Το 1,5% - 2% των ενεργειακών αναγκών της χώρας θα καλύπτεται σε λίγα χρόνια από τα υπολείμματα των απορριμμάτων, καθώς μέχρι το 2030 θα λειτουργούν όλες οι μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης που θα παράγουν ενέργεια και θερμότητα από το πέλετ των αποβλήτων, επισημαίνει ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Μανώλης Γραφάκος, μιλώντας στην εκπομπή «Plug into Green», μια εκπομπή πράσινης ενέργειας και βιώσιμης ανάπτυξης, που είναι παραγωγή της «Ημερησίας» σε συνεργασία με το energypress.gr και την στήριξη της ΔΕΗ. 

Ο κ. Γραφάκος μας παρουσιάζει τη δουλειά που έχει γίνει στον τομέα των αποβλήτων τα τελευταία 6 χρόνια, που συνοπτικά θα λέγαμε ότι περιλαμβάνει τα εξής τρία κεφάλαια: 

1. Χωροθέτηση και κατασκευή των χώρων επεξεργασίας απορριμμάτων σε όλη τη χώρα, 
2. βελτίωση του ποσοστού ανακύκλωσης των απορριμμάτων σε νούμερα αντίστοιχα με τα ευρωπαϊκά και, τέλος, 
3. ενεργειακή αξιοποίηση, δηλαδή καύση για την παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας.

Το 1,5% - 2% των ενεργειακών αναγκών της χώρας θα καλύπτεται σε λίγα χρόνια από τα υπολείμματα των απορριμμάτων

Μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων

Ο Γ.Γ. επισημαίνει πως έχουν χωροθετηθεί όλες οι Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων που χρειάζεται η χώρα, ενώ 25 Μονάδες βρίσκονται υπό κατασκευή. «Το 2026 όλες οι Μονάδες που έχει ανάγκη η χώρα θα έχουν συμβασιοποιηθεί», εξηγεί. 

Στόχος μας μέχρι το τέλος του 2026 να έχουν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες επενδύσεις για τα συστήματα ανακύκλωσης

Το στοίχημα της ανακύκλωσης

«Θα κερδίσουμε το στοίχημα της ανακύκλωσης», εκτιμά ο ίδιος, εξηγώντας πως έρχονται τα Ολιστικά Σχέδια Ανακύκλωσης για κάθε Περιφέρεια με εξασφαλισμένα κονδύλια. «Στόχος μας μέχρι το τέλος του 2026 να έχουν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες επενδύσεις για τα συστήματα ανακύκλωσης», επισημαίνει. Πάντως, «η βελτίωση στην ανακύκλωση από το 2027 και μετά θα είναι ορατή δια γυμνού οφθαλμού», υπόσχεται ο ίδιος. 

Θα δημιουργηθεί σε όλες τις Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων μια γραμμή επεξεργασίας που θα ξηραίνει το υπόλειμμα και θα το κάνει πέλετ

Ενεργειακή αξιοποίηση

Ειδικά για την ενεργειακή αξιοποίηση, ο Γενικός Γραμματέας, εξηγεί το σχεδιασμό του υπουργείου, με πρώτο βήμα την νομοθέτηση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας αυτών των μονάδων, μέσα στο έτος. 

«Σήμερα το 35% του πράσινου κάδου πηγαίνει σε ταφή, ενώ ο στόχος είναι να πάμε στο 10% το 2030», ένας στόχος που πάντως είναι ρεαλιστικός, όπως λέει. Σε αυτό το πλαίσιο θα δημιουργηθεί σε όλες τις Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων μια γραμμή επεξεργασίας που θα ξηραίνει το υπόλειμμα και θα το κάνει πέλετ. «Το πέλετ από τις Μονάδες θα είναι δευτερογενές καύσιμο για την τσιμεντοβιομηχανία», εξηγεί ο ίδιος. 

Οι μονάδες που θα γίνουν στην Ελλάδα θα είναι τελευταίας τεχνολογίας με απόλυτη προστασία του περιβάλλοντος. Σήμερα, άλλωστε, στους ΧΥΤΑ η έκκληση από μεθάνιο δημιουργεί πρόβλημα στην ατμόσφαιρα 25 φορές παραπάνω από το CO2!

Ο ίδιος αποκαλύπτει πως σε λίγες εβδομάδες το υπουργείο θα είναι έτοιμο να δώσει απαντήσεις στο μείζον θέμα της ανακύκλωσης των ΑΠΕ και κυρίως των φωτοβολταϊκών, που είναι αναγκαιότητα. 

Η απόσταση από τις ευρωπαϊκές χώρες στο θέμα της διαχείρισης αποβλήτων είναι πολύ μεγάλη, ωστόσο είναι αισιόδοξο το γεγονός ότι η απόσταση αυτή καλύπτεται πλέον με γρήγορο ρυθμό, πράγμα που δημιουργεί την προσδοκία ότι μέχρι το 2030 τα πράγματα θα είναι πολύ διαφορετικά.

Ας κρατήσουμε επίσης αυτό που μας είπε ο κ. Γραφάκος, ότι σε λίγες εβδομάδες θα έχουμε και την οριστική λύση για την ανακύκλωση του εξοπλισμού φωτοβολταϊκών, που είναι ένα αγκάθι στο χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Ενεργειακές ειδήσεις

Στο νέο επεισόδιο Plug into Green μαθαίνουμε επίσης πως:  

• Τη στρατηγική του Ομίλου ΔΕΗ για την υποστήριξη της ψηφιακής και ενεργειακής ανάπτυξης της Ευρώπης, μέσω επενδύσεων 5,75 δισεκατομμύρια ευρώ σε πράσινες ενεργειακές υποδομές και mega data centers στα πρώην λιγνιτικά πεδία της εταιρείας στην Ελλάδα, παρουσίασε ο Πρόεδρος της ΔΕΗ Γεώργιος Στάσσης, μιλώντας σε σχετικό συνέδριο στις Βρυξέλλες. Ο επικεφαλής της ΔΕΗ παρουσίασε το στρατηγικό σχέδιο για τη μετατροπή της Δυτικής Μακεδονίας από μια περιοχή που βασιζόταν στον λιγνίτη σε έναν ενεργειακό και τεχνολογικό κόμβο καθαρής ενέργειας και υποδομών Τεχνητής Νοημοσύνης, που θα μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα για τη βιομηχανική μετάβαση σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση. Το επενδυτικό σχέδιο της ΔΕΗ, περιλαμβάνει πάνω από 3 Γιγαβάτ εγκατεστημένης ισχύος από Ανανεώσιμες Πηγές, νέες σύγχρονες μονάδες συμβατικής και εναλλακτικής παραγωγής και 860 Μεγαβάτ αποθήκευσης. Αυτή η πράσινη ενέργεια, εκτός από τις ανάγκες της χώρας, θα μπορεί να τροφοδοτεί και το μεγαλύτερο data center στην Ελλάδα και ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη που θα δημιουργηθεί στην περιοχή.
• Επενδύσεις 31,5 τρισεκατομμύρια δολάρια θα χρειαστεί η επίτευξη του στόχου για τριπλασιασμό των Νανεώσιμων Πηγών Ενέργειας έως το 2030, σύμφωνα με τον IRENA. Όπως σημειώνει ο οργανισμός, ο στόχος αυτός, που τέθηκε στη Διάσκεψη για το κλίμα, απαιτεί επείγουσες επενδύσεις σε «πράσινα» έργα, στην ενεργειακή απόδοση και εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς και στα δίκτυα και την ευελιξία του συστήματος. Επί του παρόντος, οι επενδύσεις παραμένουν δυσανάλογα κατανεμημένες σε παγκόσμια κλίμακα. Μόνο το 10% των παγκόσμιων επενδύσεων το 2023 έφτασε στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπου κατοικεί σχεδόν ο μισός πληθυσμός του πλανήτη, εξαιρουμένων των μεγάλων αγορών όπως η Βραζιλία, η Κίνα και η Ινδία. Αυτό οφείλεται κυρίως στους υψηλότερους πραγματικούς και αντιληπτούς κινδύνους σε αυτές τις αγορές και οικονομίες, όπως η νομισματική και μακροοικονομική αστάθεια και η αβεβαιότητα των πολιτικών. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτό το “κενό”, ο οργανισμός καλεί σε ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας, για την ουσιαστική αύξηση των χρηματοδοτικών ροών προς τον Παγκόσμιο Νότο.
• Ταχύτερη ανάπτυξη αναμένεται να καταγράψει η αγορά αποθήκευσης ενέργειας στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια, αν και όχι στα απαιτούμενα επίπεδα. Σύμφωνα με νεότερη πρόβλεψη της Σόλαρ Πάουερ, στο βασικό σενάριο για το 2025 πρόκειται να εγκατασταθούν μπαταρίες δυναμικότητας 29,7 Γιγαβάτ, καταγράφοντας ετήσια άνοδο 36%. Έως το 2029, προβλέπεται να εξαπλασιαστεί φτάνοντας συνολικά τις 400 GWh. Οδηγό της ανάπτυξης φέτος πρόκειται να αποτελέσουν οι μεγάλες μπαταρίες, με μερίδιο 55% επί των νέων εγκαταστάσεων, ενώ πέρυσι αντιπροσώπευαν το 40%.
   Εντούτοις, όπως σημειώνεται, τα επίπεδα αυτά παραμένουν πολύ χαμηλότερα από αυτά που απαιτούνται για την επίτευξη των αναγκών ευελιξίας σε ένα ενεργειακό σύστημα όπου κυριαρχούν οι ΑΠΕ. 

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!