Σημαντική ανησυχία έχει προκληθεί στις υγειονομικές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου μετά την καταγραφή εκατοντάδων περιστατικών οξείας παγκρεατίτιδας σε ασθενείς που λαμβάνουν ενέσιμα φάρμακα για απώλεια βάρους και διαβήτη, όπως τα Ozempic και Mounjaro.
Σύμφωνα με τη βρετανική Ρυθμιστική Αρχή Φαρμάκων και Προϊόντων Υγείας (MHRA), έχουν ήδη καταγραφεί σχεδόν 400 αναφορές για οξεία παγκρεατίτιδα, πολλές εκ των οποίων αφορούν το 2025, ενώ ορισμένες ήταν θανατηφόρες. Η δραματική αύξηση των αναφορών οδήγησε την MHRA στην έναρξη επείγουσας επιστημονικής μελέτης, η οποία εξετάζει ακόμη και ενδεχόμενους γενετικούς παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάζουν την ευπάθεια των ασθενών.
Υπό διερεύνηση η ασφάλεια των φαρμάκων GLP-1
Τα φάρμακα τύπου GLP-1 —όπως το Ozempic, το Wegovy και το Mounjaro— παραμένουν δημοφιλή τόσο για τη ρύθμιση του διαβήτη τύπου 2 όσο και για την απώλεια βάρους. Ωστόσο, η αύξηση των περιστατικών παγκρεατίτιδας έχει προκαλέσει την κινητοποίηση των επιστημονικών και ρυθμιστικών αρχών, θέτοντας ερωτήματα για την ασφάλεια της μακροχρόνιας χρήσης τους.
Όπως ανέφερε ο Guardian, οι υγειονομικές αρχές ξεκίνησαν επισήμως έρευνα για τις παρενέργειες αυτών των φαρμάκων, μετά τις εκατοντάδες αναφορές πιθανών επιπλοκών στο πάγκρεας.
Σημαντική αύξηση των περιστατικών το 2025
Σύμφωνα με τα δεδομένα του προγράμματος Yellow Card, το οποίο καταγράφει ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων στο Ηνωμένο Βασίλειο, περισσότερο από το ένα τέταρτο των περιστατικών οξείας παγκρεατίτιδας καταγράφηκαν εντός του 2025. Από τις αρχές του έτους, έχουν αναφερθεί 22 περιπτώσεις που σχετίζονται με semaglutide (Ozempic, Wegovy) και 101 περιπτώσεις με tirzepatide (Mounjaro).
Η οξεία παγκρεατίτιδα είναι σοβαρή και απαιτεί συνήθως νοσηλεία. Τα συμπτώματά της περιλαμβάνουν έντονο κοιλιακό άλγος, ναυτία και πυρετό. Τα φυλλάδια των φαρμάκων GLP-1 ήδη αναφέρουν την παγκρεατίτιδα ως «όχι συχνή» ανεπιθύμητη ενέργεια (περίπου 1 στους 100 ασθενείς).
Γενετική έρευνα
Η MHRA εξετάζει το ενδεχόμενο ύπαρξης γενετικής προδιάθεσης και καλεί τους ασθενείς που έχουν νοσηλευτεί με παγκρεατίτιδα και έλαβαν τα συγκεκριμένα φάρμακα, να υποβάλουν αναφορά στο πρόγραμμα Yellow Card. Όσοι ανταποκριθούν, ενδέχεται να κληθούν να συμμετάσχουν στη μελέτη Yellow Card Biobank, σε συνεργασία με τον οργανισμό Genomics England, παρέχοντας πρόσθετα στοιχεία και δείγμα σάλιου για γονιδιωματική ανάλυση.
Η επικεφαλής ασφαλείας της MHRA, Δρ Άλισον Κέιβ, σημείωσε πως σχεδόν το ένα τρίτο των παρενεργειών των φαρμάκων ενδέχεται να είναι προβλέψιμο μέσω γενετικού ελέγχου, κάτι που θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά το κόστος για το NHS, το οποίο ξεπερνά τις 2,2 δισ. λίρες ετησίως μόνο για εισαγωγές λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών.
Tι λένε οι φαρμακευτικές εταιρείες
Εκπρόσωπος της Eli Lilly, κατασκευάστριας του Mounjaro, δήλωσε:
«Η ασφάλεια των ασθενών είναι η ύψιστη προτεραιότητα για τη Lilly. Αξιολογούμε και παρακολουθούμε συνεχώς τα δεδομένα ασφαλείας και ενθαρρύνουμε την αναφορά κάθε ανεπιθύμητου συμβάντος. Το ενημερωτικό φυλλάδιο του Mounjaro περιλαμβάνει ήδη προειδοποίηση για σπάνια εμφάνιση οξείας παγκρεατίτιδας».
Αντίστοιχα, εκπρόσωπος της Novo Nordisk UK, παραγωγού των Ozempic και Wegovy, σημείωσε:
«Η ασφάλεια των φαρμάκων μας παρακολουθείται διαρκώς. Οι παρενέργειες διαφέρουν ανά άτομο, και τα φάρμακα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για εγκεκριμένες ενδείξεις, υπό την επίβλεψη επαγγελματία υγείας. Το συνολικό προφίλ οφέλους-κινδύνου παραμένει θετικό».