Σε δύσκολη άσκηση για την κυβέρνηση αναμένεται να εξελιχθεί τις επόμενες ημέρες η αναζήτηση συμβιβαστικής λύσης στο φλέγον ζήτημα του αγροτικού ρεύματος, το οποίο βρίσκεται ψηλά στη λίστα των αιτημάτων που διατυπώνουν από τα μπλόκα οι αγρότες. Κι αυτό διότι, παρότι κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν αφήσει τα τελευταία εικοσιτετράωρα ανοιχτό το ενδεχόμενο επέκτασης του προγράμματος «ΓΑΙΑ» – που θεσπίστηκε το 2024 και εξασφαλίζει σταθερή τιμή κιλοβατώρας πέριξ των 10 λεπτών για 2 χρόνια για το σύνολο της κατανάλωσης και για άλλα 8 χρόνια για το 1/3 των καταναλώσεων, η προοπτική αυτή δεν φαίνεται να καλύπτει τους παραγωγούς, οι οποίοι ζητούν ενιαίο πλαφόν στα 7 λεπτά/kWh για όλους τους αγρότες και κτηνοτρόφους.

«Ζητάμε καθολικό πλαφόν στα 7 λεπτά»

«Ζητάμε να τεθεί πλαφόν στην τιμή του ρεύματος στα 7 λεπτά ανά κιλοβατώρα για όλους τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους, ανεξαρτήτως αν βρίσκονται σε ρύθμιση χρεών ή όχι, με τους λογαριασμούς να μην έρχονται μηνιαίως αλλά δύο φορές τον χρόνο» λέει στην «Η» ο πρόεδρος της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Καρδίτσας, Κώστας Τζέλλας.

Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι ενδεχόμενη επαναφορά του προγράμματος «ΓΑΙΑ» υπό την παρούσα μορφή δεν καλύπτει τους αγρότες, καθώς εξαιρεί όσους δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τη ρύθμιση χρεών – εξ ου και, όπως αναφέρει, στο πρόγραμμα εισήλθε περίπου το 40% των ενδιαφερομένων. 

Παράλληλα, η τιμή – πέριξ των 10 λεπτών κατά μέσο όρο – είναι υψηλότερη από ορισμένα σταθερά οικιακά τιμολόγια, καθιστώντας απαγορευτικό το κόστος του ρεύματος που απαιτείται κυρίως για την άρδευση, στους αγρότες, και για τη λειτουργίας μια σειράς κρίσιμης σημασίας μηχανημάτων (ψυγεία κ.ά) στους κτηνοτρόφους, συμβάλλοντας καθοριστικά στο υψηλό κόστος παραγωγής. 

Η παρέμβαση Τσιάρα

Σημειώνεται ότι σε δημόσιες παρεμβάσεις του τα προηγούμενα εικοσιτετράωρα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας τόνισε ότι αναζητείται τρόπος επέκτασης του προγράμματος «ΓΑΙΑ», με αρμόδιες πηγές να εξηγούν στην «Η» ότι εξετάζεται παράταση του σταθερού σκέλους του προγράμματος, που σήμερα ισχύει για δύο χρόνια, ώστε να παραμείνει «κλειδωμένο» στις τρέχουσες τιμές για μεγαλύτερο διάστημα.

Ωστόσο, προς ώρας τουλάχιστον, δεν φαίνεται να εξετάζεται υποχώρηση της τιμής της κιλοβατώρας κάτω από όρια που θεσπίστηκαν στο πρόγραμμα ΓΑΙΑ – ούτε όμως και αύξησή τους. Με τις ίδιες πηγές να υπογραμμίζουν ότι ακόμα τα αιτήματα των αγροτών δεν έχουν διατυπωθεί επισήμως προς την κυβέρνηση, δεδομένου ότι δεν έχει υπάρξει κάποια επίσημη συνάντηση αντιπροσωπείας τους με κυβερνητικούς αξιωματούχους. «Προς το παρόν δεν γίνεται κάποια διαπραγμάτευση γιατί δεν έχει τεθεί επισήμως κάποιο αίτημα», τονίζουν.

Σε αυτό το πλαίσιο, οποιαδήποτε συζήτηση για το πότε θα μπορούσαν να υπάρξουν σχετικές ανακοινώσεις χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικά πρόωρη.

Το πρόγραμμα «ΓΑΙΑ»

Το πρόγραμμα «ΓΑΙΑ» θεσπίστηκε την άνοιξη του 2024 από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με τη ΔΕΗ και έδινε τη δυνατότητα στους κατ’ επάγγελμα αγρότες να κατοχυρώσουν ευνοϊκή τιμολόγηση για την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουν, μέσω ειδικού τιμολογίου.

Οι συμβάσεις είναι δεκαετούς διάρκειας, με σταθερή χρέωση για τα πρώτα δύο χρόνια, η οποία κυμαίνεται μεταξύ 9,3 και 11 λεπτών/kWh. Η περίοδος αυτή της σταθερής τιμολόγησης με τα σημερινά δεδομένα λήγει το καλοκαίρι του 2026. Για τα επόμενα οκτώ χρόνια προβλέπεται σταθερή χρέωση 9 σεντς/kWh για το ένα τρίτο της κατανάλωσης, ενώ για τα υπόλοιπα δύο τρίτα ισχύει η τιμή αγοράς από οποιονδήποτε πάροχο επιλέγει ο καταναλωτής.

Συγκεκριμένα, βάσει του «ΓΑΙΑ» οι χρεώσεις διαμορφώνεται ως εξής: για όλους τους δικαιούχους προβλέπεται πάγιο 10 ευρώ/μήνα, ενώ για τα πρώτα δύο έτη η χρέωση ενέργειας για το σύνολο της κατανάλωσης ορίζεται:

• για κατόχους συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία: 0,093 €/kWh χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές και 0,105 €/kWh με ληξιπρόθεσμες οφειλές σε ρύθμιση,
• για λοιπούς κατόχους συνδέσεων αγροτικού ρεύματος: 0,098 €/kWh χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές και 0,110 €/kWh με ληξιπρόθεσμες οφειλές σε ρύθμιση.

Για το 1/3 της συνολικής κατανάλωσης της παροχής κατά τα επόμενα οκτώ έτη η τιμή ήταν σταθερή στα 0,090 €/kWh για όλες τις κατηγορίες, ενώ για τα υπόλοιπα 2/3 της κατανάλωσης οι κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος δεν είχαν κάποια δέσμευση και μπορούσαν να προμηθεύονται την ενέργεια ελεύθερα από την αγορά, επιλέγοντας ως πάροχο τη ΔΕΗ ή οποιονδήποτε άλλο επιθυμούσαν.

Απαραίτητη προϋπόθεση ήταν να μην υφίστανται ληξιπρόθεσμες οφειλές έως 31.12.2023, ή αυτές να έχουν ρυθμιστεί. Σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης πριν από τη λήξη της, προβλεπόταν ρήτρα αποχώρησης €70 για φυσικά πρόσωπα και €700 για νομικά πρόσωπα.

Η τροπολογία του Νοεμβρίου

Τον Νοέμβριο του 2025 κατατέθηκε και ψηφίστηκε τροπολογία με την οποίαν εισήχθησαν πρόσθετες ρυθμίσεις για τους κατόχους αγροτικών παροχών που συνδέονται με το τιμολόγιο «ΓΑΙΑ».

Ετσι, από την 1η Δεκεμβρίου 2025 οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας με παροχή αγροτικής χρήσης και οι ΓΟΕΒ–ΤΟΕΒ, οι οποίοι είχαν ενταχθεί στο Τιμολόγιο ΓΑΙΑ και στη συνέχεια απεντάχθηκαν (είτε με μετάπτωση στην Προμήθεια Καθολικής Υπηρεσίας είτε λόγω απενεργοποίησης της παροχής), μεταφέρονται εκ νέου από τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας στο Τιμολόγιο ΓΑΙΑ.

Την ίδια στιγμή, προβλέπεται ότι, αν ο προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας διαπιστώσει πως η ενέργεια που καταναλώνεται δεν καλύπτει αγροτικές ανάγκες παραγωγής ή εκμετάλλευσης, ή ότι ο κάτοχος της σύνδεσης έχει απωλέσει την ιδιότητα βάσει της οποίας εντάχθηκε, τότε τον απεντάσσει από το Τιμολόγιο ΓΑΙΑ.

Οι κάτοχοι συνδέσεων που επανεντάσσονται στο Τιμολόγιο ΓΑΙΑ και δεν επιθυμούν να παραμείνουν σε αυτό, μπορούν έως την 31η Ιανουαρίου 2026 να αιτηθούν την υπαγωγή τους σε διαφορετικό προϊόν προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Μετά τη σύναψη της σχετικής σύμβασης προμήθειας, απεντάσσονται χωρίς πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση από το Τιμολόγιο ΓΑΙΑ.

→ Διαβάστε επίσης: Ρεύμα: «Τσουχτερά» τα επαγγελματικά τιμολόγια και τον Δεκέμβριο - «Ακτινογραφία» των χρεώσεων

Ρύθμιση οφειλών

Παράλληλα, καταναλωτές αγροτικού ρεύματος και ΓΟΕΒ–ΤΟΕΒ που είχαν ενταχθεί σε ρύθμιση οφειλών, σύμφωνα με τις προηγούμενες διατάξεις, αλλά απεντάχθηκαν, έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν εκ νέου σε ρύθμιση με μηδενικό επιτόκιο για τις απλήρωτες οφειλές τους, που αφορούν καταναλώσεις μέχρι και την 31η Ιουλίου 2024, εφόσον καταβάλουν το ποσό που αντιστοιχεί στις δόσεις που θα ήταν πληρωτέες μέχρι την επανένταξή τους. Το Δημόσιο καλύπτει το σύνολο της έντοκης επιβάρυνσης με ισόποση επιχορήγηση του παρόχου, τηρουμένων των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων.

Οι κάτοχοι συνδέσεων που εντάσσονται στο Τιμολόγιο ΓΑΙΑ, στο πλαίσιο της τροπολογίας, υπάγονται ταυτόχρονα και στο πρόγραμμα ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών που προβλέπει η σχετική υπουργική απόφαση. Για όσους εντάσσονται μετά την έναρξη ισχύος της τροπολογίας, η πρώτη δόση για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών καταβάλλεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2025.

Στόχος της τροπολογίας ήταν αφενός να επαναφέρει στο καθεστώς του Τιμολογίου ΓΑΙΑ όσους αγρότες και οργανισμούς απομακρύνθηκαν από αυτό και αφετέρου να προσφέρει πιο ευνοϊκούς όρους ρύθμισης για τα χρέη που συνδέονται με την κατανάλωση αγροτικού ρεύματος.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!