Οκτάμηνη παράταση ζωής παίρνουν τα μέτρα προστασίας των καταναλωτών που είχαν ψηφιστεί το 2023 και το 2024 και απαγορεύουν στα προϊόντα που ανατιμώνται να πωλούνται με εκπτώσεις, προσφορές ή άλλες προωθητικές ενέργειες στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Με ειδική ρύθμιση που περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για την σύσταση της νέας Ανεξάρτητης Αρχής Εποπτείας της Αγοράς και Προστασίας του Καταναλωτή, παράταση έως και την 30η Ιουνίου 2026 παίρνουν τα εξής μέτρα:
- η υποχρέωση των σούπερ – μάρκετ (υπεραγορές λιανικής πώλησης με συνολικό ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 90 εκατ. ευρώ) να ανακοινώνουν στο Υπουργείο Ανάπτυξης «οποιαδήποτε αύξηση τιμής αγοράς από προμηθευτή καταναλωτικών προϊόντων που είναι απαραίτητα για την αξιοπρεπή διαβίωση ή παρουσιάζουν υψηλή ζήτηση» και ταυτόχρονα
- η απαγόρευση για τα ίδια καταναλωτικά προϊόντα οποιασδήποτε προωθητικής ενέργειας κατά τη διάθεσή τους στους καταναλωτές για 3 μήνες από την ημερομηνία κατά την οποία εφαρμόζεται η αύξηση τιμής.
- η υποχρέωση των σούπερ – μάρκετ (υπεραγορές λιανικής πώλησης με συνολικό ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 90 εκατ. ευρώ) να κοινοποιεί στο Υπουργείο Ανάπτυξης τις αυξήσεις που λαμβάνει από τους προμηθευτές όπως και τις λιανικές τιμές πώλησης οπωροκηπευτικών προϊόντων σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Το τρίμηνο μπλόκο στις προσφορές σε περίπτωση ανατιμήσεων, η υποχρέωση ανακοίνωσης ανατιμήσεων στις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, όπως επίσης και των τιμών των οπωροκηπευτικών συνεχίζονται έτσι και μετά την 31η Οκτωβρίου, έως και τον Ιούνιο του 2026, με στόχο να καλυφθεί κατ αρχήν η περίοδος των Χριστουγέννων αλλά και το ερχόμενο Πάσχα, πολύ περισσότερο μετά την κατάργηση του πλαφόν στο περιθώριο μεικτού κέρδους από την 1η Ιουλίου 2025 (το οποίο ίσχυε από την περίοδο της πανδημίας).
Οι απαγορεύσεις
Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με την υπουργική απόφαση για τα προϊόντα τα οποία «συλλαμβάνονται» με αύξηση τιμής δεν επιτρέπονται οι ακόλουθες προωθητικές ενέργειες:
- Η πώληση προϊόντος για το οποίο δηλώνεται με οποιονδήποτε τρόπο ότι πωλείται σε χαμηλότερη τιμή από οποιαδήποτε τιμή αναφοράς (λ.χ. έκπτωση ή προσφορά).
- Η πώληση προϊόντος για το οποίο δηλώνεται με οποιονδήποτε τρόπο ότι πωλείται σε συσκευασία που περιέχει επιπλέον ποσότητα ως «δώρο» για τον καταναλωτή.
- Η πώληση πολυσυσκευασίας, αποτελούμενης από περισσότερα του ενός όμοια μεταξύ τους συσκευασμένα προϊόντα, για την οποία δηλώνεται με οποιοδήποτε τρόπο ότι εμπεριέχει μία ή περισσότερες συσκευασίες «ΔΩΡΟ» ή ότι προσφέρεται σε χαμηλότερη τιμή από οποιαδήποτε τιμή αναφοράς (λ.χ. έκπτωση ή προσφορά).
- Η πώληση προϊόντος για το οποίο δηλώνεται ότι πωλείται μαζί με άλλο, διαφορετικό, προϊόν ως «ΔΩΡΟ».
- Η πώληση προϊόντος με έκπτωση ή προσφορά που παρέχεται από εκπτωτικό κουπόνι, δωροεπιταγή, πόντους αγορών ή άλλα συστήματα επιβράβευσης (λ.χ. loyalty cards).
- Η συμμετοχή σε οποιοδήποτε φυλλάδιο ή διαφήμιση λιανοπωλητή που αναφέρει ή υπονοεί ότι το προϊόν προσφέρεται σε συμφέρουσα για τον καταναλωτή τιμή (π.χ. αναφορές όπως «μόνο», «best value», «εξαιρετική τιμή», «ευκαιρία»).
Τιμές παραγωγού
Οι παρατάσεις αυτές έρχονται σε συνέχεια της πρωτοβουλίας που ξεδιπλώθηκε πρόσφατα από το ΥΠΑΝ και τα σούπερ – μάρκετ και παραμένει σε πλήρη εφαρμογή, για την μείωση τιμών σε πάνω από 2.000 κωδικούς στα ράφια του οργανωμένου λιανεμπορίου. Και φυσικά, καθώς ο πληθωρισμός είχε δείξει σημαντική αντοχή τους καλοκαιρινούς μήνες και έως τον Αύγουστο (με ρυθμούς κοντά στο +3%), πριν την «κατάρρευσή» του στο +1,9% τον Σεπτέμβριο.
Και ταυτόχρονα με την παράταση των συγκεκριμένων μέτρων, μπαίνει σταδιακά στην λιανική αγορά και η υποχρέωση αναγραφής στα ταμπελάκια των σούπερ μάρκετ της τιμής παραγωγού για τα νωπά προϊόντα «κατά τρόπο προσήκοντα και ευκρινή», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην νομοθετική ρύθμιση που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο του ΥΠΑΝ το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Ειδικότερα θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία από τα οποία προκύπτει η πορεία διαμόρφωσης της τελικής τιμής προϊόντος σε νωπά προϊόντα, «με σκοπό την προστασία του καταναλωτικού κοινού και τη διαφύλαξη του υγιούς ανταγωνισμού».