Η Παγκόσμια Τράπεζα (ΠΤ) «προσγείωσε» τις προβλέψεις της για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2025 κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες, στο 2,3%, το χαμηλότερο επίπεδο από την κρίση του 2008 με εξαίρεση τις υφέσεις, σημειώνοντας ότι οι υψηλότεροι δασμοί και η αυξημένη αβεβαιότητα αποτελούν «σημαντικό εμπόδιο» για σχεδόν όλες τις οικονομίες.
Στην εξαμηνιαία έκθεσή της για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές, η ΠΤ μείωσε τις προβλέψεις της για σχεδόν το 70% των οικονομιών - συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Κίνας και της Ευρώπης, καθώς και έξι περιοχών αναδυόμενων αγορών - από τα επίπεδα που προέβλεπε πριν την ανάληψη της προεδρίας των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Τραμπ έχει ανατρέψει το παγκόσμιο εμπόριο με μια σειρά από διαρκείς αναπροσαρμογές των δασμών, οι οποίες έχουν αυξήσει τον μέσο δασμολογικό συντελεστή των ΗΠΑ από κάτω του 3% σε περίπου 15% - το υψηλότερο επίπεδο εδώ και σχεδόν έναν αιώνα - και έχουν προκαλέσει αντίποινα από την Κίνα και άλλες χώρες.
Η ΠΤ είναι ο τελευταίος διεθνής οργανισμός που έκοψε τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη ως αποτέλεσμα των αλλοπρόσαλλων εμπορικών πολιτικών του Τραμπ, αν και Αμερικανοί αξιωματούχοι επιμένουν ότι οι αρνητικές συνέπειες θα αντισταθμιστούν από την αύξηση των επενδύσεων και τις φορολογικές περικοπές με το νομοσχέδιο που εκκρεμεί για ψήφιση από τη Γερουσία.
Η δεκαετία με τη χαμηλότερη ανάπτυξη από το 1960
Η ΠΤ δεν βλέπει παρά μόνο 10% πιθανότητα για παγκόσμια ύφεση, αλλά σημείωσε ότι η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη φέτος θα είναι η πιο αδύναμη, με εξαίρεση την ύφεση το 2008. Μέχρι το 2027, η αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ αναμένεται να είναι κατά μέσο όρο μόλις 2,5% που είναι ο χαμηλότερος ρυθμός οποιασδήποτε δεκαετίας από του 1960.
Η έκθεση προβλέπει ότι το παγκόσμιο εμπόριο θα αυξηθεί κατά 1,8% το 2025, από 3,4% το 2024 και αντιστοιχεί περίπου στο ένα τρίτο του 5,9% της δεκαετίας του 2000.
Η πρόβλεψη βασίζεται στους δασμούς που ίσχυαν στα τέλη Μαΐου, συμπεριλαμβανομένων των «ανταποδοτικών» δασμών 10% των ΗΠΑ στις εισαγωγές από τις περισσότερες χώρες.
Η τράπεζα ανέφερε ότι ο παγκόσμιος πληθωρισμός αναμένεται να φθάσει το 2,9% το 2025, παραμένοντας πάνω από τα προ COVID επίπεδα, δεδομένων των αυξήσεων των δασμών και των σφιχτών αγορών εργασίας.
«Οι κίνδυνοι για τις παγκόσμιες προοπτικές παραμένουν σαφώς καθοδικοί», έγραψε η τράπεζα. Ανέφερε ότι τα μοντέλα της έδειξαν ότι μια περαιτέρω αύξηση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες του μέσου δασμολογικού συντελεστή των ΗΠΑ, επιπλέον του ήδη εφαρμοζόμενου συντελεστή 10%, και αναλογικά αντίποινα από άλλες χώρες, θα μπορούσαν να μειώσουν κατά επιπλέον 0,5 ποσοστιαίες μονάδες την ανάπτυξη για το 2025.
Μια τέτοια κλιμάκωση των εμπορικών φραγμών θα είχε ως αποτέλεσμα «τη στασιμότητα στο παγκόσμιο εμπόριο κατά το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους... συνοδευόμενη από μια γενικευμένη κατάρρευση της εμπιστοσύνης, αυξανόμενη αβεβαιότητα και αναταραχές στις χρηματοπιστωτικές αγορές», ανέφερε η έκθεση.
Μεγάλη επιβράδυνση της ανάπτυξης στις ΗΠΑ
Η Παγκόσμια Τράπεζα ανέφερε ότι οι παγκόσμιες προοπτικές έχουν «επιδεινωθεί σημαντικά» από τον Ιανουάριο, κυρίως λόγω των ανεπτυγμένων οικονομιών, οι οποίες τώρα αναμένεται να αναπτυχθούν μόλις κατά 1,2%, κατά μισή μονάδα λιγότερο σε σχέση με το 2024.
Η πρόβλεψη για τις ΗΠΑ μειώθηκε κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες από αυτή του Ιανουαρίου στο 1,4%, ενώ οι προοπτικές για το 2026 μειώθηκαν κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες στο 1,6%. Η αύξηση των εμπορικών φραγμών, η αβεβαιότητα-ρεκόρ και η απότομη αύξηση της μεταβλητότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών αναμένεται να επηρεάσουν αρνητικά την ιδιωτική κατανάλωση, το εμπόριο και τις επενδύσεις, σύμφωνα με την έκθεση.
Οι εκτιμήσεις για την ανάπτυξη στην ευρωζώνη μειώθηκαν κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες στο 0,7% και στην Ιαπωνία κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες στο 0,7%.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι αναδυόμενες αγορές και οι αναπτυσσόμενες οικονομίες αναμένεται να αναπτυχθούν κατά 3,8% το 2025, έναντι 4,1% στις προβλέψεις του Ιανουαρίου.
Οι φτωχές χώρες θα υποστούν τις μεγαλύτερες απώλειες, σύμφωνα με την έκθεση. Μέχρι το 2027, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των αναπτυσσόμενων οικονομιών θα είναι 6% χαμηλότερο από τα προ πανδημίας επίπεδα και αυτές οι χώρες – με εξαίρεση την Κίνα – θα χρειαστούν δύο δεκαετίες για να ανακτήσουν τις οικονομικές απώλειες της δεκαετίας του 2020.
Το Μεξικό, που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το εμπόριο με τις ΗΠΑ, είδε τις προβλέψεις για την ανάπτυξή του να μειώνονται κατά 1,3 ποσοστιαίες μονάδες, στο 0,2% το 2025.
Η Παγκόσμια Τράπεζα διατήρησε αμετάβλητη την πρόβλεψή της για την Κίνα στο 4,5%, αναφέροντας ότι το Πεκίνο εξακολουθεί να διαθέτει νομισματικό και δημοσιονομικό περιθώριο για να στηρίξει την οικονομία του και να τονώσει την ανάπτυξη.