Την από κοινού προεδρία στο πρώτο από τα δέκα μεγάλα θεματικά πάνελ της 3ης Διάσκεψης του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς, στη Νίκαια της Γαλλίας, ανέλαβαν ο Έλληνας Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, και η Υπουργός Περιβάλλοντος της Βραζιλίας, Μαρίνα Σίλβα. Το πάνελ εστιάζει στον Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης 14 (SDG14), που αφορά την προστασία και βιώσιμη χρήση των ωκεανών, των θαλασσών και των θαλάσσιων πόρων.
Το πάνελ συγκέντρωσε κυβερνητικούς αξιωματούχους, εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, της επιστημονικής κοινότητας και της ναυτιλιακής βιομηχανίας, με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας για τη διατήρηση και αποκατάσταση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, από τις παράκτιες περιοχές έως τα ανεξερεύνητα βάθη. Τα συμπεράσματα και οι προτάσεις του πάνελ θα υποβληθούν στην Ολομέλεια της Συνόδου.
Μητσοτάκης: «Η θάλασσα είναι η ταυτότητά μας»
Στην Ολομέλεια μίλησε όμως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και τόνισε πως η Ελλάδα, με τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο παγκοσμίως και μία από τις εκτενέστερες ακτογραμμές, έχει αδιάρρηκτη σύνδεση με τη θάλασσα, που διαμορφώνει την οικονομία, τον τρόπο ζωής και την εθνική ταυτότητα.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι ως προεδρεύουσα χώρα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Ελλάδα προωθεί τη σταθερότητα και την ασφάλεια στη θάλασσα και τις θαλάσσιες μεταφορές, κρίσιμους πυλώνες για την παγκόσμια ευημερία. «Αυτή η αποστολή δεν είναι υπόθεση ενός κράτους, αλλά μιας ολόκληρης γενιάς», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Διεθνείς δεσμεύσεις
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη Συμφωνία BBNJ (για τη Θαλάσσια Βιοποικιλότητα σε Περιοχές Πέρα από την Εθνική Δικαιοδοσία), την οποία χαρακτήρισε «ιστορικό βήμα» για την παγκόσμια διατήρηση της βιοποικιλότητας. Ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι η Ελλάδα κατέθεσε το έγγραφο επικύρωσης της συμφωνίας και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να επιταχύνει την υιοθέτηση των απαραίτητων περιορισμών.
Παράλληλα, προανήγγειλε τη νομική έναρξη διαδικασιών για τη δημιουργία δύο νέων εθνικών θαλάσσιων πάρκων, στο Ιόνιο και στο Αιγαίο, μέχρι το τέλος του μήνα. Όπως υπογράμμισε, ο στόχος είναι η υπέρβαση του ορίου του 30% προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών πριν από το καταληκτικό έτος, με εφαρμογή πολιτικών «bottom controlling» και ενισχυμένων μηχανισμών εποπτείας και διοίκησης.
«Δεν θέλουμε απλώς πάρκα επί χάρτου», σημείωσε, προαναγγέλλοντας ζώνες θαλάσσιας ζωής γύρω από τα νησιά για την ενίσχυση της βιοποικιλότητας και της ανθεκτικότητας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
Πράσινη ναυτιλία
Ο πρωθυπουργός εστίασε και στην ανάγκη απεξάρτησης της ναυτιλίας από τον άνθρακα, καλώντας σε παγκόσμιο συντονισμό και στηρίζοντας την πρωτοβουλία ICS για την καθαρή ενέργεια στον ναυτιλιακό κλάδο.
Αναφερόμενος στη θαλάσσια ασφάλεια, υπογράμμισε ότι η διεθνής σταθερότητα, η οικονομική ευημερία και η βιώσιμη ανάπτυξη εξαρτώνται από την τήρηση κανόνων και διεθνών συμφωνιών, όπως η πρόσφατη του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO).
UNCLOS και η σημασία του διεθνούς δικαίου
Κλείνοντας, ο κ. Μητσοτάκης ανέδειξε τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) ως τον ακρογωνιαίο λίθο για τη θαλάσσια παγκόσμια διακυβέρνηση. «Για την ευημερία όλων, πρέπει να κάνουμε περισσότερα ως διεθνής κοινότητα. Τα νομικά πλαίσια είναι απαραίτητα και πρέπει να δεσμευτούμε με πράξεις για να σώσουμε το μέλλον των θαλασσών μας», κατέληξε.