Η χθεσινή κορύφωση της κρίσης για τη μεταρρύθμιση στα Ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛΤΑ), που οδήγησε σε έκτακτη σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό κι επεξήγηση της τελικής απόφασης της κυβέρνησης από τον εκπρόσωπό της, δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία. Ήταν η κορύφωση μιας αλληλουχίας αποφάσεων και παραλείψεων που ανέδειξαν, για ακόμη μία φορά, το διαρκώς διογκούμενο χάσμα ανάμεσα στην κυβέρνηση και την κοινωνία, αλλά και τις εσωτερικές ρωγμές στη Νέα Δημοκρατία.
Όλα ξεκίνησαν με την αιφνιδιαστική ανακοίνωση για το κλείσιμο 204 υποκαταστημάτων των ΕΛΤΑ σε όλη τη χώρα. Η απόφαση αυτή, που παρουσιάστηκε ως μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου εξυγίανσης του οργανισμού, προκάλεσε ισχυρές αντιδράσεις, προερχόμενες όχι μόνο από τοπικές κοινωνίες αλλά και από κυβερνητικούς βουλευτές, οι οποίοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με τους ίδιους τους ψηφοφόρους τους.
Οι αντιδράσεις δεν περιορίστηκαν σε δηλώσεις ή ψηφίσματα. Σε πολλές περιοχές οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, ενώ πολλές δημοτικές αρχές, ακόμα και φίλα προσκείμενες στην κυβέρνηση, εξέφρασαν ανοιχτά τη διαφωνία τους, θεωρώντας ότι το κλείσιμο των ΕΛΤΑ υποβαθμίζει περαιτέρω την καθημερινότητα των πολιτών, ειδικά στην περιφέρεια.
Η κυβέρνηση, στην πρώτη φάση, υποτίμησε το κύμα δυσαρέσκειας. Όμως, μετά την έκρηξη των βουλευτών στην τηλεδιάσκεψη της Δευτέρας, όταν ακόμη και στελέχη του σκληρού μητσοτακικού πυρήνα, όπως η πρώην Γραμματέας της Ν.Δ. Μαρία Συρεγγέλα, άσκησαν σφοδρή κριτική για τον τρόπο που χειρίστηκε το θέμα το οικονομικό επιτελείο, το Μέγαρο Μαξίμου συνειδητοποίησε ότι η κατάσταση κινδυνεύει να ξεφύγει. Η απόφαση να συζητηθεί το θέμα εκτάκτως σε σύσκεψη υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη το πρωί της Τρίτης, είχε σκοπό να βρεθεί η «χρυσή τομή» εξισορρόπησης ανάμεσα στην αναγκαία μεταρρύθμιση και στις τεράστιες κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις.
Η ουσία και ο τρόπος
Αποδεικνύεται, πάντως, ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο η ουσία της μεταρρύθμισης – κυρίως είναι ο τρόπος που αυτή επιβλήθηκε. Ο εξορθολογισμός των ΕΛΤΑ μπορεί να είναι αναγκαίος, ωστόσο το να λαμβάνονται αποφάσεις ερήμην των τοπικών κοινωνιών και χωρίς επαρκή ενημέρωση ή μεταβατικό σχέδιο, δείχνει έλλειμμα πολιτικής διαχείρισης και απουσία κοινωνικού διαλόγου. Οι εικόνες ηλικιωμένων που αναρωτιούνται από πού θα παραλάβουν τη σύνταξή τους ή επαγγελματιών που βλέπουν να καταργείται η μοναδική τους ταχυδρομική εξυπηρέτηση, δεν συνάδουν με την εικόνα μιας κυβέρνησης που θέλει να προβάλλεται ως «τεχνοκρατική» και «μεταρρυθμιστική».
Τα ΕΛΤΑ, όμως, ήταν απλώς η σπίθα. Η συσσωρευμένη κόπωση από τις συνεχείς αντιφάσεις της κυβερνητικής πολιτικής έχει αρχίσει να διαρρηγνύει το εσωτερικό μέτωπο της Νέας Δημοκρατίας, απόδειξη ότι και το 2023 είχαν κλείσει καταστήματα των ΕΛΤΑ χωρίς τότε να δημιουργηθεί καμία ένταση. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, η κυβέρνηση βρέθηκε να αντιμετωπίζει διαδοχικά κύματα αμφισβήτησης: από τη ρύθμιση για τον Άγνωστο Στρατιώτη, που αποκάλυψε το βαθύ ρήγμα Μητσοτάκη – Δένδια, μέχρι την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ και τις καθυστερήσεις στις αγροτικές επιδοτήσεις, που εξόργισαν τους παραγωγούς της Θεσσαλίας.
Ρωγμές στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας
Στο εσωτερικό της κυβερνητικής παράταξης, το κλίμα είναι βαρύ. Οι συνεχείς παρεμβάσεις των πρώην πρωθυπουργών, Σαμαρά και Καραμανλή, λειτουργούν ως υπενθύμιση ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης αμφισβητείται αν έχει πλέον τον απόλυτο έλεγχο του κόμματός του. Η ανοιχτή αντιπαράθεση του Άδωνι Γεωργιάδη με τον Νίκο Δένδια και οι δημόσιες αιχμές της Ντόρας Μπακογιάννη προς τον Βασίλη Κικίλια δείχνουν ένα κυβερνητικό στρατόπεδο που χάνει σταδιακά τη συνοχή του.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, κάθε νέα μεταρρύθμιση, ακόμη κι αν είναι οικονομικά αναγκαία, μοιάζει να λειτουργεί ως θρυαλλίδα πολιτικών εντάσεων. Η κοινωνία, κουρασμένη από την ακρίβεια, τη στασιμότητα των εισοδημάτων και τις συχνές αυξήσεις στα τιμολόγια (όπως εκείνες που αναμένονται στο νερό), δεν έχει πια ανοχές. Όταν, δε, βλέπει υποθέσεις όπως το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ να ξετυλίγονται μέσα και έξω από τη Βουλή, η εμπιστοσύνη προς την κυβέρνηση υποχωρεί ακόμη περισσότερο.
Από την «εθνική ενότητα» στην κυβερνητική φθορά
Ο πρωθυπουργός είχε σχεδιάσει το προσεχές διάστημα ως μια περίοδο πολιτικής ηρεμίας και συναίνεσης, με αιχμή τη συζήτηση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση – μια πρωτοβουλία που ήθελε να σηματοδοτήσει «εθνική ενότητα» και θεσμική υπευθυνότητα. Ωστόσο, αντί για συναίνεση, προέκυψε μια αλληλουχία κρίσεων που αποκαλύπτουν σημαντική και πολυμέτωπη κυβερνητική φθορά. Η εικόνα μιας ηγεσίας που δείχνει να αιφνιδιάζεται από τις αντιδράσεις ή να υποτιμά τις κοινωνικές ευαισθησίες, ενισχύει την αίσθηση αποσύνδεσης από την πραγματικότητα.
Η κρίση στα ΕΛΤΑ είναι, τελικά, κάτι παραπάνω από ένα διοικητικό ζήτημα. Είναι ένα πολιτικό σύμπτωμα μιας κυβέρνησης που επιχειρεί να μεταρρυθμίσει χωρίς να πείθει, που προσπαθεί να προχωρήσει με τεχνοκρατική λογική σε μια κοινωνία που ζητά διάλογο, διαφάνεια και συμμετοχή. Αν το μήνυμα αυτό δεν γίνει κατανοητό στο Μέγαρο Μαξίμου, οι επόμενοι μήνες ενδέχεται να αποδειχθούν ιδιαίτερα δύσκολοι. Διότι, όσο οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης μοιάζουν να αγνοούν τις κοινωνικές ισορροπίες, τόσο θα βαθαίνει η κρίση εμπιστοσύνης που ήδη είναι εκκωφαντικά παρούσα.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
