«Για τα επόμενα 20 χρόνια δεν προβλέπω να μπαίνει στην Ευρώπη ούτε ένα κυβικό ρωσικό φυσικό αέριο. Η Ευρώπη τελεί πλέον υπό την απειλή της Ρωσίας». Τάδε έφη Δημήτρης Κοπελούζος, ξεκαθαρίζοντας πως ο Όμιλος Copelouzos και η Gastrade είναι έτοιμοι να λάβουν εντός του 2026 την επενδυτική απόφαση για το δεύτερο FSRU στην Θράκη, μια απόφαση ωστόσο που δεν είναι καθόλου εύκολη, καθώς τα δεδομένα από την εποχή του πρώτου FSRU έχουν αλλάξει ριζικά.
«Πρόκειται για ένα έργο ακριβό με χαμηλή απόδοση», ανέφερε χθες ο ίδιος ο Δημήτρης Κοπελούζος σε συνάντηση με δημοσιογράφους, προσδιορίζοντας το ύψος της επένδυσης για το FSRU της Θράκης στα 650 εκατ. ευρώ – καθώς το κόστος της κατασκευής έχει εκτοξευθεί – όταν το πρώτο FSRU της Αλεξανδρούπολης κόστισε 490 εκατ. ευρώ, επισημαίνοντας μάλιστα πως σήμερα υπάρχουν δυο πολύ συγκεκριμένα ζητήματα που καθιστούν δυσχερέστερη την ανάπτυξη του δεύτερου:
- Δεν υπάρχει πλέον κοινοτική επιδότηση ή ευνοϊκή κοινοτική χρηματοδότηση (π.χ. από EBRD) για το πλοίο
- Οι ταρίφες στον Κάθετο Διάδρομο δεν είναι φτηνές
Γι αυτό ακριβώς το λόγο απαιτούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις ώστε το δεύτερο FSRU να είναι, τελικά, βιώσιμο, σύμφωνα με τον κ. Κοπελούζο:
- Περισσότερες και πιο μακροχρόνιες συμβάσεις συγκριτικά με το υφιστάμενο αλλά και
- Μεγαλύτερες εγγυήσεις, διότι όπως περιέγραψε γλαφυρά ο κ. Κοπελούζος, σε ένα μακροχρόνιο συμβόλαιο πολλά μπορούν να συμβούν. «Και επειδή η επένδυση είναι μεγάλη, θα πρέπει και οι εγγυήσεις που θα ζητήσουμε να είναι ανάλογες με την επένδυση».
Η Ελλάδα μπορεί να κερδίσει το 20% - 25% από την νέα ενεργειακή αγορά της ΝΑ Ευρώπης και έτσι, παρά τις δυσκολίες, το έργο του FSRU Θράκης παραμένει προτεραιότητα για την Gastrade
Διπλάσιες ταρίφες με μικρότερη απόδοση
Τα στελέχη του Ομίλου προσδιόρισαν πως το κόστος της αεριοποίησης για το δεύτερο FSRU θα πρέπει να είναι περίπου 2,5 φορές πάνω από την ταρίφα του σημερινού FSRU Αλεξανδρούπολης, ενώ η απόδοση θα πέσει κάτω από το 10,5% που είναι η σημερινή απόδοση της Αλεξανδρούπολης.
Αν το DFC έρθει με μια πρόταση η οποία θα δίνει προστιθέμενη αξία στο δεύτερο FSRU, τότε αυτή είναι ευπρόσδεκτη
Ο Όμιλος, βέβαια, θεωρεί πως η Ελλάδα μπορεί να κερδίσει το 20% - 25% από την νέα ενεργειακή αγορά της ΝΑ Ευρώπης και έτσι, παρά τις δυσκολίες, το έργο του FSRU Θράκης παραμένει προτεραιότητα για την Gastrade, που είναι η εταιρεία η οποία θα το υλοποιήσει. «Βλέπουμε εμπορική ανάγκη. Είμαστε θετικοί για την επένδυση, αλλά σίγουρα πρόκειται για ένα διαφορετικό έργο», παρατήρησε ο κ. Κοπελούζος, εξηγώντας πως το νέο FSRU χρειάζεται ανταγωνιστικές ταρίφες, σημαντικές εγγυήσεις από τους πελάτες, αλλά και μείωση των ταριφών από τις χώρες του Κάθετου Διαδρόμου.
Εφόσον ληφθεί η επενδυτική απόφαση εντός του 2026, απαιτούνται δυο χρόνια ώστε να ξεκινήσει η εμπορική λειτουργία το 2028. «Το μονοπάτι, άλλωστε το ξέρουμε», παρατήρησαν τα στελέχη του Ομίλου. Και γι αυτό θα τρέξουν όλα πιο γρήγορα από την πρώτη φορά, όταν χρειάστηκαν 4,5 ολόκληρα χρόνια για την πρώτη άδεια.
«Το FSRU της Αλεξανδρούπολης ήταν η βασική αιτία για την επιτυχή Σύνοδο P-TEC στο Ζάππειο και το άνοιγμα προς την χώρα μας από τον αμερικάνικο παράγοντα», υποστήριξε ο επικεφαλής του Ομίλου. Ο ίδιος μάλιστα, ενώ απέκλεισε το ενδεχόμενο της κοινοτικής χρηματοδότησης, δεν απέκλεισε αντίστοιχα την εμπλοκή του αμερικανικού παράγοντα στο έργο, λέγοντας «όλα τα μελετούμε και δεν είμαστε αρνητικοί σε τίποτα. Αν το DFC έρθει με μια πρόταση η οποία θα δίνει προστιθέμενη αξία στο δεύτερο FSRU, τότε αυτή είναι ευπρόσδεκτη», υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο κ. Κοπελούζος, χωρίς να αποκλείει ακόμη και είσοδο του αμερικανικού κρατικού επενδυτικού fund DFC στο μετοχικό σχήμα. Ξεκαθάρισε πάντως πως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα χρηματοδότησης.
Η απόδοση του FSRU Αλεξανδρούπολης καθορίστηκε από την DG COMP στο 10,5%, ενώ για το δεύτερο θεωρείται βέβαιο πως η απόδοση θα είναι χαμηλότερη.
Τα στελέχη του Ομίλου Copelouzos υποστήριξαν πως, όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα η αγορά, σηκώνει μόνο ένα FSRU ακόμη στην Ελλάδα
Η αγορά «σηκώνει» ένα ακόμη FSRU
Ο Δ. Κοπελούζος και τα στελέχη του εκτιμούν πως το μερίδιο που μπορεί να κερδίσει η Ελλάδα από την νέα ενεργειακή αγορά της ΝΑ Ευρώπης κυμαίνεται κοντά στο 20-25%. Γι αυτό και το ενδιαφέρον για τη Θράκη είναι δεδομένο, εφόσον όμως «οι συγκυρίες είναι κατάλληλες και το πακέτο που θα διαμορφωθεί βγαίνει οικονομικά»…. Όπως άλλωστε εξήγησε ο ισχυρός άνδρας του Ομίλου, η απόδοση του FSRU Αλεξανδρούπολης καθορίστηκε από την DG COMP στο 10,5%, ενώ για το δεύτερο θεωρείται βέβαιο πως η απόδοση θα είναι χαμηλότερη.
Σε αυτό το περιβάλλον, τα στελέχη του Ομίλου Copelouzos υποστήριξαν πως, όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα η αγορά, σηκώνει μόνο ένα FSRU ακόμη στην Ελλάδα (δηλαδή συνολικά δυο), αφού οι εξαγωγές της χώρας μας μέσω του Κάθετου Διαδρόμου συνολικά μπορούν να φτάσουν το 2028 στα 10 δις. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως (το 50% μέσω του IGB), ενώ τα ελληνικά FSRU θα έχουν να ανταγωνιστούν αντίστοιχες εγκαταστάσεις σε Λιθουανία, Πολωνία και Κροατία που θα είναι εγγύτερα στην Ουκρανία και θα λειτουργούν με χαμηλότερες ταρίφες (καθώς, μεταξύ άλλων, έχουν κατασκευαστεί με υψηλές κοινοτικές επιδοτήσεις έως και πάνω από 80%).
Και φυσικά θα υπάρχει και ο ανταγωνισμός από την Τουρκία, η οποία ήδη έχει χτίσει τρία FSRU και τρία onshore σταθμούς αεριοποίησης και ήδη παραδίδουν μεγάλες ποσότητες αγοράζονται και αμερικανικό LNG. Ωστόσο η Τουρκία έχει ένα βασικό προβλημα: «συνεχίζει να παίρνει ακόμη ρωσικό αέριο»...
Αύξηση ζήτησης
Η αύξηση της ζήτησης, μετά και την οριστική διακοπή των ροών από την Ρωσία, ενισχύουν την βιωσιμότητα του δεύτερου FSRU. Τα στοιχεία, άλλωστε, δείχνουν πως τα slots της Ρεβυθούσας έχουν κλειστεί έως το 2036 (!) από έλληνες χρήστες και είναι προφανές ότι όλοι οι παίκτες θα προσπαθήσουν να διερευνήσουν την δυνατότητα και για την Αλεξανδρούπολη, η οποία, όπως είπαν οι άνθρωποι της Gastrade «έχει μικρές δυνατότητες στο άμεσο μάλλον, την επόμενη 3ετία, και μεγαλύτερες μετά το 2030. Για την επόμενη 10ετία, πάνω από το 60% - 65% του capacity είναι κλεισμένο».
Οι εκτιμήσεις, μάλιστα, του Ομίλου είναι πως οι ανάγκες της ΝΑ Ευρώπης θα αυξηθούν κατά 30-35 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου το χρόνο από το 2030, καθώς 16-17 bcm είναι το ρωσικό που θα λείπει και άλλο τόσο η οργανική αύξηση της ζήτησης.
«Όλοι αυτοί (σ.σ. εννοώντας οι χώρες του Κάθετου Διαδρόμου) θα γίνουν πελάτες της Ελλάδος», τόνισε ο κ. Κοπελούζος, υπογραμμίζοντας μάλιστα πως η Gastrade είναι η εταιρεία που έχει πλέον την πολύτιμη τεχνογνωσία σε αυτό το κομμάτι, καθώς διαχειρίζεται το πρώτο FSRU της χώρας και μπορεί, γι αυτό, να προχωρήσει πιο εύκολα σε μια αρκετά σύνθετη και ακριβή, σήμερα, επένδυση. «Όλη αυτή την δική μας εμπειρία θα την συμπυκνώσουμε στο δεύτερο, για να δούμε αν μπορούμε να το κάνουμε», είπε ο κ. Κοπελούζος, επιμένοντας πως η αγορά δεν σηκώνει δυο νέα FSRUστην χώρα μας.
Χωρίς επιδότηση
«Εμείς μιλάμε με τους δυνητικούς πελάτες που μπορούν να κλείσουν capacity στο δεύτερο FSRU. Είναι οι ίδιοι πελάτες με το πρώτο FSRU. Πρώτα θα εξασφαλίσουμε τους πελάτες για το πλοίο της Θράκης και μετά θα το κατασκευάσουμε», ξεκαθάρισε ο κ. Κοπελούζος, μιλώντας μεν για ένα έργο περιορισμένου οικονομικού οφέλους, αλλά με το κλίμα από τους δυνητικούς επενδυτές - αγοραστές να είναι θετικό. «Εμείς διαχειριζόμαστε το πρώτο κι έχουμε δει τη λειτουργία του. Με ένα συμμάζεμα δαπανών θα μπορέσει και το δεύτερο να λειτουργήσει με ανταγωνιστική τιμή. Χωρίς ανταγωνιστική τιμή δεν μπορεί να λειτουργήσει», ξεκαθάρισε ο ισχυρός άνδρας του μεγάλου ενεργειακού Ομίλου.
Όπως εξήγησε ο κ. Κοπελούζος, για το πρώτο πλοίο που λειτουργεί ήδη στην Αλεξανδρούπολη, η επένδυση του Ομίλου έφτασε στα 489 εκατ. ευρώ, ενώ ο Όμιλος έλαβε κοινοτική επιδότηση 225 εκατ. επενδύοντας τελικά 264 εκατ. ευρω, ενώ τώρα καλείται να επενδύσει τα υπερδιπλάσια. «Ούτε επιδότηση υπάρχει, ούτε χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων υπάρχει», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κοπελούζος. Αυτό σημαίνει πως η ταρίφα του νέου FSRU θα είναι υψηλότερη από τις ταρίφες του υφιστάμενου. Τα στελέχη του Ομίλου μάλιστα προσδιόρισαν πως το κόστος της αεριοποίησης για το δεύτερο FSRU θα πρέπει να είναι περίπου 2,5 φορές πάνω από την ταρίφα του σημερινού FSRU Αλεξανδρούπολης, για να είναι βιώσιμο το έργο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, μάλιστα που επικαλέστηκε ο κ. Κοπελούζος, οι spot τιμές του αμερικανικού LNG είναι χαμηλότερες κατά 2,6€/MWh από το ρωσικό αέριο αγωγού, τον Δεκέμβριο, εκτιμώντας μάλιστα πως θα πέσουν κι άλλο οι τιμές καθώς θα υπάρχει υπερπροσφορά από ΗΠΑ και Κατάρ.
Η Gastrade εξετάζει μάλιστα το ενδεχόμενο αναβάθμισης του capacity στο υπάρχον FSRU, ανεξάρτητα από την κατασκευή του δεύτερου στη Θράκη. Χωρίς να κινηθεί το πλοίο μπορεί να αυξηθεί η δυναμικότητά του κατά 25%, καθώς από τις 6 αντλίες λειτουργούν σήμερα οι 4 με την δυναμικότητα να φτάνει στα 5,5 bcm. Αν λειτουργήσουν και οι 6 το capacity φτάνει στα 8,8 bcm, ενώ με μια έξτρα αντλία φτάνει στα 6,5 bcm. «Από το φθινόπωρο του 2026 θα έχουμε 40 φορτία το χρόνο», παρατήρησαν οι άνθρωποι του Ομίλου, ενώ για να αυξηθεί περαιτέρω η δυναμικότητά του πρέπει να πάει σε ναυπηγείο για έως 6 μήνες.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
