Δεν ήταν μια ακόμη εταιρική ανακοίνωση. Η σύσταση της ATLANTIC – SEE LNG TRADE Α.Ε. από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας και τον Όμιλο ΑΚΤΩΡ ήρθε τη στιγμή που η Αθήνα μετατρέπεται στο επίκεντρο της ενεργειακής γεωπολιτικής. Η συγκυρία δεν είναι απλώς ενδιαφέρουσα — είναι υπολογισμένη.
Στρατηγική συμμαχία με αμερικανικό αποτύπωμα
Την εβδομάδα που η νέα πρέσβης των ΗΠΑ, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, αναλαμβάνει καθήκοντα και το LNG βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας των συνομιλιών με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, δύο κορυφαίοι παίκτες του ελληνικού επιχειρηματικού χάρτη, ο Αλέξανδρος Εξάρχου και ο Κωνσταντίνος Ξιφαράς, υπογράφουν μια στρατηγική συμμαχία που «κουμπώνει» με την αμερικανική στρατηγική για την ενεργειακή αυτονόμηση της Ευρώπης.
Οι καλά πληροφορημένοι μιλούν για προεργασία μηνών, με διακριτικές επαφές και σε διπλωματικό επίπεδο. Το U.S. International Development Finance Corporation (DFC), το κρατικό fund στρατηγικών επενδύσεων των ΗΠΑ, εμφανίζεται ως χρηματοδότης της νέας εταιρείας, προσδίδοντας στη συμφωνία χαρακτήρα που ξεπερνά τα στενά επιχειρηματικά όρια.
Το γεγονός ότι η ATLANTIC προγραμματίζει την προμήθεια τεσσάρων πλοίων LNG, συνολικού κόστους 1 δισ. δολαρίων, για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ προς τα Βαλκάνια και τη ΝΑ Ευρώπη, θεωρείται από πολλούς μήνυμα στρατηγικής ταύτισης Αθήνας–Ουάσινγκτον.
Και κάτι ακόμα: το timing της ανακοίνωσης δεν συμπίπτει τυχαία με τη 6η Σύμπραξη Διατλαντικής Ενεργειακής Συνεργασίας (P-TEC) που διεξάγεται αυτές τις μέρες στην Αθήνα. Όσοι ξέρουν, λένε ότι «η ATLANTIC δεν είναι μόνο μια εταιρεία — είναι ο προάγγελος μιας νέας γεωοικονομικής αρχιτεκτονικής στην περιοχή».
Παρουσίες με νόημα και... αποτύπωμα Μαξίμου
Στο πλαίσιο αυτό, πολλοί συνδύασαν το γεγονός ότι ο Αλέξανδρος Εξάρχου ήταν ο μοναδικός Έλληνας επιχειρηματίας στη δεξίωση που παρέθεσε στην Αθήνα η Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, με αφορμή τα 250 χρόνια από την ίδρυση του Σώματος των Αμερικανών Πεζοναυτών. Η παρουσία του Εξάρχου είχε σαφή συμβολισμό, που επιβεβαιώνει τον κομβικό ρόλο του στα νέα δεδομένα της ελληνικής επιχειρηματικότητας.
Συνδυαστικά μου λένε, ότι όλα όσα συμβαίνουν έχουν και το ισχυρό αποτύπωμα του Μεγάρου Μαξίμου. Εξάλλου, το LNG κυριάρχησε και στη συζήτηση που είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με την Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στο Μαξίμου.
Η ενεργειακή διπλωματία και το LNG στο μενού Μητσοτάκη–Γκίλφοϊλ
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η νέα πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, συναντήθηκαν στο Μέγαρο Μαξίμου, σε εξαιρετικό κλίμα. Οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν την ισχυρή δυναμική των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, τις οποίες ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «στο υψηλότερο επίπεδο της ιστορίας τους».
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στους τομείς της ενέργειας, των επενδύσεων και της περιφερειακής συνεργασίας. Ο Μητσοτάκης τόνισε ότι η Ελλάδα αποτελεί πύλη εισόδου για το υγροποιημένο φυσικό αέριο, στρατηγική υποδομή για τη χώρα και για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ υπογράμμισε την προσέλκυση αμερικανικών τεχνολογικών επενδύσεων.
Η Γκίλφοϊλ, από την πλευρά της, μίλησε με θέρμη για την Ελλάδα ως «γενέτειρα της Δημοκρατίας» και αναφέρθηκε στο σχήμα 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και ΗΠΑ), χαρακτηρίζοντάς το παράδειγμα στρατηγικής συνεργασίας. Δεν πέρασε απαρατήρητο ότι στο περιθώριο της συνάντησης, η ενεργειακή ασφάλεια και το LNG ήταν εκ των βασικών θεμάτων.
Μικρή λεπτομέρεια με ανθρώπινη νότα: η νέα πρέσβειρα έτυχε θερμής υποδοχής από τον Πίνατ, τον σκύλο του πρωθυπουργού, ο οποίος την υποδέχθηκε στην είσοδο του Μεγάρου.
Γιατί τώρα; Οι Έλληνες ξαναγεμίζουν τα ναυπηγεία
Οι αριθμοί μιλούν μόνοι τους: πάνω από 650 πλοία ναυπηγούνται αυτή τη στιγμή για λογαριασμό Ελλήνων εφοπλιστών. Το ποσοστό συμμετοχής τους στις παγκόσμιες παραγγελίες φτάνει σχεδόν το 18%, επιβεβαιώνοντας ότι η ελληνόκτητη ναυτιλία εξακολουθεί να κινείται αντίθετα από τον κύκλο της αβεβαιότητας. Από bulk carriers και tankers μέχρι containerships και LNG/LPG carriers, οι νέες ναυπηγήσεις αυξάνονται με σταθερό ρυθμό.
Το ερώτημα, όμως, παραμένει: γιατί τώρα;
Στα εφοπλιστικά γραφεία η απάντηση είναι λιτή - ρευστότητα και συγκυρία. Μετά από διαδοχικά χρόνια υψηλών ναύλων και περιορισμένων εξόδων, οι εταιρείες διαθέτουν άφθονα κεφάλαια και ελάχιστο δανεισμό. Το περιβάλλον αυτό επιτρέπει επιθετικές κινήσεις επέκτασης, ακόμη και με υψηλό κόστος ναυπήγησης.
Τα νεότευκτα πλοία, αν και ακριβά, θεωρούνται ασφαλέστερη τοποθέτηση σε σχέση με τα μεταχειρισμένα. Η αγορά second hand έχει εκτοξευθεί, οι τιμές είναι υψηλές και η μελλοντική μεταπωλητική αξία αμφίβολη. Έτσι, οι μεγάλοι όμιλοι προτιμούν να «δέσουν» παραγγελίες σε ναυπηγεία, διασφαλίζοντας παραδόσεις και αξία.
Κάποιοι βλέπουν πίσω από αυτή την κινητικότητα και ένα στοίχημα μακράς πνοής: όταν η προσφορά νέων πλοίων θα περιοριστεί, όσοι έχουν προχωρήσει τώρα, θα ελέγχουν το παιχνίδι.
Η επιλογή του «τώρα» δεν είναι τυχαία. Είναι η στιγμή που υπάρχουν μετρητά, υπάρχει χρόνος και υπάρχουν διαθέσιμα ναυπηγεία. Οι Έλληνες εφοπλιστές, για ακόμη μια φορά, επενδύουν πριν από τον κύκλο — γιατί στη ναυτιλία, όπως λένε οι ίδιοι, τα κέρδη ανήκουν σε όσους δεν περιμένουν τις συνθήκες· τις δημιουργούν.