Σημαντικές αλλαγές επέρχονται στο Κληρονομικό Δίκαιο, με το νέο νομοσχέδιο να συνιστά την πρώτη συνολική αναμόρφωση του σχετικού θεσμικού πλαισίου μετά από οκτώ δεκαετίες. Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις αποσκοπούν στον εκσυγχρονισμό της κείμενης νομοθεσίας, ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες κοινωνικές και οικογενειακές συνθήκες, ενώ παράλληλα εισάγονται νέα νομικά εργαλεία για τη ρύθμιση της περιουσίας μετά θάνατον.

Επιπλέον, το νέο πλαίσιο μεταβάλλει τον τρόπο αντιμετώπισης των χρεών της κληρονομίας, ενισχύει το καθεστώς κληρονομικών δικαιωμάτων των συντρόφων και προβλέπει απλούστερες διαδικασίες για τη διευθέτηση των σχέσεων μεταξύ συγκληρονόμων.

Οι βασικοί άξονες του σχεδίου νόμου για την αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου

– Προσαρμογή στις σύγχρονες ανάγκες: Αναμορφώθηκε το πλαίσιο της εξ αδιαθέτου διαδοχής και της νόμιμης μοίρας, ενώ αναθεωρείται όλο το σύστημα της ευθύνης του κληρονόμου για τις υποχρεώσεις της κληρονομίας. Παράλληλα, αναβαθμίστηκε ο θεσμός της δικαστικής εκκαθάρισης και απλοποιήθηκε η διαδικασία διευθέτησης των σχέσεων μεταξύ των συγκληρονόμων.

– Εισαγωγή νέων θεσμών: Θεσπίζονται για πρώτη φορά οι κληρονομικές συμβάσεις (αιτία θανάτου) και οι συμβάσεις παραιτήσεως από μελλοντικά κληρονομικά δικαιώματα, προσφέροντας νέες κι ευέλικτες λύσεις για τους ενδιαφερόμενους πολίτες.

– Επίλυση ερμηνευτικών ζητημάτων: Αποσαφηνίστηκαν διατάξεις που δημιουργούσαν διχογνωμίες στη νομολογία, όπως ο υπολογισμός της μερίδας ετεροθαλών αδελφών, οι προθεσμίες αποποίησης για δικαιοπρακτικά ανίκανα πρόσωπα κ.α. – Κατάργηση παρωχημένων διατάξεων, γλωσσική ομοιομορφία και συστηματική συνοχή των νέων διατάξεων.

Νέοι κανόνες ευθύνης

Ένα από τα βασικότερα σημεία του νομοσχεδίου αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι κληρονόμοι ευθύνονται για τα χρέη της κληρονομίας. Η μέχρι σήμερα ανάγκη γρήγορης αποποίησης, προκειμένου να αποφευχθεί η επιβάρυνση με υπέρογκες οφειλές του θανόντα, αντικαθίσταται από ένα πιο δίκαιο και λειτουργικό σύστημα.

• Ευθύνη μέχρι το ενεργητικό της κληρονομίας: Ο κληρονόμος δεν θα κινδυνεύει πλέον να χάσει προσωπική του περιουσία για τα χρέη του αποβιώσαντος. Θα ευθύνεται μόνο μέχρι το ύψος του ενεργητικού της κληρονομίας, γεγονός που αναμένεται να μειώσει δραστικά τον αριθμό αποποιήσεων.

Το μέτρο αυτό εκσυγχρονίζει τη φιλοσοφία του κληρονομικού δικαίου και παρέχει ασφάλεια σε οικογένειες που βρέθηκαν στο παρελθόν αντιμέτωπες με χρέη που υπερέβαιναν την αξία της περιουσίας.

Αλλαγές στην εξ αδιαθέτου διαδοχή – Ενίσχυση συζύγου και συντρόφων

Το νομοσχέδιο αγγίζει και τη δομή της εξ αδιαθέτου διαδοχής, αναβαθμίζοντας σημαντικά το μερίδιο του επιζώντος συζύγου.

• Με τέκνα: Ο σύζυγος λαμβάνει πλέον το 1/3 αν υπάρχει ένα τέκνο και το 1/4 αν υπάρχουν δύο ή περισσότερα.
• Χωρίς τέκνα ή άλλους συγγενείς: Ο επιζών σύζυγος καθίσταται μοναδικός κληρονόμος.

Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η πλήρης εξίσωση των δικαιωμάτων των συντρόφων που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, οι οποίοι αποκτούν πλέον τα ίδια κληρονομικά δικαιώματα με τους συζύγους.

Νέες νομικές δυνατότητες: Κληρονομικές συμβάσεις και παραιτήσεις

Η εισαγωγή των κληρονομικών συμβάσεων αιτία θανάτου αποτελεί μια ριζική τομή. Για πρώτη φορά, το δίκαιο δίνει τη δυνατότητα σε ένα άτομο να "συμφωνήσει" για το πώς θα διατεθεί η περιουσία του μετά θάνατο, παράλληλα και συμπληρωματικά προς τη διαθήκη.

Επιπλέον:

• Θεσμοθετούνται συμβάσεις παραίτησης από μελλοντικά κληρονομικά δικαιώματα, οι οποίες θα καταρτίζονται ενώπιον συμβολαιογράφου.
• Στόχος είναι να διευκολυνθούν οικογενειακοί προγραμματισμοί και να μειωθούν μελλοντικές διενέξεις.

Απλοποίηση διαδικασιών και περιορισμός του «εξ αδιαιρέτου»

Η συσσώρευση συγκληρονόμων σε ακίνητα εξ αδιαιρέτου αποτελεί διαχρονικό πρόβλημα σε χιλιάδες περιουσίες. Το νέο πλαίσιο επιχειρεί να το περιορίσει, εισάγοντας πιο αποτελεσματικές διαδικασίες διανομής και διευθέτησης των δικαιωμάτων μεταξύ των κληρονόμων.

Παράλληλα:

• Αναβαθμίζεται ο θεσμός της δικαστικής εκκαθάρισης,
• Απλοποιούνται τα βήματα για τη διανομή της κληρονομιάς,
• Καταργούνται διατάξεις που θεωρήθηκαν αναχρονιστικές, με στόχο τη σαφήνεια και τη γλωσσική ομοιομορφία.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!