Η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζεται να προτείνει μέτρα για την απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου έως το τέλος του 2027, καθώς η Ένωση επιδιώκει να διακόψει πλήρως τους ενεργειακούς δεσμούς με τη χώρα που κάποτε ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής της.
Παρά τις προσπάθειες μείωσης των αγορών μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι φθηνές εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου αποδεικνύονται δύσκολο να εξαλειφθούν, σε μια περίοδο που οι 27 χώρες-μέλη δυσκολεύονται να μειώσουν τις τιμές της ενέργειας. Ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος για την Ευρώπη είναι η εκτίναξη των εισαγωγών ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), οι οποίες έφτασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα μετά τη σημαντική μείωση των ροών αγωγών από την Gazprom.
Οι εισαγωγές από τη Ρωσία μειώθηκαν σε περίπου 19% των συνολικών αγορών φυσικού αερίου της ΕΕ πέρυσι, από περισσότερο από 40% πριν από τον πόλεμο. Για να προχωρήσει στον περιορισμό αυτής της εξάρτησης, η ΕΕ σχεδιάζει να προτείνει τον Ιούνιο απαγόρευση όλων των νέων συμφωνιών εισαγωγής φυσικού αερίου από τη Ρωσία, καθώς και των υφιστάμενων συμβολαίων spot. Τα μέτρα αυτά — που καλύπτουν τα spot συμβόλαια τα οποία αντιστοιχούν περίπου στο 1/3 των εισαγωγών — θα τεθούν σε ισχύ το αργότερο μέχρι το τέλος του 2025.
Οι ρήτρες
Όπως συμβαίνει και με το φυσικό αέριο μέσω αγωγών, η πλειονότητα του ρωσικού LNG αγοράζεται με μακροχρόνια συμβόλαια, τα οποία περιλαμβάνουν δεσμευτικές ρήτρες take-or-pay, γεγονός που τα καθιστά ιδιαίτερα δύσκολο να ακυρωθούν. Σύμφωνα με τα σχέδια που αναμένεται να παρουσιαστούν την Τρίτη στο Στρασβούργο, η Κομισιόν θα ανακοινώσει πρόταση τον επόμενο μήνα για πλήρη απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου — τόσο μέσω αγωγών όσο και σε μορφή LNG — ακόμη και βάσει υφιστάμενων μακροχρόνιων συμβολαίων. Η απαγόρευση αυτή θα τεθεί σε ισχύ έως το τέλος του 2027.
Το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εξαρτάται από την ικανότητα της ΕΕ να εξασφαλίσει εναλλακτικές προμήθειες LNG από τις ΗΠΑ, το Κατάρ, τον Καναδά και την Αφρική, σύμφωνα με πληροφορίες προσκείμενες στο θέμα. Οι αγορές από τις ΗΠΑ συζητούνται στο πλαίσιο εμπορικών διαπραγματεύσεων με τη διοίκηση Τραμπ, σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του Bloomberg την προηγούμενη εβδομάδα.
Το σχέδιο σταδιακής κατάργησης του ρωσικού φυσικού αερίου εκτιμάται ότι θα έχει περιορισμένο αντίκτυπο στις τιμές και την ενεργειακή ασφάλεια, δεδομένης της μεγάλης αύξησης της παγκόσμιας παραγωγής LNG που αναμένεται τα επόμενα χρόνια. Τα σχέδια παραμένουν υπό διαμόρφωση και ενδέχεται να αλλάξουν πριν από την επίσημη ανακοίνωση την Τρίτη.
Αύξηση τιμής ηλεκτρικής ενέργειας
Παράγοντες της αγοράς ενέργειας προειδοποιούν πάντως ότι με τα ευρωπαϊκά αποθέματα φυσικού αερίου να βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, η απόφαση αυτή της Κομισιόν θα μπορούσε να αυξήσει την πίεση στις τιμές και να μεταφραστεί σε σημαντική άνοδο στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας.
Σχεδιάζεται επίσης, μείωση των εισαγωγών πυρηνικών καυσίμων, ιδίως εμπλουτισμένου ουρανίου, στο οποίο εξακολουθούν να βασίζονται αρκετές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης των οποίων η πυρηνική υποδομή έχει σχεδιαστεί από τη Ρωσία.
Αντιδράσεις από χώρες-μέλη
Μετά την επίθεση στην Ουκρανία το 2022, η ΕΕ επέβαλε πολυάριθμες κυρώσεις στις εξαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων του άνθρακα και του πετρελαίου.
Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ουγγαρία και η Σλοβακία- αντιδρούν πάντως, κάνοντας λόγο για ενεργειακή κρίση, αν δεν θα είναι πλέον σε θέση να προμηθευτούν ρωσικό φυσικό αέριο.
Mε πληροφορίες από Bloomberg
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
