Ξαφνική και οξεία κρίση ξέσπασε χθες στις σχέσεις Ελλάδας - Αιγύπτου, μετά τη γνωστοποίηση της απόφασης αιγυπτιακού δικαστηρίου, η οποία προβλέπει το κλείσιμο της Μονής της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, δηλαδή του αρχαιότερου εν λειτουργία χριστιανικού μοναστηριού παγκοσμίως, τη δήμευση της περιουσίας της και την απομάκρυνση των μοναχών.
Το δικαστήριο έκρινε επίσης ότι η ιδιοκτησία της Μονής και των περιουσιακών της στοιχείων περνά στο αιγυπτιακό κράτος, με σκοπό τη μετατροπή της σε μουσείο. Οι μοναχοί καλούνται να εγκαταλείψουν συγκεκριμένα ακίνητα, παραμένοντας στη Μονή μόνο για την επιτέλεση των θρησκευτικών τους αναγκών, όσο το επιτρέπει το κράτος.
Διπλωματικός συναγερμός στην Αθήνα
Όπως ήταν φυσικό, στην Αθήνα «πήραν φωτιά τα τόπια». Τηλέφωνα σηκώθηκαν, συσκέψεις οργανώθηκαν, ειδικοί επιστρατεύτηκαν, και πρωτίστως ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, ο οποίος ζήτησε την άμεση εφαρμογή των συμφωνηθέντων μεταξύ του Έλληνα Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αιγύπτιου Προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, που διασφαλίζουν τον ιερό ελληνορθόδοξο χαρακτήρα της περιοχής.
Η απόφαση αυτή έχει προκαλέσει αναστάτωση στις σχέσεις Ελλάδας - Αιγύπτου και ευρύτερη ανησυχία για την προστασία των θρησκευτικών ελευθεριών και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης, που ιδρύθηκε από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Ιουστινιανό πριν από 15 αιώνες, αποτελεί σημαντικό θρησκευτικό και ιστορικό μνημείο.
Από την πλευρά του, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος εξέφρασε τη βαθιά του θλίψη και οργή, χαρακτηρίζοντας την απόφαση ως «βίαιη καταπάτηση των ανθρωπίνων και θρησκευτικών ελευθεριών» και μιλώντας για μια νέα ιστορική «άλωση» για τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία.
Στάση αναμονής από την ελληνική πλευρά
Έως αργά χθες το βράδυ, η θέση που εξέφραζαν κυβερνητικές πηγές ήταν ότι η χώρα μας αναμένει την εφαρμογή των συμφωνηθέντων μεταξύ Μητσοτάκη - αλ Σίσι, και πρόσθεταν ότι ίσως η κατάσταση δεν είναι αυτή που εμφανίζουν κάποια μέσα ενημέρωσης, γι’ αυτό και η κυβέρνηση περιμένει να γίνει γνωστό το επίσημο και συνολικό περιεχόμενο της δικαστικής απόφασης και επιφυλάσσεται να τοποθετηθεί επίσημα όταν αξιολογηθεί αυτή η απόφαση στο σύνολό της.
Οι ίδιες πηγές υπενθυμίζουν ότι ενώπιον των μέσων ενημέρωσης ο Αιγύπτιος πρόεδρος δεσμεύτηκε δημόσια για τη διατήρηση του λατρευτικού ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής στο Σινά, και συνεπώς ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένει άμεσα την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας, όπως διαμορφώθηκε μετά από συνεννοήσεις Ελλήνων και Αιγυπτίων ειδικών.
Τι λένε διπλωματικές πηγές
Διπλωματικές πηγές με τις οποίες ήλθε σε επαφή χθες το βράδυ η «Η», επισημαίνουν ότι μια τέτοια απόφαση παίρνει η κυβέρνηση της Αιγύπτου, και κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί. Οι πληροφορίες περί εκκένωσης της Μονής και απομάκρυνσης των μοναχών έχουν διαψευστεί κατηγορηματικά από τις αιγυπτιακές αρχές.
Πριν λίγες μέρες, η κυβέρνηση της Αιγύπτου, μέσω του Κέντρου Πληροφόρησης του Υπουργικού Συμβουλίου, διέψευσε τις αναφορές περί σχεδίου εκκένωσης της Μονής στο πλαίσιο αναπτυξιακών έργων στην περιοχή. Τόνισε ότι η Μονή λειτουργεί κανονικά, με τους μοναχούς να συνεχίζουν το έργο τους, και ότι υπάρχει συνεχής συνεργασία μεταξύ των τοπικών αρχών και της διοίκησης της Μονής για την προστασία της πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς.
Άλλωστε, η Μονή παραμένει ανοιχτή στους επισκέπτες, με προκαθορισμένα ωράρια λειτουργίας. Οι προσωρινές διακοπές λειτουργίας της Μονής περιορίζονται σε συγκεκριμένες ημερομηνίες, κυρίως για θρησκευτικούς λόγους ή λόγω εορτών, και δεν σχετίζονται με κάποιο σχέδιο μόνιμου κλεισίματος.
→ Διαβάστε επίσης: Ελλάδα– Ισραήλ: Η δύσκολη εξίσωση μεταξύ διπλωματικού ρεαλισμού και ηθικής αντίστασης
Τι επισημαίνουν διπλωματικές πηγές
Οι διπλωματικές πηγές με τις οποίες συνομίλησε η «Η» συμπεραίνουν ότι είναι πολύ δύσκολο για την κυβέρνηση του Καΐρου να πάρει πίσω όλες αυτές τις ρητές και κατηγορηματικές δεσμεύσεις της μόνο και μόνο με την απόφαση ενός δικαστηρίου.
Παρ’ όλα αυτά, η Αθήνα παραμένει επιφυλακτική. Συνιστά να κατέβουν οι τόνοι, διότι οι πανικόβλητες αντιδράσεις και οι μαξιμαλισμοί εκτιμά ότι δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική διάσταση του θέματος. Ωστόσο, αποφεύγει να γίνει σαφέστερη, αναμένοντας το πλήρες κείμενο της απόφασης του αιγυπτιακού δικαστηρίου, επί του οποίου θα λάβει τις οριστικές της αποφάσεις.