Χωρίς την ανακοίνωση νέων, εξειδικευμένων μέτρων για την αντιμετώπιση του υψηλού ενεργειακού κόστους ολοκληρώθηκε η ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ.
Ο πρωθυπουργός υπενθύμισε ότι από το 2019 έως σήμερα έχουν ληφθεί σημαντικές παρεμβάσεις στήριξης της βιομηχανίας, όπως η αντιστάθμιση των ρύπων, οι μειωμένες χρεώσεις στο ΕΤΜΕΑΡ, στις ΥΚΩ και στον ειδικό φόρο κατανάλωσης, μέτρα τα οποία, όπως είπε, έχουν απορροφήσει ένα μεγάλο μέρος των αυξήσεων στην ενέργεια και συνολικά αντιστοιχούν σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι η διεθνής ανταγωνιστικότητα συνιστά μια «διαρκή άσκηση» και πως η κυβέρνηση παρακολουθεί συστηματικά τις πρωτοβουλίες που υλοποιούν άλλα ευρωπαϊκά κράτη, ώστε η χώρα να προσαρμόζεται έγκαιρα στις εξελίξεις.
«Αναζητούμε πρόσθετα εργαλεία και πολύ σύντομα θα καταλήξουμε σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο», ανέφερε, επισημαίνοντας ότι ο σχεδιασμός πρέπει να βασίζεται σε ρεαλιστικές και χρηματοδοτικά βιώσιμες επιλογές.
«Η λύση οφείλει να έχει σαφή χαρακτηριστικά: να ενισχύει την ανταγωνιστικότητα, να κινείται εντός των εθνικών δημοσιονομικών περιθωρίων και να στηρίζει κατά προτεραιότητα τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, χωρίς ωστόσο να αποκλείει μια ευρύτερη περίμετρο ωφελουμένων», υπογράμμισε.
Οι αναφορές στο ενεργειακό κόστος
«Αυτή η κυβέρνηση στάθηκε πάντα δίπλα στη βιομηχανία», είπε ο πρωθυπουργός, επισημαίνοντας ότι μέσω της αντιστάθμισης των ρύπων απορροφήθηκε ένα σημαντικό ποσοστό της αύξησης του ενεργειακού κόστους από το 2019. Όπως πρόσθεσε, το ίδιο ισχύει και με τις επιβαρύνσεις για το ΕΤΜΕΑΡ, τις ΥΚΩ και τον ειδικό φόρο κατανάλωσης, που στη βιομηχανία παρέχονται σταθερά με μειωμένες χρεώσεις. Στο σύνολό τους, αυτές οι παρεμβάσεις αθροίζουν σε εκατοντάδες εκατομμύρια.
«Έχουμε στηρίξει τις ελληνικές επιχειρήσεις – αυτό φαίνεται και από την κερδοφορία τους. Αλλά γνωρίζουμε ότι η διεθνής ανταγωνιστικότητα είναι μια διαρκής άσκηση. Παρακολουθούμε προσεκτικά τι κάνουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αναζητούμε πρόσθετα εργαλεία, συζητάμε όλες τις επιλογές που θα έκαναν τη βιομηχανία μας πιο ανταγωνιστική σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πολύ σύντομα θα καταλήξουμε».
«Μπορώ να διαβεβαιώσω ότι η λύση πρέπει να έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: Να ενισχύει την ανταγωνιστικότητα, να κινείται μέσα στα εθνικά δημοσιονομικά περιθώρια, να στηρίζει πρωτίστως τις ενεργοβόρες βιομηχανίες αλλά όσο γίνεται να έχει και μια ευρύτερη περίμετρο ωφελουμένων».
Οι βασικές αναφορές Μητσοτάκη
Κατά την ομιλία του, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε αρχικά στην αναστροφή του οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, υπογραμμίζοντας ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η βιομηχανία να διαδραματίσει ρόλο πρωταγωνιστή στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας.
Ειδική μνεία έκανε στο ζήτημα της ενέργειας, σημειώνοντας ότι μόνο το 2024 οι ενισχύσεις προς τη βιομηχανία ανήλθαν σε 530 εκατ. ευρώ, κυρίως μέσω της αντιστάθμισης των ρύπων, ενώ παράλληλα έχουν διατεθεί 2,5 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση στρατηγικών επενδύσεων.
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ακόμη ότι έχει ήδη εγκριθεί ένας πρώτος οδικός χάρτης για τη μείωση της γραφειοκρατίας, βάσει εισηγήσεων του ΣΕΒ, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για μια πρωτοβουλία που θα διευκολύνει σημαντικά το επιχειρηματικό περιβάλλον.
Αναφερόμενος στο παραγωγικό μοντέλο, τόνισε ότι η αλλαγή του «συντελείται ήδη», με τη βιομηχανία να έχει σημαντική συμβολή. Επισήμανε ότι αυξάνονται οι πατέντες, ενισχύεται η έρευνα και η καινοτομία, και έχει διαμορφωθεί ένα δυναμικό οικοσύστημα με περισσότερα από 35 venture capitals. Παράλληλα, ανέφερε ότι ενισχύονται οι οικονομίες κλίμακας, οι οποίες συμπαρασύρουν την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα.
Κλείνοντας, υπογράμμισε ότι ο ΟΟΣΑ καταγράφει ήδη αύξηση του ανταγωνισμού στην Ελλάδα, επισημαίνοντας πως η ψηφιοποίηση ξεκινά από το ίδιο το κράτος και επεκτείνεται στην οικονομία συνολικά.
Ολόκληρη η ομιλία Μητσοτάκη
Κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας, Dr. Nagel, σας ευχαριστώ πολύ για τα ευγενικά σας λόγια όσον αφορά στην πρόοδο της ελληνικής οικονομίας, κ. Πρόεδρε του ΣΕΒ, κυρίες και κύριοι,
Με μεγάλη χαρά συμμετέχω για μία ακόμα φορά στην ετήσια συνάντηση του φορέα που εκπροσωπεί εδώ και πάνω από έναν αιώνα την ελληνική παραγωγή. Μια δυναμική γέφυρα συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων και κυβέρνησης, στον δρόμο για την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας. Με τους δύο πόλους, ωστόσο, να διατηρούν τους διακριτούς τους ρόλους, σε μια κοινή προσπάθεια όμως, για τη συλλογική πρόοδο του τόπου.
Οι πρώτες δεσμεύσεις
Θυμάμαι, κ. Πρόεδρε, την πρώτη φορά που είχα την τιμή να απευθυνθώ στη Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, πριν από σχεδόν δέκα χρόνια, το 2016. Τότε είχα δεσμευθεί σε πέντε σημεία:
Πρώτον, ότι θα δώσω μάχη ώστε να πειστεί η κοινωνία πως η επιχειρηματικότητα αποτελεί οδό ευημερίας για τη χώρα.
Δεύτερον, ότι οι προτεραιότητες του κόμματός μου, αλλά και της χώρας, θα πρέπει να είναι οι επενδύσεις και η δημιουργία νέων, καλοπληρωμένων θέσεων εργασίας.
Τρίτον, ότι από την πλευρά του το κράτος πρέπει να παρέχει ποιοτικές υπηρεσίες στην παιδεία, την υγεία, αλλά και την ενέργεια, τη χωροταξία και την ασφάλεια.
Τέταρτον, ότι χρέος της πολιτείας είναι να προφυλαχθεί ο υγιής ανταγωνισμός.
Και, πέμπτον, ότι θα δώσω ένα ξεχωριστό βάρος στη στήριξη της νέας επιχειρηματικότητας.
Λοιπόν, σχεδόν δέκα χρόνια μετά, από το ίδιο βήμα του ΣΕΒ, μπορώ να πω ότι με «πυξίδα» αυτούς τους στόχους κινήθηκα και κινούμαι και ως Πρωθυπουργός, τόσο στη διάρκεια της πρώτης όσο και της δεύτερης θητείας μου.
Η πρόοδος της τελευταίας εξαετίας
Γιατί, πράγματι, όλοι πλέον αναγνωρίζουν ότι η οικονομική ανάπτυξη, κ. Διοικητά της Τράπεζας της Ελλάδος, δεν είναι μια αφηρημένη μακροοικονομική έννοια. Συνδέεται τελικά με την ίδια την ατομική προκοπή.
Την τελευταία εξαετία οι ξένες επενδύσεις στην πατρίδα μας ξεπέρασαν τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ. Έφεραν περισσότερα κεφάλαια στον τόπο από όσα τα προηγούμενα 20 χρόνια.
Η ανεργία – και σας ευχαριστώ, που το αναγνωρίζετε, Dr. Nagel – ήταν πιθανόν ο πιο σημαντικός στόχος που έθεσα όταν έγινα Πρωθυπουργός το 2019. Έπεσε από το 19% στο 8% με περαιτέρω καθοδική τάση. Δημιουργήσαμε αυτά τα τελευταία έξι χρόνια 500.000 νέες θέσεις εργασίας. Ενώ, στο μεταξύ, παρά τις αδυναμίες, οι οποίες ακόμα υπάρχουν, το Δημόσιο γίνεται ολοένα και πιο ψηφιακό, πιο ευέλικτο και πιο φιλικό προς τον πολίτη.
Στο ίδιο διάστημα μειώθηκαν, κυρίες και κύριοι, 83 φόροι. Από αυτούς οι 20 αφορούν πρωτίστως την βιομηχανία. Δόθηκαν κίνητρα σε τομείς αιχμής. Οι τράπεζες – θυμάστε την κατάσταση στην οποία βρίσκονταν το 2019 – έχουν απαλλαγεί από τα «κόκκινα» δάνεια και είναι μάλιστα σε θέση να προσελκύουν και σημαντικές επενδύσεις από τραπεζικά ιδρύματα του εξωτερικού.
Εμείς, αγαπητέ Dr. Nagel, δεν έχουμε αντίρρηση σε τέτοιες επενδύσεις, καθώς πιστεύουμε ότι προωθούν την έννοια της δημιουργίας πανευρωπαϊκών πόλων κρίσιμου μεγέθους για την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος
Το επιχειρηματικό περιβάλλον βελτιώνεται, όπως το διαπιστώνουν όλοι. Από τον ΟΟΣΑ και τον «Economist» μέχρι το Ινστιτούτο Fraser, το οποίο, μάλιστα, ανέβασε τη χώρα μας 15 θέσεις στην κατάταξη της οικονομικής ελευθερίας.
Είναι μια πρόοδος η οποία αντανακλάται και στην ελληνική χρηματαγορά μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Και αυτό ενώ, ταυτόχρονα, το δημόσιο χρέος υποχωρεί ραγδαία. Τα κρατικά ομόλογα πια να έχουν χαμηλότερα επιτόκια από της Ιταλίας και από της Γαλλίας. Ποιος θα το πίστευε αυτό αλήθεια ή ποιος θα στοιχημάτιζε υπέρ αυτής της εξέλιξης πριν από κάποια χρόνια;
Με άλλα λόγια, μια Ελλάδα που ήταν παρίας πριν από δέκα χρόνια, σήμερα δανείζεται από τις διεθνείς αγορές φθηνότερα από άλλες, ακόμα και πανίσχυρες ευρωπαϊκές οικονομίες.
Οι διεθνείς προκλήσεις
Πρόκειται για αποδείξεις ότι η οικονομική ανάταξη αλλά και οι προοπτικές της πατρίδας μας εμπνέουν σιγουριά. Πολύ περισσότερο σε ένα διεθνές περιβάλλον τεράστιων προκλήσεων και διαδοχικών αναταράξεων – νομίζω ότι παρουσιάστηκαν γλαφυρά και στην προηγούμενη συζήτηση – από την πανδημία (μην ξεχνάμε πού ήμασταν πριν από πέντε χρόνια), την ενεργειακή κρίση, την έκρηξη του μεταναστευτικού, ένα πρωτοφανές πληθωριστικό κύμα, έναν παγκόσμιο πόλεμο δασμών τώρα και, βέβαια, σημαντικές γεωπολιτικές αναταράξεις: από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία μέχρι τη διαρκή σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, που ελπίζουμε να οδηγηθεί σε μία ευτυχή κατάληξη.
Και είναι, ασφαλώς, αποτέλεσμα της αξιοπιστίας που η χώρα κατόρθωσε να αποκαταστήσει στα μάτια της διεθνούς κοινότητας. Αλλά είναι και αποτέλεσμα μίας κοινωνικής ενότητας και, πιστεύω, τελικά σύμπνοιας της κοινωνίας στα βασικά, που διαδέχθηκε τον διχασμό και τις συγκρούσεις που άλλοτε διέλυαν την καθημερινότητά μας.
Κυρίως, όμως, αποτελεί τη θετική συνέπεια μίας εσωτερικής σταθερότητας από μία πολιτική η οποία μπορεί σταδιακά να μετατρέπει τη συλλογική ανάπτυξη σε ευημερία για τους πολλούς.
Επιμένω σε αυτό, με δεδομένες τις κυβερνητικές κρίσεις που ξεσπούν στην Ευρώπη, όπως αυτή της Γαλλίας, βλέποντας παράλληλα πόσο γρήγορα ο λαϊκισμός μπορεί να ξαναφουντώνει και να έχει τη δύναμη να μεταλλάσσει κάθε οικονομική δυσκολία σε μία συστημική αμφιβολία.
Η αξία της πολιτικής σταθερότητας
Τα επισημαίνω όλα αυτά γιατί; Για να αντιληφθούμε όλες και όλοι πόσο πολύτιμο είναι αυτό το άυλο προτέρημα της πολιτικής σταθερότητας της σημερινής Ελλάδος. Εσείς ως επιχειρηματίες, ως άνθρωποι που αναλαμβάνετε επιχειρηματικό κίνδυνο, νομίζω ότι γνωρίζετε πολύ καλά τη σημασία αυτής της συνάρτησης που διατρέχει τον χρόνο. Ότι δηλαδή δεν υπάρχει τελικά οικονομική προοπτική χωρίς πολιτική σταθερότητα, επενδύσεις δίχως ασφαλές περιβάλλον και ασφαλώς ούτε πρόοδος χωρίς κανόνες που θα τηρούνται σε συνθήκες ομαλότητας και κοινωνικής συνοχής.
Είναι χαρακτηριστικά τα οποία η χώρα μας πέτυχε να τα κατακτήσει μέσα από πολλές δοκιμασίες. Γι’ αυτό και είναι άδικο να αμφισβητούνται τόσο εύκολα και επιπόλαια, όπως συχνά συμβαίνει τελευταία.
Και πράγματι, ανοίγω μια παρένθεση: είναι μερικές φορές δυσάρεστο να πρέπει να έρχονται σημαίνοντες άνθρωποι από το εξωτερικό να μας θυμίζουν τα προφανή, τα οποία εμείς πολλές φορές δυσκολευόμαστε, μέσα στην τοξικότητα της πολιτικής σύγκρουσης, να αναγνωρίσουμε.
Ας είμαστε, λοιπόν, Dr. Nagel, και εμείς λίγο πιο υπερήφανοι γι’ αυτά τα οποία έχουμε κατακτήσει, διότι, σας διαβεβαιώνω, δεν είναι καθόλου λίγα.
Η πρόοδος της μεταποίησης
Κυρίες και κύριοι, κ. Πρόεδρε του ΣΕΒ, η Ελλάδα προχωρά μπροστά και μαζί προχωράει και η μεταποίηση και η βιομηχανία της. Δεν είναι τυχαίο -αναζήτησα από τους συνεργάτες μου τα σχετικά νούμερα- ότι σε σχέση με το 2019, η μεταβολή στον δείκτη βιομηχανικής παραγωγής στην Ευρώπη, η αύξηση, ήταν της τάξης του 3%. Σε κάποιες χώρες, μάλιστα, υπήρχε και μείωση. Στη χώρα μας η αύξηση αυτή είναι πάνω από 25%. Κάτι που προφανώς δεν είναι καθόλου ανεξάρτητο από τις επιλογές της κυβέρνησης, η οποία θέλει τη βιομηχανία και τη μεταποίηση πρωταγωνιστή της ανάπτυξης.
Νομίζω δύο αριθμοί αρκούν για να αποτυπώσουν αυτό το ενδιαφέρον. Κάνουμε τελευταία, και μαζί με τον ΣΕΒ, μια συζήτηση για το ζήτημα των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος, βασικός συντελεστής κόστους παραγωγής, ειδικά για κάποιες ενεργοβόρες βιομηχανίες. Οι ενισχύσεις του κλάδου το 2019 συνολικά ήταν κοντά στα 245 εκατομμύρια ευρώ. Το 2024 οι συνολικές ενισχύσεις έφτασαν τα 530 εκατομμύρια ευρώ.
Μια διαφορά η οποία καταγράφεται, μεταξύ των άλλων, και στην αντιστάθμιση των ρύπων. Μιλάω με λίγο τεχνική γλώσσα, αλλά νομίζω ότι οι άμεσα ενδιαφερόμενοι αντιλαμβάνονται αυτά τα οποία λέω. Αυτή η αντιστάθμιση ήταν 52 εκατομμύρια το 2019, έφτασε τα 272 εκατομμύρια την περσινή χρονιά.
Στρατηγικές επενδύσεις και γραφειοκρατία
Το ίδιο ενδιαφέρον εκδηλώνεται και στο επίπεδο της χρηματοδότησης: 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν διατεθεί για τις στρατηγικές επενδύσεις, 450 εκατομμύρια ευρώ διατίθενται ετησίως για πρωτοβουλίες στη μεταποίηση, με βάση τα τρία ειδικά καθεστώτα τα οποία καθιερώθηκαν ειδικά γι’ αυτή.
Ενώ σύντομα, κ. Πρόεδρε, ως αποτέλεσμα μιας πολύ ουσιαστικής συζήτησης την οποία είχαμε, εγκρίναμε στο Υπουργικό Συμβούλιο -και θα γίνει νόμος του κράτους- έναν πρώτο οδικό χάρτη για τη μείωση της γραφειοκρατίας, σύμφωνα με εισηγήσεις του δικού σας Συνδέσμου. Πολύ συγκεκριμένες, πολύ εστιασμένες σε πραγματικά προβλήματα, τα οποία νομίζουμε ότι μπορούμε με σχετική ευκολία να τα αντιμετωπίσουμε.
Η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου
Στόχος μου σήμερα δεν είναι να σας κουράσω με παράθεση ψυχρών στοιχείων, όσο να παρουσιάσω τη μεγάλη εικόνα της εθνικής οικονομίας, την ιδιαίτερη συμμετοχή της βιομηχανίας και των επιχειρήσεων στην ανοδική της τροχιά, και πάνω απ’ όλα, την ανάδειξη των καθηκόντων που προκύπτουν για όλους μας σε αυτή την τρέχουσα εξαιρετικά σύνθετη συγκυρία.
Μιλάμε πολύ για τον περιβόητο μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας, την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου. Θα σας έλεγα ότι αυτή συντελείται ήδη. Δεν πρέπει να μιλάμε μόνο με όρους μέλλοντος, αλλά και με όρους παρόντος. Η βιομηχανία έχει τη δική της συνεισφορά, σημαντική βελτίωση σε όρους αξίας όσο και θέσεων εργασίας.
Σε πιο στρατηγικό επίπεδο, μετατοπίζεται προς πιο καινοτόμα προϊόντα. Μία τάση που γίνεται ορατή και στις υπηρεσίες, καθώς και εκεί η στροφή προς τους κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας τεχνολογίας είναι πλέον μεσοσταθμικά της τάξης των 5 με 7 ποσοστιαίων μονάδων.
Η ίδια εικόνα υπάρχει και στις εξαγωγές, στις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις με κατεύθυνση την έρευνα, στον αριθμό των πατεντών, στον ευρωπαϊκό δείκτη καινοτομίας, όπου η πρόοδός μας υπερβαίνει κατά πολύ τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο. Σε αυτό το πολύ δυναμικό οικοσύστημα καινοτομίας το οποίο αναπτύσσεται στη χώρα μας, δραστηριοποιούνται σήμερα στην Ελλάδα παραπάνω από 35 κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital funds), τα οποία χρηματοδοτούν νεοφυείς ελληνικές επιχειρήσεις. Όλα αυτά είναι πρωτόγνωρα για την ελληνική οικονομία.
Παραγωγικότητα, ανταγωνιστικότητα και ψηφιακή μετάβαση
Ταυτόχρονα, ενισχύονται και οι οικονομίες κλίμακας, συμπαρασύροντας την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα, που τώρα βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά, αλλά μπορούμε - και χαίρομαι που επιλέξατε, κ. Πρόεδρε, το σύνθημα «παραγωγικότητα» - να πάμε πολύ καλύτερα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι και ο ΟΟΣΑ καταγράφει αύξηση του ανταγωνισμού, σημειώνοντας επίσης ότι και η ψηφιοποίηση ξεκινάει από το κράτος. Σχεδόν το 100% του πληθυσμού καλύπτεται σήμερα από δίκτυο 5G. Από μηδενικές επιδόσεις, το 46% της επικράτειας διαθέτει σήμερα οπτική ίνα. Το gov.gr, μια πραγματική επανάσταση ψηφιοποίησης για την οποία συζητώ συχνά με τον Γερμανό Καγκελάριο, έχει εκδώσει μέχρι σήμερα παραπάνω από 360 εκατομμύρια έγγραφα. Η γραφειοκρατία, παρά τις αντιστάσεις, περιορίζεται.
Ψηφιακός μετασχηματισμός και καινοτομία
Αντίστοιχη πορεία ακολουθούν και οι επιχειρήσεις, αφού πάνω από τις μισές πιάνουν τη «βάση» ως προς την υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών, ποσοστό το οποίο αυξάνεται ταχύτατα, ενώ και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης αρχίζει και γίνεται πολύ πιο έντονη στον κόσμο της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Μία εξέλιξη που δημιουργεί προφανώς και πολύ μεγάλες ευκαιρίες για τις ελληνικές εταιρείες πληροφορικής.
Ενέργεια και κόστος παραγωγής
Έχουμε, επίσης, μία πολύ δυναμική αγορά στην παραγωγή ενέργειας, που είναι πολύ σημαντική για τη βιομηχανία. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας καλύπτουν πάνω από το 50% των ετήσιων αναγκών μας σε ηλεκτρισμό και αυτό το ποσοστό αυξάνεται κάθε χρόνο. Για πρώτη φορά το 2024 ήμασταν εξαγωγικοί σε ενέργεια. Πλησιάζει, συνεπώς, η στιγμή που θα βελτιωθεί και το εμπορικό ισοζύγιο, αλλά θα μειωθεί και το ενεργειακό κόστος κατανάλωσης. Ναι, αυτό θα συνιστά μία πραγματική αλλαγή στο εθνικό αναπτυξιακό υπόδειγμα.
Φτάνω έτσι σε ένα κεφάλαιο το οποίο ξέρω ότι σας ενδιαφέρει πολύ. Όπως είπα και πριν, αυτή η κυβέρνηση στάθηκε και μένει πάντα δίπλα στη βιομηχανία. Μέσω της αντιστάθμισης των ρύπων απορρόφησε ένα σημαντικό ποσοστό της αύξησης στην ενέργεια από το 2019, το ίδιο και με τις επιβαρύνσεις για το ETMEAΡ, τα ΥΚΩ, τον ειδικό φόρο κατανάλωσης, όπου στη βιομηχανία παρέχονται σταθερά μειωμένες χρεώσεις.
Στο σύνολό τους, όπως είπα, αυτές οι παρεμβάσεις αθροίζουν σε εκατοντάδες εκατομμύρια. Έχουμε στηρίξει τις ελληνικές επιχειρήσεις, αυτό φαίνεται, εξάλλου, και από την κερδοφορία σας.
Ανταγωνιστικότητα και νέα εργαλεία
Φυσικά, όμως, γνωρίζουμε ότι η διεθνής ανταγωνιστικότητα είναι μία συνεχής άσκηση. Παρακολουθούμε, λοιπόν, προσεκτικά τι κάνουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αναζητούμε πρόσθετα εργαλεία, συζητάμε όλες τις επιλογές που θα έκαναν τη βιομηχανία μας πιο ανταγωνιστική σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Πολύ σύντομα, κ. Πρόεδρε, θα καταλήξουμε. Σε κάθε περίπτωση, αυτό το οποίο μπορώ να διαβεβαιώσω είναι ότι η λύση πρέπει να έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: να ενισχύει ουσιαστικά την ανταγωνιστικότητα, να κινείται μέσα στα εθνικά δημοσιονομικά περιθώρια, να στηρίζει πρωτίστως τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, αλλά όσο αυτό είναι εφικτό, να έχει και μία ευρύτερη περίμετρο ωφελούμενων.
Πρόοδος στη μεταποίηση
Αγαπητά μέλη του ΣΕΒ, την τελευταία πενταετία οι εργοδότες στη μεταποίηση αυξήθηκαν κατά 10%, ιδρύθηκαν σχεδόν 3.000 επιπλέον επιχειρήσεις. Οι εργαζόμενοι στον κλάδο αυξήθηκαν κατά 18%, φτάνοντας στους σχεδόν 60.000 απασχολούμενους. Οι μέσες αποδοχές αυξήθηκαν κατά 21%, με μισθούς πάνω από τα 1.500 ευρώ μέσο μισθό.
Άρα, η πρόοδος είναι αναμφισβήτητη, παρά το γεγονός ότι δεν θέλω να ωραιοποιώ καταστάσεις, ούτε να κρύβω προβλήματα που έρχονται από το χθες.
Το μέλλον της οικονομίας
Η αποστολή μας δεν έχει ολοκληρωθεί. Η απασχόληση δεν είναι ακόμα στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Το ίδιο και η παραγωγικότητα. Ο ανταγωνισμός οφείλει επίσης να ενταθεί, όπως και η στροφή της παραγωγής σε δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Με άλλα λόγια, αυτός ο μετασχηματισμός της εθνικής οικονομίας πρέπει να επιταχυνθεί, βελτιώνοντας ταυτόχρονα και το βιοτικό επίπεδο των Ελληνίδων και των Ελλήνων.
Οι τρεις καθοριστικοί παράγοντες
Για να συμβεί, ωστόσο, αυτό, τρεις παράγοντες είναι καθοριστικής σημασίας:
Πρώτον, η διατήρηση της δημοσιονομικής ισορροπίας, η οποία έχει επιτευχθεί με τόσο κόπο μετά την περιπέτεια της χρεοκοπίας. Αλλά παράλληλα και η διασφάλιση της πολιτικής σταθερότητας μετά την «καταιγίδα» της πολυετούς δημαγωγίας.
Η σταθερότητα, άλλωστε, αποτελεί βάση για κάθε περαιτέρω προοπτική. Δεν χρειάζεται νομίζω, ειδικά σε αυτό το κοινό, να σας θυμίσω τις περιπέτειες στις οποίες έβαλαν τον τόπο τα ψέματα των απλοϊκών λύσεων σε σύνθετα προβλήματα, η ασυδοσία των παροχών χωρίς αντίκρισμα, οι αυταπάτες σε μια οικονομία που ήταν «στην εντατική». Μπορεί σε κάποιους αυτά να φαντάζουν μακρινά, αλλά εσείς εδώ ξέρετε καλά το κόστος της αβεβαιότητας και το ρίσκο των λάθος επιλογών. Το ζήσαμε και έχουμε εθνικό χρέος να μην το ζήσουμε ποτέ ξανά.
Αν κάποιος δεν πείθεται για τον κίνδυνο που παραμονεύει, αρκεί, όπως είπα, να δει τι συμβαίνει ακόμα και σε κράτη με ισχυρούς θεσμούς ή παράδοση συνεργασιών. Και στη Γαλλία και στη Γερμανία, μια κυβέρνηση συνεργασίας έχει πάντα μεγαλύτερες δυσκολίες από μια αυτοδύναμη κυβέρνηση, ή και στην υπόλοιπη Ευρώπη όπου τα αποσταθεροποιητικά φαινόμενα δεν λείπουν.
Παντού, δυστυχώς, σήμερα απλώνεται η αβεβαιότητα, η αδυναμία για τολμηρές αποφάσεις. Και βέβαια, παντού τα εύηχα συνθήματα για μεγαλύτερη φορολόγηση των επιχειρήσεων. Μια πραγματικότητα που υπογραμμίζει ότι μόνο ισχυρές κυβερνήσεις εγγυώνται πως οι μεγάλες, οι δύσκολες αλλαγές που απαιτεί η διατήρηση μιας οικονομίας σε τροχιά ευημερίας θα υλοποιηθούν, χωρίς υποταγή στα κελεύσματα του λαϊκισμού, μακριά από κάθε πολιτικό πειραματισμό.
Γιατί όσα οι Έλληνες κατέκτησαν μέχρι σήμερα δεν προέκυψαν εύκολα. Και, προσέξτε, αύριο μπορεί να μην είναι καθόλου δεδομένα.
Επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό
Δεύτερη προϋπόθεση, κ. Πρόεδρε, είναι η επένδυση στους ανθρώπους, η επαγγελματική κατάρτιση, στην οποία δίνουμε τόσο μεγάλη σημασία. Η συμμετοχή περισσότερων γυναικών, περισσότερων νέων, ατόμων με αναπηρία, ενεργών συνταξιούχων. Παραπάνω από 230.000 συνταξιούχοι συμμετέχουν σήμερα στην αγορά.
Οι στοχευμένες μετακλήσεις μέσω διακρατικών συμφωνιών ξένων εργατών, στις κατασκευές, στον τουρισμό, στην αγροτική παραγωγή. Αλλά και η σταδιακή βελτίωση των μισθών ως αποτέλεσμα της προόδου που θα σημειώνει η κάθε επιχείρηση.
Θα το ξαναπώ: η πολιτεία μειώνει φόρους και εισφορές, καθιερώνει κίνητρα, καταπολεμά τη γραφειοκρατία, διαμορφώνει ένα φιλοεπενδυτικό περιβάλλον. Γι’ αυτό και η απάντηση που περιμένει από εσάς είναι βασικά μία: ικανοποιημένοι εργαζόμενοι με δικό τους μερίδιο στην εταιρική επιτυχία. Μία επιτυχία, μάλιστα, στην οποία θα έχουν συμμετοχή.
Μη διστάζετε, λοιπόν, να αμείβετε καλύτερα τα στελέχη σας, να τους δίνετε μερίδιο, συμμετοχή στα κέρδη των εταιρειών. Θα είναι τελικά προς όφελος όλων. Άλλωστε, είναι κάτι που έχει δείξει διαχρονικά η ίδια η ιστορία: όπως δεν ευδοκιμούν κράτη με κοινωνίες που δεν συμβαδίζουν με τις επιλογές της ηγεσίας, έτσι δεν έχουν μέλλον και οι επιχειρήσεις στις οποίες οι εργαζόμενοι σε αυτές δεν νιώθουν μέρος τους.
Είναι, λοιπόν, καιρός η ελεύθερη οικονομία να προβάλλει την ικανότητα που μόνο εκείνη διαθέτει, να μεταφράζει την ατομική δημιουργία σε μοχλό μιας καλύτερης συλλογικής ζωής.
Η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων
Και τρίτος όρος για τη γόνιμη εθνική διαδρομή είναι η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων. Με τη φορολογική τομή την οποία ανακοίνωσα στη ΔΕΘ να γίνεται νόμος του κράτους ανακουφίζουμε παραπάνω από 4 εκατομμύρια μισθωτούς, επαγγελματίες, αγρότες, συνταξιούχους. Ενισχύουμε το εισόδημα της μεσαίας τάξης, των νέων εργαζόμενων, ειδικά τους μισθούς των οικογενειών με παιδιά.
Και φαντάζομαι ότι πρώτοι εσείς καταλαβαίνετε πόσο καίριο είναι για τις μικρές ηλικίες να εισάγονται στη δηλωμένη εργασία με κίνητρο τον μηδενικό φόρο. Πόσο κρίσιμη είναι η θεσμοθέτηση ενός ενδιάμεσου συντελεστή για έσοδα από 40.000 έως 60.000 ευρώ, που ευνοεί την εξέλιξη των στελεχών. Μία ρύθμιση που θα σας επιτρέψει να ενισχύσετε τις επιχειρήσεις σας με δυναμικό και από το εξωτερικό, το οποίο αποκτά έναν σοβαρό λόγο για να επαναπατριστεί.
Κυρίες και κύριοι, θα επαναλάβω και πάλι ότι η δουλειά μας δεν έχει ολοκληρωθεί. Είμαστε στο μέσο της δεύτερης θητείας μας. Οι αλλαγές που δρομολογούνται τώρα θα αποδίδουν σταδιακά με ορίζοντα το 2027, όταν θα κριθούμε από τους πολίτες ζητώντας ανανέωση της εντολής τους προς τη Νέα Δημοκρατία για μία ακόμα τετραετία.
Μεταρρυθμίσεις υπέρ της επιχειρηματικότητας
Να αναφέρω λίγες ακόμα από τις 15 σημαντικές μεταρρυθμίσεις που αφορούν ειδικά την επιχειρηματικότητα. Ξεκινώ με την επιτάχυνση της δικαιοσύνης ώστε να μειωθεί στο ένα τρίτο ο χρόνος για να τελεσιδικήσει μία υπόθεση, να πάμε δηλαδή από τις 1.500 στις 650 μέρες.
Μιλώ για την περαιτέρω απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών που έχετε εισηγηθεί και εσείς, για το κλείσιμο της κτηματογράφησης στις αρχές του 2026, για τη μετακίνηση των πολεοδομιών στο Κτηματολόγιο για μεγαλύτερη ταχύτητα και διαφάνεια. Παράλληλα, για την οριστικοποίηση των ειδικών χωροταξικών σχεδίων για τις ΑΠΕ, για τον τουρισμό και για τη βιομηχανία. Μαζί, βέβαια, για την επέκταση των κινήτρων επιστροφής περισσότερων Ελλήνων της διασποράς. Ενώ η θέσπιση εργαλείων όπως η tech visa και η talent visa θα βοηθήσει να έρθουν στη χώρα μας επαγγελματίες υψηλής εξειδίκευσης, έχοντας ειδικές δεξιότητες και τεχνογνωσία στις αποσκευές τους.
Ας μην ξεχνάμε, επίσης, το πλαίσιο για τη νόμιμη μετανάστευση, το οποίο ήδη απλοποιεί διαδικασίες υποδοχής αλλοδαπών που θα απασχοληθούν ως εργάτες γης ή σε τεχνικές εργασίες, όπου υπάρχουν ελλείψεις. Το ίδιο ισχύει, βέβαια, για σχεδόν 20.000 ανθρώπους που βρίσκονται σε καθεστώς ασύλου, οι οποίοι θα μπορούν πια να εργαστούν.
Νέα δεδομένα στην εργασία και στην τεχνολογία
Θα τονίσω ακόμα τη μεγαλύτερη ευελιξία που επέρχεται στην εργασία, με προσλήψεις fast track, με δυνατότητα τετραήμερης εργασίας όλο το έτος, με την 13ωρη απασχόληση στον ίδιο εργοδότη ύστερα από συμφωνία και με 40% προσαύξηση στις υπερωρίες. Όλα αυτά υπό την προστασία της ψηφιακής κάρτας εργασίας που θωρακίζει τον εργαζόμενο, ώστε οι ώρες που δουλεύει να δηλώνονται και να πληρώνονται.
Θυμίζω επιπλέον την ολοκλήρωση του δικτύου οπτικών ινών, με στόχο οι υψηλές ταχύτητες να απλωθούν σε ολόκληρη τη χώρα, την κατασκευή του υπερυπολογιστή “Δαίδαλος” στο Λαύριο, τη λειτουργία του «Φάρου», του πρώτου ΑΙ factory, μέσα στο 2026. Γιατί; Γιατί μέσα από αυτές τις υποδομές θα αναπτυχθούν εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης σε τομείς όπως η υγεία, η παιδεία, η πολιτική προστασία και όχι μόνο.
Ενίσχυση ανταγωνισμού και χρηματοδότησης
Κλείνω με την ενίσχυση του ανταγωνισμού στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ώστε οι εταιρείες να έχουν πρόσβαση σε φθηνότερο δανεισμό, την αναβάθμιση του Χρηματιστηρίου Αθηνών με ένα πιο στιβαρό ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο, τις γενναίες φορολογικές εκπτώσεις προς επιχειρήσεις οι οποίες θα επενδύουν στην άμυνα, και αντίστοιχα το Ταμείο Καινοτομίας για τον αναπτυσσόμενο κλάδο των φαρμάκων.
Γίνεται σαφές ότι από την πλευρά μας ξέρουμε καλά τι έχει μεσολαβήσει στη διαδρομή της εθνικής οικονομίας, από την καθήλωση του παρελθόντος στην αναγέννηση του παρόντος. Κυρίως, όμως, έχουμε ένα συνεκτικό σχέδιο για το μέλλον, και μάλιστα με αιχμή, όπως είπα, τη μεταποίηση και τη βιομηχανία. Σχέδιο το οποίο, όπως και εσείς φαντάζομαι συμπεραίνετε, υπηρετείται από πολλές παράλληλες πρωτοβουλίες.
Κάλεσμα προς τις επιχειρήσεις
Αγαπητά μέλη του ΣΕΒ, απόψε θέλησα να παρουσιάσω με λίγα λόγια τους άξονες της δράσης μας για τη στήριξη της παραγωγής και την ανάταξη της ελληνικής οικονομίας. Να σημειώσω, όμως, παράλληλα και τις απειλές που παραμονεύουν με κίνδυνο να εκτροχιάσουν αυτή τη συγκεκριμένη εθνική επιλογή, ιδίως σε μια περίοδο αναταράξεων και μεγάλων γεωπολιτικών ανακατατάξεων, με άμεσο αντίκτυπο, προφανώς, στις επιχειρήσεις.
Μιλώ ανοιχτά. Το σχέδιό μας υπηρετεί έναν στόχο: να καταστεί η Ελλάδα χώρα στην οποία θα θέλει κανείς να ζήσει, να σπουδάσει και να εργαστεί, να επενδύσει και να δημιουργήσει, από επιλογή του και όχι από ανάγκη. Μια χώρα στην οποία η νέα γενιά θα ζήσει καλύτερα από την προηγούμενη, κάτι που δεν ήταν δεδομένο ως το 2019.
Έχουμε τις βάσεις για τον μετασχηματισμό κράτους και οικονομίας. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να το διεκδικήσει μόνη της καμία κυβέρνηση. Είτε θα το πετύχουμε μαζί με οδηγό την αλήθεια, τη συμμετρική ανάπτυξη, τον πατριωτισμό της ευθύνης, είτε θα επιστρέψουμε στη μιζέρια και στο μηδενισμό, στην εσωστρέφεια, στη μεμψιμοιρία, στην εποχή των βροντερών συνθημάτων και της ήσσονος προσπάθειας. Σε έναν δρόμο, δηλαδή, που τον βαδίσαμε και είδαμε πόσο κοστίζει το αδιέξοδό του.
Το 2016 σας ζήτησα για πρώτη φορά να γίνετε συμμέτοχοι σε αυτόν τον αγώνα. Πράγματι ανταποκριθήκατε. Οι απαιτήσεις της εποχής, όμως, είναι μεγαλύτερες. Σας καλούν να επενδύσετε ακόμα περισσότερο τα σημαντικά πλέον κέρδη σας στον τόπο μας, να ενσωματώσετε αποφασιστικά τις νέες τεχνολογίες, αλλά και πέρα από τα συμφέροντα των μετόχων σας να αναλογιστείτε τον ρόλο που έχετε στην κοινωνία ως ξεχωριστός πυλώνας.
Αυτό σημαίνει και υιοθέτηση πρακτικών που σέβονται τον καταναλωτή αλλά και πρωτοβουλίες που τιμούν όσους συγκροτούν τη «ραχοκοκαλιά» των εταιρειών σας, αυξάνοντας μισθούς και παροχές, ώστε να διατηρήσετε εκείνα τα ταλέντα που θα σας επιτρέψουν να σταθείτε αξιόμαχα στον εγχώριο και διεθνή ανταγωνισμό.
Η παραγωγικότητα ως προϋπόθεση
Δεν έχω αυταπάτες. Ξέρω ότι οι αυξήσεις για τις οποίες μιλώ πρέπει να εδράζονται πρώτα και πάνω απ’ όλα στην παραγωγικότητα. Υποστηρίζω, όμως, ότι ακριβώς γι’ αυτό γίνεται πιο επιτακτικός ο διαρκής εκσυγχρονισμός, η αξιοποίηση της τεχνολογίας, η συνεχής κατάρτιση του προσωπικού. Ενώ σε καμία περίπτωση, βέβαια, οι προκλήσεις που συνοδεύουν την τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να αποτελέσουν δικαιολογία για «πάγωμα» αποδοχών.
Μήνυμα αισιοδοξίας από τον Προϋπολογισμό
Κλείνω με το μήνυμα ελπίδας που εκπέμπει ο νέος Κρατικός Προϋπολογισμός: η Ελλάδα σημειώνει το υψηλότερο ΑΕΠ ιστορικά, υψηλότερο από τα χρόνια πριν από την κρίση, καταγράφει τη μεγαλύτερη μείωση χρέους, την καλύτερη επίδοση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων. Όλα αυτά μπορούν να μας κάνουν αισιόδοξους.
Η Ελλάδα του 2030
Γι’ αυτό και σας καλώ να ανανεώσουμε μαζί την άτυπη συμφωνία με στόχο τη συλλογική πρόοδο. Να βαδίσουμε, δίχως καθυστερήσεις και πισωγυρίσματα, προς τον δρόμο της Ελλάδας του 2030.
Μια πατρίδα που θα έχει κλείσει τους λογαριασμούς με το χθες, θα ατενίζει με αυτοπεποίθηση το αύριο, θα αξιοποιεί τα πλεονεκτήματά της και μέρα με τη μέρα θα κάνει καλύτερη τη ζωή σε αυτή. Μια δημιουργική πατρίδα με ευκαιρίες για όλες και για όλους.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
