Άρθρο της Προέδρου του Pharma Innovation Forum Λαμπρίνας Μπαρμπετάκη για το ethnos.gr
Το Μνημόνιο Συνεργασίας ανάμεσα στην Πολιτεία και τη Φαρμακοβιομηχανία είναι μια κατατεθειμένη πρωτοβουλία του PIF, ήδη εδώ και έναν χρόνο στο τραπέζι, που έχει δοκιμαστεί επιτυχώς και αναγνωριστεί ως καλή πρακτική σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο και η Πορτογαλία. Αποτελεί λοιπόν την απαρχή μιας φιλόδοξης, σταθερής και ενιαίας προσέγγισης της φαρμακευτικής πολιτικής που στηρίζεται στη συνεργασία, τη διαφάνεια και την από κοινού διαμόρφωση λύσεων. Δεν ξεκινάμε από το μηδέν, αλλά από μια βάση τεκμηριωμένη, εφαρμόσιμη και το κυριότερο ήδη δοκιμασμένη.
Η συγκυρία είναι ευνοϊκή. Μπροστά μας ανοίγεται μια τριετία που, αν αξιοποιηθεί σωστά, μπορεί να εξελιχθεί σε περίοδο σταθερότητας αλλά και να θεμελιώσει ένα μέλλον διαρκούς προοπτικής. Η πολιτική βούληση είναι ευθυγραμμισμένη σε όλα τα κρίσιμα επίπεδα: από το Υπουργείο Υγείας και το Υπουργείο Οικονομικών, μέχρι και το ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο, με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό να δηλώνει σαφώς τη διάθεσή του για έναν δομημένο, θεσμικό διάλογο. Παράλληλα, έχει ήδη ανακοινωθεί ότι σημαντικό ποσοστό του μερίσματος από την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα επανεπενδύεται σε δράσεις και πολιτικές που ενισχύουν την υγεία των πολιτών. Και για πρώτη φορά, η φαρμακοβιομηχανία εμφανίζεται ενωμένη, με σύμπνοια στα βασικά ζητήματα. Το «timing» για θεσμικό διάλογο δεν είναι απλώς κατάλληλο, είναι το πιο ευνοϊκό των τελευταίων δεκαετιών. Έχουμε μπροστά μας την ευκαιρία να διαμορφώσουμε μια συνεκτική, σταθερή αρχιτεκτονική πολιτικής φαρμάκου και όχι μια ακόμη αποσπασματική δέσμη επιμέρους πρωτοβουλιών και ασύνδετων μέτρων περιορισμού της δαπάνης. Μπορούμε τώρα να αντικαταστήσουμε την αβεβαιότητα με προβλεψιμότητα, την ασυνέχεια με συνέπεια και τη διαχείριση με στρατηγική.
Η ανάγκη, λοιπόν, είναι προφανής και πλέον κατεπείγουσα. Η φαρμακευτική αγορά λειτουργεί σε ένα περιβάλλον που απειλεί τη βιωσιμότητά της, με τις καινοτόμες φαρμακευτικές εταιρείες να καλύπτουν ήδη σημαντικά μεγαλύτερο ποσοστό από το ήμισυ της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης, ενώ ο μηχανισμός του clawback έχει εκτροχιαστεί, ιδιαίτερα στα φάρμακα του νοσοκομειακού τομέα και του ΕΟΠΥΥ. Τα επίπεδα των συνολικών επιστροφών έχουν φτάσει σε μη διαχειρίσιμα ύψη, με αποτέλεσμα η πρόσβαση των ασθενών στις καινοτόμες θεραπείες να απειλείται. Και αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε.
Το Μνημόνιο Συνεργασίας θέτει τις παραμέτρους για έναν ουσιαστικό και δομημένο διάλογο. Στο επίκεντρο της συζήτησης για εμάς βρίσκονται τρεις θεμελιώδεις προτεραιότητες: η επαρκής και σταθερή χρηματοδότηση, η μείωση και σύγκλιση των συνολικών επιστροφών ανάμεσα στα διαφορετικά κανάλια, και η διασφάλιση της πρόσβασης των ασθενών στις καινοτόμες θεραπείες.
Το πιο κρίσιμο στοιχείο αυτού του Μνημονίου είναι να περάσουμε στις πρακτικές δεσμεύσεις της επόμενης τριετίας με συγκεκριμένους στόχους, ώστε να οικοδομήσουμε ένα περιβάλλον σταθερότητας. Τώρα είναι η στιγμή η διαπραγμάτευση να ευοδωθεί και να καταλήξει σε ένα συγκεκριμένο, εφαρμόσιμο πλαίσιο. Τι απαιτείται; Η Πολιτεία καλείται να συνεργαστεί αλλά και να δεσμευτεί: πρώτον, με σαφή χρονοδιαγράμματα, δεύτερον, με συγκεκριμένο προϋπολογισμό και επαρκή χρηματοδότηση και τρίτον, με απτά και υλοποιήσιμα μέτρα που έχουν στόχους που μπορούμε να παρακολουθήσουμε με νούμερα επίτευξης από κοινού με το Υπουργείο Υγείας. Μόνο έτσι μπορεί να διαμορφωθεί ένας πραγματικός δεσμός ευθύνης, χτισμένος πάνω σε κοινές επιδιώξεις και αμοιβαία εμπιστοσύνη.
Η υπογραφή του Μνημονίου δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως επικοινωνιακό τέχνασμα, αλλά ως στοχευμένη στρατηγική πρωτοβουλία. Το πολιτικό παράθυρο έχει ανοίξει, αλλά δεν θα παραμείνει για πάντα ανοιχτό. Η συλλογική ευθύνη για την αξιοποίησή του είναι μεγάλη και είναι αυτή που θα καθορίσει την πορεία της φαρμακευτικής πολιτικής στη χώρα μας.
Η συγκυρία απαιτεί τόλμη και δράση. Τώρα είναι η στιγμή να χτίσουμε ένα μέλλον που αξίζει στους ασθενείς μας και σε όλους τους εμπλεκόμενους. Το μέλλον δεν περίμενε ποτέ. Και ούτε θα μας περιμένει.
Μαζί και σήμερα πρέπει να το δημιουργήσουμε.