Απόδειξη της αυξημένης ρευστότητας στην οποία έχει περιέλθει το ελληνικό πολιτικό σύστημα είναι το γεγονός ότι ο δημόσιος διάλογος δεν περιορίζεται πλέον μόνο στις επιδόσεις των υπαρχόντων κομμάτων, αλλά επεκτείνεται έντονα και σε εκείνα που «επωάζονται» ή σχεδιάζονται στο παρασκήνιο.
Οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων μηνών καταγράφουν ένα ασυνήθιστο φαινόμενο: σημαντικό μέρος της κοινωνίας δηλώνει ανοιχτό ή ακόμη και θετικό απέναντι σε κόμματα που δεν έχουν ακόμη ιδρυθεί. Το γεγονός αυτό λειτουργεί αφενός ως ένδειξη κόπωσης από τις υπάρχουσες πολιτικές επιλογές, αφετέρου ως αναζήτηση νέων φορέων έκφρασης.
Δύο πρόσωπα στο επίκεντρο της πολιτικής ρευστότητας
Στο επίκεντρο αυτής της δυναμικής βρίσκονται δύο πολύ διαφορετικά, αλλά εξίσου καθοριστικά πρόσωπα: ο Αλέξης Τσίπρας και η Μαρία Καρυστιανού. Οι δύο περιπτώσεις δεν συγκρίνονται εύκολα μεταξύ τους, ωστόσο αμφότερες φωτίζουν κρίσιμες πτυχές της σημερινής πολιτικής συγκυρίας.
Ο Αλέξης Τσίπρας επανέρχεται στο προσκήνιο όχι ως αρχηγός ενός υπάρχοντος κόμματος, αλλά ως δυνητικός φορέας ενός νέου εγχειρήματος. Το ισχυρό του πλεονέκτημα παραμένει η αναγνωρισιμότητα, η κυβερνητική εμπειρία και η δυνατότητα να συνομιλεί με ευρύτερα ακροατήρια της Κεντροαριστεράς και της ευρύτερης Αριστεράς.
Παράλληλα, όμως, αυτά ακριβώς τα στοιχεία συνιστούν και τη βασική του αδυναμία: για πολλούς πολίτες ο Αλέξης Τσίπρας συμβολίζει και τις αντιφάσεις της προηγούμενης δεκαετίας, με αποτέλεσμα το νέο εγχείρημα να καλείται να πείσει ότι δεν πρόκειται απλώς για «επανέκδοση» του παρελθόντος.
Οι μετρήσεις δείχνουν ότι ένα κόμμα με επικεφαλής τον πρώην πρωθυπουργό διαθέτει μια αξιόλογη δεξαμενή δυνητικής ψήφου, χωρίς ωστόσο να εμφανίζει εκρηκτική δυναμική. Το στοίχημα για τον ίδιο δεν είναι μόνο ποσοτικό, αλλά κυρίως ποιοτικό: αν μπορεί να αρθρώσει ένα πειστικό αφήγημα ανανέωσης, με νέα πρόσωπα, σαφή προγραμματικό λόγο και καθαρές απαντήσεις στα ζητήματα θεσμών, οικονομίας και κοινωνικού κράτους.
Η περίπτωση Καρυστιανού και τα όρια της υπερκομματικής απήχησης
Διαφορετικής φύσης είναι το εγχείρημα που συνδέεται με τη Μαρία Καρυστιανού. Η παρουσία της στον δημόσιο χώρο δεν προέκυψε μέσα από κομματικούς μηχανισμούς, αλλά μέσα από έναν κοινωνικό αγώνα με έντονο συναισθηματικό και ηθικό φορτίο.
Αυτό της προσδίδει μια αυθεντικότητα που αποτυπώνεται και στις δημοσκοπήσεις, οι οποίες καταγράφουν υψηλά ποσοστά δυνητικής απήχησης σε κοινά που υπερβαίνουν τα παραδοσιακά ιδεολογικά όρια.
Το βασικό πλεονέκτημα ενός πιθανού κόμματος Καρυστιανού είναι ακριβώς αυτή η υπερκομματική δυναμική και η δυνατότητα να εκφράσει τη διάχυτη δυσπιστία προς το πολιτικό σύστημα. Ταυτόχρονα, όμως, εδώ εντοπίζονται και οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι.
Η μετάβαση από τον ρόλο του συμβόλου στον ρόλο του πολιτικού φορέα απαιτεί σαφείς θέσεις, οργανωτική δομή και απαντήσεις σε σύνθετα ζητήματα πολιτικής. Επιπλέον, η εμπλοκή στην κομματική αντιπαράθεση ενδέχεται να προκαλέσει φθορά σε ένα πρόσωπο που μέχρι σήμερα λειτουργεί ως σημείο ηθικής αναφοράς για ένα ευρύ κοινό.
Υποτονική η συζήτηση για νέο κόμμα Σαμαρά
Σε αυτό το σκηνικό, η συζήτηση για ένα κόμμα υπό τον Αντώνη Σαμαρά εμφανίζεται ολοένα και πιο υποτονική. Παρότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα μπορούσε θεωρητικά να επηρεάσει τη «δεξιά πολυκατοικία», τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν περιορισμένη δυναμική και υψηλό ρίσκο περαιτέρω κατακερματισμού, χωρίς σαφές πολιτικό όφελος.
Δεν είναι τυχαίο ότι το σενάριο αυτό μοιάζει να απομακρύνεται, παραμένοντας περισσότερο ως αντικείμενο σεναριολογίας παρά ως ρεαλιστική προοπτική.
→ Διαβάστε επίσης: Ευρώπη: Ετος αποφάσεων το 2026 – Στις συμπληγάδες γεωπολιτικής και εσωτερικών αντιφάσεων
Μια κρίση εκπροσώπησης σε εξέλιξη
Συνολικά, η άνθηση των «κομμάτων που δεν υπάρχουν ακόμη» αποτυπώνει μια βαθύτερη κρίση πολιτικής εκπροσώπησης που έχει εκδηλωθεί εδώ και αρκετό καιρό, το τελευταίο όμως διάστημα είναι εκκωφαντικά παρούσα.
Η κοινωνία δείχνει πρόθυμη να ακούσει νέες φωνές, αλλά ταυτόχρονα διατηρεί υψηλό βαθμό επιφυλακτικότητας. Το επόμενο διάστημα θα δείξει ποια από αυτά τα εγχειρήματα μπορούν να μετατρέψουν τη δημοσκοπική προσδοκία σε βιώσιμη πολιτική παρουσία και ποια θα παραμείνουν ως συμπτώματα μιας μεταβατικής, αλλά ιδιαίτερα αποκαλυπτικής, φάσης του ελληνικού πολιτικού συστήματος.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
