Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κάνει ένα βήμα πίσω σχετικά με τον αρχικό στόχο του να επιτευχθεί συμφωνία για την Ουκρανία έως την Ημέρα των Ευχαριστιών — παρά την επιθυμία του να εμφανιστεί ως ο ηγέτης που φέρνει την ειρήνη.
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί ένδειξη ότι η επικείμενη φάση της ειρηνευτικής του προσπάθειας — με προγραμματισμένη συνάντηση του απεσταλμένου του, Στιβ Γουίτκοφ, στη Μόσχα — δύσκολα θα οδηγήσει σε μια αιφνίδια λύση για τον τερματισμό της ρωσικής εισβολής.
Αμετακίνητες θέσεις και βαθιές πληγές
Τα χάσματα μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας παραμένουν ευδιάκριτα. Η επιμονή των δύο πλευρών πηγάζει από χρόνια συγκρούσεων, απωλειών και ψυχολογικής φθοράς. Η άρνηση του Ρώσου Προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, να δεχθεί οποιαδήποτε πρόταση που δεν του εξασφαλίζει τον πλήρη έλεγχο της ανατολικής περιφέρειας του Ντόνετσκ αναμένεται να συνεχίσει να αποτελεί βασικό εμπόδιο.
Η νεότερη αμερικανική πρόταση, η οποία κατευθύνεται προς τη ρωσική πλευρά, φαίνεται να αφαιρεί αυτήν την κρίσιμη παραχώρηση που περιλάμβανε το διαρρεύσαν σχέδιο της προηγούμενης εβδομάδας — μια τροποποίηση που ούτε η ουκρανική ηγεσία ούτε οι ευρωπαίοι σύμμαχοί της θεωρούν λογική σε στρατιωτικό ή πολιτικό επίπεδο. Με δεδομένη τη δεκαετή ιστορία του πολέμου, που περιλαμβάνει τρεις ρωσικές εισβολές και χρόνια ανεπιτυχών διαπραγματεύσεων, η αξιοπιστία της Μόσχας εξακολουθεί να τίθεται υπό αμφισβήτηση.
Το αδιέξοδο των παράλληλων διαπραγματεύσεων
Η επαναλαμβανόμενη δυσκολία κατανόησης του πραγματικού βάθους του χάσματος μεταξύ των δύο πλευρών — καθώς η διαδικασία ακολουθεί δύο ξεχωριστές διαδρομές, μία με το Κίεβο και μία με τη Μόσχα — καθιστά την πρόοδο φαινομενική αλλά ουσιαστικά ανέφικτη. Η ιδέα ότι δύο διαφορετικές συμφωνίες μπορεί να συγκλίνουν σε μία κοινή βάση στη συνέχεια δημιουργεί την εντύπωση κινητικότητας, αλλά στην πράξη τα αγκάθια παραμένουν.
Πολλά από τα σημεία που προτείνονται στη συμφωνία αφορούν θεωρητικές υποσχέσεις μελλοντικής συνεργασίας, χρηματοδότησης ή περιορισμών. Όπως συνέβη και με παλαιότερα μνημόνια, τέτοια στοιχεία μπορούν είτε να μετασχηματιστούν πλήρως είτε να εξαφανιστούν μετά την υπογραφή μιας συμφωνίας.
Η Ουκρανία, σε περίπτωση ειρήνης, δεν θα χρειάζεται στρατό 600.000 στρατιωτών — το ανώτατο όριο που αναφέρεται στο προσχέδιο. Η ανάγκη ένταξης στο ΝΑΤΟ πιθανώς θα χάσει την έντασή της σε ένα περιβάλλον σταθερότητας, όπου η χώρα θα κληθεί να αποστρατικοποιηθεί και να ανασυγκροτήσει μια οικονομία κατεστραμμένη από τον πόλεμο.
Παράλληλα, παραμένουν ανοιχτά ερωτήματα:
• Θα επανενταχθεί η Ρωσία στην G8;
• Θα αποδεχθεί ο Πούτιν να συμμετάσχει σε συνόδους με ευρωπαίους ηγέτες που εξακολουθούν να τον αντιμετωπίζουν εχθρικά;
• Ποιος θα χρηματοδοτήσει την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας;
Η πολυπλοκότητα και η αδιαφάνεια των οικονομικών συστημάτων στην περιοχή καθιστούν οποιαδήποτε απάντηση δύσκολη — και κάθε σχεδιασμό εύθραυστο.
Το κρίσιμο ερώτημα: σταματά ο πόλεμος;
Το μεγαλύτερο ζητούμενο παραμένει αν μια πιθανή συμφωνία μπορεί πραγματικά να βάλει τέλος στις εχθροπραξίες. Ο Ουκρανός Πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ενδέχεται σύντομα να βρεθεί αντιμέτωπος με έναν σκληρό συμβιβασμό: να επιλέξει ανάμεσα στις εγγυήσεις ασφάλειας που υπόσχονται ΗΠΑ και Ευρώπη και στο τεράστιο πολιτικό και στρατιωτικό κόστος που θα είχε η παραχώρηση της περιοχής Ντόνετσκ.
Αν η συμφωνία καταλήξει σε αυτό το σημείο, θα είναι μια επώδυνη επιλογή. Αν το Κρεμλίνο, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις του, τότε δεν θα υπάρχει καμία ουσιαστική επιλογή — μόνο η προοπτική ενός νέου κύκλου αστάθειας.
Mε πληροφορίες από CNN
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
