Με την προσθήκη του άρθρου 14 που ορίζει ρητά ότι ο εργαζόμενος δε μπορεί να απολυθεί αν αρνηθεί να δουλέψει υπερωριακά (η καταγγελία της σύμβασης θα θεωρείται άκυρη) τέθηκε χθες σε διαβούλευση και έως τις 19 Σεπτεμβρίου το εργασιακό νομοσχέδιο.
Η σχετική διάταξη έχει στόχο να προστατέψει τον εργαζόμενο στο πλαίσιο της επέκτασης κατά μία ώρα των υπερωριών, που υπό προϋποθέσεις θα μπορούν να αποφέρουν έως και 13 ώρες εργασίας στον ίδιο εργοδότη.
1. Ευέλικτο ωράριο – Τι ισχύει σήμερα και τι αλλάζει
Έως σήμερα, πέραν του 8ώρου, είναι θεσμοθετημένη η 9η ώρα εργασίας, που θεωρείται υπερεργασία, συν τρεις επιπλέον ώρες, μέχρι τη 12η, που θεωρούνται υπερωρίες. Επίσης σήμερα, ένας εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να εργάζεται κατ’ εξαίρεση έως 13 ώρες ημερησίως σε δύο ή περισσότερους εργοδότες.
Με το νομοσχέδιο, η δυνατότητα 13ωρης απασχόλησης επεκτείνεται και σε εργαζόμενους που απασχολούνται σε έναν εργοδότη, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται πιστά τα όρια ανάπαυσης και μέγιστου ορίου εβδομαδιαίων ωρών εργασίας. Σημειώνεται ότι οι 13 ώρες εργασίας δεν μπορούν να εφαρμόζονται σε καθημερινή βάση, αλλά μεμονωμένα, αν οι ανάγκες της επιχείρησης δημιουργούν την προϋπόθεση για μια τέτοια αύξηση στο ωράριο.
Σε κάθε περίπτωση, στο σχέδιο νόμου θα ορίζεται πως διατηρούνται οι 48 ώρες υπερωρίας στο τετράμηνο και οι 150 ώρες υπερωρίας σε ετήσια βάση, ως ανώτατο επιτρεπτό όριο. Συνεπώς, ένας εργαζόμενος μπορεί να εργαστεί 13 ώρες ημερησίως έως συνολικά 37,5 ημέρες τον χρόνο.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, από τα 27 κράτη – μέλη της ΕΕ, πάνω από 10 χώρες αναγνωρίζουν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο τη δυνατότητα 13ωρης ημερήσιας υπερωριακής εργασίας.
Η υπερωριακή απασχόληση (δηλ. την 10η έως την 13η ώρα σε μία ημέρα) απαιτεί τη συναίνεση του εργαζομένου, ο οποίος προστατεύεται ρητά από την απόλυση σε περίπτωση που αρνηθεί να εργαστεί υπερωριακά.
Το υπουργείο Εργασίας δηλώνει κατηγορηματικά ότι το οκτάωρο ημερήσιας απασχόλησης είναι κεκτημένο και παραμένει σε απόλυτη ισχύ.
2. Μισθολογική προσαύξηση λόγω υπερωριών
Στο νομοσχέδιο επισημαίνεται ότι οι υπερωρίες συνοδεύονται από τις νόμιμες προσαυξήσεις (+40%). Αυτό διασφαλίζεται και από την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, καθώς αν δεν δηλωθεί η υπερωρία, η επιπλέον ώρα απασχόλησης θεωρείται παράνομη και οφείλεται προσαύξηση 120%.
Μάλιστα, με τη νέα ρύθμιση ο εργαζόμενος ευνοείται μισθολογικά. Παράδειγμα: εργαζόμενος ο οποίος απασχολείται σε δύο εργοδότες και αμείβεται με 8 ευρώ την ώρα, εφόσον απασχοληθεί 13 ώρες σε δύο εργοδότες, θα αμειφθεί με ημερομίσθιο ύψους 104 ευρώ. Εάν απασχοληθεί τις αντίστοιχες ώρες σε έναν και μόνο εργοδότη, θα λάβει 119 ευρώ.
Έτσι, θα πρέπει να υπάρχει η συναίνεση του εργαζόμενου για μια τέτοια προσθήκη, κάτι που αν δεν συμβεί, δεν θα μπορεί να απολυθεί για την άρνησή του.
3. Διευθέτηση του χρόνου εργασίας – Τετραήμερη απασχόληση
Εισάγεται η δυνατότητα τετραήμερης εργασίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους (και όχι μόνο για ένα εξάμηνο), δίνοντας ανάσα κυρίως σε εργαζόμενους γονείς και άτομα με αυξημένες οικογενειακές υποχρεώσεις, ενώ την ίδια ώρα θα εξυπηρετούνται καλύτερα και οι ανάγκες της επιχείρησης τις περιόδους αιχμής.
Η διευθέτηση μπορεί να γίνει σε εβδομαδιαία, μηνιαία έως και σε ετήσια βάση, παρέχοντας ευελιξία σε κάθε εργαζόμενο να προγραμματίσει τον ελεύθερο χρόνο του. Προσοχή, για την όποια μετατροπή στο ωράριο απασχόλησης απαιτείται υποχρεωτικά η συναίνεση των εργαζομένων.
Με τα νέα δεδομένα και κατόπιν συνεννόησης με τον εργοδότη, θα μπορούν να αυξάνουν ή να μειώνουν το ημερήσιο ωράριο εργασίας, διατηρώντας τον μέσο όρο των 40 ωρών εβδομαδιαίως. Οι επιπλέον ώρες εργασίας θα μπορούν να αντισταθμίζονται με μειωμένο ωράριο, ρεπό ή άδεια σε επόμενες ημέρες.
Για παράδειγμα, θα μπορεί να εφαρμόζεται 10ωρη εργασία ημερησίως για δύο μέρες και σε αντάλλαγμα οι εργαζόμενοι θα έχουν για δύο συνεχόμενες εντός της ίδιας εβδομάδας μειωμένο ημερήσιο ωράριο εργασίας, ενώ την πέμπτη μέρα να παίρνουν ρεπό στο πλαίσιο της 4ήμερης εργασίας.
4. Προσλήψεις εξπρές
Στο ίδιο νομοσχέδιο προωθούνται οι προσλήψεις με fast track διαδικασίες μέσω εφαρμογής στο κινητό, ώστε να μπορεί να προσλαμβάνεται προσωπικό ειδικά σε έκτακτες περιπτώσεις, όπως είναι οι αργίες και τα Σαββατοκύριακα, όταν παρουσιαστούν αυξημένες ανάγκες εξυπηρέτησης πελατών στην εστίαση, τα καταλύματα και τις ξενοδοχειακές μονάδες.
Ειδικότερα, κάθε εργοδότης δύναται να προσλαμβάνει εργαζόμενους για την κάλυψη επειγουσών αναγκών με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου, διάρκειας έως δύο ημερών την εβδομάδα, μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής «Ταχείας Πρόσληψης».
Πριν από την έναρξη της απασχόλησης, ο εργοδότης δηλώνει μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ τους ουσιώδεις όρους εργασίας που προβλέπονται. Εφόσον πρόκειται για εργαζόμενο αλλοδαπό ή ανήλικο, μέσω της ίδιας εφαρμογής υποβάλλονται και τα αναγκαία έγγραφα που αποδεικνύουν τη νόμιμη πρόσβαση στην αγορά εργασίας.
Ο εργαζόμενος λαμβάνει ειδοποίηση για την πρόταση προς σύναψη της σύμβασης μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής MyErgani και πρέπει να την αποδεχθεί, μέσω της ίδιας εφαρμογής, πριν από την έναρξη της απασχόλησης. Σε περίπτωση τροποποιήσεων των δηλωθέντων στοιχείων, ο εργοδότης αποστέλλει εκ νέου ηλεκτρονική ειδοποίηση ως προς τα μεταβληθέντα στοιχεία, και ο εργαζόμενος πρέπει να αποδεχθεί την τροποποίηση, το αργότερο έως την έναρξη του αρχικά δηλωμένου ωραρίου ή έως την έναρξη τυχόν μεταβληθέντος ωραρίου, όποιο από τα δύο είναι νωρίτερα.
Σήμερα, για την έναρξη της απασχόλησης του εργαζομένου απαιτείται η αναγγελία της πρόσληψής του στις αρμόδιες υπηρεσίες της ΔΥΠΑ, της Επιθεώρησης Εργασίας και του ΕΦΚΑ. Παράλληλα είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική υποβολή των εν λόγω εντύπων στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη», καθώς και η αποδοχή της πρόσληψης από τον εργαζόμενο.
Οι εργοδοτικοί φορείς της εστίασης είχαν πολλές φορές στο παρελθόν υποβάλλει αίτημα στο υπουργείο για απλοποίηση των διαδικασιών, καθώς το σαββατοκύριακο είναι δύσκολο να βρουν τον λογιστή να προωθήσει τη διαδικασία πρόσληψης και να ανταποκριθούν στη γραφειοκρατία – έγχαρτη και ψηφιακή – την ώρα που «καίγονται» για επιπλέον προσωπικό, προκειμένου να ανταπεξέλθουν σε έκτακτες ανάγκες.
Η fast track διαδικασία που έρχεται ως απάντηση στο αίτημα των εργοδοτικών φορέων θα έχει ως αποτέλεσμα τη σύντμηση του χρόνου, την ελάφρυνση των λογιστηρίων και των επιχειρήσεων από επιπλέον γραφειοκρατικές επιβαρύνσεις. Μάλιστα, η δυνατότητα πραγματοποίησης άμεσων προσλήψεων καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ώρου θα ωφελήσει ιδιαίτερα επιχειρήσεις που λειτουργούν εκτός των τυπικών εργάσιμων ημερών και ωρών, όπως αυτές στους κλάδους της εστίασης, της φιλοξενίας και του τουρισμού, όπου η ανάγκη για προσωπικό μπορεί να προκύψει απρόβλεπτα.
Προϋπόθεση είναι σαφώς η δήλωση της πρόσληψης στο «Εργάνη», γιατί σε πολλές περιπτώσεις οι εργοδότες ομολογούν ότι αναγκάζονται να παρανομήσουν, προτιμώντας τη «μαύρη» εργασία από την οδύσσεια της γραφειοκρατίας.
Όπως τόνισε η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως, με το νέο σύστημα θα απαιτείται μόνο ένα έγγραφο αντί για τέσσερα σήμερα.
Προσοχή: στο νομοσχέδιο δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για απολύσεις εξπρές. Δεν αλλάζει απολύτως τίποτα στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο ως προς τις απολύσεις.
5. Οικειοθελής αποχώρηση με ένα κλικ
Στο ίδιο πλαίσιο μείωσης της γραφειοκρατίας εντάσσεται και η οικειοθελής δήλωση αποχώρησης με ένα κλικ. Με το ισχύον καθεστώς, όταν μια σύμβαση λήγει οικειοθελώς από τον εργαζόμενο, ο εργοδότης δεν μπορεί να προσλάβει άμεσα άλλον εργαζόμενο, αλλά θα πρέπει να παρέλθει ένα 10ήμερο, διαφορετικά ο εργαζόμενος μπορεί να διεκδικήσει αποζημίωση για απόλυση.
Με τις προσλήψεις και αποχωρήσεις fast track, η πρόσληψη εργαζομένων σε αντικατάσταση των οικειοθελώς αποχωρούντων θα γίνεται άμεσα, χωρίς να απαιτείται να παρέλθει ένα 10ήμερο για να μη χαρακτηριστεί η οικειοθελής αποχώρηση ως απόλυση.
6. Δικαίωμα για υπερωρίες στην εκ περιτροπής εργασία
Με τη νέα ρύθμιση οι εκ περιτροπής απασχολούμενοι θα έχουν δικαίωμα να εργαστούν επιπλέον του οκταώρου τους, λαμβάνοντας την αντίστοιχη προσαύξηση 40% για κάθε ώρα υπερωριακής απασχόλησης, εφόσον το επιθυμούν.
Για παράδειγμα, κάποιος που δουλεύει σε εστιατόριο το οποίο λειτουργεί Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, θα μπορεί να συμπληρώνει το εισόδημά του και με υπερωριακή απασχόληση εφόσον το επιθυμεί.
→ Διαβάστε επίσης: Σε διαβούλευση το εργασιακό νομοσχέδιο – Τι προβλέπει για ευέλικτο ωράριο, προσλήψεις εξπρές και υπερωρίες
7. Τέλος στις αυθαιρεσίες με τη χρήση της Ψηφιακής Κάρτας
Θεσπίζεται ρητά ότι τυχόν μείωση αποδοχών που γίνεται μετά την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή, προστατεύοντας τους εργαζομένους από καταχρηστικές πρακτικές.
Το φαινόμενο που έχει παρουσιαστεί είναι ότι με τη χρήση της ψηφιακής κάρτας εμφανίζονται αιφνιδίως οι «κρυφές» υπερωρίες που μέχρι σήμερα δεν πληρώνονταν. Οι εργοδότες πλέον, υπό την απειλή των προστίμων, καταβάλλουν στο ακέραιο τις υπερωρίες.
Ωστόσο, για να περιορίσουν το αυξημένο κόστος, επιχειρούν σε κάποιες περιπτώσεις να μειώσουν τον μισθό για να συμψηφίσουν τις υπερωρίες. Δηλαδή, για παράδειγμα, τα 1.800 ευρώ μειώνονται σε 1.500 ευρώ.
Με την προωθούμενη διάταξη η όποια μείωση των αποδοχών θεωρείται βλαπτική μεταβολή και είναι άκυρη στο πλαίσιο του εργατικού δικαίου.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
