Τεχνάσματα για να αποφύγουν τη χρήση της ψηφιακής κάρτας εργασίας εφευρίσκουν οι επιχειρηματίες του τουρισμού και της εστίασης, ένα μέτρο που κατά τ’ άλλα έχει αποφέρει θετικά αποτελέσματα, μόλις ένα μήνα μετά την επίσημη εφαρμογή του στους δύο κλάδους.
Συγκεκριμένα, οι δηλωθείσες υπερωρίες αυξήθηκαν κατά 637% στον τουρισμό και κατά 55% στην εστίαση, που σημαίνει πως όλο το προηγούμενο διάστημα οι εργαζόμενοι δεν πληρώνονταν τις υπερωρίες τους ή ελάμβαναν πρόσθετες «μαύρες» αμοιβές.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει παρουσιάσει η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως, μετά τον τουρισμό που κρατάει τα ηνία, μεγάλη αύξηση των υπερωριών που δηλώθηκαν από τη μία μέρα στην άλλη, λόγω της εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας, εμφανίζει το μήνα Μάρτιο το λιανικό εμπόριο (97,2%), η βιομηχανία (+81%) και τα σούπερ μάρκετ (+20,1%).
Οι καταγγελίες
Ωστόσο, σύμφωνα με τις καταγγελίες που έχει συγκεντρώσει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Τουρισμού Επισιτισμού (ΠΟΕΕΤ), οι τακτικές αποφυγής του μέτρου που χρησιμοποιούν οι εργοδότες είναι οι εξής:
- Συγκεντρώνουν τις κάρτες των εργαζόμενων στο γραφείο προσωπικού και τις «κτυπούν» κατά βούληση, ώστε να φαίνονται λιγότερες ή και μηδενικές επιπλέον ώρες εργασίας. Το σύστημα «Εργάνη», που παραλαμβάνει τα καθημερινά «χτυπήματα» από την Ψηφιακή Κάρτα, διαπιστώνει πως τόσο η ώρα εισόδου όσο και η ώρα εξόδου από την εργασία είναι καθ’ όλα νόμιμη. Όμως το «χτύπημα» δεν έχει γίνει από τον εργαζόμενο, αλλά από τον εργοδότη ή από τον προϊστάμενο ενός τμήματος μιας επιχείρησης.
- «Βαπτίζουν» διευθυντικό στέλεχος οποιονδήποτε υπάλληλο, ώστε να μην έχει την υποχρέωση να «κτυπήσει» κάρτα. Ωστόσο, ο νόμος ορίζει ρητά ότι για να χαρακτηριστεί κάποιος εργαζόμενος διευθυντικό στέλεχος, πρέπει να αμείβεται με τον 6πλάσιο ή 8πλάσιο μισθό σε σχέση με τους άλλους υπαλλήλους.
- «Κτυπούν» την κάρτα κατά την αποχώρησή τους, στο πλαίσιο του ωραρίου, και στη συνέχεια επιστρέφουν από την πίσω πόρτα για να συνεχίσουν να δουλεύουν υπερωριακά, χωρίς φυσικά να πληρωθούν για την επιπλέον απασχόληση.
- Ξενοδοχεία της Βορείου Ελλάδας λειτουργούν υπό την «ομπρέλα» άλλων επιχειρήσεων, όπως για παράδειγμα κατασκευαστικών, ώστε να διατηρούν άλλο Κωδικό Δραστηριότητας (ΚΑΔ) και να εξαιρούνται από την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας.
- Σε μεγάλα τουριστικά νησιά είναι συχνό το φαινόμενο να φεύγει, για παράδειγμα, ο υπάλληλος της ρεσεψιόν στις 11 το βράδυ και να επιστρέφει στις 6 το πρωί, χωρίς να έχουν μεσολαβήσει 11 ώρες ανάπαυσης, όρος που προβλέπεται ρητά από τη σχετική κοινοτική οδηγία, η οποία έχει ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο.
- Λόγω της έλλειψης εργαζομένων, συχνά καλούνται σε εργασία υπάλληλοι που έχουν ρεπό. Δίνεται όμως η οδηγία σ’ αυτές τις ειδικές περιπτώσεις οι εργαζόμενοι να μη χτυπήσουν κάρτα.
→ Διαβάστε επίσης: Εργαζόμενοι συνταξιούχοι: Ανοίγει η πλατφόρμα για την επιστροφή εισφορών που υπερβαίνουν το πλαφόν
Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί και οι αριθμοί
Πάντως, σύμφωνα με την Ανεξάρτητη Αρχή της Επιθεώρησης Εργασίας, στις κατά τόπους επιθεωρήσεις δεν έχουν φτάσει οι συγκεκριμένες καταγγελίες –λογικό αν κάποιος απειλείται με απόλυση– παρότι οι παραβάσεις που σχετίζονται με την ψηφιακή κάρτα βρίσκονται σταθερά στη 2η θέση των παραβάσεων επί εργασιακών θεμάτων.
Μόνο κατά τον προηγούμενο μήνα, σχεδόν 6 στις 10 παραβάσεις (57,6%) σχετίζονται με το ωράριο απασχόλησης και την καταγραφή των ωρών άφιξης και αποχώρησης από τους χώρους εργασίας.
Αλλά και στο σύστημα «Εργάνη», ελέγχουν εξονυχιστικά όλες τις περιπτώσεις εκείνες που ενέχουν κίνδυνο παραβατικότητας. Κύρια, ελέγχουν την ακριβή ώρα «χτυπήματος» της κάρτας. Αν διαπιστώνεται πως, για την ίδια επιχείρηση, μεγάλος αριθμός Ψηφιακών Καρτών έχουν ίδια ώρα εισόδου ή αποχώρησης, τότε στις εταιρίες αυτές στέλνεται έλεγχος.
Ο λόγος είναι ότι, σε τέτοιες περιπτώσεις, υπάρχει ο κίνδυνος οι κάρτες να χρησιμοποιούνται από τον προϊστάμενο ενός τμήματος ή από τον ίδιο τον ιδιοκτήτη, αν πρόκειται για πολύ μικρή επιχείρηση.