Με τον κίνδυνο επιβολής δασμών έως 50% να επικρέμεται πάνω από τις ευρωπαϊκές εξαγωγές, ΕΕ και ΗΠΑ βρίσκονται σε κρίσιμη καμπή στις διαπραγματεύσεις τους, υπό τη βαριά σκιά του προστατευτισμού Τραμπ και της μάχης για επενδύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg, αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και αυτοκινητοβιομηχανίες ασκούν πιέσεις για μια συμφωνία που θα εξασφαλίζει μειώσεις δασμών με αντάλλαγμα αυξημένες επενδύσεις επί αμερικανικού εδάφους. Οι συνομιλίες στην Ουάσινγκτον, οι οποίες συνεχίζονται εντατικά, φαίνεται να πλησιάζουν σε μια τεχνική συμφωνία επί της αρχής, όπως ενημερώθηκαν τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Η προθεσμία είναι ασφυκτική: μέχρι τις 9 Ιουλίου, οι δύο πλευρές πρέπει να έχουν καταλήξει – διαφορετικά, οι δασμοί στις ευρωπαϊκές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ ενδέχεται να φτάσουν σε πρωτοφανή επίπεδα, έως και 50%. Ο Τραμπ έχει ήδη επιβάλει ανάλογους όρους στους περισσότερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, επικαλούμενος την ανάγκη αναβίωσης της εγχώριας μεταποίησης.
Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται εντατικά και το Σαββατοκύριακο, με τον εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Όλοφ Γκιλ, να δηλώνει ότι έχει σημειωθεί «πρόοδος προς μια συμφωνία επί της αρχής». Ωστόσο, οι τελικές αποφάσεις εξαρτώνται αποκλειστικά από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Τα σενάρια που εξετάζονται για την επόμενη εβδομάδα ποικίλλουν:
- Μια προσωρινή συμφωνία που θα διατηρεί την υφιστάμενη εκεχειρία,
- Καμία συμφωνία και εφαρμογή ήδη συμφωνημένων δασμών, ή
- Νέα μονομερή μέτρα από τις ΗΠΑ αν κριθεί πως η ΕΕ δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της Ουάσινγκτον.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς υποστήριξε πρόσφατα έναν μηχανισμό «αντισταθμιστικών μέτρων», προσφέροντας δασμολογικές ελαφρύνσεις σε εταιρείες που παράγουν οχήματα στις ΗΠΑ. Η Κομισιόν όμως διατηρεί επιφυλάξεις, φοβούμενη ότι αυτό θα αποθαρρύνει τις επενδύσεις στην ίδια την Ευρώπη.
Η ΕΕ έχει ήδη δηλώσει ότι θα αποδεχθεί καθολικούς δασμούς της τάξης του 10% σε πολλές εξαγωγές της, υπό την προϋπόθεση ότι οι ΗΠΑ θα μειώσουν τους δασμούς σε βασικούς τομείς όπως φαρμακευτικά προϊόντα, αλκοολούχα, ημιαγωγούς και εμπορικά αεροσκάφη.
Ταυτόχρονα, η Ευρώπη πιέζει για ποσοστώσεις και εξαιρέσεις, ειδικά για να περιοριστεί ο δασμός 25% σε αυτοκίνητα και ανταλλακτικά, αλλά και ο 50% δασμός σε χάλυβα και αλουμίνιο.
Η κατάσταση ωστόσο παραμένει τεταμένη, καθώς τα κράτη μέλη διαφωνούν ως προς το τι είναι αποδεκτό σε μια ενδεχόμενη συμφωνία. Οι συζητήσεις αγγίζουν πλέον και τα μη δασμολογικά εμπόδια, τις δημόσιες συμβάσεις, την οικονομική ασφάλεια, αλλά και τον έλεγχο εξαγωγών και επενδύσεων.
«Θέλουμε λύση μέσω διαπραγματεύσεων, αλλά προετοιμαζόμαστε και για το ενδεχόμενο ρήξης», δήλωσε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Θα υπερασπιστούμε το ευρωπαϊκό συμφέρον με όλα τα διαθέσιμα μέσα».
Η απάντηση της ΕΕ είναι ήδη έτοιμη: δασμοί ύψους 21 δισ. ευρώ σε αμερικανικά προϊόντα, στοχεύοντας ευαίσθητες πολιτείες των ΗΠΑ. Επιπλέον, υπάρχει λίστα πρόσθετων δασμών 95 δισ. ευρώ σε περίπτωση κλιμάκωσης, η οποία περιλαμβάνει βιομηχανικά προϊόντα, γεωργία, αεροσκάφη και το μπέρμπον.