Θετικός είναι, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο απολογισμός της τετραήμερης παρουσίας του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, χωρίς βέβαια να λείπουν και οι δυσάρεστες στιγμές.
Αποκορύφωμα ήταν η ομιλία του στη 80ή Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, η οποία είχε ως κεντρικό μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι «πυλώνας σταθερότητας» και «αξιόπιστος εταίρος» σε μια ταραγμένη διεθνή συγκυρία.
Με έμφαση στην Ανατολική Μεσόγειο, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η χώρα μας βρίσκεται «στην καρδιά μιας στρατηγικής περιοχής» και ότι επιζητεί τον διάλογο με τους γείτονες, αλλά όχι εις βάρος των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.
Η ρητή αναφορά στην ανάγκη να αρθεί το τουρκικό casus belli που παραμένει από το 1995 ήταν ίσως η πιο ηχηρή πολιτική στιγμή της ομιλίας.
Στο επικοινωνιακό σκέλος, η ελληνική πλευρά πέτυχε να εμφανιστεί ως δύναμη που δεν φοβάται να θέτει δημόσια τα ζητήματα, προβάλλοντας μια εικόνα αυτοπεποίθησης.
Η σαφής καταδίκη της απειλής πολέμου από την Τουρκία σε ένα τόσο υψηλό βήμα ενίσχυσε την προσπάθεια να «διεθνοποιηθεί» η ελληνική θέση και να παρουσιαστεί η Αθήνα ως προσηλωμένη στο διεθνές δίκαιο.
Οι τρεις άξονες του πρωθυπουργού
Παράλληλα, ο Κ. Μητσοτάκης κινήθηκε σε τρεις άξονες:
- Πρώτον, προς τη Μέση Ανατολή, απευθυνόμενος στο Ισραήλ με προειδοποίηση ότι κινδυνεύει να αποξενώσει συμμάχους αν δεν επιδιώξει λύση δύο κρατών,
- Δεύτερον, προς την Ουκρανία, επαναλαμβάνοντας την ελληνική θέση ότι «δεν δεχόμαστε αλλαγή συνόρων με τη βία», εντάσσοντας έτσι την Αθήνα στο ευρωπαϊκό μέτωπο υπέρ του Κιέβου και
- Τρίτον, προς την Ευρώπη, με αναφορές στην ανάγκη ενίσχυσης της κοινής άμυνας και στην πολιτική σταθερότητα στον γαλλογερμανικό άξονα.
Οι τοποθετήσεις αυτές λειτούργησαν θετικά ως προς την εικόνα της χώρας. Έδωσαν την εντύπωση ενός ηγέτη που έχει συνολική εικόνα των διεθνών εξελίξεων και επιχειρεί να μιλήσει τη «γλώσσα των μεγάλων παικτών».
Διαβάστε επίσης: Κ. Μητσοτάκης από ΟΗΕ: Να ανακαλέσει η Τουρκία το casus belli
Οι επαφές με τράπεζες και funds
Σημαντικό μέρος της παρουσίας Μητσοτάκη στη Νέα Υόρκη αφορούσε στις επενδύσεις. Οι συναντήσεις του με κορυφαία στελέχη τραπεζών, funds και πολυεθνικών (JP Morgan, Paulson, Lazard, Capital Group κ.ά.) είχαν ως στόχο να ενισχυθεί η εικόνα της Ελλάδας ως ασφαλούς προορισμού για κεφάλαια.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για δημοσιονομική υπευθυνότητα, για πρόοδο στη δικαιοσύνη και για μείωση καθυστερήσεων, για επενδύσεις στις ΑΠΕ, για την τεχνητή νοημοσύνη και τη βιοτεχνολογία. Η συμμετοχή μεγάλων εταιρειών, όπως η Pfizer και η Thermo Fisher Scientific, έδωσε επιπλέον κύρος στο αφήγημα ότι η Ελλάδα μπορεί να λειτουργήσει ως κόμβος καινοτομίας.
Από αυτή την άποψη, η παρουσία του πρωθυπουργού στον ΟΗΕ δεν ήταν μόνο διπλωματική, αλλά είχε και σαφές οικονομικό περιεχόμενο. Αποσκοπούσε στο να πείσει το διεθνές κοινό ότι η χώρα έχει αφήσει πίσω της τα χρόνια της κρίσης και μπορεί να προσφέρει σταθερότητα και αποδόσεις.
Βαριά σκιά από τη ματαίωση της συνάντησης με Ερντογάν
Ωστόσο, η ματαίωση της συνάντησης με τον Ταγίπ Ερντογάν έριξε βαριά σκιά στην ελληνική αποστολή. Η Αθήνα επέμενε ότι το ραντεβού ήταν κανονισμένο, αλλά η τουρκική πλευρά το ακύρωσε την τελευταία στιγμή, στέλνοντας μήνυμα δυσφορίας για την προβολή της ατζέντας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η εξέλιξη αυτή έχει τρείς βασικές, αρνητικές συνέπειες:
- δείχνει ότι τα «ήρεμα νερά» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν τελειώσει,
- αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας έντασης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο,
- μειώνει την αξία του ίδιου του ταξιδιού, καθώς το βασικό διπλωματικό ραντεβού δεν έγινε ποτέ.
Για πολλούς αναλυτές, το γεγονός ότι ο Ερντογάν συναντήθηκε με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, ενώ η συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό ματαιώθηκε, ήταν ένα επικοινωνιακό πλήγμα για την Αθήνα.
Διαβάστε επίσης: Κ. Μητσοτάκης: Συνάντηση με τον αντιπρόεδρο της Exxon Mobil και τον πρόεδρο της Lockheed Martin
Τα συν και τα πλην
Παρά τις σκιές, η ελληνική κυβέρνηση καταγράφει κάποια σαφή κέρδη:
- Διεθνοποίηση του casus belli: Για πρώτη φορά εδώ και χρόνια, η Αθήνα έθεσε τόσο καθαρά σε διεθνές βήμα την ανάγκη άρσης της απειλής πολέμου.
- Επενδυτική προβολή: Οι συναντήσεις με funds και πολυεθνικές ενίσχυσαν την εικόνα της Ελλάδας ως «ασφαλούς λιμένα» σε περίοδο γεωπολιτικής αστάθειας.
- Αμυντικές συμφωνίες: Η συνάντηση με τη Lockheed Martin και οι συζητήσεις για το πρόγραμμα των F-35 και την αμυντική βιομηχανία έδειξαν συνέχεια στην πολιτική θωράκισης.
Όμως, υπήρξαν και σοβαρά μειονεκτήματα:
- Η ακύρωση με Ερντογάν ανέδειξε τα όρια της ελληνικής στρατηγικής «ήρεμων νερών» και δημιούργησε εικόνα διπλωματικής αμηχανίας.
- Ο κίνδυνος υπερβολικών προσδοκιών: Παρά τα θετικά μηνύματα, η πραγματικότητα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο παραμένει δύσκολη, με πιθανές νέες κρίσεις.
- Η εσωτερική πολιτική διάσταση: Η αντιπολίτευση υποστήριξε ότι ο πρωθυπουργός έψαξε «επικοινωνιακή ρελάνς» στον ΟΗΕ για να καλύψει το διπλωματικό κενό.
Η παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ είχε διττό αποτέλεσμα. Από τη μια, ενίσχυσε την εικόνα της Ελλάδας ως αξιόπιστου εταίρου, κράτους που μιλά με αυτοπεποίθηση και επιδιώκει επενδύσεις και διεθνείς συνεργασίες. Από την άλλη, η ματαίωση της συνάντησης με τον Ερντογάν υπονόμευσε τη συνολική προσπάθεια, αναδεικνύοντας ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις παραμένουν ο αδύναμος κρίκος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία, η συμμετοχή στη Νέα Υόρκη ήταν περισσότερο μια άσκηση ισορροπίας, παρά μια θριαμβευτική εμφάνιση. Η Ελλάδα έδειξε ότι μπορεί να μιλήσει στη διεθνή κοινότητα με καθαρή φωνή, αλλά ταυτόχρονα υπενθυμίστηκε ότι οι πιο δύσκολες μάχες δεν δίνονται στο βήμα του ΟΗΕ, αλλά στο παρασκήνιο των διπλωματικών συσχετισμών.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
