«Η σοβαρή πολεμική ένταση μεταξύ Ισραήλ – Ιράν, υπό τον φόβο γενικής σύρραξης, έχει σοβαρές και πολυεπίπεδες οικονομικές επιπτώσεις, τόσο περιφερειακά όσο και παγκοσμίως», σημειώνει σε δήλωσή του ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς, Βασίλης Κορκίδης.
Εστιάζοντας στις σημαντικότερες επιπτώσεις για την Ελλάδα, ο κ. Κορκίδης αναφέρεται σε πέντε βασικούς τομείς: τουρισμό, ναυτιλία, εμπόριο, ενεργειακό κόστος και γεωπολιτική σταθερότητα.
Αναλυτικά:
Επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία
- Πλήγμα στον τουρισμό Ανατολικής Μεσογείου
Η Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί «γειτονική ζώνη αστάθειας», ειδικά από επισκέπτες τρίτων χωρών (ΗΠΑ, Ασία). Η εξέλιξη αυτή ενδεχομένως οδηγήσει σε:
- Ακύρωση κρουαζιέρων και πακέτων πολυπροορισμών (π.χ. Ελλάδα–Τουρκία–Ισραήλ–Αίγυπτος).
- Αύξηση ασφαλιστικών καλύψεων για ταξιδιωτικούς παρόχους.
- Επιβάρυνση τουριστικής εικόνας: λιγότερες κρατήσεις σε νησιά και περιοχές κοντά στην Ανατολική Μεσόγειο.
- Επιβάρυνση Ελληνικής ναυτιλίας
Πιθανές επιθέσεις ή εμπλοκές στα Στενά του Ορμούζ και την Ερυθρά Θάλασσα ενδεχομένως οδηγούν σε:
- Αύξηση ναύλων και ασφαλίστρων
- Rerouting πλοίων μέσω Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας (Αφρική)
- Καθυστερήσεις και μειωμένη αξιοπιστία logistics
- Άνοδο λειτουργικού κόστους για τις ελληνόκτητες ναυτιλιακές
- Πιθανές πιέσεις σε ναυλώσεις
- Διατάραξη εμπορίου και εισαγωγών
Οι καθυστερήσεις εμπορευμάτων από Ασία μέσω Σουέζ δημιουργεί:
- Προβλήματα στην μεταποίηση και το λιανικό εμπόριο
- Αύξηση του κόστους εισαγωγών (ειδικά για ενέργεια, πρώτες ύλες και τεχνολογικά προϊόντα)
- Κλίμα ανασφάλειας στις εξαγωγές προς Μέση Ανατολή και Β. Αφρική
- Ενεργειακή αναστάτωση – κόστος καυσίμων
Η αύξηση τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου θα έχει άμεσο αντίκτυπο:
- Στις μεταφορές (οδικές, ακτοπλοΐα, αεροπορικές)
- Στο κόστος παραγωγής και οικιακή θέρμανση
- Στο ηλεκτρικό ρεύμα
- Γενικότερα στον πληθωρισμό, ιδιαίτερα για τρόφιμα και ενέργεια
- Γεωπολιτική και διπλωματική πίεση
Ενισχύεται ο ρόλος της Ελλάδας ως ενεργειακός και γεωπολιτικός κόμβος (LNG, EastMed), αλλά:
- Δημιουργείται πίεση να διατηρήσει ισορροπία μεταξύ ΗΠΑ, Ισραήλ και αραβικών χωρών
- Πιθανή αύξηση στρατιωτικής επιτήρησης σε Αιγαίο και Κύπρο
Διεθνείς επιπτώσεις
Σε ό,τι αφορά σε διεθνές επίπεδο, στην ανάλυσή του ο κ. Κορκίδης εστιάζει στις επιπτώσεις σε τέσσερις τομείς:
Ενεργειακή ασφάλεια και τιμές πετρελαίου
- Απότομη αύξηση τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου λόγω αβεβαιότητας στον Περσικό Κόλπο
- Απειλή για τα Στενά του Ορμούζ, από όπου διέρχεται το ~20% του παγκόσμιου πετρελαίου
- Επιβάρυνση καυσίμων για μεταφορές, παραγωγή, θέρμανση – ειδικά σε ΕΕ & Ασία
Εκτιμώμενες συνέπειες:
- $100+/βαρέλι πιθανή βραχυπρόθεσμη τιμή
- Επανεμφάνιση πληθωριστικών πιέσεων
Εμπόριο και ναυτιλία
- Ναυτιλιακές καθυστερήσεις ή αποκλεισμοί στο Περσικό Κόλπο
- Επιθέσεις σε εμπορικά πλοία (όπως των Χούθι στη Ερυθρά Θάλασσα)
- Άνοδος ναύλων, ασφάλιστρα πλοίων και κόστη logistics
Ιδιαίτερη επίδραση σε:
- Εισαγωγές πρώτων υλών, σιτηρών, πετροχημικών
- Ελληνική ναυτιλία: αυξημένα λειτουργικά και ασφαλιστικά κόστη
- Χρηματοπιστωτικές αγορές
- Πτώση σε μετοχές, ειδικά σε κλάδους με υψηλό κόστος ενέργειας
- Άνοδος χρυσού και δολαρίου ως ασφαλή καταφύγια
- Πτώση νομισμάτων αναδυόμενων αγορών
Τοπική και περιφερειακή οικονομία
➤ Ισραήλ:
- Πτώση επενδύσεων
- Μείωση τουρισμού, τεχνολογικών εξαγωγών
- Αντίστροφη μετανάστευση και υποτίμηση Shekel
➤ Ιράν:
- Νέες κυρώσεις
- Μείωση εξαγωγών πετρελαίου
- Χρηματοδότηση πολέμου με υψηλό κοινωνικό κόστος