Μια τριπλή πολιτική σύνδεση επιχείρησε χθες στην ομιλία του, με την οποία έκλεισε η συζήτηση για τον Προϋπολογισμό του 2026, ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Με το «νήμα» των θέσεων που ανέπτυξε, θέλησε να συνδέσει τη δημοσιονομική σταθερότητα με μια αφήγηση «κανονικότητας», ευρωπαϊκής αναγνώρισης και σταδιακής κοινωνικής αποκατάστασης.
Σε πολιτικά φορτισμένο περιβάλλον
Η συζήτηση για τον Προϋπολογισμό του 2026 διεξήχθη σε μια πολιτικά και συμβολικά φορτισμένη συγκυρία για την κυβέρνηση. Όχι μόνο επειδή πρόκειται για έναν προϋπολογισμό που φιλοδοξεί να σηματοδοτήσει τη μετάβαση από τη διαχείριση κρίσεων σε μια φάση πιο σταθερού σχεδιασμού, αλλά και επειδή, για πρώτη φορά, όπως είπε ο πρωθυπουργός, κατατίθεται από έναν υπουργό Οικονομικών που έχει μόλις αναλάβει την προεδρία του Eurogroup.
Το στοιχείο αυτό, στο οποίο επέμεινε ιδιαίτερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, λειτουργεί ως πολιτικό κεφάλαιο και ως πλαίσιο αφήγησης: η Ελλάδα δεν εμφανίζεται πλέον ως «ειδική περίπτωση», αλλά ως χώρα που διεκδικεί ρόλο στον ευρωπαϊκό πυρήνα.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρωθυπουργός επιχείρησε να προσδώσει στον προϋπολογισμό χαρακτήρα συνέχειας και δικαίωσης μιας εξαετούς πολιτικής πορείας. Η αναφορά στη δεκαετία από το 2015 και στο τραύμα της περιόδου εκείνης είχε σαφές πολιτικό πρόσημο: στόχος ήταν να υπογραμμιστεί η απόσταση που, κατά την κυβερνητική ανάγνωση, έχει διανύσει η χώρα – από την αμφισβήτηση της ευρωπαϊκής της θέσης στη συμμετοχή στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών αποφάσεων.
Οι τρεις κοινωνικές αιχμές
Ωστόσο, πέρα από τον συμβολισμό, ο πυρήνας της ομιλίας Μητσοτάκη κινήθηκε γύρω από συγκεκριμένες κοινωνικές και οικονομικές παρεμβάσεις, με ιδιαίτερη έμφαση σε τρία πεδία: το στεγαστικό, τα αγροτικά και την εκκρεμότητα των δανείων σε ελβετικό φράγκο.
Το στεγαστικό
Το στεγαστικό αναγνωρίζεται πλέον ανοιχτά ως μία από τις πιο πιεστικές κοινωνικές προκλήσεις. Η κυβερνητική στόχευση, όπως αποτυπώθηκε στην ομιλία του πρωθυπουργού, επιχειρεί να κινηθεί σε δύο κατευθύνσεις: αφενός στην ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών και αφετέρου στη στήριξη συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων που πλήττονται περισσότερο.
Το εξαγγελθέν πρόγραμμα ανακαίνισης παλαιών ακινήτων, με επιδότηση έως και 90% της δαπάνης και υψηλά εισοδηματικά κριτήρια, αποσκοπεί στην ενεργοποίηση ανενεργού κτιριακού αποθέματος. Παράλληλα, τα κίνητρα για ενοικίαση κατοικιών σε εκπαιδευτικούς, γιατρούς και νοσηλευτές στον τόπο υπηρεσίας τους επιχειρούν να απαντήσουν σε πραγματικά προβλήματα στελέχωσης, ιδίως στην περιφέρεια και στα νησιά.
Η κυβέρνηση δείχνει επίσης να αναγνωρίζει ότι η ανεξέλεγκτη επέκταση της βραχυχρόνιας μίσθωσης έχει επηρεάσει τις τιμές, γι’ αυτό και προανήγγειλε πρόσθετους περιορισμούς, καθώς και πολεοδομικές παρεμβάσεις που θα διευκολύνουν τη μετατροπή χρήσεων. Το στεγαστικό αναδεικνύεται, έτσι, όχι απλώς ως κοινωνική πολιτική, αλλά ως πεδίο θεσμικών και οικονομικών αναδιατάξεων.
Αγροτικός τομέας και ΟΠΕΚΕΠΕ
Ιδιαίτερο πολιτικό βάρος είχε και η αναφορά του πρωθυπουργού στον πρωτογενή τομέα. Σε μια περίοδο έντονων αγροτικών κινητοποιήσεων, η κυβέρνηση επιλέγει να τοποθετήσει το πρόβλημα σε δομική βάση, αναγνωρίζοντας ευθύνες τόσο δικές της, όσο και διαχρονικά στο σύνολο του πολιτικού συστήματος.
Η απόφαση για την απορρόφηση του ΟΠΕΚΕΠΕ από την ΑΑΔΕ παρουσιάζεται ως κεντρική μεταρρυθμιστική επιλογή, με στόχο τη διαφάνεια και τον έλεγχο στη διανομή των ευρωπαϊκών πόρων. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν απέφυγε να επισημάνει ότι η αλλαγή αυτή «ξεβολεύει» όσους αξιοποίησαν τις παθογένειες του παρελθόντος, ενώ ταυτόχρονα επεδίωξε να δείξει ότι η εξοικονόμηση πόρων κατευθύνεται σε πραγματικούς δικαιούχους, δηλαδή κτηνοτρόφους και σιτοπαραγωγούς.
Παράλληλα, η πρόσκληση για διακομματική επιτροπή που θα αναζητήσει το μέλλον του πρωτογενούς τομέα δείχνει πρόθεση θεσμικής αντιμετώπισης, αν και μένει να φανεί αν θα υπάρξει ουσιαστική ανταπόκριση τόσο από την κυβέρνηση όσο και από τα υπόλοιπα κόμματα.
Δάνεια σε ελβετικό φράγκο
Η εξαγγελία λύσης για τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο αποτελεί μια κίνηση με σαφές κοινωνικό και πολιτικό αποτύπωμα. Πρόκειται για ένα ζήτημα που παραμένει ανοιχτό επί χρόνια και αφορά δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά.
Η μετατροπή των δανείων σε ευρώ, με σταθερό χαμηλό επιτόκιο και δυνατότητα «κουρέματος» σε ορισμένες περιπτώσεις, επιχειρεί να κλείσει έναν κύκλο αβεβαιότητας και να σηματοδοτήσει ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να επιλύσει χρόνιες εκκρεμότητες.
→ Διαβάστε επίσης: Αγρότες: Σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης με την κυβέρνηση - Τα μπλόκα, ο διάλογος και το πολιτικό κόστος
Το πολιτικό αφήγημα
Συνολικά, η ομιλία Μητσοτάκη κινήθηκε σε μια λογική πολιτικής σταθερότητας και μεσοπρόθεσμου σχεδιασμού. Η κυβέρνηση επιδιώκει να εμφανιστεί ως δύναμη που συνδυάζει δημοσιονομική πειθαρχία με κοινωνικές παρεμβάσεις, χωρίς – όπως τόνισε ο πρωθυπουργός – να παραβιάζει τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
Το αφήγημα της «Ελλάδας που συγκλίνει με την Ευρώπη» λειτουργεί ως ο κεντρικός άξονας γύρω από τον οποίο οργανώνονται οι επιμέρους πολιτικές. Το αν αυτό το αφήγημα θα μεταφραστεί σε απτά αποτελέσματα για την κοινωνία και αν θα αντέξει τις πιέσεις της καθημερινότητας – ιδίως σε ζητήματα όπως η ακρίβεια, η στέγη και το αγροτικό εισόδημα – θα κριθεί στην πράξη.
Προς το παρόν, η κυβέρνηση επιχειρεί να χαράξει έναν οδικό χάρτη έως το 2030, διεκδικώντας τον ρόλο της πολιτικής σταθεράς σε ένα περιβάλλον αυξημένων αβεβαιοτήτων.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
