Τους Καβαφικούς «Τρώες» θυμίζει, πλέον, ο ΣΥΡΙΖΑ, που «κομμάτι κατορθώνουμε, κομμάτι, κι αρχίζουμε νάχουμε θάρρος και καλές ελπίδες… όμως η πτώσις μας είναι βεβαία. Πάνω στα τείχη της Τροίας, ήδη ο Πρίαμος και η Εκάβη κλαίνε». Το κόμμα που αποτέλεσε τον κορμό της κυβέρνησης στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 2010, παραπαίει σε ποσοστά που κάθε άλλο παρά το εντάσσουν στη χορεία των κομμάτων εξουσίας.
Η χθεσινή καταδίκη του Στέφανου Κασσελάκη για υπόθεση «πόθεν έσχες», που προκάλεσε την αντίδραση της Κουμουνδούρου με τη φράση «πικρή δικαίωση», αποτελεί ένα ακόμα πλήγμα στην ήδη προβληματική εικόνα του κόμματος. Αν και η σημερινή ηγεσία υπό τον Σωκράτη Φάμελλο έχει πάρει αποστάσεις, το γεγονός ότι ο κ. Κασσελάκης ήταν μέχρι πρόσφατα κεντρικό πρόσωπο και πρόεδρος του κόμματος έχει συντείνει καθοριστικά στην μείωση της εμβέλειας του ΣΥΡΙΖΑ. Ένα κόμμα που δεν μπορεί να προστατέψει το κύρος του ούτε στο εσωτερικό του είναι δύσκολο να εμπνεύσει εμπιστοσύνη στους πολίτες ως δύναμη αλλαγής. Είναι φανερή η αγωνία του ηγετικού πυρήνα του κόμματος να θέσει στο καταστατικό, το οποίο αναμένεται να εγκριθεί στο συνέδριο του επόμενου μήνα, όρους και προϋποθέσεις για την εκλογή προέδρου, κάτι που αφήνει παγερά αδιάφορη την κοινωνία.
Χωρίς σαφή ταυτότητα και αφήγημα
Πέρα από τα πρόσωπα, το βαθύτερο πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ είναι η στρατηγική και πολιτική του ταυτότητα, την οποία επίσης αναζητεί ενόψει συνεδρίου. Το κόμμα προσπαθεί να συνθέσει μια αριστερή ρητορική με μια ρεαλιστική προσέγγιση των πολιτικών θεμάτων της περιόδου που διανύουμε. Αυτή η προσπάθεια σύνθεσης, όμως, αντί να διευρύνει το ακροατήριο του κόμματος, δημιουργεί σύγχυση και απογοήτευση. Ούτε η αριστερή του βάση φαίνεται ικανοποιημένη, ούτε οι πιο μετριοπαθείς πολίτες πείθονται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να κυβερνήσει με σοβαρότητα και αξιοπιστία, γι’ αυτό και παίρνουν αποστάσεις, όπως προκύπτει από όλες ανεξαιρέτως τις δημοσκοπήσεις. Το αποτέλεσμα είναι ένας πολιτικός σχηματισμός χωρίς σαφές αφήγημα, που αγωνίζεται να βρει το βηματισμό του σε μια περίοδο έντονης πολιτικής και κοινωνικής ρευστότητας.
Χλιαρές απαντήσεις στις προσκλήσεις για συνεργασία
Ένα ακόμη σημαντικό πρόβλημα είναι η αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να διαμορφώσει συμμαχίες στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο. Παρά τις συνεχείς εκκλήσεις της ηγεσίας για διάλογο και συνεργασία, η ανταπόκριση από άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι χλιαρή έως ανύπαρκτη. Δεν είναι μόνο το ΠΑΣΟΚ που επίμονα αρνείται συμπράξεις, ακόμα και στη συνυπογραφή της πρότασης σύστασης προανακριτικής επιτροπής για τον Κώστα Καραμανλή. Απροθυμία δείχνει έως και η Νέα Αριστερά, παρά τα ισχνά της ποσοστά και την σοβαρή εσωτερική της διάσπαση. Αυτό δείχνει όχι μόνο την απομόνωση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τη δυσπιστία που επικρατεί στο πολιτικό σύστημα σχετικά με τη δυνατότητά του να ηγηθεί μιας ενιαίας αντιπολιτευτικής προσπάθειας.
Ανάγκη ριζικής αλλαγής πορείας
Η οργανωτική κατάσταση του κόμματος επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την εικόνα του. Το επικείμενο συνέδριο είναι, βέβαια, μια ευκαιρία, ωστόσο (παρά τις εξαγγελίες για ανασυγκρότηση), οι εσωκομματικές διαφωνίες παραμένουν βαθιές και συχνά δημοσιοποιούνται, πλήττοντας την εικόνα του κόμματος. Στα μάτια της κοινής γνώμης, ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει πιο πολύ σαν ένα κόμμα που προσπαθεί να λύσει τα δικά του προβλήματα παρά σαν μια δύναμη έτοιμη να αναμετρηθεί με την κυβέρνηση προς όφελος της κοινωνίας.
Συνέπεια των παραπάνω είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να εκπληρώσει τον ρόλο που παραδοσιακά ανήκει σε μια αντιπολίτευση που έχει προοπτική επιστροφής στην εξουσία, δηλαδή να προσφέρει μια αξιόπιστη, πειστική και ενωτική εναλλακτική λύση απέναντι στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και προσωπικά στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Παρά τις πολυάριθμες αφορμές που έχει δώσει η κυβέρνηση για αντιπολιτευτική δράση, ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει καθηλωμένος σε μια κατάσταση εσωστρέφειας και κρίσης αξιοπιστίας.
→ Διαβάστε επίσης: Επιφυλακτικοί οι κυβερνητικοί βουλευτές για τα μέτρα κατά της βίας στα ΑΕΙ
Ειδικότερα, ενώ η κοινωνία φαίνεται σε αρκετές περιπτώσεις να παίρνει αποστάσεις από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, όπως έδειξαν οι σχετικές μετρήσεις του περασμένου τριμήνου, η έλλειψη μιας αξιόπιστης, δυναμικής αντιπολίτευσης εμποδίζει την ανατροπή των πολιτικών συσχετισμών. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αποτύχει να κεφαλαιοποιήσει την κυβερνητική φθορά και παραμένει βυθισμένος σε μια κατάσταση που δεν του επιτρέπει να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην ανατροπή αυτών των συσχετισμών.
Αν δεν υπάρξει ριζική αλλαγή πορείας –τόσο σε επίπεδο ηγεσίας όσο και πολιτικού προσανατολισμού– είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορέσει στο άμεσο μέλλον να πρωταγωνιστήσει στις πολιτικές εξελίξεις. Μέχρι τότε, το κόμμα μοιάζει περισσότερο με παρατηρητή παρά με πρωταγωνιστή της πολιτικής σκηνής. Όπως οι «Τρώες» του Καβάφη, την ώρα που το Ίλιον έπεφτε στα χέρια των Αχαιών…
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
