νίκη ευθύνης και σοβαρότητας. Και αποδεικνύει ότι η Ελλάδα δεν ακολουθεί. Σχεδιάζει, διεκδικεί και πετυχαίνει.
Η Ελλάδα επενδύει στην εθνική της ισχύ με την ΕΑΣ πρωταγωνιστή
Στο πλαίσιο αυτού του σχεδιασμού για την άμυνα και την αναβάθμιση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, εντάσσεται και η συνεργασία των ΕΑΣ με την MSM EXPORT για τη σύσταση κοινής ανώνυμης εταιρείας στο Λαύριο.
Αποτελεί ένα υπόδειγμα στρατηγικής σύμπραξης, στο πρότυπο αντίστοιχων συμπράξεων που γίνονται αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη. Έχουν γίνει και παλαιότερα. Η συνέργεια αυτή ενισχύει τα ΕΑΣ, διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον, αξιοποιεί ευρωπαϊκούς πόρους και εισάγει την ελληνική αμυντική βιομηχανία σε μια νέα εποχή. Πρόκειται για ένα σχήμα όπου το ελληνικό Δημόσιο πλειοψηφεί και διατηρεί τον στρατηγικό έλεγχο, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζει τεχνογνωσία, επενδυτικά κεφάλαια και πρόσβαση στις διεθνείς αγορές.
Οι νομοθετικές ρυθμίσεις που συζητούμε σήμερα είναι απαραίτητες για την απρόσκοπτη υλοποίηση της συνεργασίας ΕΑΣ και MSM στο Συγκρότημα Εργοστασίων Λαυρίου. Είναι γνωστό ότι η Κοινοπραξία ανέλαβε προγράμματα έπειτα από διαγωνιστικές διαδικασίας της ΕΕ και σε εφαρμογή του Κανονισμού 2023/1525/ΕΕ που είναι γνωστός ως Κανονισμός ASAP.
Υπενθυμίζουμε ότι στο πλαίσιο των Κανονισμών ASAP η Ελλάδα κατέθεσε τρεις επενδυτικές προτάσεις και εγκρίθηκαν οι δύο. Η χώρα μας κατατάχθηκε 5η μεταξύ των 28 χωρών που συμμετείχαν στον διαγωνισμό. Μαζί με τη συμμετοχή του ευρωπαίου εταίρου το συνολικό ποσό της επένδυσης θα υπερβεί τα 83 εκατομμύρια. Η επένδυση της CSG είναι 50 εκατομμύρια στα οποία προστίθενται 33 εκ. ευρώ από την ΕΕ.
Για να προχωρήσει αυτή η επένδυση καθίστανται απαραίτητες ρυθμίσεις που επιλύουν βασικά ρυθμιστικά, αδειοδοτικά και ιδιοκτησιακά ζητήματα.
Ο στόχος των ρυθμίσεων είναι κρυστάλλινος και απολύτως σαφής: να διαμορφώσουμε ένα ευέλικτο και λειτουργικό νομικό πλαίσιο που ανταποκρίνεται στις σημερινές, επείγουσες ανάγκες για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας. Οι στρατηγικές απαιτήσεις του προγράμματος ASAP δεν αφήνουν περιθώρια για χρονοτριβές. Αντίθετα, επιβάλλουν θεσμική καθαρότητα και ταχύτητα στην υλοποίηση. Σε αυτή τη συγκυρία, δεν έχουμε την πολυτέλεια να χαθούμε σε περιττή γραφειοκρατία.
- Το νέο πλαίσιο εξασφαλίζει ότι οι εγκαταστάσεις των ΕΑΣ μπορούν να χρησιμοποιηθούν ή να αναβαθμιστούν χωρίς να ενεργοποιούνται οι κλασικές (περιβαλλοντικές και πολεοδομικές) διαδικασίες αδειοδότησης , διότι αυτές είναι μη συμβατές σε σχέση με τον επείγοντα χαρακτήρα των αμυντικών αναγκών κατά την τρέχουσα συγκυρία.
- Παράλληλα, τακτοποιείται το ισχύον ιδιοκτησιακό καθεστώς του Συγκροτήματος Εργοστασίων Λαυρίου καθώς ολοκληρώνεται η μετάβαση από το Ταμείο Εθνικής Άμυνας (Τ.ΕΘ.Α.) προς τα ΕΑΣ το τίμημα της οποίας έχει καταβληθεί από τα ΕΑΣ ήδη πριν από 40 χρόνια.
- Επιπλέον, διατηρείται η εξαίρεση των ΕΑΣ από πρόσθετες άδειες λειτουργίες κάτι που εξασφαλίζει ότι οι απαραίτητες επεκτάσεις και ο εκσυγχρονισμός των γραμμών παραγωγής θα προχωρήσουν με ταχύτητα.
- Τέλος, αντιμετωπίζεται το ζήτημα του νομικού χαρακτηρισμού των συνδεδεμένων ανωνύμων εταιρειών των ΕΑΣ, οι οποίες ενδέχεται να ιδρυθούν στο μέλλον στο πλαίσιο παρόμοιων προς την κοινή εταιρεία εγχειρημάτων έτσι ώστε τα ΕΑΣ να είναι πανέτοιμα να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που προσφέρει η ιδιαίτερα δυναμική ευρωπαϊκή και διεθνής συγκυρία στο πεδίο της αμυντικής βιομηχανίας.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
- Το εταιρικό σχήμα, όπως διαμορφώθηκε, περιέχει ισχυρά πλεονεκτήματα για τη χώρα μας. Η συνεργασία των ΕΑΣ με την MSM EXPORT αφορά τη σύσταση κοινής εταιρείας στην οποία τα ΕΑΣ πλειοψηφούν και διατηρούν πλήρη έλεγχο.
- Τα ΕΑΣ κατέχουν την πλειοψηφία (51%). Το Δημόσιο θα εισπράττει το αναλογούν μέρισμα από τη δραστηριότητα της εταιρείας.
- Η σλοβακική MSM του τσεχικού ομίλου CSG κατέχει το 49%. Η εταιρεία αυτή είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πυρομαχικών μεγάλου διαμετρήματος στην Ευρώπη και σημαντικός παράγοντας της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.
- Οι αποφάσεις στρατηγικής σημασίας υπόκεινται σε υποχρεωτική έγκριση των ΕΑΣ, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του ΔΣ.
- Ο Διευθύνων Σύμβουλος διορίζεται μόνο με τη συναίνεση των ΕΑΣ.
Η συμφωνία σαφώς και δεν εκχωρεί ζωτικής σημασίας δικαιώματα, αλλά κατοχυρώνει με ρητές προβλέψεις τον έλεγχο, την κυριότητα και την επιχειρησιακή συνέχεια των ΕΑΣ. Οι υποδομές παραμένουν στο Δημόσιο, η παραγωγή ενισχύεται, οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν απόλυτη προτεραιότητα και το κράτος διατηρεί απόλυτη δυνατότητα παρέμβασης όποτε απαιτηθεί.
Όσοι ισχυρίζονται το αντίθετο, είτε πολύ απλά δεν έχουν διαβάσει τη συμφωνία, είτε σκόπιμα αποσιωπούν τα δεδομένα.
Η Ελλάδα οργανώνει με διαφάνεια, επενδύει και ενισχύει την εθνική της ισχύ, με τα ΕΑΣ πρωταγωνιστή και όχι παρατηρητή.
Από τη συνεργασία των ΕΑΣ με την τσεχική CSG μέσω κοινοπραξίας, η Ελλάδα εισπράττει:
- Αναβάθμιση και αξιοποίηση γηρασμένων υποδομών και εξοπλισμού.
- Ενίσχυση παραγωγικής δυναμικότητας των ΕΑΣ,
- Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας με εξειδικευμένο προσωπικό. Υπολογίζεται ότι θα δημιουργηθούν περισσότερες από 400 θέσεις εργασίας
- Πρόσβαση σε νέες αγορές εξαγωγών στις οποίες σήμερα τα ΕΑΣ δεν έχουν πρόσβαση,
- Πολλαπλασιαστικά έσοδα για τα ΕΑΣ μέσω της συμμετοχής τους στα κέρδη της νέας, κοινής, εταιρείας.
Το στρατηγικό όραμα είναι η μετατροπή της Ελλάδας σε κόμβο ευρωπαϊκής παραγωγής πυρομαχικών. Το Λαύριο, με αυτόν τον τρόπο, θα βρεθεί στην πρωτοπορία πανευρωπαϊκά στην παραγωγή πυρομαχικών μεγάλου διαμετρήματος. Η συμφωνία αυτή δυναμώνει τη χώρα μας.
Κυρίες και κύριοι,
Η Ελλάδα, μια χώρα με μακραίωνη στρατιωτική παράδοση και γεωπολιτική ωριμότητα, δεν αιφνιδιάζεται. Ξέρει πότε να προετοιμάζεται και πότε να ηγείται με πρωτοβουλίες που θωρακίζουν την εθνική ασφάλεια και ταυτόχρονα δίνουν αναπτυξιακή ώθηση στην ελληνική οικονομία.
Ειδικά όταν κάποιοι συνεχίζουν να επενδύουν σε αναθεωρητικές ρητορικές και πρακτικές, επιδιώκοντας συχνά να αμφισβητήσουν διεθνώς κατοχυρωμένα κυριαρχικά μας δικαιώματα.
Η απάντησή μας είναι ψύχραιμη, αποφασιστική και εθνικά υπεύθυνη. Κάθε πρωτοβουλία που ενισχύει την αμυντική μας ικανότητα και αναβαθμίζει τη βιομηχανική και στρατηγική μας αυτάρκεια, είναι πρωτοβουλία εθνικής ευθύνης.
Σας ευχαριστώ πολύ.