Οι μετοχικοί επενδυτές σε όλο τον κόσμο αποχαιρετούν άλλη μία εξαιρετική χρονιά. Τα χρηματιστήρια σε ΗΠΑ, Ευρώπη, Ινδία και Ιαπωνία οδεύουν προς το κλείσιμο του 2025 σε ή κοντά σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, με ορισμένες αγορές να καταγράφουν τρίτη συνεχόμενη χρονιά διψήφιων αποδόσεων.
Ένα μέρος αυτής της εικόνας αντανακλά την αυξανόμενη αισιοδοξία γύρω από τις προοπτικές κερδοφορίας της τεχνητής νοημοσύνης. Ωστόσο, η ευφορία δεν περιορίστηκε εκεί. Τα «ζωικά πνεύματα» ενισχύθηκαν ευρύτερα: οι εταιρείες στις ασιατικές αναδυόμενες αγορές δανείστηκαν με τα χαμηλότερα ασφάλιστρα που έχουν καταγραφεί ποτέ, ενώ οι αμερικανικές εταιρείες επενδυτικής βαθμίδας πλήρωσαν το χαμηλότερο κόστος χρηματοδότησης από τη δεκαετία του 1990.
Μια ταραχώδης χρονιά πίσω από τα υψηλά
Πίσω από τους εντυπωσιακούς δείκτες, το 2025 υπήρξε ιδιαίτερα ταραγμένο για τους συμμετέχοντες στις αγορές. Τον Απρίλιο, το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα πλησίασε επικίνδυνα την κρίση, όταν οι δασμοί της λεγόμενης «Ημέρας Απελευθέρωσης» του Ντόναλντ Τραμπ απείλησαν να αποσταθεροποιήσουν το διεθνές εμπόριο.
Παράλληλα, αρκετές μακροχρόνιες τάσεις έσπασαν ή αντιστράφηκαν. Ακολουθούν οι πέντε πιο καθοριστικές εξελίξεις στις αγορές το 2025.
Κλονισμένη εμπιστοσύνη στον «Θείο Σαμ»
Στις αρχές Απριλίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν προσωρινά να διαπραγματεύονται σαν μια αναδυόμενη αγορά ευάλωτη σε κρίσεις. Μετά την ανακοίνωση ασταθών και αμφιλεγόμενων δασμών, οι μετοχές κατέρρευσαν και οι επενδυτές αμφισβήτησαν ακόμη και την ασφάλεια των αμερικανικών κρατικών ομολόγων.
Καθώς οι τιμές των ομολόγων υποχωρούσαν και οι αποδόσεις αυξάνονταν —εξέλιξη που κανονικά θα ενίσχυε το δολάριο— το αμερικανικό νόμισμα αποδυναμώθηκε, καθώς οι επενδυτές το εγκατέλειψαν. Ο πανικός εκτονώθηκε μόνο όταν ο Τραμπ ανέστειλε ή ακύρωσε μεγάλο μέρος των δασμών, πείθοντας τις αγορές ότι εξακολουθούν να έχουν τη δύναμη να επιβάλλουν πειθαρχία.
Παρότι τα κρατικά ομόλογα και το δολάριο σταθεροποιήθηκαν και το αμερικανικό χρηματιστήριο συνέχισε την άνοδό του, η εμπιστοσύνη δεν αποκαταστάθηκε πλήρως. Το δολάριο ανέκαμψε μόνο οριακά, ενώ οι ξένοι επενδυτές πλέον αντισταθμίζουν πιο συστηματικά τον συναλλαγματικό τους κίνδυνο, έχοντας βιώσει την προσωρινή «αποτυχία» των αμερικανικών ομολόγων ως ασφαλούς καταφυγίου.
Αντιστροφή ρόλων στις χρηματιστηριακές επιδόσεις
Οι αμερικανικές μετοχές ξεκίνησαν τη χρονιά ως σημείο αναφοράς για τον υπόλοιπο κόσμο, έπειτα από άνοδο 26% το 2023 και 23% το 2024. Το 2025, όμως, αυτό το σερί διακόπηκε, παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται στο επίκεντρο της άνθησης της τεχνητής νοημοσύνης.
Ένα ασθενέστερο δολάριο εξηγεί μέρος της μεταστροφής, όχι όμως το σύνολο. Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια ξεχώρισαν, ενισχυμένα από τα γερμανικά σχέδια δημοσιονομικής τόνωσης και την αύξηση των αμυντικών δαπανών. Εντός Ευρώπης, μάλιστα, σημειώθηκε ακόμη μία ανατροπή: οι πρώην «περιφερειακές» αγορές ξεπέρασαν τον παραδοσιακό «πυρήνα».
Η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Πολωνία συγκαταλέγονται στις αγορές με τις καλύτερες επιδόσεις του 2025, με τις τράπεζες —πρώην αδύναμο κρίκο— να καταγράφουν εντυπωσιακά κέρδη.
Αναδυόμενες αγορές στο προσκήνιο
Οι μετοχές των αναδυόμενων αγορών ξεπέρασαν εκείνες των ανεπτυγμένων για πρώτη φορά εδώ και χρόνια. Οι δείκτες MSCI ενισχύθηκαν κατά 27% στις αναδυόμενες αγορές έναντι 19% στις ανεπτυγμένες.
Ενδεικτικό της μετατόπισης είναι το χρηματιστήριο της Νότιας Κορέας, με τον δείκτη KOSPI να καταγράφει άνοδο σχεδόν 70%. Αν και η Wall Street συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη προσοχή, το 2025 η ουσιαστική δράση εκτυλίχθηκε αλλού.
Μειώσεις επιτοκίων, αλλά επίμονες αποδόσεις ομολόγων
Το 2025 χαρακτηρίστηκε από χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στις περισσότερες μεγάλες οικονομίες. Η Fed και η Τράπεζα της Αγγλίας προχώρησαν σε τρεις μειώσεις επιτοκίων, ενώ η ΕΚΤ και η Τράπεζα του Καναδά σε τέσσερις. Η εξαίρεση ήταν η Τράπεζα της Ιαπωνίας, που αύξησε δύο φορές τα επιτόκια, αν και από εξαιρετικά χαμηλή βάση.
Ωστόσο, οι μακροπρόθεσμες αποδόσεις των ομολόγων —που καθορίζουν το πραγματικό κόστος δανεισμού— υποχώρησαν πολύ λιγότερο ή αυξήθηκαν. Το φαινόμενο αυτό έχει οδηγήσει ορισμένους να μιλούν για «εμπόριο υποτίμησης», καθώς οι επενδυτές φοβούνται ότι οι κυβερνήσεις δανείζονται υπερβολικά και ότι ο πληθωρισμός μπορεί να επιστρέψει.
Το Bitcoin και το τέλος του μύθου του «ψηφιακού χρυσού»
Μέχρι πρόσφατα, το bitcoin παρουσιαζόταν ως φυσικός σύμμαχος αυτού του «εμπορίου υποτίμησης», χάρη στη περιορισμένη προσφορά του και την ανεξαρτησία του από τις κεντρικές τράπεζες. Οι προσδοκίες ότι θα λειτουργούσε ως ψηφιακός χρυσός, ωστόσο, δοκιμάστηκαν έντονα το 2025, καθώς οι επενδυτές έδειξαν ότι σε περιόδους πραγματικής αναταραχής προτιμούν πιο παραδοσιακά καταφύγια.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
