Οι σημερινές εσωκομματικές εκλογές στη Νέα Δημοκρατία, για την ανάδειξη νέων διοικήσεων στις τοπικές (ΔΗΜΤΟ) και νομαρχιακές (ΔΕΕΠ) οργανώσεις, καθώς και η εκλογή συνέδρων για το προσεχές Συνέδριο του κυβερνώντος κόμματος, αποτελούν την ουσιαστική έναρξη ενός μακρού, προεκλογικού αγώνα που ξεκινάει το Μέγαρο Μαξίμου και η οδός Πειραιώς, με εξαγγελμένο σκοπό από τα σημερινά δημοσκοπικά ποσοστά που κινούνται από 25% (πρόθεση) ως 30% (εκτίμηση ψήφου) να φτάσει στην αυτοδυναμία των εκλογών του 2027.
Πράγματι, η ελληνική πολιτική σκηνή μπαίνει πλέον στη μεγαλύτερη προεκλογική περίοδο της τελευταίας δεκαετίας. Παρότι οι εκλογές είναι προγραμματισμένες για το 2027, όλα τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι το Μέγαρο Μαξίμου αντιμετωπίζει τους επόμενους 18 μήνες ως ένα συνεχές πολιτικό τεστ. Η κυβέρνηση γνωρίζει ότι η δημόσια δυσαρέσκεια έχει αποκτήσει βάθος και διάρκεια, και ότι η κοινωνία δεν είναι εύκολο να πειστεί ούτε από επιμέρους παρεμβάσεις ούτε από επικοινωνιακές εξηγήσεις.
Δομική φθορά και ανησυχίες
Τα στοιχεία αποτυπώνουν ξεκάθαρα την κεντρική αγωνία της κυβερνητικής στρατηγικής: η φθορά δεν είναι πια συγκυριακή, αλλά δομική. Πάνω από τα τρία τέταρτα των πολιτών δηλώνουν απαισιοδοξία για τα εισοδήματά τους και θεωρούν ότι η ακρίβεια έχει υπερβεί τις δυνατότητες αντιμετώπισης εκ μέρους της κυβέρνησης.
Έτσι, η πρώτη προτεραιότητα του πρωθυπουργού είναι να αλλάξει το κλίμα στα νοικοκυριά, όχι με μακροπρόθεσμες μεταρρυθμίσεις, αλλά με άμεσα μέτρα που μπορούν να γίνουν αισθητά από τον Ιανουάριο, σε μια προσπάθεια να αποκατασταθεί η χαμένη εμπιστοσύνη προς το κυβερνητικό έργο.
Η οικονομία, όμως, δεν λειτουργεί μόνο ως βασικό πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης. Είναι και το τελευταίο καταφύγιο της Νέας Δημοκρατίας, καθώς το αφήγημα της «σταθερότητας» διατηρεί ακόμη υψηλό ποσοστό αποδοχής, περίπου 39%, σύμφωνα με τα στοιχεία των μετρήσεων.
Το ποσοστό αυτό θεωρείται το πραγματικό όριο συσπείρωσης, το οποίο ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει να επιδιώξει με κάθε τρόπο, ειδικά σε μια περίοδο που η απογοήτευση απλώνεται τόσο στους κεντρώους όσο και στους πιο συντηρητικούς ψηφοφόρους.
Η δεξαμενή των αναποφάσιστων
Το «φιλέτο» στο κυνήγι της αυτοδυναμίας του κυβερνώντος κόμματος είναι η μεγάλη δεξαμενή των αναποφάσιστων, που πλέον αγγίζει 20% του εκλογικού σώματος. Εκεί, βέβαια, δεν αρκεί το αφήγημα της σταθερότητας. Απαιτείται πειστική απάντηση στα ζητήματα της ακρίβειας, της απορρύθμισης αγοράς και της καθημερινότητας. Για αυτό και το οικονομικό επιτελείο επεξεργάζεται παρεμβάσεις «χαμηλού χρονικού ορίζοντα», όχι μεγάλες τομές, αλλά μικρές νίκες που μπορούν να αποδώσουν σε σύντομο χρόνο.
Ο εσωτερικός πονοκέφαλος της Νέας Δημοκρατίας
Στο βάθος, όμως, υπάρχει ένας δεύτερος και ίσως πιο δύσκολος πονοκέφαλος: η εσωτερική συνοχή της Νέας Δημοκρατίας. Εδώ καταγράφεται μια πολύ πιο ανήσυχη εικόνα από αυτή που προβάλλεται δημοσίως. Οι εσωτερικές διαμάχες στην κυβέρνηση, η αδυναμία μέρους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας να ακολουθήσει την απαιτητική αντεπίθεση της Νέας Δημοκρατίας, μετριάζουν τη σαφή ικανοποίηση από το ότι οι διαρροές του κόμματος προς ένα ενδεχόμενο σχήμα Σαμαρά είναι μικρές.
Το κλίμα αυτό δεν επιτρέπει στο Μαξίμου να χαλαρώσει, ιδίως όσο πλησιάζει το συνέδριο της ΝΔ, που αναμένεται να αποτελέσει σημείο νέων εσωτερικών τριβών και αναδιάταξης δυνάμεων. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και το ενδεχόμενο εισόδου νέων σχημάτων, όπως το κόμμα «Τεμπών» της Μαρίας Καρυστιανού, το οποίο, παρά την περιορισμένη απήχηση, αξιολογείται ως «πολλαπλασιαστής κινδύνου», κυρίως για νεότερες ηλικίες και ημιαστικές περιοχές, εάν τελικά γίνει πράξη.
Δεν είναι τυχαίο ότι στο κυβερνητικό επιτελείο υπάρχει η αίσθηση πως η πολιτική σταθερότητα της επόμενης περιόδου θα κριθεί, σε μεγάλο βαθμό, από το κατά πόσο θα αποτραπεί η πολυδιάσπαση του κεντροδεξιού χώρου.
Οι υποθέσεις που προκαλούν τριγμούς
Στο μεταξύ, οι υποθέσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ και των ΕΛΤΑ δεν λειτουργούν μόνο ως πλήγματα στην αξιοπιστία προς τα έξω, αλλά και ως παράγοντες εσωτερικής αποσταθεροποίησης. Κυβερνητικά στελέχη εκφράζουν φόβους για «παρεμβάσεις εκτός γραμμής» σε κοινοβουλευτικές διαδικασίες, ειδικά όσο εξελίσσονται οι εξεταστικές επιτροπές και ενισχύεται η υποψία ότι ορισμένες υποθέσεις μπορεί να δημιουργήσουν εσωκομματικές αντιπαραθέσεις.
Έξι κρίσιμες μεταβλητές της επόμενης διετίας
Σε αυτό το πολιτικό τοπίο, έξι παράγοντες ξεχωρίζουν ως οι πραγματικές μεταβλητές της επόμενης διετίας: η ακρίβεια, η θεσμική αξιοπιστία, η εμφάνιση κι η απήχηση νέων κομμάτων, η στάση των αναποφάσιστων, οι εσωκομματικές ισορροπίες της ΝΔ και η πιθανότητα απρόβλεπτων κρίσεων (από φυσικές καταστροφές μέχρι γεωπολιτικές εντάσεις). Όπως έλεγε κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος σε κλειστή ομήγυρη, πρόκειται για ένα περιβάλλον στο οποίο οι σταθερές είναι λιγότερες από τις μεταβλητές, και αυτό από μόνο του δημιουργεί ένα επίπεδο πολιτικής αβεβαιότητας που δεν υπήρχε ούτε στο 2019 ούτε στο 2023.
Τρεις κόσμοι που πρέπει να κρατηθούν σε ισορροπία
Συνολικά, η κυβέρνηση εισέρχεται σε μια μακρά προεκλογική φάση στην οποία επιχειρεί να κρατήσει τρεις διαφορετικούς κόσμους ταυτόχρονα: τους κεντρώους που ζητούν μετριοπάθεια και θεσμική σοβαρότητα, τους παραδοσιακούς συντηρητικούς που ανησυχούν για διαρροές προς τα δεξιά και τους αναποφάσιστους που βρίσκονται περισσότερο σε διάθεση παραίτησης παρά ενεργής επιλογής. Αυτός ο τριπλός άξονας καθορίζει την κυβερνητική στρατηγική και κατά πάσα πιθανότητα θα καθορίσει και τον τρόπο που η Νέα Δημοκρατία θα φτάσει, τελικά, στις κάλπες.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
