Στην επόμενη φάση της υλοποίησης του έργου για το ψηφιακό ευρώ μετά την ολοκλήρωση της προπαρασκευαστικής φάσης που ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2023, προχωρά το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Η ΕΚΤ θα μπορούσε να ξεκινήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα το 2026 και την πρώτη έκδοσή του μέσα στο 2029. Η απόφαση της ΕΚΤ ευθυγραμμίζεται και με το αίτημα των Ευρωπαίων ηγετών να επιταχυνθεί η πρόοδος του project.
Τα οφέλη του ψηφιακού ευρώ
Το ψηφιακό ευρώ θα διαφυλάσσει την ελευθερία επιλογής και την ιδιωτική ζωή των Ευρωπαίων και θα προστατεύει τη νομισματική κυριαρχία και την οικονομική ασφάλεια της Ευρώπης, σημειώνει η EKT.
Θα προωθήσει την καινοτομία στις πληρωμές και θα συμβάλει στο να καταστούν αυτές ανταγωνιστικές, ανθεκτικές και συμπεριληπτικές.
Η τελική απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ σχετικά με την έκδοση ψηφιακού ευρώ και την ημερομηνία έκδοσης θα ληφθεί μόνο μετά την ψήφιση σχετικής νομοθεσίας, η οποία αναμένεται μέσα στο 2026.
«Με βάση την παραδοχή ότι οι Ευρωπαίοι νομοθέτες (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) θα ψηφίσουν κανονισμό για τη θέσπιση ψηφιακού ευρώ στη διάρκεια του 2026, μια πιλοτική άσκηση και οι πρώτες συναλλαγές θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν από τα μέσα του 2027. Όλο το Ευρωσύστημα θα μπορούσε έτσι να είναι έτοιμο για μια ενδεχόμενη πρώτη έκδοση του ψηφιακού ευρώ στη διάρκεια του 2029», αναφέρει η ΕΚΤ.
Lagarde: Εκσυγχρονίζουμε τα τραπεζογραμμάτια
«Το ευρώ, το κοινό μας νόμισμα, αποτελεί αξιόπιστο σύμβολο της ευρωπαϊκής ενότητας», δήλωσε η Πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ. «Εργαζόμαστε για να καταστήσουμε την πιο χειροπιαστή μορφή του – τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα ευρώ – κατάλληλη για το μέλλον, να επανασχεδιάσουμε και να εκσυγχρονίσουμε τα τραπεζογραμμάτια μας και να προετοιμαστούμε για την έκδοση ψηφιακών μετρητών.»
Καθώς οι συνήθειες πληρωμής εξελίσσονται και οι πληρωμές σε μετρητά μειώνονται σε σύγκριση με τις ψηφιακές συναλλαγές, η ανάγκη για ένα δημόσιο ψηφιακό μέσο πληρωμής – που θα συμπληρώνει τα μετρητά – καθίσταται ολοένα και πιο επιτακτική.
Το Ευρωσύστημα θα επικεντρωθεί σε τρεις βασικούς τομείς
- τεχνική ετοιμότητα: ανάπτυξη των τεχνικών θεμελίων του ψηφιακού ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της αρχικής διαμόρφωσης και πιλοτικής εφαρμογής του συστήματος,
- συμμετοχή φορέων της αγοράς: συνεργασία με τους παρόχους πληρωμών, τους εμπόρους και τους καταναλωτές για την οριστικοποίηση του εγχειριδίου κανόνων, τη διεξαγωγή ερευνών για τους χρήστες και τη δοκιμή του συστήματος μέσω πιλοτικών δραστηριοτήτων,
- στήριξη της νομοθετικής διαδικασίας: συνέχιση της παροχής τεχνικής συνδρομής στους συννομοθέτες της ΕΕ και στήριξη της νομοθετικής διαδικασίας όπως απαιτείται.
Διασφαλίζονται τα οφέλη των μετρητών
«Δεν πρόκειται απλώς για ένα τεχνικό έργο, αλλά για μια συλλογική προσπάθεια με σκοπό να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα του νομισματικού συστήματος της Ευρώπης στις μελλοντικές εξελίξεις», δήλωσε ο Πιέρο Τσιπολόνε, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ, ο οποίος έχει την προεδρία της ομάδας δράσης υψηλού επιπέδου για το ψηφιακό ευρώ.
«Το ψηφιακό ευρώ θα διασφαλίσει ότι οι πολίτες αποκομίζουν τα οφέλη των μετρητών και στην ψηφιακή εποχή. Με αυτό τον τρόπο, θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα του τοπίου πληρωμών της Ευρώπης, θα μειώσει το κόστος για τους εμπόρους και θα δημιουργήσει μια πλατφόρμα καινοτομίας, επέκτασης και ανταγωνισμού για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις.»
Η διαφάνεια και η στενή συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη αποτελούν – και θα εξακολουθήσουν να αποτελούν – θεμελιώδεις παράγοντες για το έργο.
Στα 1,3 δισεκ. ευρώ το κόστος
Το τελικό κόστος του ψηφιακού ευρώ – τόσο για την ανάπτυξη όσο και για τη λειτουργία του – θα εξαρτηθεί από τον τελικό σχεδιασμό του, συμπεριλαμβανομένων των συνιστωσών και των συναφών υπηρεσιών που πρέπει να αναπτυχθούν.
Ως αποτέλεσμα των εργασιών που πραγματοποιήθηκαν κατά την προπαρασκευαστική φάση, το συνολικό κόστος ανάπτυξης, το οποίο περιλαμβάνει συνιστώσες που αναπτύχθηκαν τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά, εκτιμάται ότι θα είναι γύρω στο 1,3 δισ. ευρώ μέχρι την πρώτη έκδοση, η οποία επί του παρόντος αναμένεται εντός του 2029.
Στη συνέχεια, το ετήσιο λειτουργικό κόστος προβλέπεται να είναι περίπου 320 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2029 και μετά.
Το Ευρωσύστημα θα επωμιστεί αυτό το κόστος, όπως κάνει για την παραγωγή και την έκδοση τραπεζογραμματίων ευρώ, τα οποία, όπως και το ψηφιακό ευρώ, αποτελούν δημόσιο αγαθό. Όπως και στην περίπτωση των τραπεζογραμματίων, το κόστος αυτό αναμένεται να αντισταθμίζεται από το παραγόμενο νομισματικό εισόδημα – ακόμη και αν η διακράτηση ψηφιακού ευρώ θα ήταν μικρή σε σύγκριση με τα τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία.
Ολοκλήρωση της προπαρασκευαστικής φάσης
Κατά την προπαρασκευαστική φάση, τα βασικά σημεία που ολοκληρώθηκαν ήταν:
- η ανάπτυξη του σχεδίου εγχειριδίου κανόνων για το σύστημα του ψηφιακού ευρώ,
- η επιλογή παρόχων για τις συνιστώσες του ψηφιακού ευρώ και τις συναφείς υπηρεσίες,
- η επιτυχής λειτουργία πλατφόρμας καινοτομίας για τη διενέργεια δοκιμών με συμμετέχοντες στην αγορά και
η διερεύνηση της προσαρμογής του ψηφιακού ευρώ στο οικοσύστημα πληρωμών από τεχνική ομάδα εργασίας.
Η διερεύνηση αυτή, η οποία διενεργήθηκε από την ΕΚΤ και συμμετέχοντες στην αγορά μέσω του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Πληρωμών Λιανικής, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω τον ανταγωνισμό στην ευρωπαϊκή αγορά πληρωμών.
Περιορισμένο το κόστος για τις τράπεζες
Η ΕΚΤ παρείχε, κατόπιν αιτημάτων, τεχνικά στοιχεία, τα οποία έδειξαν ότι το κόστος του ψηφιακού ευρώ για τις τράπεζες θα είναι περιορισμένο – το κόστος αυτό θα προσεγγίζει τις αρχικές εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θα είναι παρόμοιο με το κόστος που πραγματοποιήθηκε για την εφαρμογή της οδηγίας για τις υπηρεσίες πληρωμών.
Έδειξαν επίσης ότι οι δικλίδες ασφαλείας που θα ενσωματωθούν στον σχεδιασμό του ψηφιακού ευρώ (όπως τα όρια διακράτησης) θα διασφαλίζουν ότι δεν θα δημιουργήσει κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.