Σε διαδικασία εκκαθάρισης εισέρχεται ένα σημαντικό κομμάτι από τα «παλιά» ληξιπρόθεσμα χρέη προς την Εφορία και τα Τελωνεία, καθώς η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προχωρά μεθοδικά στην ένταξη ποσού άνω των 10 δισ. ευρώ στο ειδικό μητρώο «ανεπίδεκτων είσπραξης», μέχρι το τέλος του 2025.

Με τον τρόπο αυτό, το κράτος επιχειρεί να διαχωρίσει τις ρεαλιστικά εισπράξιμες οφειλές από εκείνες που έχουν πλέον καταστεί ουσιαστικά ανενεργές, είτε λόγω πτώχευσης των οφειλετών, είτε λόγω έλλειψης περιουσιακών στοιχείων, είτε επειδή πρόκειται για αποβιώσαντες χωρίς κληρονόμους. Ουσιαστικά, το Δημόσιο παγώνει τη διαδικασία είσπραξης χωρίς όμως να διαγράφει τις οφειλές, διατηρώντας δικαιώματα αναβίωσής τους για μία δεκαετία.

Από το σύνολο των 108,4 δισ. ευρώ των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο, περίπου 26,3 δισ. ευρώ έχουν ήδη χαρακτηριστεί ανεπίδεκτα είσπραξης. Με βάση το σχεδιασμό της ΑΑΔΕ, ένα επιπλέον ποσό άνω των 10 δισ. ευρώ αναμένεται να προστεθεί στο ειδικό μητρώο μέχρι το τέλος του 2025, περιορίζοντας έτσι τον «τεχνητά» φουσκωμένο όγκο των ανείσπρακτων οφειλών.

Ποιες οφειλές κρίνονται ανεπίδεκτες είσπραξης

Για να ενταχθεί μία οφειλή στο ειδικό μητρώο ανεπίδεκτων είσπραξης, θα πρέπει να πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις που προβλέπονται από τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ). 

Ειδικότερα:

• Να έχουν εξαντληθεί όλα τα μέσα αναζήτησης περιουσίας, τόσο του βασικού οφειλέτη όσο και των συνυπόχρεων (π.χ. εγγυητές).
• Να μην υπάρχουν περιουσιακά στοιχεία (κινητά, ακίνητα, απαιτήσεις από τρίτους).
• Να έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης, όπου προβλέπεται, π.χ. για χρέη άνω των ορίων ποινικής ευθύνης.
• Να διαπιστώνεται αντικειμενική αδυναμία είσπραξης, μετά από κάθε προσφερόμενη ελεγκτική και εισπρακτική διαδικασία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμα και όταν υφίσταται περιουσία, ο χαρακτηρισμός παραμένει εφόσον η συνολική αξία αυτής είναι μικρότερη του 5% της βασικής οφειλής και δεν ξεπερνά τα 100.000 ευρώ για ακίνητη και τα 30.000 ευρώ για κινητή περιουσία.

Η διαδικασία υπαγωγής στο μητρώο

Η ένταξη μιας οφειλής στο μητρώο γίνεται με απόφαση των αρμόδιων οργάνων της ΑΑΔΕ και εξαρτάται από το ύψος της:

• Για οφειλές έως 300.000 ευρώ, η απόφαση λαμβάνεται από τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ ή Τελωνειακής Αρχής.
• Για ποσά από 300.000 έως 3 εκατ. ευρώ, απαιτείται απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, μετά από σχετική εισήγηση.
• Για οφειλές άνω των 3 εκατ. ευρώ, η απόφαση λαμβάνεται από τον Διοικητή της ΑΑΔΕ κατόπιν εισήγησης της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης.

Η καταχώριση μιας οφειλής στο μητρώο ανεπίδεκτων είσπραξης δεν σημαίνει διαγραφή, αλλά «πάγωμα» των ενεργών μέτρων είσπραξης. 

Το Δημόσιο, για 10 έτη:

• Διατηρεί το δικαίωμα παρακολούθησης και επανενεργοποίησης της είσπραξης εφόσον προκύψει νέα περιουσία ή εισόδημα.
• Αναστέλλει την παραγραφή της οφειλής.
• Μπορεί να προβεί σε κατασχέσεις ή συμψηφισμούς με επιστροφές φόρου, επιδοτήσεις κ.λπ., σε περίπτωση μεταβολής των δεδομένων.
• Δεν εκδίδονται φορολογικά πιστοποιητικά στον οφειλέτη.
• Δεσμεύονται τραπεζικοί λογαριασμοί, θυρίδες και επενδυτικά προϊόντα εφόσον εντοπιστούν.

Σε περίπτωση που εντοπιστούν μεταγενέστερα περιουσιακά στοιχεία ή αποκαλυφθούν μη δηλωμένα εισοδήματα, η οφειλή «αναβιώνει» πλήρως και η ΑΑΔΕ μπορεί να ενεργοποιήσει εκ νέου όλα τα εισπρακτικά μέτρα.

→ Διαβάστε επίσης: Ξενοδοχεία: Επενδύσεις άνω του 1 δισ. ευρώ οδηγούν προς τη βιωσιμότητα - Παραμένουν οι προκλήσεις

Μία ρεαλιστική προσέγγιση

Η διαδικασία αυτή δεν αφορά το «σβήσιμο» χρεών, αλλά μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση στη διαχείριση του δημόσιου λογιστικού. Η εκκαθάριση των μη εισπράξιμων οφειλών δίνει στην ΑΑΔΕ τη δυνατότητα να επικεντρώσει τους εισπρακτικούς της μηχανισμούς σε εκείνους τους φορολογούμενους που έχουν πραγματικά τη δυνατότητα αποπληρωμής, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα του συστήματος.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!