Ηχηρό μήνυμα για την ανάγκη ενίσχυσης των διασυνοριακών ηλεκτρικών διασυνδέσεων στην Ευρώπη αλλά και βέλτιστης χρήσης του υπάρχοντος δυναμικού, ώστε να αποφύγουμε επαναλήψεις του περσινού φαινομένου της περιφερειακής, ενεργειακής κρίσης, με την Ανατολική Ευρώπη να «φλέγεται» από υψηλές τιμές ενέργειας και την Δυτική να βρίσκεται στα χαμηλά, έστειλε από την καρδιά της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες και το ετήσιο συνέδριο της Eurelectric, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ, Γιώργος Στάσσης.
«Πρέπει να ενισχύσουμε τις διασυνοριακές μας ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Το περασμένο καλοκαίρι διαπιστώσαμε πως οι διασυνοριακές μας διασυνδέσεις δεν λειτουργούν σωστά και αυτό πρέπει να το βελτιώσουμε», υπογράμμισε ο κ. Στάσης, που επανεξελέγη Αντιπρόεδρος της Συνομοσπονδίας των utilities της Ευρώπης.
Το μείζον ζήτημα των spikes στις ενεργειακές τιμές των χωρών της ανατολικής Ευρώπης την ώρα που η Δυτική Ευρώπη απολαμβάνει φτηνό ρεύμα απασχόλησε έντονα το διήμερο συνέδριο της Eurelectric, της Συνομοσπονδίας των ευρωπαϊκών εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες χθες και προχθές.
Πρέπει να ενισχύσουμε τις διασυνοριακές μας ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Το περασμένο καλοκαίρι διαπιστώσαμε πως οι διασυνοριακές μας διασυνδέσεις δεν λειτουργούν σωστά και αυτό πρέπει να το βελτιώσουμε
Η επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Δανέζα Ditte Juul Jorgensen επεσήμανε, μιλώντας στο Executive Dialogue του συνεδρίου με τον Γιώργο Στάσση, πως έχει συσταθεί μια ευρωπαϊκή task force με αποστολή την γρήγορη αντιμετώπιση του θέματος η οποία ήδη «δουλεύει με τις χώρες που πλήττονται από τους κινδύνους μιας νέας κρίσης ώστε να εντοπίσουμε τις ενδεδειγμένες λύσεις στα προβλήματα αυτά».
Οι Βρυξέλλες ακόμη... διαβουλεύονται
Αν και ήδη 4 Ιουνίου, η αρμόδια τεχνοκράτης της Επιτροπής είπε πως «όλες αυτές οι προκλήσεις (σ.σ. που προκάλεσαν πέρσι την μίνι ενεργειακή κρίση) είναι προκλήσεις που πρέπει και μπορούμε να αντιμετωπίσουμε, πριν μπούμε σε ένα ακόμη καλοκαίρι και πριν δούμε τους κινδύνους μιας νέας κρίσης να υλοποιούνται». Η κ. Γιόργκενσεν είπε πως οι επιπτώσεις στο κόστος και το ράλι τιμών είναι μια άλλη όψη της ασφάλειας εφοδιασμού. «Αναζητούμε λύσεις ώστε να το περιορίσουμε. Αναζητούμε πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο να έχουμε επανάληψη της κρίσης φέτος το καλοκαίρι».
Η ίδια μάλιστα εκτίμησε πως η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας θα μειωθεί για να λάβει απάντηση από τον Michael D. Lewis, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Uniper: «Πρέπει να χτίσουμε νέα δίκτυα. Ας χτίσουμε τα δίκτυα και η ζήτηση θα έρθει».
Σύμφωνα με την Δανή τεχνοκράτη οι αιτίες για την περιφερειακή ενεργειακή κρίση του περασμένου καλοκαιριού είναι πολλές και για αυτό πρέπει «να εντοπίσει κανείς ακριβώς το πρόβλημα πριν προτείνει τις σωστές λύσεις».
Οι συνθήκες άλλωστε που προκάλεσαν την περσινή κρίση δεν έχουν μεταβληθεί, αντίθετα έχει επιδεινωθεί η πίεση στα υδροηλεκτρικά λόγω λειψυδρίας, με αποτέλεσμα να εκτιμάται από παράγοντες της αγοράς πως μια επανάληψη του περσινού ράλι τιμών είναι εξαιρετικά πιθανή.
Προφανώς η task force της Κομισιόν είναι προς το παρόν – αν και 4 Ιουνίου ήδη και παρά το επείγον της συνθήκης – ακόμη σε αυτό το στάδιο: της αναγνώρισης του προβλήματος. Αυτό επισημαίνουν χαρακτηριστικά πηγές της αγοράς, υπογραμμίζοντας πως αναμένονται τα… συμπεράσματα από την δουλειά της συγκεκριμένης Επιτροπής, ενώ το καλοκαίρι είναι ήδη εδώ και έρχονται και οι καύσωνες…
Οι συνθήκες άλλωστε που προκάλεσαν την περσινή κρίση δεν έχουν μεταβληθεί, αντίθετα έχει επιδεινωθεί η πίεση στα υδροηλεκτρικά λόγω λειψυδρίας, με αποτέλεσμα να εκτιμάται από παράγοντες της αγοράς πως μια επανάληψη του περσινού ράλι τιμών είναι εξαιρετικά πιθανή.
Σύνοδος υπουργών Ενέργειας στις 16 Ιουνίου
Σε αυτό το περιβάλλον της «τέλειας καταιγίδας», νεότερα πρέπει να αναμένονται στην επόμενη Σύνοδο των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις 16 Ιουνίου, όπου δεν αποκλείεται να δούμε συντονισμένες ενέργειες από το μέτωπο Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας. Το ζητούμενο για το μέτωπο της ανατολικής Ευρώπης είναι να υπάρξουν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και λύσεις, καθώς μέχρι σήμερα η κινητοποίηση της κοινοτικής Task Force δεν είναι η αναμενόμενη…
Πηγές της αγοράς εκτιμούν πως ένα από τα θέματα που πρέπει να μπει στο τραπέζι της κοινοτικής διαπραγμάτευσης είναι ο αλγόριθμος που καθορίζει εν πολλοίς τις ροές ηλεκτρικής ενέργειας στις διασυνοριακές διασυνδέσεις της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, καθώς έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο να μην αξιοποιείται σε μέγιστο βαθμό η διαθέσιμη μεταφορική ικανότητα των καλωδίων, με αποτέλεσμα να μένουν στο κόκκινο οι ανατολικοί ενώ οι δυτικοί παραμένουν σε περιβάλλον μικρότερων τιμών.
Δεν είναι τυχαίο πως στο μείζον θέμα, που επανέρχεται με δύναμη στην επικαιρότητα στάθηκε και ο υπουργός Ενέργειας της Ρουμανίας, Sebastian Burduja, ο οποίος καυτηρίασε από το βήμα της Eurelectric το γεγονός πως δεν υπάρχει επί της ουσίας ενιαία αγορά ηλεκτρισμού στην Ευρώπη, όταν οι τιμές αποκλίνουν τόσο πολύ ανάμεσα σε ανατολική και δυτική Ευρώπη. «Δεν είμαστε διασυνδεδεμένοι, και αυτό εξηγεί τις διαφοροποιήσεις τιμών που πολλές φορές επιβαρύνονται και από τις καιρικές συνθήκες», ανέφερε, συμπληρώνοντας πως η λύση είναι η δημιουργία μίας ενιαίας, διασυνδεδεμένης αγοράς ενέργειας.
Πηγές της αγοράς εκτιμούν πως ένα από τα θέματα που πρέπει να μπει στο τραπέζι της κοινοτικής διαπραγμάτευσης είναι ο αλγόριθμος που καθορίζει εν πολλοίς τις ροές ηλεκτρικής ενέργειας στις διασυνοριακές διασυνδέσεις της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, καθώς έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο να μην αξιοποιείται σε μέγιστο βαθμό η διαθέσιμη μεταφορική ικανότητα των καλωδίων, με αποτέλεσμα να μένουν στο κόκκινο οι ανατολικοί ενώ οι δυτικοί παραμένουν σε περιβάλλον μικρότερων τιμών.
Χρειαζόμαστε σταθερότητα στην αγορά ενέργειας
Μιλώντας στο Executive Dialogue του συνεδρίου, ο Γιώργος Στάσσης υπογράμμισε πως χρειαζόμαστε σταθερότητα στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, αν θέλουμε να προσελκύσουμε περισσότερους επενδυτές και χαιρέτησε το clean industrial deal που κινείται – όπως είπε – στη σωστή κατεύθυνση.
Τι μάθαμε από την Ισπανία
Προτάσεις όμως αναμένονται από την Κομισιόν και για την αναμόρφωση του πλαισίου ασφάλειας της προμήθειας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση – μετά το black out της Ισπανίας. «Θα κάνουμε προτάσεις γι αυτό», είπε η κ. Γιόργκενσεν.
Στο μοντέλο της Ιβηρικής, που «δείχνει»- χωρίς αμφιβολία και παρά το blackout - το μέλλον της Ευρώπης στάθηκε και ο Γ. Στάσσης, παρατηρώντας πως Ισπανία και Πορτογαλία στράφηκαν πολύ νωρίς και με μεγάλη ένταση στις ΑΠΕ, κάτι που τις προστάτεψε από τα τρελά κόστη που πληρώσαμε όλοι εμείς οι υπόλοιποι ευρωπαίοι στην καρδιά της μεγάλης κρίσης, λόγω των «τρελών τιμών» που έφτασε το φυσικό αέριο, μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
«Στην Ευρώπη καθυστερήσαμε πολλές τεχνολογίες ΑΠΕ και πληρώσαμε ακριβά την εξάρτησή μας από το φυσικό αέριο», παρατήρησε ο ισχυρός άνδρας της ΔΕΗ.
Χωρίς να παραγνωρίζουμε την σπουδαιότητα του blackout οφείλουμε να δούμε τα πλεονεκτήματα που Ισπανοί και Πορτογάλοι απήλαυσαν όλα αυτά τα χρόνια από τις ΑΠΕ.
Χωρίς να παραγνωρίζει, όπως υπογράμμισε, την εξαιρετικά μεγάλη σπουδαιότητα του black out και την επίπτωση που είχε – μεταξύ άλλων στο ισπανικό ΑΕΠ – οφείλουμε να δούμε, σημείωσε, τα πλεονεκτήματα που Ισπανοί και Πορτογάλοι απήλαυσαν όλα αυτά τα χρόνια από τις ΑΠΕ.
Συνεπώς, ο δρόμος προς τις ΑΠΕ είναι μονόδρομος, καθώς έτσι θα έχουμε ασφάλεια εφοδιασμού. Και για τα άλλα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε – ψηφιοποίηση και ισορροπία του ηλεκτρικού συστήματος – θα «πάρουμε μαθήματα από την Ισπανία. Όλη η Ευρώπη. Αυτό που συνέβη εκεί μπορεί να γίνει μάθημα για όλους. Αλλά το ηλεκτρικό σύστημα των ΑΠΕ είναι καλύτερο για όλους».
To γεγονός του black out δεν αναιρεί τη σημασία των ΑΠΕ, αλλά αντιθέτως αναδεικνύει την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης της ανθεκτικότητας του συστήματος μέσα από την τεχνολογική πρόοδο, εξήγησε ο κ. Στάσσης. Όπως είπε, τα συμπεράσματα από τη διερεύνηση του περιστατικού θα συμβάλουν στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στην πράσινη μετάβαση και θα ενισχύσουν την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια.
Για την ψηφιοποίηση και την ισορροπία του ηλεκτρικού συστήματος θα πάρουμε μαθήματα από την Ισπανία. Όλη η Ευρώπη. Αυτό που συνέβη εκεί μπορεί να γίνει μάθημα για όλους. Αλλά το ηλεκτρικό σύστημα των ΑΠΕ είναι καλύτερο για όλους
Πρέπει να είμαστε σίγουροι πως έχουμε ανθεκτικά δίκτυα διότι αυτό που έγινε στην Ισπανία ήταν καταστροφικό, σημείωσε από την πλευρά του ο Michael D. Lewis της Uniper. «Πρέπει να χτίσουμε ανθεκτικότητες μέσα στο σύστημα, να είμαστε ευέλικτοι για να χειριζόμαστε σωστά ένα τέτοιο σύστημα. Κι ακόμη δεν ξέρουμε τι συνέβη ακριβώς».
Είναι σημαντικό να μην ενοχοποιήσουμε τις ΑΠΕ, λόγω αυτού του γεγονότος», παρατήρησε από την πλευρά της η Birgitte Ringstad Vartdal, CEO της Statkraft, φέρνοντας ως παράδειγμα το Ηνωμένο Βασίλειο που μεταβαίνει γρήγορα και ασφαλώς στις ΑΠΕ.
Στο ταξίδι της ενεργειακής μετάβασης η τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι παράπλευρο έργο αλλά κομβική γεννήτρια, παρατήρησε ο Γιώργος Στάσσης. «Οφείλουμε να αγκαλιάσουμε την τεχνολογική επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία δεν μπορεί να συμβεί χωρίς την δική μας ενέργεια. Και γι αυτό τεχνολογία και ενέργεια πρέπει να προχωρήσουν χέρι – χέρι. Η τεχνολογική επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης έχει ανάγκη την ενέργεια και η ενεργειακή μετάβαση έχει ανάγκη την τεχνητή νοημοσύνη».
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
