Με ταχείς ρυθμούς κατασκευάζονται οι σήραγγες της Γραμμής 4 του Μετρό, ενώ, όπως δηλώνουν οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες, από όλες τις σχεδιαζόμενες επεκτάσεις δίνεται προτεραιότητα σε εκείνη προς Γλυφάδα, προκειμένου να συνδεθεί το δίκτυο με τη μεγάλη αστική ανάπλαση στο Ελληνικό.
Μάλιστα, η επέκταση προς Γλυφάδα θα έχει δύο διακλαδώσεις: μία προς Άνω Γλυφάδα και μία προς το κέντρο της πόλης, μέσω της περιοχής του Ελληνικού. Με αυτή την προσθήκη, το Μετρό θα αποκτήσει για πρώτη φορά δύο διακλαδώσεις στην ίδια γραμμή.
Η πορεία του μετροπόντικα «Νίκη»
Ειδικότερα, ο μετροπόντικας (ΤΒΜ) «Νίκη» ξεκίνησε τη διαδρομή του από το Φρέαρ ΤΒΜ Άλσος Βείκου και, την παρούσα στιγμή, έχει ξεπεράσει τον Σταθμό ΕΛΙΚΩΝΟΣ και βρίσκεται κοντά στον επόμενο Σταθμό ΚΥΨΕΛΗ, έχοντας ήδη κατασκευάσει περίπου 2.600 μέτρα έτοιμης σήραγγας.
Μετά τον Σταθμό ΚΥΨΕΛΗ και αφού πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες εργασίες συντήρησης, αναμένεται να συνεχίσει την πορεία του προς τον Σταθμό ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ.
Στη συνέχεια θα κατευθυνθεί προς τους σταθμούς Αλεξάνδρας, Εξάρχεια, Ακαδημίας και Κολωνάκι.
Η πορεία του προβλέπεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2026, σύμφωνα με το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα, βγαίνοντας από το ειδικό φρέαρ Ευαγγελισμός που υπάρχει στην περιοχή του Σταθμού Ευαγγελισμός.
Ο μετροπόντικας «Αθηνά»
Ο δεύτερος μετροπόντικας (ΤΒΜ) «Αθηνά» ξεκίνησε τη διαδρομή του από το Φρέαρ ΤΒΜ Κατεχάκη και, την παρούσα στιγμή, έχει ξεπεράσει τον Σταθμό ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ, έχοντας κατασκευάσει περίπου 4.500 μέτρα έτοιμης σήραγγας, με κατεύθυνση τον νέο Σταθμό ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ.
Η πορεία του αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2026, βγαίνοντας από το ειδικό φρέαρ Ευαγγελισμός που υπάρχει στην περιοχή του Σταθμού Ευαγγελισμός.
Για οικονομία χρόνου, οι μετροπόντικες διέρχονται από τους μελλοντικούς σταθμούς χωρίς αυτοί να έχουν διανοιχθεί, και το ίδιο προβλέπεται και για τους επόμενους.
Αρχαιολογικά και τεχνικά ζητήματα
Στον Σταθμό Πανεπιστημιούπολη βρίσκεται σε εξέλιξη αρχαιολογική διασωστική έρευνα (έχει βρεθεί μία αρχαία οδός). Στον Σταθμό Γουδή ολοκληρώθηκαν οι αρχαιολογικές ανασκαφές, αλλά βρέθηκε ένας κεντρικός αγωγός της ΕΥΔΑΠ και εξετάζεται η βέλτιστη επιλογή. Στον Σταθμό Ευαγγελισμός υφίσταται η γνωστή προσφυγή για το πάρκο Ριζάρη, ενώ έχει προστεθεί και η αντίθεση του Δήμου Αθηναίων.
Σταθμοί σε εξέλιξη και χρονοδιάγραμμα
Στους σταθμούς Άλσος Βεΐκου, Γαλάτσι, Ελικώνος, Κυψέλη, Δικαστήρια, Αλεξάνδρας, Ακαδημία, Κολωνάκι, Ζωγράφου, Καισαριανή και Ιλίσια βρισκόμαστε στη φάση όπου τα έργα κατασκευής των σταθμών είναι σε εξέλιξη, ενώ πρόσφατα παραδόθηκαν στην ανάδοχο κοινοπραξία κατασκευής και οι σταθμοί Εξάρχεια και Ζωγράφου.
Σύμφωνα με το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα, εκτός εάν προκύψουν απρόβλεπτες κατασκευαστικές δυσκολίες, η ολοκλήρωση των έργων, βάσει της συμβατικής υποχρέωσης, ορίζεται στα τέλη του 2029.
Επέκταση της Γραμμής 2 του Μετρό προς Ίλιον
Η επέκταση που υλοποιείται την παρούσα στιγμή στην Αττική είναι αυτή της Γραμμής 2 προς Ίλιον, μήκους περίπου 4 χλμ., με τρεις σταθμούς: Παλατιανή, Ίλιον και Άγιος Νικόλαος.
Παράλληλα, στο ίδιο έργο έχει ενταχθεί και η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός του αμαξοστασίου στον Ελαιώνα, καθώς και η αναβάθμιση – αντικατάσταση των υφιστάμενων Η/Μ συστημάτων των Γραμμών 2 και 3 του Μετρό της Αθήνας. Έχει ολοκληρωθεί το πρώτο στάδιο του διαγωνισμού και σύντομα θα ακολουθήσει το δεύτερο στάδιο. Η εκτιμώμενη έναρξη της κατασκευής τοποθετείται το 2027, με συμβατικό χρόνο παράδοσης τα πέντε έτη.
Αμαξοστάσιο Ελαιώνα και Η/Μ συστήματα
Το έργο της Επέκτασης προς Ίλιον περιλαμβάνει και την επέκταση του υφιστάμενου αμαξοστασίου Ελαιώνα. Δεδομένου ότι η μελλοντική λειτουργία της επέκτασης, καθώς και οι λοιπές τρέχουσες ανάγκες της ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε., καθιστούν αναγκαία την εξεύρεση και κατασκευή επιπλέον χώρων αμαξοστασίου, θα προχωρήσει ταυτόχρονα και η επέκταση του Αμαξοστασίου του Ελαιώνα σε γειτονική όμορη περιοχή εμβαδού περίπου 20 στρεμμάτων.
Με τη μελλοντική λειτουργία της επέκτασης καθίσταται αναγκαία και η αναβάθμιση ή αντικατάσταση ορισμένων Η/Μ συστημάτων σε μεγάλο τμήμα ή και στο σύνολο των Γραμμών 2 και 3, χωρίς την οποία δεν θα είναι δυνατή η περαιτέρω επέκτασή τους.
Για τον λόγο αυτό, στην προκήρυξη του έργου περιλαμβάνεται και η αναβάθμιση ή/και αντικατάσταση του συστήματος ψηφιακής μετάδοσης δεδομένων στο σύνολο των σταθμών των Γραμμών 2 και 3 που βρίσκονται σε λειτουργία. Οι τροποποιήσεις στα συγκεκριμένα συστήματα θα απαιτήσουν νέο εξοπλισμό και λογισμικό, τόσο στο υφιστάμενο Κέντρο Ελέγχου στο Σύνταγμα όσο και τοπικά σε σταθμούς και φρέατα. Ωστόσο, η σύνδεσή τους με τα σημερινά συστήματα έχει προβλεφθεί να γίνει χωρίς καμία διακοπή λειτουργίας των Γραμμών 2 και 3.
Σκοπός και δικτύωση της επέκτασης
Η επέκταση θα αφορά τη διαδρομή μετά τον Σταθμό «Ανθούπολη» προς την περιοχή του Ιλίου και του Αγίου Νικολάου, και περαιτέρω μελλοντικά προς τις Αχαρνές, και έχει σχεδιαστεί με σκοπό:
- την εξυπηρέτηση πυκνοκατοικημένων περιοχών των δυτικών προαστίων,
- τη μελλοντική αύξηση της δικτύωσης των Γραμμών Μετρό, με πρόβλεψη ανταπόκρισης στον Σταθμό «Ίλιον» με τη μελλοντική επέκταση της Γραμμής 4 προς Πετρούπολη.
Οι νέοι σταθμοί
Οι νέοι σταθμοί θα είναι οι εξής:
Σταθμός «Παλατιανή»: Χωροθετείται στη διασταύρωση των οδών Θηβών και Ανδρέα Παπανδρέου και διαθέτει δύο εισόδους εκατέρωθεν της οδού Θηβών.
Σταθμός «Ίλιον»: Χωροθετείται στη διασταύρωση των οδών Θηβών και Ελαιών, διαθέτει δύο εισόδους εκατέρωθεν της οδού Θηβών και πρόβλεψη σύνδεσης/μετεπιβίβασης επιβατών με τον ομώνυμο σταθμό της μελλοντικής Επέκτασης της Γραμμής 4 προς Πετρούπολη.
Σταθμός «Άγιος Νικόλαος»: Χωροθετείται κάτω από τμήμα της ομώνυμης οδού και τμήμα του διαμορφωμένου χώρου πρασίνου που βρίσκεται μεταξύ των οδών Παραμυθιάς, Ολύνθου, Ζίτσης και Αγίου Νικολάου.
Σταθμός μετεπιβίβασης και επιβατική κίνηση
Στην Παλατιανή αναμένεται να κατασκευαστεί και σταθμός μετεπιβίβασης, σε παρακείμενο χώρο εφαπτόμενο στον Σταθμό «Παλατιανή», μεταξύ των οδών Ανδρέα Παπανδρέου και Ικονίου, με υπόγειο χώρο στάθμευσης τριών επιπέδων και χωρητικότητας 150 Ι.Χ., με άμεση σύνδεση με τον σταθμό. Στην επιφάνεια, μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής, προβλέπεται να διαμορφωθεί Χώρος Μετεπιβίβασης Λεωφορείων.
Το τμήμα αυτό της Γραμμής 2, μέχρι την περιοχή του Αγίου Νικολάου, εκτιμάται ότι θα εξυπηρετεί τουλάχιστον 67.000 επιβάτες ημερησίως, ενώ ο αριθμός των κατοίκων που θα εξυπηρετούνται από τους τρεις νέους σταθμούς, σε ακτίνα 500 μέτρων από την κατοικία τους, υπολογίζεται σε περίπου 42.000, και οι αντίστοιχες εξυπηρετούμενες θέσεις εργασίας σε περίπου 5.000.
Γραμμή 4 – Μελλοντικές επεκτάσεις (Κλάδοι Β–Ε)
Η Νέα Γραμμή 4 του Μετρό της Αθήνας, ωστόσο, δεν θα περιοριστεί στο Τμήμα Α’ «Άλσος Βεΐκου – Γουδή», καθώς στον σχεδιασμό προβλέπεται η επέκτασή της και σε άλλες περιοχές.
Προτεραιότητα στο τμήμα Γουδή – Λυκόβρυση
Το επόμενο έργο που έχει προτεραιοποιηθεί αφορά την κατασκευή του τμήματος «Γουδή – Λυκόβρυση», με τους σταθμούς Γουδή, Κατεχάκη, Φάρος, Φιλοθέη, Σίδερα, Ολυμπιακό Στάδιο, Παράδεισος, ΟΤΕ, Μαρούσι, Πεύκη και Λυκόβρυση.
Η γραμμή θα περνά από τη Λεωφόρο Κηφισίας, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρότατο καθημερινό κυκλοφοριακό πρόβλημα. Με το έργο αυτό προβλέπεται να δοθεί τέλος στην απομόνωση από τα μέσα σταθερής τροχιάς των κατοίκων των Βορείων Προαστίων, αλλά και των εργαζομένων στις εκατοντάδες εταιρείες που εδρεύουν κατά μήκος της κεντρικής αυτής οδικής αρτηρίας.
Το συγκεκριμένο τμήμα θα εξυπηρετεί το ΟΑΚΑ και τον εμπορικό πόλο της περιοχής, ενώ με τον σταθμό «Λυκόβρυση» θα τερματίζει πολύ κοντά στην Εθνική Οδό.
Σχέδιο Ανάπτυξης Γραμμών Μετρό Αθήνας
Το τρέχον Σχέδιο Ανάπτυξης Γραμμών Μετρό Αθήνας περιλαμβάνει τη Γραμμή 4 του Μετρό, Άλσος Βεΐκου – Ευαγγελισμός – Φάρος – Μαρούσι, με τις επεκτάσεις της:
- (α) προς Βύρωνα / Άνω Ηλιούπολη
- (β) προς Πετρούπολη και Εθνική Οδό
Η Γραμμή 4, σχήματος «U», αποτελείται από δύο σκέλη ακτινικής μορφής, προς Γαλάτσι και Μαρούσι, και ένα κεντρικό τμήμα διερχόμενο από το κέντρο της Αθήνας.
Έχει συνολικό μήκος 38,2 χλμ, περιλαμβάνει 35 συνολικά σταθμούς και αποτελείται από πέντε επιμέρους διακριτά τμήματα: Α, Β, Γ, Δ και Ε.
Τα πέντε τμήματα της Γραμμής 4
Τμήμα Α: Άλσος Βεΐκου – Γουδή
(μήκους 12,8 χλμ και 15 σταθμών)
Τμήμα Β: Γουδή – Μαρούσι
(μήκους 9,6 χλμ και 8 σταθμών)
Τμήμα Γ: Ευαγγελισμός – Άνω Ηλιούπολη
(μήκους 4,1 χλμ και 3 σταθμών)
Τμήμα Δ: Άλσος Βεΐκου – Πετρούπολη
(μήκους 7,5 χλμ και 6 σταθμών)
Τμήμα Ε: Μαρούσι – Εθνική Οδός
(μήκους 4,4 χλμ και 3 σταθμών)
Μελλοντικές επεκτάσεις στην Αττική
Ο σχεδιασμός των επεκτάσεων αποτελεί ακόμη ένα σημαντικό τμήμα του αντικειμένου της εταιρείας. Στην Αθήνα, αρμόδιος για αυτό το επίπεδο σχεδιασμού είναι ο ΟΑΣΑ, ο οποίος την παρούσα χρονική περίοδο υλοποιεί τη συγκοινωνιακή μελέτη της Αττικής, από την οποία θα προκύψουν ο σχεδιασμός, η σκοπιμότητα και η βιωσιμότητα των επεκτάσεων του δικτύου Μετρό.
Την ίδια στιγμή, οι μελέτες έχουν ήδη ξεκινήσει και για τη σύνδεση του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος με το υπάρχον δίκτυο του Μετρό, ενώ στον εθνικό σχεδιασμό παραμένει και η επέκταση του Μετρό προς τη Γλυφάδα, καθώς και η επέκταση της Γραμμής 4 και προς τις δύο κατευθύνσεις.
Επεκτάσεις της Γραμμής 4 και της Γραμμής 1
Μελετάται η επέκταση της Γραμμής 4 δυτικά, από τον σταθμό «Άλσος Βεΐκου» προς τους Αγίους Αναργύρους και την Πετρούπολη, η οποία θα διέρχεται από τη Νέα Ιωνία, τη Νέα Φιλαδέλφεια και το γήπεδο της ΑΕΚ.
Αντίστοιχα, εξετάζεται η επέκταση της Γραμμής 4 βόρεια, από τον σταθμό «Κατεχάκη» προς Μαρούσι, Πεύκη, Λυκόβρυση και την Εθνική Οδό.
Παράλληλα, διερευνάται η υπόγεια επέκταση της Γραμμής 1 βόρεια, από τον σταθμό «Κηφισιά», προς τη Νέα Ερυθραία και την Εθνική Οδό (κόμβος Βαρυμπόμπης).
Οι νέες γραμμές βρίσκονται σε φάση μελέτης, όπου απαιτείται ωρίμανση, και τελούν υπό την αίρεση της χρηματοδότησης.
Προτεραιότητες στον σχεδιασμό
Προτεραιότητα αποτελεί η επέκταση της Γραμμής 4 προς Μαρούσι και την Εθνική Οδό μέσω Κηφισιάς, καθώς και οι νέες κατευθύνσεις της Γραμμής 2 προς Γλυφάδα.
Στον νότιο τομέα εξετάζεται η τελική χάραξη της επέκτασης προς Γλυφάδα. Η πρόταση προβλέπει δύο κλάδους: τον έναν προς Άνω Γλυφάδα και τον δεύτερο προς το κέντρο της πόλης, μέσω της περιοχής του Ελληνικού. Με αυτή την προσθήκη, το Μετρό θα αποκτήσει για πρώτη φορά δύο διακλαδώσεις στην ίδια γραμμή. Το έργο απαιτεί ωρίμανση μελετών και κατοχύρωση χρηματοδότησης.
Προτεραιοποιείται επίσης η επέκταση της Γραμμής 4 προς Μαρούσι και την Εθνική Οδό μέσω της λεωφόρου Κηφισιάς.
Με τις επεκτάσεις αυτές, η Αθήνα στοχεύει να ξεπεράσει για πρώτη φορά το όριο των 100 σταθμών στο δίκτυο του Μετρό.
Οι τρεις προτεραιοποιημένες επεκτάσεις
Η επέκταση της Γραμμής 2 προς Ίλιον, η οποία προβλέπει τρεις νέους σταθμούς, βρίσκεται ήδη σε διαγωνιστική διαδικασία.
Η επέκταση της Γραμμής 2 προς Άνω Γλυφάδα, με δύο σταθμούς, καθώς και νέος κλάδος προς το κέντρο της Γλυφάδας μέσω Ελληνικού, με ακόμη δύο σταθμούς. Το έργο απαιτεί ωρίμανση μελετών και κατοχύρωση χρηματοδότησης.
Η επέκταση της Γραμμής 4 προς Μαρούσι – Εθνική Οδό, η οποία περιλαμβάνει 11 νέους σταθμούς σε όλο το βόρειο τόξο, βρίσκεται επίσης σε στάδιο που απαιτεί ωρίμανση μελετών και κατοχύρωση χρηματοδότησης.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ