Με καθυστερήσεις θα έρθουν τα πρώτα έργα αποθήκευσης και μαζί η εποχή ευελιξίας και ασφάλειας στο ενεργειακό μας σύστημα, αφού οι εταιρείες που έλαβαν επιδότηση από τον πρώτο διαγωνισμό αποθήκευσης δεν θα έχουν προλάβει να έχουν ολοκληρώσει και συνδέσει τα έργα τους μέχρι την προθεσμία της 30ής Σεπτεμβρίου 2025, σύμφωνα με πηγές της αγοράς.
Η σημασία της αποθήκευσης ενέργειας
Η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας είναι κρίσιμη για την εύρυθμη λειτουργία του δικτύου, ειδικά σε ένα σύστημα που μετασχηματίζεται ταχύτατα προς τις ΑΠΕ. Με την αιολική και φωτοβολταϊκή παραγωγή να αυξάνονται, οι μπαταρίες είναι εκείνες που θα καλύψουν τα κενά – κυριολεκτικά και μεταφορικά. Από τη σταθεροποίηση της συχνότητας, μέχρι τη διαχείριση των μεταβολών στην προσφορά και ζήτηση, η αποθήκευση είναι η προϋπόθεση για την απανθρακοποίηση του συστήματος χωρίς διακοπές ρεύματος.
Ωστόσο, αν και τα τελευταία δύο χρόνια γίνονται συστηματικές προσπάθειες ώστε να μπουν στην πρίζα το συντομότερο δυνατό έργα αποθήκευσης, τα έργα προχωρούν αργά.
Παρότι 12 έργα συνολικής ισχύος 411 MW επιλέχθηκαν στον πρώτο διαγωνισμό και επιδοτήθηκαν με μεσοσταθμική τιμή 49.748 ευρώ/MW/έτος, με προθεσμία το Σεπτέμβριο του 2025, κανείς δεν περιμένει πια ότι οι πρώτες μπαταρίες θα συνδεθούν πριν από το 2026. Παρότι οι εταιρείες που τα έχουν αναλάβει έχουν την εμπειρία, την τεχνογνωσία και την κεφαλαιακή ισχύ να τα υποστηρίξουν (Helleniq Energy, Intra Energy (Intrakat), ΔΕΗ Ανανεώσιμες, Mytilineos (Αέναος), Ενεργειακή Τεχνική, Energy Bank και μία ενεργειακή κοινότητα), οι καθυστερήσεις είναι αναπόφευκτες.
Τα εμπόδια
Πρώτο και κύριο εμπόδιο είναι οι όροι σύνδεσης. Οι Διαχειριστές ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ αδυνατούν να εκδώσουν εγκαίρως τεχνικές εγκρίσεις, καθώς οι υποδομές του δικτύου είναι σε πολλές περιοχές κορεσμένες. Η Πελοπόννησος, για παράδειγμα, παραμένει σταθερά «κόκκινη» στον χάρτη της ενσωμάτωσης νέων έργων. Οι περιορισμένες διασυνδέσεις ανάμεσα στον ενεργειακά παραγωγικό Νότο και τον καταναλωτικό Βορρά κάνουν ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη για αποθήκευση – αλλά και πιο δύσκολη την υλοποίησή της.
Δεύτερο: ο εξοπλισμός. Οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού για μπαταρίες λιθίου είναι πλέον κορεσμένες. Ο ανταγωνισμός διεθνώς για τον ίδιο εξοπλισμό οδηγεί σε καθυστερήσεις και εκτίναξη του κόστους. Στην αγορά επικρατεί αβεβαιότητα για την τελική τιμή και τη διαθεσιμότητα κρίσιμων εξαρτημάτων.
Τρίτο εμπόδιο: η αδειοδοτική γραφειοκρατία. Αν και ο διαγωνισμός αφορούσε έργα ώριμα και υποτίθεται έτοιμα για άμεση εκκίνηση, οι διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης, πολεοδομικών εγκρίσεων και τεχνικών προσαρμογών απαιτούν πολύτιμο χρόνο. Οποιαδήποτε αλλαγή στη διαστασιολόγηση ή το σχεδιασμό οδηγεί σε τροποποιήσεις αδειών.
Και μετά, τα οικονομικά. Η επιδότηση καλύπτει μεν το αρχικό CAPEX, όμως για να φτάσει κανείς στην κατασκευή, χρειάζεται δανεισμό ή ιδία κεφάλαια. Εδώ, οι τράπεζες κρατούν αποστάσεις. Η απουσία σαφούς κανονιστικού πλαισίου, το οποίο να ορίζει τη λειτουργία των μονάδων αποθήκευσης στην Ημερήσια ή Επικουρική Αγορά, αφήνει τους επενδυτές χωρίς εγγυήσεις σταθερών εσόδων. Πώς να στηριχθεί το business plan όταν δεν ξέρεις από πού ακριβώς θα έρθει το έσοδο;
Το πρόβλημα είναι διαρθρωτικό. Οι μονάδες αποθήκευσης μπορούν – θεωρητικά – να συμμετέχουν τόσο στην αγορά επόμενης μέρας όσο και στην ενδοημερήσια, παρέχοντας και επικουρικές υπηρεσίες. Από την εξισορρόπηση συχνότητας έως την ρύθμιση τάσης, οι μπαταρίες έχουν ρόλο – αλλά το πώς, το πότε και το με ποιο έσοδο παραμένουν ερωτήματα. Οι ροές εσόδων που θα δικαιολογούσαν την επένδυση είναι θολές, και χωρίς αυτές, ούτε επενδυτής, ούτε τράπεζα θα δώσουν «πράσινο φως».
Πόσα έργα αποθήκευσης αναμένονται
Στον πρώτο διαγωνισμό επιλέχθηκαν 12 έργα συνολικής ισχύος 411 MW και επιδοτήθηκαν με μεσοσταθμική τιμή 49.748 ευρώ/MW/έτος. Στο δεύτερο, επιδοτήθηκαν 11 έργα και συνολικά 288,21 MW, με ακόμη χαμηλότερες τιμές – από 44.000 έως 49.917 ευρώ/MW/έτος. Στον τρίτο διαγωνισμό, μπήκαν σε δημοπρασία 200 MW, με ανώτατο όριο συμμετοχής τα 50 MW ανά έργο και επιδότηση CAPEX 200.000 ευρώ/MW.
Στο μεταξύ, ο standalone διαγωνισμός για προτεραιότητα όρων σύνδεσης – χωρίς επιδότηση – έχει πάρει παράταση έως τον Σεπτέμβριο, και επίκειται πρόσκληση για έργα 2 GW χωρίς καμία οικονομική ενίσχυση.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
