Στην προοπτική ίδρυσης Υπουργείου Έρευνας και Ανάπτυξης, που θα περιλαμβάνει και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη συζήτησή του με τον συνιδρυτή του BioInnovation Greece, Νίκο Κυρπίδη, στο πλαίσιο του Bio3 Forum 2025.
Όπως τόνισε, στόχος είναι η ενοποίηση του ερευνητικού χώρου, με μόνιμο κονδύλι για την έρευνα στον κρατικό προϋπολογισμό, «με αξιοκρατία και αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης επιδόσεων, ώστε οι ερευνητές μας να έχουν ορατότητα για τους κανόνες αλλά και για τους πόρους που έχουν στη διάθεσή τους».
Ο πρωθυπουργός εκτίμησε ότι «η Ελλάδα μπορεί να γίνει χώρα καινοτομίας» και ότι η απόσταση με αρκετούς Ευρωπαίους εταίρους μπορεί να μειωθεί. Παράλληλα, υπογράμμισε πως η επιστημονική έρευνα συνδέεται με την εθνική ασφάλεια, επισημαίνοντας: «Βλέπω να αναδύεται ένας νέος χώρος όσον αφορά στην τεχνολογική καινοτομία γύρω από τον τομέα της άμυνας».
Νέο Υπουργείο και ενοποιημένος ερευνητικός χώρος
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε την πίστη του ότι η Ελλάδα μπορεί να εξελιχθεί σε «χώρα καινοτομίας». Όπως είπε:
«Πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή εξακολουθούμε να έχουμε ένα σχετικά κατακερματισμένο σύστημα. Είναι σαφές ότι αυτοί οι δύο χώροι – ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια – δεν επικοινωνούν με τον τρόπο που θα έπρεπε».
Προανήγγειλε δε ότι η κυβέρνηση εξετάζει «τη δημιουργία ενός Υπουργείου αφοσιωμένου στην έρευνα και την ανάπτυξη, το οποίο θα περιλαμβάνει και την τριτοβάθμια εκπαίδευση», με ορίζοντα εφαρμογής μετά τις επόμενες εκλογές.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι χρειάζεται προετοιμασία για μια τέτοια διοικητική αναδιάρθρωση, ωστόσο εξέφρασε ετοιμότητα για «σοβαρή συζήτηση με την ερευνητική κοινότητα».
Έμφαση στη βιοτεχνολογία και στη διασπορά
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στάθηκε ιδιαίτερα στη βιοτεχνολογία, αναφέροντας δύο βασικούς λόγους:
- «Διαθέτουμε μια πολύ δυναμική εγχώρια φαρμακευτική βιομηχανία, με 45 εργοστάσια και επενδύσεις 2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων μεγάλο μέρος αφορά έρευνα και ανάπτυξη».
- «Η εντυπωσιακή κοινότητα των ομογενών μας, που μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα με την αιχμή της τεχνολογίας στο εξωτερικό».
Ειδική μνεία έκανε και στο πρόγραμμα Trust Your Stars, αναγνωρίζοντας προβλήματα στον τρόπο που υλοποιήθηκε: «Δεν ήμουν ικανοποιημένος με τον τρόπο που “έτρεξε” αυτό το πρόγραμμα. Είναι επιτακτική ανάγκη να έχουμε έναν ανεξάρτητο φορέα αξιολόγησης».
Η έρευνα και η εθνική ασφάλεια
Στη σύνδεση έρευνας και άμυνας, ο πρωθυπουργός ανέφερε παραδείγματα από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, τονίζοντας τη σημασία της διπλής χρήσης στρατιωτικών τεχνολογιών.
«Για πρώτη φορά διαθέτουμε μια δομή, το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ), που έχει τη δυνατότητα να χρηματοδοτεί γρήγορα καινοτόμα έργα για την ανάπτυξη προϊόντων».
Ο κ. Μητσοτάκης εκτίμησε ότι η πρωτοβουλία αυτή θα προκαλέσει «μεγάλο ενδιαφέρον όχι μόνο από εταιρείες, αλλά και από ερευνητές που δραστηριοποιούνται στον τομέα».
Η συμβολή της διασποράς και τα παραδείγματα επιτυχίας
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην ελληνική διασπορά, την οποία χαρακτήρισε «τεράστια πνευματική δεξαμενή» για τη χώρα:
«Η ελληνική διασπορά μπορεί να προσφέρει τεράστια αξία. Έχουμε ηγετικές προσωπικότητες στην τεχνητή νοημοσύνη και τις βιοεπιστήμες».
Υπενθύμισε μάλιστα το παράδειγμα της Pfizer στη Θεσσαλονίκη, η οποία, όπως είπε, «επέκτεινε τις δραστηριότητές της ταχύτερα απ’ όσο είχε προβλέψει λόγω του διαθέσιμου ανθρώπινου ταλέντου».
Καινοτομία, επιχειρηματικότητα και ρυθμιστικό πλαίσιο
Ο πρωθυπουργός επεσήμανε ότι η κυβέρνηση στηρίζει την επιχειρηματικότητα μέσα από κίνητρα και θεσμικά εργαλεία:
«Ένα από τα πρώτα πράγματα που κάναμε ήταν να δημιουργήσουμε ένα ελκυστικό καθεστώς stock options. Έχουμε επίσης τα SAFE (simple agreements for future equity), που μπορούν να βοηθήσουν τις νεοφυείς εταιρείες».
Εξέφρασε την αισιοδοξία του για τους νέους επιστήμονες και επιχειρηματίες: «Υπάρχουν καλές θέσεις εργασίας στην Ελλάδα. Οι εγχώριες εταιρείες μεγαλώνουν και οι ξένες επενδύουν επειδή εκτιμούν ιδιαίτερα το ταλέντο που υπάρχει».
Βιοτράπεζα και προληπτική ιατρική
Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε την ιδέα μιας εθνικής βιοτράπεζας «συναρπαστική και εθνικού ενδιαφέροντος», τονίζοντας ότι «μπορεί να είναι επωφελής για το σύνολο του πληθυσμού».
Υπογράμμισε επίσης τα οφέλη της προληπτικής ιατρικής: «Έχουμε σώσει ζωές. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά ευαισθητοποιούμε τους πολίτες στην ιδέα ότι χρειάζεται να φροντίζεις για την υγεία σου όταν είσαι υγιής κι όχι όταν είσαι ασθενής».
Η συσσώρευση δεδομένων υγείας, όπως οι μαστογραφίες, τόνισε, μπορεί να οδηγήσει σε καινοτόμες λύσεις.
Μήνυμα στους νέους επιστήμονες
Κλείνοντας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε ένα μήνυμα προς τους νέους επιστήμονες και επιχειρηματίες:
«Πιστεύω ότι το μέλλον για την καινοτομία και την έρευνα είναι σίγουρα πιο λαμπρό απ’ ό,τι ήταν πριν από κάποια χρόνια. Το οικοσύστημα είναι εδώ, η στήριξη είναι εδώ, υπάρχουν περισσότερα κεφάλαια και περισσότερη καθοδήγηση».
Τόνισε δε ότι η κριτική και ο δημόσιος διάλογος γύρω από την καινοτομία «ήταν χρήσιμοι και για μένα» και κατέληξε λέγοντας: «Τώρα είναι η ώρα πραγματικά να επιταχύνουμε».
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
