Τα Χριστούγεννα παραδοσιακά συνδέονται με αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, ωστόσο οι Βρετανοί πίνουν πλέον λιγότερο σε σύγκριση με το παρελθόν. Ο συνδυασμός οικονομικών πιέσεων, αυξημένης ευαισθητοποίησης γύρω από την υγεία και της γήρανσης του πληθυσμού οδηγεί σε σταθερή υποχώρηση της κατανάλωσης.
Σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία IWSR, ο μέσος ενήλικας στο Ηνωμένο Βασίλειο κατανάλωσε το 2024 περίπου 10,2 αλκοολούχα ποτά την εβδομάδα — το χαμηλότερο επίπεδο από την έναρξη της καταγραφής στοιχείων το 1990. Το ποσοστό αυτό είναι μειωμένο κατά περισσότερο από 25% σε σχέση με την κορύφωση των 14 ποτών πριν από περίπου δύο δεκαετίες.
Η μετριοπάθεια οδηγεί την πτώση
Παρά τη συνολική μείωση της κατανάλωσης, δεν καταγράφεται αύξηση της βαριάς κατανάλωσης, γεγονός που δείχνει ότι η αλλαγή οφείλεται κυρίως στη στροφή προς πιο μετριοπαθείς συνήθειες.
«Ο πληθυσμός γερνά και οι μεγαλύτεροι καταναλωτές φυσικά πίνουν λιγότερο», σημειώνει ο Marten Lodewijks, πρόεδρος της IWSR. «Ταυτόχρονα, αυξάνεται η ευαισθησία για θέματα υγείας, ενώ το αυξημένο κόστος ζωής περιορίζει τη δυνατότητα εξόδου και κατανάλωσης εκτός σπιτιού».
Λιγότερη ποσότητα, ακριβότερα ποτά
Μια παράλληλη τάση που αναδύεται είναι η λεγόμενη «premiumisation» – οι καταναλωτές επιλέγουν ακριβότερα ποτά, αλλά σε μικρότερες ποσότητες. Αυτή η συμπεριφορά έχει βοηθήσει τον κλάδο των ποτών να συγκρατήσει τα έσοδά του, παρά τη μείωση των συνολικών πωλήσεων.
Οι γιορτές φέρνουν προσωρινή χαλάρωση
Παρά τη μακροπρόθεσμη πτωτική τάση, οι γιορτές εξακολουθούν να συνοδεύονται από αυξημένη κατανάλωση. Έρευνα της φιλανθρωπικής οργάνωσης Drinkaware δείχνει ότι το 57% των ενηλίκων στο Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να καταναλώσει υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ ανήμερα των Χριστουγέννων, ποσοστό που φτάνει σχεδόν το 75% στις ηλικίες 18–34 ετών.
Πάνω από τα συνιστώμενα όρια
Παρά τη μείωση, ο μέσος ενήλικας εξακολουθεί να υπερβαίνει το όριο των 14 μονάδων αλκοόλ την εβδομάδα που συνιστά το NHS. Για παράδειγμα, 10,2 ποτά αντιστοιχούν σε περισσότερες από 17 μονάδες, αν πρόκειται για μπύρα 5% αλκοόλ.
Η Γενιά Ζ πίνει λιγότερο – αλλά όχι όλοι
Η Γενιά Ζ συνεχίζει να καταναλώνει λιγότερο αλκοόλ σε σύγκριση με προηγούμενες γενιές στην ίδια ηλικία. Ωστόσο, η μερική αποκλιμάκωση της πίεσης από το κόστος ζωής φαίνεται να έχει οδηγήσει ορισμένους νέους Βρετανούς πίσω στην κατανάλωση.
Το φθινόπωρο, το 79% των ατόμων της Γενιάς Ζ που βρίσκονται σε νόμιμη ηλικία κατανάλωσης δήλωσε ότι είχε πιει αλκοόλ τους προηγούμενους έξι μήνες, από 66% την άνοιξη του 2023. Αντίθετα, τα ποσοστά κατανάλωσης στους μεγαλύτερους σε ηλικία παρέμειναν σταθερά.
Ευρώπη έναντι ΗΠΑ
Ενώ οι περισσότερες ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές οικονομίες καταγράφουν παρόμοια μείωση στην εβδομαδιαία κατανάλωση αλκοόλ, οι ΗΠΑ παρουσίασαν έντονη αύξηση κατά την περίοδο της πανδημίας Covid-19. Έτσι, το 2020 το Ηνωμένο Βασίλειο κατέγραψε για πρώτη φορά χαμηλότερη κατανάλωση από τις ΗΠΑ — μια τάση που συνεχίζεται.
Σύμφωνα με τον Lodewijks, στις ΗΠΑ μεγάλο μέρος της κατανάλωσης γίνεται εντός σπιτιού, γεγονός που περιόρισε τις επιπτώσεις από το κλείσιμο μπαρ και εστιατορίων κατά τα lockdown.
Η ιδιαίτερη κουλτούρα των παμπ
«Η κουλτούρα των παμπ στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι μοναδική. Είναι συνηθισμένο να πηγαίνει κανείς για ποτό μετά τη δουλειά Πέμπτη και Παρασκευή — κάτι που δεν ισχύει στον ίδιο βαθμό στις ΗΠΑ», εξηγεί.
Οι παμπ, πάντως, προσδοκούν σε αυξημένη κίνηση την εορταστική περίοδο, έπειτα από μήνες υποτονικών πωλήσεων. Οι μεγάλες εισηγμένες αλυσίδες αναφέρουν ότι οι κρατήσεις για τα Χριστούγεννα ξεκίνησαν νωρίτερα σε σχέση με πέρυσι.
Η μπύρα ως κοινωνικός θεσμός
Ο επικεφαλής της Heineken, Ντολφ βαν ντεν Μπρινκ, τόνισε σε πρόσφατη συνέντευξή του ότι η μπύρα λειτουργεί διαχρονικά ως «κοινωνικό λιπαντικό». Υπενθυμίζοντας τα πρώιμα ευρήματα συλλογικής κατανάλωσης μπύρας στη Μεσοποταμία και την αρχαία Αίγυπτο, σημείωσε πως πρόκειται για μία από τις αρχαιότερες κατηγορίες καταναλωτικών αγαθών στην ανθρώπινη ιστορία.
Με πληροφορίες από FT