Ολοκληρώθηκε χθες με επεισοδιακό τρόπο, όπως αναμενόταν, ένα τοξικό διήμερο κοινοβουλευτικής μάχης για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με άξονα τη σύσταση Εξεταστικής και τη (μη) σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής, και πλέον με την είσοδο του Αυγούστου, τα κόμματα περνούν στη φάση της επιμέτρησης των όποιων πολιτικών ωφελειών ή φθοράς από την όζουσα αυτή υπόθεση.
Η κοινοβουλευτική συζήτηση για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και η απόφαση για τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής ανέδειξαν με ενάργεια όχι μόνο το εύρος της υπόθεσης, αλλά και τις διαφορετικές στρατηγικές που ακολουθούν τα κόμματα στο κατώφλι της νέας πολιτικής περιόδου. Με φόντο την κοινωνική δυσαρέσκεια και τις σκιές διαφθοράς, Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ αξιοποίησαν την υπόθεση για να διαμορφώσουν διακριτούς πολιτικούς ρόλους και να προωθήσουν ευρύτερες επιδιώξεις.
Η Νέα Δημοκρατία και το στοίχημα του τέλους της συζήτησης
Για την κυβερνητική παράταξη, η συζήτηση περί ΟΠΕΚΕΠΕ εξελίσσεται σε πολιτική νάρκη. Οι αποκαλύψεις της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας περί κακοδιαχείρισης κοινοτικών πόρων και πιθανής εμπλοκής στελεχών που συνδέονται με το περιβάλλον του Μαξίμου, δεν αφήνουν περιθώριο εφησυχασμού. Σε αυτό το πλαίσιο, η σταθερή θέση της Ν.Δ. για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής από το 1998 επιχειρεί μια διπλή στόχευση: πρώτον, να αποσυμπιέσει το πολιτικό κλίμα αποτρέποντας την Προανακριτική και, δεύτερον, να εμφανίσει το σκάνδαλο ως διαχρονικό και διακομματικό.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, παρότι αρχικά επεδίωξε χαμηλούς τόνους, επέλεξε τελικά την προσωπική αντιπαράθεση με τον Νίκο Ανδρουλάκη, επιχειρώντας να μετατρέψει τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ στον βασικό αντίπαλο της Νέας Δημοκρατίας στον χώρο του Κέντρου. Ο όρος «ηθική α λα καρτ» που χρησιμοποίησε ο πρωθυπουργός αποσκοπεί στο να απονομιμοποιήσει ηθικά το αφήγημα Ανδρουλάκη περί «γαλάζιας εγκληματικής οργάνωσης». Παράλληλα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναβίωσε το φάντασμα του ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ’80, υπονοώντας ότι το κόμμα της Χαριλάου Τρικούπη επιχειρεί να επαναφέρει παρωχημένες πρακτικές «πρασινοφρουρών».
Με την Εξεταστική Επιτροπή να έχει τρίμηνη διάρκεια –σε ένα χρονοδιάγραμμα που αμφισβητείται από την αντιπολίτευση ως προάγγελος παραγραφής– η Ν.Δ. προσβλέπει στην εξάντληση του θέματος σε θεσμικό επίπεδο, ώστε να μεταφέρει το βάρος της ατζέντας στην οικονομία και τις μεταρρυθμίσεις, όπως φάνηκε και από τη στρατηγική προαναγγελιών και αναμονής ενόψει της ΔΕΘ. Στο επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου γνωρίζουν καλά ότι ο προεκλογικός δρόμος προς το 2027 απαιτεί να κλείσουν γρήγορα πληγές, όπως αυτή του ΟΠΕΚΕΠΕ.
ΠΑΣΟΚ: Η επίθεση Ανδρουλάκη και η μάχη για το προφίλ εναλλακτικής εξουσίας
Για το ΠΑΣΟΚ, το σκάνδαλο αποτελεί ευκαιρία πολιτικής επανατοποθέτησης. Ο Νίκος Ανδρουλάκης σήκωσε το γάντι κι επιτέθηκε μετωπικά, υιοθετώντας σκληρή φρασεολογία –όπως «γαλάζια εγκληματική οργάνωση» και «μαύρο πολιτικό χρήμα»– σε μια εμφανή προσπάθεια να οικοδομήσει προφίλ αποφασιστικού και καθαρού πολιτικού ηγέτη, μακριά από τις σκιές του παρελθόντος. Η σύγκρουση με τον πρωθυπουργό δεν περιορίστηκε σε θεσμικό επίπεδο, αλλά εξελίχθηκε σε μια μάχη πολιτικής ηθικής.
Το ΠΑΣΟΚ προώθησε την πρόταση για Προανακριτική, επιδιώκοντας να διατηρήσει το ζήτημα ψηλά στην πολιτική ατζέντα και να καταδείξει τη δική του διαφάνεια. Παρουσιάζοντας στοιχεία της δικογραφίας και επικαλούμενος την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, ο Ανδρουλάκης επεδίωξε να εμφανιστεί ως θεσμικός υπερασπιστής της νομιμότητας, σε αντιπαραβολή με έναν «επαναλαμβανόμενα εκτεθειμένο πρωθυπουργό». Η σύγκριση με τον Ανδρέα Παπανδρέου –την οποία προκάλεσε ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης– αξιοποιήθηκε επικοινωνιακά από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, ως υπενθύμιση ότι η παράταξη διεκδικεί ξανά ηγεμονικό ρόλο στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο.
ΣΥΡΙΖΑ – Νέα Αριστερά: Επανεκκίνηση με αιχμή τη διαφθορά
Ο ΣΥΡΙΖΑ, από τη δική του πλευρά, βλέπει στην υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ μια ευκαιρία επανασυσπείρωσης του χώρου της Αριστεράς. Ο Σωκράτης Φάμελλος μίλησε ξεκάθαρα για προσπάθεια συγκάλυψης εκ μέρους της κυβέρνησης και κατηγόρησε το Μαξίμου ότι μετατρέπει την Εξεταστική σε «φύλλο συκής» για να αποφύγει την πολιτική λογοδοσία. Με αυτόν τον τρόπο, ο ΣΥΡΙΖΑ επενδύει στη γραμμή της αντισυστημικής κριτικής και επιχειρεί να κατοχυρώσει τον εαυτό του ως θεματοφύλακα της λογοδοσίας απέναντι στη δεξιά εξουσία.
Στρατηγικά, η συγκυρία προσφέρεται στον ΣΥΡΙΖΑ για να επαναδιεκδικήσει τον ρόλο του κεντρικού πολιτικού φορέα της Αριστεράς και του ευρύτερου αντιδεξιού τόξου. Η σύμπλευση με τη Νέα Αριστερά του Αλέξη Χαρίτση στο ζήτημα της Προανακριτικής Επιτροπής υποδηλώνει και μια πιθανή ανασύνθεση του χώρου, με το κόμμα να εμφανίζεται πλέον πιο στέρεο στην αντιπολιτευτική του στρατηγική.
Εν αναμονή ενός θερμού φθινοπώρου
Συμπερασματικά, η κοινοβουλευτική αντιπαράθεση για τον ΟΠΕΚΕΠΕ δεν είναι απλώς μια σύγκρουση για τη διαχείριση ενός σκανδάλου, αλλά αντανακλά τις θεμελιώδεις στρατηγικές των κομμάτων ενόψει των επόμενων ετών. Η Νέα Δημοκρατία θέλει να αποτινάξει τις κατηγορίες και να επανέλθει στη «μεταρρυθμιστική» αφήγηση. Το ΠΑΣΟΚ πασχίζει να κατακτήσει το έδαφος της κεντρώας εναλλακτικής. Και ο ΣΥΡΙΖΑ να συγκροτήσει ξανά τον πόλο της Αριστεράς με αξιώσεις εξουσίας. Το φθινόπωρο προμηνύεται θερμό.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
