Εξακολουθούν να μένουν με τους γονείς τους, επειδή αδυνατούν να συντηρήσουν μόνοι τους ένα νοικοκυριό και μάλιστα για τους περισσότερους τα εισοδήματα δεν επαρκούν για τις βασικές ανάγκες. Η πλειοψηφία νιώθει εξουθένωση στην δουλειά και γι αυτό σχεδόν 5 στους 10 θα άλλαζε εργασία ακόμη και με μείωση εισοδήματος. Και, κυρίως, επτά στους δέκα δεν διαβλέπει επαγγελματικές προοπτικές στη χώρα. Τα στοιχεία έρευνας του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για τους νέους της GenZ, που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο σε συνεργασία με την ALCO, είναι πράγματι αποθαρρυντικά.
Η έρευνα αποτυπώνει το πορτρέτο της Generation Z — νέων έως 29 ετών — μέσα από δείγμα 1.500 εργαζομένων. Τα στοιχεία δείχνουν μια γενιά που επιθυμεί σταθερότητα και δημιουργικότητα, αλλά βιώνει την ανασφάλεια ως κανονικότητα. Είναι μια γενιά μορφωμένη αλλά εργάζεται σήμερα μέσα σε συνθήκες χαμηλής αμοιβής, άγχους και αβεβαιότητας.
Η οικονομική ανεξαρτησία που δεν έρχεται ποτέ
Παρά το γεγονός ότι εργάζονται, μόλις 20% των νέων ζουν μόνοι τους, ενώ 45% εξακολουθούν να μένουν με την οικογένειά τους (το ποσοστό αυτό γι αυτούς που εργάζονται με μερική απασχόληση ανεβαίνει στο 65%) και το 30% με φίλο ή σύντροφο. Μόλις το 30% συμβάλλει οικονομικά στο ενοίκιο ή στα έξοδα στέγασης.
Το 70% δηλώνει ότι τα εισοδήματά του δεν επαρκούν για τις βασικές ανάγκες του μήνα, ενώ 6 στους 10 παραμένουν οικονομικά εξαρτημένοι από τους γονείς τους.
Η παράταση της εξάρτησης δεν είναι επιλογή αλλά αναγκαιότητα: η αύξηση του κόστους στέγασης, οι χαμηλοί μισθοί και η περιορισμένη κοινωνική προστασία μεταθέτουν την οικονομική αυτονομία και, μαζί της, τη μετάβαση στην «ενήλικη ζωή», αναφέρει το Ινστιτούτο.
Εκπαίδευση και απασχόληση: Δύο παράλληλοι κόσμοι
Η έρευνα αποκαλύπτει βαθύ χάσμα μεταξύ σπουδών και επαγγελματικής απασχόλησης. Το 38% δηλώνει ότι η εργασία του δεν σχετίζεται με το αντικείμενο σπουδών του, ενώ σχεδόν οι μισοί (49%) θεωρούν ότι η εκπαίδευσή τους δεν τους προετοίμασε επαρκώς για την αγορά εργασίας.
Παράλληλα, η διάθεση για συνεχιζόμενη μάθηση είναι εξαιρετικά υψηλή — Μ.Ο. 4,5/5 — δείχνοντας ότι η Generation Z δεν αδιαφορεί, αλλά βρίσκει εμπόδια σε ένα παραγωγικό σύστημα που δεν μπορεί να απορροφήσει τις δεξιότητές της.
Η ελληνική αγορά εργασίας παραμένει χαμηλής τεχνολογικής έντασης, εγκλωβίζοντας τους νέους σε θέσεις περιορισμένης προοπτικής.
Εργασιακή καθημερινότητα: άγχος, πίεση και εξουθένωση
Η νέα γενιά εργαζομένων βιώνει την εργασιακή κόπωση ως μόνιμη κατάσταση. Το 62% δηλώνει ότι η εργασία επηρεάζει αρνητικά την προσωπική του ζωή, ενώ 60% αναφέρει συχνή εξουθένωση (Μ.Ο. 3,9/5) και 46% επιβάρυνση της υγείας ή του ύπνου του. Η ικανοποίηση από την ισορροπία ζωής–εργασίας κινείται χαμηλά (Μ.Ο. 2,7/5).
Η θετική ισορροπία ζωής–εργασίας καταγράφεται ιδιαίτερα χαμηλά στο 21%. Η συνολική ικανοποίηση από την εργασία κυμαίνεται στο 35%, ενώ άγχος – στρες δηλώνει ότι αντιμετωπίζει το 53%.
Η Generation Z εισέρχεται σε μια αγορά που απαιτεί αποδοτικότητα χωρίς αντίστοιχη προστασία. Η φροντίδα της ψυχικής υγείας μετατίθεται στο άτομο, ενώ το εργασιακό burnout γίνεται συστημικό φαινόμενο.
Αξίες και στάσεις απέναντι στην εργασία
Παρά τις δυσκολίες, η νέα γενιά δεν βλέπει την εργασία μόνο ως μέσο βιοπορισμού. Το 70% θεωρεί την ψυχική υγεία πιο σημαντική από την οικονομική ασφάλεια, ενώ το 73% πιστεύει ότι η εργασία πρέπει να έχει «νόημα» πέρα από τον μισθό (Μ.Ο. 4,1/5).
Ένα 44% δηλώνει έτοιμο να αλλάξει δουλειά αν αυτή δεν τον εκφράζει, ακόμη και με απώλεια εισοδήματος.
Ωστόσο, η επισφάλεια υπονομεύει την αξιακή συνέπεια: 65% θα δεχόταν άτυπη ή «μαύρη» εργασία αν δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Η ανάγκη επιβίωσης συχνά υπερισχύει των προσωπικών αρχών.
Προοπτικές και μέλλον: ένα βήμα πριν το νέο brain drain
Το 72% των νέων εργαζομένων δηλώνει ότι δεν διαβλέπει προοπτικές στη χώρα, ενώ μόλις 9% δηλώνει ικανοποιημένο από τις επαγγελματικές του ευκαιρίες. Σχεδόν οι μισοί (46%) σκέφτονται να εργαστούν στο εξωτερικό. Το 79% πιστεύει ότι η γενιά των γονιών του έζησε καλύτερες συνθήκες, και 65% θεωρεί ανέφικτο να δημιουργήσει οικογένεια με τις σημερινές εργασιακές συνθήκες.
Η εξοικείωση με την Τεχνητή Νοημοσύνη (Μ.Ο. 3,6/5) δείχνει μια γενιά τεχνολογικά ώριμη, αλλά η απαισιοδοξία για το μέλλον της αποκαλύπτει ένα κοινωνικό ρήγμα μεταξύ νέων και αγοράς εργασίας.
Εμπιστοσύνη και συλλογική δράση: από τη δυσπιστία στη διαθεσιμότητα
Η εμπιστοσύνη στους θεσμούς παραμένει χαμηλή (Μ.Ο. 2,2/5), με μόλις 15% να δηλώνουν ότι εμπιστεύονται τους φορείς προστασίας των εργαζομένων. Παράλληλα, μόνο το 30% αναφέρει ότι υπάρχει ενεργό σωματείο στον χώρο εργασίας του.
Ωστόσο η Genration Z δεν απορρίπτει τη συλλογικότητα. Πιο αναλυτικά, το 67% δηλώνει ότι θα συμμετείχε σε απεργία αν θεωρούσε δίκαιο το αίτημα (Μ.Ο. 4,0/5), και το ίδιο ποσοστό πιστεύει ότι η συλλογική δράση μπορεί να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας. Η νέα γενιά μπορεί να μην εμπιστεύεται τους θεσμούς, αλλά διατηρεί υψηλή προθυμία συμμετοχής όταν βλέπει νόημα και δικαιοσύνη.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
