Μπροστά σε μια κρίσιμη πολιτική καμπή, η οποία απειλεί να επιβαρύνει περαιτέρω την ήδη εύθραυστη οικονομία της, βρίσκεται η Γαλλία. Και αυτό διότι η ψήφος εμπιστοσύνης που θα ζητήσει ο πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού στις 8 Σεπτεμβρίου για τον προϋπολογισμό του 2026 ενδέχεται, όπως επισημαίνει η ING, να οδηγήσει σε πτώση της κυβέρνησης, ανοίγοντας τον δρόμο για έναν νέο κύκλο αβεβαιότητας σε μια περίοδο χαμηλής ανάπτυξης και υψηλού δημόσιου χρέους.
Αναλυτικά, όπως τονίζει η ING, μπροστά στο αδιέξοδο γύρω από τον προϋπολογισμό του 2026 και με φόντο την απειλή από εργατικά σωματεία, πολιτικές οργανώσεις και άλλους φορείς της αντιπολίτευσης που είχαν προαναγγείλει δυναμικές κινητοποιήσεις αρχής γενομένης από τις 10 Σεπτεμβρίου, ο Μπαϊρού αποφάσισε να καταφύγει στην ψήφο εμπιστοσύνης.
Τα δημόσια οικονομικά στο επίκεντρο
Όπως υπογραμμίζει η ING, στο επίκεντρο της κρίσης βρίσκεται ο προϋπολογισμός του 2026. Το δημοσιονομικό σχέδιο που παρουσίασε η κυβέρνηση στις 15 Ιουλίου στοχεύει στη μείωση του ελλείμματος από το εκτιμώμενο 5,4% του ΑΕΠ το 2025 σε 4,6% το 2026 και στο 2,8% έως το 2029. Προβλέπει εξοικονόμηση συνολικά 43,8 δισ. ευρώ με το 80% να προέρχεται από περικοπές δαπανών, με περιορισμό προσλήψεων στο δημόσιο, πάγωμα της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής συντάξεων και φορολογικών κλιμακίων, ακόμη και την κατάργηση δύο αργιών.
Ο στόχος είναι το χρέος να περιοριστεί στο 117,6% του ΑΕΠ το 2026 και στο 117,2% το 2029, έναντι 118,3% και 125,3% χωρίς λήψη μέτρων. Ωστόσο, όλα τα μεγάλα κόμματα απέρριψαν το σχέδιο, επικαλούμενα τις κοινωνικές επιπτώσεις και την έλλειψη συναίνεσης. Σε αυτό το πλαίσιο, η σύνδεση του προϋπολογισμού με την ψήφο εμπιστοσύνης ερμηνεύεται από την ING ως μια ύστατη προσπάθεια του Μπαϊρού να αναδείξει την «επείγουσα και κρίσιμη» κατάσταση των δημόσιων οικονομικών.
Ενα σχεδόν ανυπέρβλητο εμπόδιο
Η κεντρώα συμμαχία του Μπαϊρού διαθέτει μόλις 210 από τις 577 έδρες της Εθνοσυνέλευσης. Ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός (Rassemblement National – RN), η ριζοσπαστική αριστερά της Ανυπότακτης Γαλλίας
(La France Insoumise – LFI), οι Πράσινοι (Europe Écologie – Les Verts – EELV) και οι Κομμουνιστές (Parti Communiste Français – PCF) - με 264 έδρες - έχουν ήδη δηλώσει ότι θα καταψηφίσουν την κυβέρνηση. Ετσι, μοναδικός πιθανός σύμμαχος του Μπαϊρού θα μπορούσε να είναι το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το οποίο όμως, όπως σημειώνει η ING, δείχνει απροθυμία να στηρίξει την κυβέρνηση χωρίς σημαντικές αναθεωρήσεις στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, κάτι που φαντάζει απίθανο.
Υπό αυτό το πρίσμα, και επειδή η ψήφος εμπιστοσύνης απαιτεί εξασφάλιση απόλυτης πλειοψηφίας, η ING θεωρεί ως πιο πιθανό σενάριο την αποτυχία του πρωθυπουργού να εξασφαλίσει τη στήριξη της Βουλής, κάτι που θα οδηγήσει σε πτώση της γαλλικής κυβέρνησης.
Τα επόμενα βήματα
Εφόσον ο Μπαϊρού χάσει την ψήφο εμπιστοσύνης, ο πρόεδρος Μακρόν θα κληθεί είτε να ορίσει νέο πρωθυπουργό ικανό να σχηματίσει κυβέρνηση σε ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο, είτε να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση και να προκηρύξει εκλογές - μια επιλογή που έως τώρα έχει αποκλείσει. Και οι δύο δρόμοι, σύμφωνα με την ING, θα αυξήσουν την αβεβαιότητα σε ένα ήδη εύθραυστο πολιτικό σκηνικό.
Η τράπεζα προειδοποιεί ότι η πιθανή πτώση της κυβέρνησης θα επιβαρύνει την οικονομία. Με την ανάπτυξη να περιορίζεται στο 0,8% φέτος, η οικονομία παραμένει εύθραυστη, ενώ η πολιτική κρίση εντείνει τους κινδύνους. Η κατάρτιση και ψήφιση του προϋπολογισμού του 2026 θα καταστεί ακόμη πιο δύσκολη, γεγονός που θα καθυστερήσει τη δημοσιονομική προσαρμογή και πιθανώς θα επιδεινώσει την πορεία του χρέους.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ING επισημαίνει ότι η πολιτική αστάθεια στη Γαλλία εξελίσσεται σε σημαντικό παράγοντα αβεβαιότητας για την οικονομία, τονίζοντας πως οι αγορές και οι θεσμοί θα παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή όχι μόνο την κρίσιμη ψηφοφορία της 8ης Σεπτεμβρίου, αλλά και τις εξελίξεις που θα ακολουθήσουν.