Σε πολυεπίπεδο πολιτικό πρόβλημα για την κυβέρνηση έχουν μετατραπεί, πλέον, οι αγροτικές κινητοποιήσεις που εξαπλώνονται σε όλη τη χώρα, με οδυνηρό κόστος στη δημόσια εικόνα, τις κοινωνικές συμμαχίες και την εσωκομματική συνοχή της ΝΔ.
Τα συνεχιζόμενα μπλόκα, η οργή για τις καθυστερημένες ή περικομμένες πληρωμές, το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και η δημόσια αντίδραση έξι «γαλάζιων» βουλευτών από τη Βόρεια Ελλάδα, διαμορφώνουν ένα εκρηκτικό περιβάλλον ενόψει της αυριανής συνεδρίασης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας, όπου οι τριβές αναμένεται να είναι μεγάλες.
Ήδη τα τελευταία 24ωρα, οι αναφορές από το πεδίο δείχνουν μία κινητοποίηση που κλιμακώνεται επικίνδυνα: αποκλεισμοί τελωνείων στη Βόρεια Ελλάδα, όπου οι ουρές φορτηγών φτάνουν ακόμη και τα 12 χιλιόμετρα στον Προμαχώνα, πολιορκία λιμανιών όπως του Βόλου και υποδομών όπως η γέφυρα Ρίου–Αντιρρίου, μαζικές συγκεντρώσεις και πλήθος τρακτέρ που έχουν παραταχθεί σε μεγάλους οδικούς άξονες. Την ίδια στιγμή, το κλίμα στην Κρήτη, όπου τα επεισόδια οδήγησαν σε κυβερνητικές διαρροές περί παραπομπής αγροτών ακόμη και για «εγκληματική οργάνωση», οξύνεται ακόμη περισσότερο και προκαλεί ασφυκτική πίεση στη Ν.Δ.
Τη νέα φωτιά άναψε η κοινή δήλωση έξι βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας από τη Βόρεια Ελλάδα, οι οποίοι επέκριναν ανοικτά τον ΟΠΕΚΕΠΕ για αποκλεισμούς δικαιούχων από τις πληρωμές του Μέτρου 23. Η κριτική τους δεν ήταν απλώς τεχνική, καθώς αμφισβήτησαν ευθέως τη νομιμότητα των ελέγχων και τον τρόπο με τον οποίο κρίθηκαν «άκυρες» δηλώσεις παραγωγών, αναφέροντας ότι «δεν νοείται με καταχρηστικό τρόπο και έωλα κριτήρια να αποκλείονται πραγματικοί δικαιούχοι».
Πέρα από την ουσία, το μήνυμα των «6» έχει πολιτικό βάθος: είναι βουλευτές προερχόμενοι από περιοχές με έντονο αγροτικό στοιχείο και δέχονται τη δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων τους από πρώτο χέρι. Η ένταση είναι τέτοια που στον κυβερνητικό μηχανισμό μιλούν για «καμπανάκι» ενόψει της αυριανής συνεδρίασης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ., όπου το αγροτικό αναμένεται να πρωταγωνιστήσει.
Ένταση γύρω από το Μέτρο 23 και τις πληρωμές
Το κλίμα επιβαρύνουν και οι πληροφορίες ότι από τα 178,5 εκατ. ευρώ που προβλέπονταν για το Μέτρο 23, μοιράστηκαν τελικά 157,4 εκατ. ευρώ, αφήνοντας εκτός πληρωμής πολλούς παραγωγούς, παρά το ότι οι αιτήσεις τους είχαν εγκριθεί λίγες εβδομάδες νωρίτερα από τη Γενική Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ απαντά ότι οι έλεγχοι στο ιδιοκτησιακό καθεστώς συνεχίζονται και ότι όσοι έχουν «δεσμευθεί» θα πληρωθούν μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου, αλλά οι διευκρινίσεις αυτές δεν φαίνεται να κατευνάζουν την οργή, ούτε στον αγροτικό κόσμο ούτε στο εσωτερικό της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας.
Είναι αυτή η ασφυκτική πραγματικότητα που σταθερά τροφοδοτεί την πίεση από τα μπλόκα, αλλά και την ανάγκη των συνδικαλιστών να δημιουργήσουν μια ενιαία ατζέντα αιτημάτων και μια συντονιστική ομάδα για την επόμενη μέρα.
Παράλληλα, η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών ζητά επείγουσα συνάντηση με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για να συζητηθούν τα σημαντικά τεχνικά προβλήματα στις πληρωμές, ωστόσο η κυβέρνηση δείχνει προς το παρόν απρόθυμη να ανοίξει άμεσα ουσιαστικό διάλογο, παρά τα «κανάλια επικοινωνίας» που υπάρχουν.
Η κυβέρνηση επιχειρεί ένα διπλό αφήγημα: από τη μία δηλώνει ανοικτή στον διάλογο, από την άλλη προσπαθεί να απομονώσει, όπως λέει, «ακραίες κινητοποιήσεις», φοβούμενη ότι αυτές μπορεί να γυρίσουν την κοινωνία κατά των αγροτών.
Ο φόβος φθοράς
Ωστόσο, κυβερνητικές πηγές παραδέχονται ότι το πραγματικό ρίσκο είναι η φθορά της ίδιας της κυβέρνησης, εφόσον η κατάσταση συνεχίσει να ξεφεύγει και τα μπλόκα τραβήξουν μέχρι τις γιορτές, κάτι που πλέον θεωρείται πολύ πιθανό.
Σε αυτό το περιβάλλον, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας, πραγματοποίησε σύσκεψη με τους βουλευτές της Ν.Δ. για «πολιτικό μασάζ», ενώ δεν αποκλείεται ο πρωθυπουργός να κάνει ανακοινώσεις για τους αγρότες, πιθανόν για παράταση του μέτρου του φθηνότερου ρεύματος, που θεωρείται το επικρατέστερο σενάριο.
Παράλληλα, η κυβέρνηση προβάλλει ότι μέχρι το τέλος του έτους οι αγροτικές πληρωμές θα ξεπεράσουν το 1 δισ. ευρώ, με αναφορές σε προκαταβολές βασικής ενίσχυσης, βιολογική γεωργία, μητρώα και άλλες δράσεις. Την ίδια στιγμή, κάνει λόγο για συνολικές ενισχύσεις 2,6 δισ. ευρώ που έχουν δοθεί έως τώρα και για επιπλέον 1,2 δισ. που θα καταβληθούν έως τις 31/12, επιχειρώντας να αντικρούσει το αφήγημα περί οικονομικής εγκατάλειψης των παραγωγών.
Ωστόσο, καμία επικοινωνιακή προσπάθεια δεν φαίνεται να αρκεί προς το παρόν. Η εικόνα στο εσωτερικό της Ν.Δ. παραμένει τεταμένη, με βουλευτές «έτοιμους να ρίξουν νερό στον μύλο της κριτικής» και όχι να λειτουργήσουν υποστηρικτικά προς την κυβέρνηση εν μέσω κρίσης.
Η συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας αύριο θα αποτελέσει ένα πρώτο crash test. Με τους βουλευτές να έχουν δεχτεί αφόρητη πίεση από τις περιφέρειές τους, το κλίμα κάθε άλλο παρά χαλαρό θα είναι. Το αγροτικό και το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ θα τεθούν αναμφίβολα στο επίκεντρο, μαζί με τις συνεχόμενες παρεμβάσεις των συνεταιρισμών και τη σκληρή γραμμή που ζητούν ολοένα και περισσότεροι παραγωγοί.
Μια λεπτή πολιτική ισορροπία
Η κυβέρνηση βρίσκεται σε μια λεπτή ισορροπία: Δεν μπορεί να λύσει τα μπλόκα, δεν μπορεί όμως και να τα αφήσει ανεξέλεγκτα χωρίς πολιτικό κόστος. Και το κόστος αυτό, όπως προκύπτει πλέον καθαρά, δεν προέρχεται μόνο από την κοινωνία αλλά και από το εσωτερικό της.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
