Οι ΗΠΑ απαιτούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση να προχωρήσει σε αυτό που οι αξιωματούχοι της ΕΕ θεωρούν ως ανισόρροπες και μονομερείς παραχωρήσεις στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων εμπορικών διαπραγματεύσεων, οδηγώντας σε ένα δύσκολο δίλημμα για το αν η ΕΕ θα προχωρήσει με αντίμετρα, εάν οι όροι της συμφωνίας δεν βελτιωθούν.
Το καλύτερο δυνατό σενάριο παραμένει μια συμφωνία σε αρχές που θα επιτρέψουν τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων πέρα από την προθεσμία των αρχών Ιουλίου, σύμφωνα με πηγές με γνώση του θέματος.
Μεταξύ των αιτημάτων της Ουάσιγκτον περιλαμβάνονται μέτρα σχετικά με ποσοστώσεις για εξαγωγές ψαριών, που οι αξιωματούχοι της ΕΕ θεωρούν πιθανώς ασύμβατα με τους κανόνες του ΠΟΕ μονομερή δασμολογικά μέτρα· καθώς και αιτήματα για την οικονομική ασφάλεια τα οποία χαρακτηρίζονται από την ΕΕ ως υπερβολικά ή εκτός πραγματικότητας.
Ακόμα και σε περίπτωση συμφωνίας, πολλοί από τους δασμούς του προέδρου Τραμπ αναμένεται να παραμείνουν, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Η ΕΕ, η οποία επιδιώκει αμοιβαία επωφελή συμφωνία, θα αξιολογήσει το τελικό αποτέλεσμα και τότε θα αποφασίσει ποιο επίπεδο ασυμμετρίας —αν υπάρχει— είναι διατεθειμένη να αποδεχθεί.
Τα κράτη μέλη πιθανότατα θα έχουν διαφορετικές απόψεις, ενώ η λίστα των προτεινόμενων επιπρόσθετων δασμών ύψους 95 δισ. ευρώ μπορεί να αποδυναμωθεί από εσωτερικές πιέσεις για παραχωρήσεις.
Πίεση για συμφωνία πριν την 9η Ιουλίου
Η ΕΕ προσπαθεί να ολοκληρώσει μια συμφωνία με τον Τραμπ πριν από τις 9 Ιουλίου, ημερομηνία κατά την οποία οι δασμοί στις ευρωπαϊκές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ ενδέχεται να εκτιναχθούν στο 50%.
Ο πρόεδρος Τραμπ έχει επιτεθεί στην ΕΕ, δηλώνοντας ότι δημιουργήθηκε για να «εκμεταλλευτεί» τις ΗΠΑ, επικρίνοντας το εμπορικό πλεόνασμα της ΕΕ και τα φερόμενα εμπόδια στο αμερικανικό εμπόριο.
Κατά τη διάρκεια συνάντησης 20 λεπτών με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στο περιθώριο της συνόδου G7 στον Καναδά, ο Τραμπ επανέλαβε τα παράπονά του για δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι αμερικανοί κατασκευαστές αυτοκινήτων στην Ευρώπη.
Η ΕΕ εκτιμά ότι οι αμερικανικοί δασμοί καλύπτουν πλέον εξαγωγές αξίας 380 δισ. ευρώ (439 δισ. δολαρίων), δηλαδή περίπου το 70% των ευρωπαϊκών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ.
Αυξάνεται η ανισορροπία
Ο Λευκός Οίκος δεν σχολίασε, αλλά ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους:
«Δεν πιστεύω ότι μας προσφέρουν μια δίκαιη συμφωνία ακόμα. Είτε θα κάνουν μια καλή συμφωνία είτε θα πληρώσουν ό,τι τους πούμε».
Σε ερώτηση για το αν η ΕΕ θα απαντήσει σε περίπτωση διατήρησης των δασμών, η φον ντερ Λάιεν απάντησε:
«Έχουμε διάφορα εργαλεία στο τραπέζι από την αρχή, και παραμένουν εκεί μέχρι τέλους».
Η ΕΕ έχει εντείνει τις επαφές με τις ΗΠΑ, επιδιώκοντας ταχείες διαπραγματεύσεις. Ο Μάρος Σέφτσοβιτς, επικεφαλής διαπραγματευτής, είχε συναντήσεις με τον Αμερικανό Εμπορικό Αντιπρόσωπο Jamieson Greer και τον Υπουργό Εμπορίου Howard Lutnick.
Οι συνομιλίες καλύπτουν κρίσιμους τομείς όπως χάλυβας και αλουμίνιο, αυτοκίνητα, φαρμακευτικά προϊόντα, ημιαγωγοί και πολιτική αεροπορία, αλλά και δασμολογικά και μη δασμολογικά εμπόδια, καθώς και ζητήματα οικονομικής ασφάλειας.
Παρόλο που το κλίμα χαρακτηρίζεται θετικό, οι διαπραγματεύσεις παραμένουν δύσκολες, ιδιαίτερα στα θέματα κλαδικών δασμών.
Προτάσεις της ΕΕ και αντίμετρα
Η ΕΕ πρότεινε σταδιακή εξάλειψη δασμών (zero-for-zero) σε αυτοκίνητα, βιομηχανικά προϊόντα και μη ευαίσθητα αγροτικά αγαθά, με ενδιάμεσες ποσοστώσεις. Παράλληλα, μέσω της ατζέντας απλοποίησης, επιχειρεί να απαντήσει στα αιτήματα των ΗΠΑ για μη δασμολογικά εμπόδια.
Η διατήρηση της αυτονομίας της ΕΕ σε ρυθμιστικά και φορολογικά θέματα παραμένει αδιαπραγμάτευτη.
Παρόλο που η ΕΕ επιδιώκει την άρση ορισμένων δασμών, αναγνωρίζει ότι πολλοί θα παραμείνουν, οδηγώντας σε ασύμμετρες ρυθμίσεις.
Ενεργοποίηση εργαλείων αμυνας της ΕΕ
Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΕ προετοιμάζει αντίμετρα για την περίπτωση που οι συνομιλίες δεν καταλήξουν σε ικανοποιητικό αποτέλεσμα.
Έχει ήδη εγκρίνει δασμούς σε προϊόντα αξίας 21 δισ. ευρώ ως απάντηση στους δασμούς μετάλλων του Τραμπ — στοχεύοντας σε πολιτικά ευαίσθητες πολιτείες των ΗΠΑ, όπως σόγια από τη Λουιζιάνα, αγροτικά προϊόντα, πουλερικά και μοτοσικλέτες.
Επιπλέον, έχει συντάξει λίστα με δασμούς σε προϊόντα αξίας 95 δισ. ευρώ, στοχεύοντας σε βιομηχανικά προϊόντα όπως αεροσκάφη Boeing, αμερικανικά αυτοκίνητα και μπέρμπον. Σύμφωνα με πληροφορίες, αιτήματα κρατών μελών καλύπτουν έως και 70 δισ. ευρώ της λίστας αυτής, αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα ικανοποιήσει όλα τα αιτήματα.
Η ΕΕ εξετάζει επίσης μη δασμολογικά αντίμετρα, εντοπίζοντας στρατηγικούς τομείς όπου οι ΗΠΑ εξαρτώνται από την ΕΕ.
Με πληροφορίες από Bloomberg