Η Βουλγαρία πήρε το «πράσινο φως» από την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να γίνει το 21ο μέλος της Ευρωζώνης από την 1η Ιανουαρίου 2026, αλλά οι αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας για την κίνηση αυτή είναι έντονες.
Ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Ρόζεν Ζελιάζκοφ, μέλος του κεντροδεξιού κόμματος GERB, έχει θέσει ως προτεραιότητα την ένταξη στην Ευρωζώνη, υποστηρίζοντας ότι αυτό θα ενισχύσει την οικονομική σταθερότητα και την ανάπτυξη.
Ωστόσο, οι φόβοι για αυξήσεις των τιμών και απώλεια της νομισματικής ανεξαρτησίας έχουν προκαλέσει διαμαρτυρίες των εθνικιστικών κομμάτων κατά της ένταξης της χώρας στο ευρώ, ενώ πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έδειξε ότι ο μισός πληθυσμός της Βουλγαρίας είναι αντίθετος στην υιοθέτηση του ευρώ.
Οικονομολόγοι και αναλυτές εξέτασαν τους πιθανούς κινδύνους της ένταξης της Βουλγαρίας στο ευρώ, περιγράφοντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κίνησης αυτής για τη χώρα.
Πληθωρισμός και επιτόκια
«Η πιο άμεση ανησυχία είναι μία απότομη αύξηση των τιμών κατά τη διάρκεια της αντικατάστασης του λεβ από το ευρώ, καθώς οι επιχειρήσεις ενδέχεται να στρογγυλοποιήσουν τις τιμές προς τα επάνω (σ.σ.: κάτι που έγινε σε μεγάλο βαθμό και στην Ελλάδα το 2002 που το ευρώ αντικατέστησε τη δραχμή).
Πολλοί Βούλγαροι ανησυχούν ότι η ένταξη στην Ευρωζώνη θα μπορούσε να υπονομεύσει την αγοραστική τους δύναμη, ειδικά στις φτωχότερες αγροτικές περιοχές», δήλωσε ο Βαλεντίν Τατάρου, οικονομολόγος της ING που καλύπτει τη Βουλγαρία, στο CNBC.
Ωστόσο, σημείωσε ότι το νόμισμα της Βουλγαρίας (λεβ) έχει από καιρό σταθερή ισοτιμία με το ευρώ και, ως εκ τούτου, «η μεταβατική αύξηση του πληθωρισμού αναμένεται να είναι ήπια»
Η δεύτερη βασική ανησυχία είναι τι θα σημάνει η αντικατάσταση του λεβ για την ανεξαρτησία και την κυριαρχία της χώρας. «Η αντικατάστασή του με το ευρώ μπορεί να εκληφθεί από μέρη του πληθυσμού ως απώλεια εθνικού ελέγχου», δήλωσε στο CNBC ο Andrius Tursa, σύμβουλος της Teneo για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Επιπλέον, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την παραίτηση από τον έλεγχο της νομισματικής πολιτικής, καθώς οι χώρες της Ευρωζώνης υπόκεινται στις αποφάσεις της ΕΚΤ, πρόσθεσε ο Tursa.
Η κεντρική Τράπεζα της Βουλγαρίας (BNB), για παράδειγμα, δεν θα είναι πλέον αρμόδια για τον καθορισμό των επιτοκίων της χώρας με βάση την εξέλιξη της οικονομίας της.
Ωστόσο, «οι χώρες της Ευρωζώνης επωφελούνται από χαμηλότερα επιτόκια λόγω της αξιοπιστίας της ΕΚΤ και του μειωμένου συναλλαγματικού κινδύνου», επεσήμανε ο Tursa. Τα χαμηλότερα επιτόκια συνήθως ωφελούν τους δανειολήπτες, καθώς τα δάνεια και οι υποθήκες γίνονται πιο προσιτά.
Οικονομική σταθερότητα και δύναμη
Η ένταξη στην Ευρωζώνη και η ανάληψη της νομισματικής εποπτείας από την ΕΚΤ θα μπορούσαν να ενισχύσουν την οικονομική σταθερότητα και τις προοπτικές ανάπτυξης της Βουλγαρίας, δήλωσε στο CNBC η Jasmin Groeschl, ανώτερη οικονομολόγος για την Ευρώπη στην Allianz.
Οι ξένες επενδύσεις θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να αυξηθούν και το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να ενισχυθεί από την ένταξη στην Ευρωζώνη.
«Η βαθύτερη χρηματοοικονομική ολοκλήρωση θα ενδυνάμωνε το χρηματοοικονομικό σύστημα της Βουλγαρίας υπό την εποπτεία της ΕΚΤ, ενισχύοντας τη νομισματική σταθερότητα», εξήγησε η Groeschl. «Η υιοθέτηση του ευρώ θα ενδυνάμωνε τους δεσμούς της Βουλγαρίας με την ΕΕ, ενισχύοντας την επιρροή και την αξιοπιστία της», πρόσθεσε.
Κύριοι τομείς που στηρίζουν την οικονομία, όπως το εμπόριο και ο τουρισμός, θα μπορούσαν επίσης να υποστηριχθούν, δήλωσε ο Tursa. Πολλοί από τους βασικούς εμπορικούς εταίρους της Βουλγαρίας βρίσκονται στην ΕΕ, με το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών της να κατευθύνεται προς τα 27 κράτη μέλη το 2023, σύμφωνα με στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας της χώρας.
Οι βασικοί τομείς περιλαμβάνουν μηχανήματα και εξοπλισμό μεταφορών, βιομηχανικά προϊόντα και τρόφιμα. Ο τουρισμός έχει εν τω μεταξύ καταστεί σημαντικός παράγοντας για την οικονομία, καθώς η Βουλγαρία έχει καθιερωθεί ως προορισμός τόσο για το καλοκαίρι όσο και για το χειμώνα. Σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία, το 2024 επισκέφθηκαν τη χώρα πάνω από 13 εκατομμύρια αλλοδαποί.
«Η ένταξη της Βουλγαρίας στην ευρωζώνη θα διευκόλυνε τις εμπορικές και τουριστικές ροές με άλλες χώρες της Ευρωζώνης, εξαλείφοντας το κόστος και το βάρος που συνδέεται με τη μετατροπή νομισμάτων», δήλωσε ο Tursa, προσθέτοντας ότι αυτό θα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό λόγω της ισχυρής ενσωμάτωσης της Βουλγαρίας στις εφοδιαστικές αλυσίδες της ΕΕ.
Πολιτικές εντάσεις
Ένας κίνδυνος που επισημαίνουν οικονομολόγοι και αναλυτές είναι οι πολιτικές εντάσεις που περιβάλλουν την υιοθέτηση του ευρώ από τη Βουλγαρία.
«Η δημόσια αντίθεση στην υιοθέτηση του ευρώ έχει ήδη προκαλέσει σημαντικές διαμαρτυρίες και, μεσοπρόθεσμα, το ζήτημα θα μπορούσε να γίνει βασικός παράγοντας για την αύξηση της υποστήριξης προς λαϊκιστικά και ευρωσκεπτικιστικά πολιτικά κινήματα», είπε ο Tursa.
Ωστόσο, παρά τις τοπικές διαμαρτυρίες και τις ανησυχίες σχετικά με την ένταξη στην ευρωζώνη, τουλάχιστον μακροπρόθεσμα τα οφέλη για τη χώρα υπερτερούν των αρνητικών, υποστήριξε η Groeschl της Allianz.
«To trade off περιλαμβάνει την απώλεια μέρους της οικονομικής αυτονομίας σε αντάλλαγμα για μια βαθύτερη ενοποίηση», είπε. «Αν και η Βουλγαρία θα χάσει μέρος του ελέγχου της νομισματικής πολιτικής και θα υπόκειται σε αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες, τα πλεονεκτήματα της μεγαλύτερης οικονομικής σταθερότητας, του μειωμένου κόστους συναλλαγών και της ισχυρότερης ενοποίησης με την αγορά της ΕΕ θα υπερτερούν συνήθως αυτών».
Με πληροφορίες από CNBC
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
