Η υπουργός Εξωτερικών της Γροιλανδίας ανέλαβε σήμερα την προεδρία του Αρκτικού Συμβουλίου, ενός κρίσιμου θεσμού διεθνούς συνεργασίας στην Αρκτική, ο οποίος είχε παραμείνει στο περιθώριο από το 2022. Το διπλωματικό κλίμα παραμένει τεταμένο, εξαιτίας των γεωπολιτικών πιέσεων γύρω από τη Γροιλανδία και του αποκλεισμού της Ρωσίας από το Συμβούλιο.
Από το 2022 και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι δραστηριότητες του Συμβουλίου — που περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, τον Καναδά και τις πέντε σκανδιναβικές χώρες (Νορβηγία, Σουηδία, Δανία μαζί με τη Γροιλανδία και τα Νησιά Φερόες, Φινλανδία και Ισλανδία) — είχαν παγώσει. Ακόμη και οι επιστημονικές εργασίες ανεστάλησαν το 2022 και μόλις τον Φεβρουάριο του 2024 ξεκίνησαν ξανά.
Ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε, υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας και απερχόμενος πρόεδρος του Συμβουλίου, τόνισε:
«Στο παρόν γεωπολιτικό περιβάλλον, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διατηρηθεί ένα φόρουμ για όλα τα κράτη της Αρκτικής και τους αυτόχθονες λαούς της περιοχής.»
Προτεραιότητες και προκλήσεις στην Αρκτική
Η Βίβιαν Μότσφελντ, υπουργός Εξωτερικών και Έρευνας της Γροιλανδίας – αυτόνομης περιοχής του Βασιλείου της Δανίας – ορίστηκε για να αναλάβει την προεδρία του Συμβουλίου, για λογαριασμό της Δανίας, που περιλαμβάνει και τα Νησιά Φερόες και τη Γροιλανδία, σύμφωνα με το κείμενο.
"Δεν θέλουμε να είμαστε ούτε Δανοί ούτε Αμερικανοί," επανέλαβε ενώπιον των δημοσιογράφων η υπουργός, σχετικά με τις εντάσεις με τις ΗΠΑ, μετά την επιστροφή στην εξουσία του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος θέλει να κατακτήσει τη Γροιλανδία.
Για τα επόμενα δύο χρόνια, η προεδρία της Δανίας έχει θέσει πέντε προτεραιότητες γι' αυτήν την περιοχή που θερμαίνεται τέσσερις φορές ταχύτερα από τον υπόλοιπο πλανήτη: τους λαούς και τις κοινότητες των αυτοχθόνων της Αρκτικής, την αειφόρο οικονομική ανάπτυξη και την ενεργειακή μετάβαση, τον ωκεανό, την κλιματική αλλαγή στην Αρκτική και τη βιοποικιλότητα.
Από την ίδρυσή του το 1996, το Αρκτικό Συμβούλιο αποτελεί κύριο χώρο συνεργασίας σε μια περιοχή όπου η επιταχυνόμενη υποχώρηση των πάγων, λόγω της υπερθέρμανσης, ανοίγει οικονομικές ευκαιρίες (υδρογονάνθρακες, ορυκτά, αλιεία) και θαλάσσιους δρόμους πολλά υποσχόμενους μεν, αλλά που μπορεί να απειλήσουν ένα εύθραυστο οικοσύστημα και ευάλωτους πληθυσμούς.