Με 30 μόνιμες παροχές για μισθωτούς, συνταξιούχους, επαγγελματίες, αγρότες, ενοικιαστές και ιδιοκτήτες ακινήτων έκλεισε το 2025, παρεμβάσεις οι οποίες διατηρούνται και το 2026, ενσωματώνοντας σε μόνιμη βάση μέτρα στήριξης και φορολογικές ελαφρύνσεις για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Το 2025 καταγράφεται ως μια χρονιά κατά την οποία εφαρμόστηκε εκτεταμένο πακέτο παροχών και φορολογικών ελαφρύνσεων, χωρίς την επιβολή νέων γενικευμένων φόρων, με εξαίρεση τις αυξήσεις σε συγκεκριμένες κατηγορίες τουριστικών επιβαρύνσεων (τέλος ανθεκτικότητας, βραχυχρόνιες μισθώσεις, τέλος κρουαζιέρας).
Κατά τη διάρκεια του έτους, ο κρατικός προϋπολογισμός διέθεσε πάνω από 2 δισ. ευρώ σε μέτρα άμεσης ή έμμεσης ενίσχυσης εισοδημάτων, τα οποία αφορούν εκατομμύρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Οι παρεμβάσεις αυτές περιλαμβάνουν 30 μόνιμες παροχές και μειώσεις φόρων, οι οποίες ενσωματώνονται πλέον σε μόνιμη βάση στη δημοσιονομική πολιτική των επόμενων ετών.
Η χρηματοδότηση των παρεμβάσεων για το 2025 στηρίχθηκε κυρίως στην αύξηση των δημοσίων εσόδων από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, με εκτιμήσεις να ανεβάζουν το σχετικό όφελος στα 2,5–2,7 δισ. ευρώ, καθώς και σε εξοικονομήσεις δαπανών από αλλαγές στη δομή των Ενόπλων Δυνάμεων, ύψους περίπου 19 εκατ. ευρώ.
Χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των παρεμβάσεων
Οι παρεμβάσεις άρχισαν να εφαρμόζονται σταδιακά από τις αρχές του 2025, καλύπτοντας όλη τη διάρκεια του έτους –μέχρι και τις τελευταίες πληρωμές του Δεκεμβρίου– και οργανώθηκαν σε τρία διακριτά στάδια εφαρμογής.
α) Μέτρα που τέθηκαν σε ισχύ από 1.1.2025 και είχαν ήδη ενσωματωθεί στον Προϋπολογισμό, ο οποίος ψηφίστηκε στα τέλη του 2024.
β) Πρόσθετες παρεμβάσεις που υιοθετήθηκαν εντός του έτους, χωρίς να προβλέπονται στον αρχικό Προϋπολογισμό του 2025. Οι παρεμβάσεις αυτές ανακοινώθηκαν πριν το Πάσχα, μετά την καταγραφή υπερπλεονάσματος από τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης (με αρχική εκτίμηση οφέλους για το 2024 στα 2,1 δισ. ευρώ).
γ) Νέες παρεμβάσεις που παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο της ΔΕΘ 2025, με κύριο δημοσιονομικό αποτύπωμα από το 2026, αλλά με部分 εφαρμογή ήδη εντός του 2025.
Οι 30 παροχές
Συγκεκριμένα, οι 30 παροχές για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, οι οποίες ξεδιπλώθηκαν σταδιακά στη διάρκεια του 2025, ήταν οι εξής:
Α. Οι 15 παρεμβάσεις που ενσωματώθηκαν στον Προϋπολογισμό 2025
Εδώ ανήκουν μέτρα που είχαν εξαγγελθεί νωρίτερα, μεν, μέσα στο 2024, αλλά η επίπτωσή τους άρχισε να γίνεται ορατή από το 2025.
1. Οριζόντια αύξηση μισθών στο Δημόσιο, ώστε ο εισαγωγικός μισθός να μην υπολείπεται του κατώτατου του ιδιωτικού τομέα, με κλιμακωτές αυξήσεις και νέες μισθολογικές κλίμακες: όφελος 215 εκατ. ευρώ το 2025 για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους.
Το μέτρο ξεκίνησε να εφαρμόζεται για πρώτη φορά τον Απρίλιο, αλλά είναι μόνιμο και επαναλαμβανόμενο. Κάθε χρόνο προστίθεται και νέα αύξηση: μέσα σε ολόκληρο το 2026 θα δοθούν επιπλέον 357 εκατ. ευρώ (σε δωδεκάμηνη βάση), ενώ το 2027 άλλα 310 εκατ. ευρώ.
Σε σχέση με το 2024 (πριν την αύξηση), οι μισθοί στο Δημόσιο το 2027 θα έχουν αυξηθεί κατά 882 εκατ. ευρώ, μόνο από αυτό το μέτρο του 2025. Σωρευτικά, στην τριετία 2025-2027, οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο θα έχουν λάβει συνολικά 1,67 δισ. ευρώ επιπλέον, ακριβώς επειδή η αύξηση του 2025 είναι επαναλαμβανόμενη και προσαυξάνεται κάθε χρόνο.
2. Μείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά 1 μονάδα το 2025: όφελος 448 εκατ. ευρώ ετησίως, που μοιράζονται όλοι οι εργαζόμενοι και οι επιχειρήσεις που απασχολούν υπαλλήλους.
3. Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος από το 2025 σε συγκεκριμένες κατηγορίες, με συνέχιση της μείωσης κατά 50% για το 2024: όφελος 125 εκατ. ευρώ το 2025, που αυξάνεται σε 144–150 εκατ. ευρώ από το 2026-2027.
4. Μείωση ΕΝΦΙΑ κατά 20% για κατοικίες που ασφαλίζονται έναντι φυσικών καταστροφών, με φορολογητέα αξία έως 500.000 ευρώ: όφελος 21 εκατ. ευρώ το 2025, με προοπτική αύξησης σε 41–45 εκατ. ευρώ το 2026-2027.
5. Αναμόρφωση του κινήτρου επίτευξης στόχων στο Δημόσιο: όφελος 20 εκατ. ευρώ το 2025 (και 40 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2026 και μετά).
6. Αναμόρφωση του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας των ΟΤΑ: 37 εκατ. ευρώ.
7. Απαλλαγή από φόρο εισοδήματος για κενά ακίνητα ή ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση, που μετατρέπονται σε μακροχρόνια μίσθωση: όφελος 10 εκατ. ευρώ το 2025 και επέκταση το 2026 σε 19 εκατ. ευρώ.
8. Αύξηση κατά 20% της αποζημίωσης νυχτερινής απασχόλησης των ενστόλων από τον Ιανουάριο 2025: 25 εκατ. ευρώ.
9. Αύξηση του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος για τα περιφερειακά Πανεπιστήμια (από 1.500 ευρώ σε 2.000 ευρώ ετησίως και σε 2.500 ευρώ σε περίπτωση συγκατοίκησης): 15 εκατ. ευρώ το 2025.
10. Αύξηση των αποδοχών των σπουδαστών στρατιωτικών σχολών: ετήσιο όφελος 14 εκατ. ευρώ.
11. Κατάργηση τέλους σταθερής τηλεφωνίας (5%) για συνδέσεις με οπτική ίνα (≥100 Mbps): ετήσιο όφελος 24 εκατ. ευρώ από το 2025.
12. Απαλλαγή από τον φόρο ασφαλίστρου (15%) συμβολαίων υγείας για παιδιά ηλικίας έως 18 ετών: ετήσιο όφελος 17 εκατ. ευρώ.
13. Κίνητρο (φοροαπαλλαγή) για οικειοθελείς παροχές επιχειρήσεων σε νέους γονείς υπαλλήλους: 6 εκατ. ευρώ.
14. Κατάργηση χαρτοσήμου και μείωση του ψηφιακού τέλους σε σειρά συναλλαγών (οικοδομικές άδειες, χρησιδάνεια, γάμους, ασφαλιστήρια συμβόλαια κ.λπ.): όφελος 32 εκατ. ευρώ.
15. Κίνητρα σε επιχειρήσεις για καινοτομία, συγχωνεύσεις και εξαγορές: 41 εκατ. ευρώ ετησίως.
Β. Οι 2 παρεμβάσεις εκτός Προϋπολογισμού
Οι παρεμβάσεις αυτές θεσμοθετήθηκαν στα μέσα της χρονιάς και αφορούσαν:
16. Επιστροφή ενός ενοικίου ετησίως: όφελος 230 εκατ. ευρώ, που καταβάλλονται σε σχεδόν 1 εκατομμύριο ενοικιαστές από τον Νοέμβριο του 2025 και κάθε χρόνο μετά.
17. Κοινωνική ενίσχυση ύψους 250 ευρώ, από τον Νοέμβριο του 2025 και κάθε Νοέμβριο, σε συνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες και άτομα με αναπηρία: όφελος 360 εκατ. ευρώ ετησίως.
Γ. Οι 13 παρεμβάσεις της ΔΕΘ 2025
Πρόκειται για μέτρα που εξαγγέλθηκαν τον Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ και έχουν κύριο δημοσιονομικό αποτύπωμα από το 2026 και μετά, αλλά άρχισαν να γίνονται ορατά ήδη εντός του 2025.
18. Νέες κλίμακες φορολογίας εισοδήματος, με έμφαση στις οικογένειες με παιδιά, στους νέους και στη μεσαία τάξη: αν και τυπικά ισχύουν από 1.1.2026, ήδη μισθωτοί στο Δημόσιο προπληρώθηκαν τον μισθό Ιανουαρίου με αύξηση έως 80 ή και 150 ευρώ καθαρά, λόγω μείωσης των κρατήσεων.
19. Συντάξεις:
α) μη συμψηφισμός του 50% της ετήσιας αύξησης με την προσωπική διαφορά το 2026 (με προοπτική κατάργησης του συμψηφισμού από το 2027) και
β) αναπροσαρμογή κρατήσεων ΕΑΣ. Πάνω από μισό εκατομμύριο συνταξιούχοι είχαν άμεσο όφελος 7 εκατ. ευρώ μέσα στο 2025, με πολλαπλάσιο όφελος το 2026 και μετά.
20. Αλλαγές στο μισθολόγιο των Ενόπλων Δυνάμεων, με αναδρομική ισχύ από τον Οκτώβριο 2025: όφελος 55 εκατ. ευρώ για το 2025 και επιπλέον 162 εκατ. ευρώ για το 2026.
21. Αναμόρφωση μισθολογίου Σωμάτων Ασφαλείας: 35 εκατ. ευρώ το 2025 και 127 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2026.
22. Επίδομα επικινδυνότητας ενστόλων ύψους 100 ευρώ μηνιαίως από τον Ιούνιο 2025: 111 εκατ. ευρώ το 2025 και 222 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2026.
23. Επίδομα σωφρονιστικών υπαλλήλων: 3 εκατ. ευρώ το 2026 και 6 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2026.
24. Ειδικές αυξήσεις στο Δημόσιο, συμπεριλαμβανομένου του μη συμψηφισμού της προσωπικής διαφοράς, της θέσπισης επιδόματος βιβλιοθήκης για μέλη ΔΕΠ και ερευνητικό προσωπικό και αυξήσεων σε πτυχιούχους πενταετούς κύκλου σπουδών.
25. Επέκταση του μέτρου αύξησης του ορίου φαρμακευτικής δαπάνης: 100 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2025.
26. Αύξηση του ορίου υγειονομικής δαπάνης διαγνωστικών εξετάσεων και ιδιωτικών κλινικών: 35 εκατ. ευρώ από το 2025.
27. Χορήγηση φαρμάκων υψηλού κόστους από τον ΕΟΠΥΥ μέσω ιδιωτικών φαρμακείων: 12 εκατ. ευρώ ετησίως.
28. Επέκταση απαλλαγής από τη φαρμακευτική δαπάνη στους χαμηλοσυνταξιούχους: 23 εκατ. ευρώ από το 2025.
29. Κατάργηση ηλικιακών περιορισμών για τη χορήγηση του επιδόματος κώφωσης – βαρηκοΐας: όφελος 4 εκατ. ευρώ ετησίως.
30. Παράταση ισχύος της μείωσης του φόρου εισοδήματος για δαπάνες αναβάθμισης κτηρίων για τα έτη 2025 και 2026 (όφελος 5 εκατ. ευρώ ετησίως) και επέκταση της απαλλαγής ΦΠΑ στα νέα κτήρια (18 εκατ. ευρώ ετησίως, και για το 2026).
Εκτιμήσεις για 2,5 δισ. ευρώ στην οικονομία
Με την εφαρμογή των 30 μέτρων του 2025, σε συνδυασμό με την αύξηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 500 εκατ. ευρώ, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το υπερπλεόνασμα του 2024, εκτιμάται ότι εντός του έτους διοχετεύθηκαν στην οικονομία και στα νοικοκυριά συνολικά πάνω από 2,5 δισ. ευρώ.
Τα ποσά αυτά αφορούν αυξήσεις μισθών, μειώσεις φορολογικών επιβαρύνσεων, στοχευμένες μεταβιβάσεις και δαπάνες επενδυτικού χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένων έργων υποδομών, ανθεκτικότητας και πολιτικής προστασίας, τα οποία υλοποιούνται σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών.
Παράλληλα, τα μέτρα του 2025 λειτουργούν ως δημοσιονομική βάση για την εφαρμογή πρόσθετων παρεμβάσεων συνολικού ύψους 1,7 δισ. ευρώ, οι οποίες έχουν ενσωματωθεί στον κρατικό προϋπολογισμό που ψηφίστηκε πρόσφατα και προβλέπεται να τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2026 και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ