Να οδηγήσει στα ύψη τις τιμές σε προϊόντα και αγαθά πρώτης ανάγκης απειλεί μια ενδεχόμενη ευρύτερη ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, μετά τις φονικές επιχειρήσεις του Ισραήλ εντός ιρανικού εδάφους.
Οι εξελίξεις ανεβάζουν τη θερμοκρασία στις αγορές, εκτοξεύοντας τις τιμές πετρελαίου και χρυσού, ενώ το δολάριο ενισχύεται καθώς οι επενδυτές στρέφονται προς «ασφαλή καταφύγια». Η σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν, αν γενικευτεί, κινδυνεύει να φέρει νέο πληθωριστικό σοκ, σε μια περίοδο που οι κοινωνίες δεν έχουν ακόμη επανέλθει από τις επιπτώσεις της πανδημίας και των προηγούμενων κρίσεων.
Κίνδυνος νέας ενεργειακής κρίσης
Οι τιμές του πετρελαίου κατέγραψαν τη μεγαλύτερη ημερήσια άνοδο από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Αν και δεν είναι σαφές πότε και πόσο θα επηρεαστούν οι τιμές της βενζίνης —οι οποίες βρίσκονται σε πτωτική πορεία σχεδόν επί ένα έτος— το βέβαιο είναι πως ένα ευρύτερο μέτωπο σύρραξης μπορεί να διακόψει τη ροή του ιρανικού πετρελαίου στις διεθνείς αγορές, εξανεμίζοντας την ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης.
Οι αναλυτές της ING εκτιμούν πως η απώλεια της συγκεκριμένης παραγωγής θα εξαφάνιζε το πλεόνασμα που αναμενόταν για το τέταρτο τρίμηνο του 2024. Ενώ ο ΟΠΕΚ+ είχε συμφωνήσει πρόσφατα να αυξήσει την παραγωγή, πιέζοντας τις τιμές προς τα κάτω, μια πολεμική κλιμάκωση θα ανέτρεπε τις προβλέψεις.
Νέα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα
Τα κόστη μεταφοράς είχαν ήδη αρχίσει να αυξάνονται λόγω της αστάθειας στη Ερυθρά Θάλασσα, όπου οι επιθέσεις των Χούθι έχουν προκαλέσει εκτροπές πλοίων από βασικούς εμπορικούς διαύλους. Οι εντάσεις εντείνουν τη ζήτηση για φορτώσεις πριν από την επιβολή των νέων δασμών Τραμπ, πιέζοντας τις τιμές μεταφοράς ακόμα ψηλότερα.
Ο δείκτης Baltic Dry Index σημείωσε οκτάμηνο υψηλό, ενώ οι μετοχές ναυτιλιακών εταιρειών όπως οι Teekay και Frontline εκτινάχθηκαν.
Καταναλωτικά αγαθά: Πιέσεις στο ταμείο των νοικοκυριών
Η αύξηση στις τιμές ενέργειας μεταφέρεται ταχύτατα σε όλη την αλυσίδα παραγωγής και μεταφοράς. Τα περισσότερα προϊόντα παράγονται ή διακινούνται με τη χρήση πετρελαίου και φυσικού αερίου. Παρά το γεγονός ότι οι δασμοί του Τραμπ δεν έχουν προκαλέσει ακόμα άλμα στον πληθωρισμό, πολλές εταιρείες ήδη προχωρούν σε αυξήσεις τιμών, και οι αναλυτές προειδοποιούν για περαιτέρω επιβαρύνσεις.
Η Walmart έχει ήδη αυξήσει τιμές, ενώ και η J.M. Smucker ακολουθεί, επικαλούμενη το αυξημένο κόστος για καφέ από Βραζιλία και Βιετνάμ. Η ING εκτιμά ότι από το καλοκαίρι θα δούμε ισχυρότερες μηνιαίες πληθωριστικές τάσεις, καθώς εξαντλούνται τα αποθέματα που μέχρι τώρα συγκρατούσαν τις αυξήσεις.
Η Fed σε σταυροδρόμι αποφάσεων
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) καλείται να λάβει νέα απόφαση για τα επιτόκια, με τους περισσότερους οικονομολόγους να προβλέπουν διατήρηση των επιπέδων. Ωστόσο, αν οι τιμές ενέργειας και τροφίμων συνεχίσουν να αυξάνονται, θα ενταθούν οι πιέσεις για επιπλέον αυξήσεις επιτοκίων — με πιθανές επιπτώσεις στην απασχόληση και την κατανάλωση.
Ήδη, την Παρασκευή, οι μετοχές τεχνολογικών και εμπορικών εταιρειών υπέστησαν σημαντικές απώλειες, με φόντο τη νευρικότητα των αγορών.
Πλήγμα στον τουρισμό
Παρότι η ένταση στη Μέση Ανατολή μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών καυσίμων, οι αεροπορικές εταιρείες προβλέπουν μείωση της ζήτησης για ταξίδια. Ήδη έχουν περιορίσει τα δρομολόγιά τους, λόγω χαμηλότερων κρατήσεων και των επιπτώσεων από προηγούμενα αεροπορικά δυστυχήματα.
Η μείωση στη χρήση πιστωτικών καρτών για αγορές σε αεροπορικά εισιτήρια και ξενοδοχεία είναι ήδη εμφανής, ενώ η πτώση του δολαρίου καθιστά πιο ακριβό το ταξίδι στο εξωτερικό για τους Αμερικανούς.
Οι μετοχές των αεροπορικών εταιρειών στις ΗΠΑ κατέγραψαν σημαντική πτώση την Παρασκευή.
Με πληροφορίες από Associated Press