1.1 Εισαγωγή

Το Προεδρικό Διάταγμα 71/2019 (ΦΕΚ Α’ 112/24.6.2019) εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 118 του Ν.4472/2017, εισάγοντας το Ηλεκτρονικό Μητρώο Συντελεστών Παραγωγής Δημοσίων και Ιδιωτικών Τεχνικών Έργων (ΜΗ.Τ.Ε.).
Σκοπός του νέου μηχανισμού είναι η ενιαία, ψηφιακή και διαφανής εποπτεία όλων των φυσικών και νομικών προσώπων που συμμετέχουν στην παραγωγή δημοσίων και ιδιωτικών τεχνικών έργων, μελετών και συναφών επιστημονικών υπηρεσιών.

Με το Π.Δ. 71/2019 καταργήθηκαν σταδιακά τα προϋφιστάμενα μητρώα (ΜΕΕΠ, ΜΕΚ, Μητρώο Μελετητών και Γραφείων Μελετών) και συγκροτήθηκε ένα ενιαίο ψηφιακό σύστημα καταγραφής και αξιολόγησης, το οποίο διασυνδέεται με ηλεκτρονικά συστήματα του Δημοσίου (ΕΣΗΔΗΣ, ΜΗΜΕΔ, ΑΑΔΕ, ΕΦΚΑ, ΤΕΕ κ.ά.).

1.2 Δομή του νέου ΜΗ.Τ.Ε.

Το ΜΗ.Τ.Ε. αποτελείται από δύο βασικές ενότητες:

α. ΜΗ.ΦΥ.Π.Τ.Ε. (Μητρώο Φυσικών Προσώπων Παραγωγής Τεχνικών Έργων)

• Καταγράφει την επαγγελματική εμπειρία και τα προσόντα φυσικών προσώπων που συμμετέχουν σε δημόσια ή ιδιωτικά έργα.
• Υποδιαιρείται σε:
  • Μητρώο Εμπειρίας Μελετητών (Μ.Ε.Μ.)
  • Μητρώο Εμπειρίας Κατασκευαστών (Μ.Ε.Κ.)
  • Μητρώο Εμπειρίας Τεχνιτών (Μ.Ε.Τ.)

β. ΜΗ.Ε.Τ.Ε. (Μητρώο Επιχειρήσεων Παραγωγής Τεχνικών Έργων)

• Εγγράφονται οι εργοληπτικές, μελετητικές, συμβουλευτικές και τεχνικές επιχειρήσεις της χώρας.
• Περιλαμβάνει τα επιμέρους υπομητρώα:
  1. ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. – Εργοληπτικές Επιχειρήσεις Δημοσίων Έργων
  2. ΜΗ.ΕΕ.ΙΔ.Ε. – Εργοληπτικές Επιχειρήσεις Ιδιωτικών Έργων
  3. ΜΗ.Μ.Ε.Δ.Ε. – Μελετητικές Επιχειρήσεις Δημοσίων Έργων
  4. ΜΗ.Ε.Σ.Δ.Δ.Ε. – Επιχειρήσεις Συμβούλων Διοίκησης – Διαχείρισης Έργων
  5. ΜΗ.Ε.Τ.Ε. Τεχνιτών – Επιχειρήσεις τεχνικών επαγγελμάτων

1.3 Ουσιαστικές διαφορές ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε. – ΜΕΕΠ

Η μετάβαση από το παλαιό ΜΕΕΠ (Ν. 1418/1984, Π.Δ. 472/1985 και μεταγενέστερες τροποποιήσεις) στο ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. του Π.Δ. 71/2019 δεν είναι απλώς αλλαγή ονομασίας.
Αποτελεί ριζική μεταρρύθμιση ως προς τη δομή, τη φιλοσοφία και τον τρόπο αξιολόγησης των εργοληπτικών επιχειρήσεων.

 Σημαντική καινοτομία:
Η κατάταξη στο ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. είναι διπλή:

• Τμήμα Ι → Επαγγελματικό Μητρώο (άρθρο 75 ν.4412/2016): καταλληλότητα για συμμετοχή σε διαγωνισμούς.
• Τμήμα ΙΙ → Επίσημος Κατάλογος Εγκεκριμένων Οικονομικών Φορέων (άρθρο 83 ν.4412/2016): αξιολόγηση οικονομικής επάρκειας και τεχνικής ικανότητας.

 Νομολογιακά ζητήματα:
Η νομολογία (π.χ. ΣτΕ 1506/2022, 2139/2023) αποδέχεται ότι οι βεβαιώσεις ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. αποτελούν διοικητικές πράξεις τεκμηρίωσης ικανότητας και όχι απλές καταγραφές, με αποτέλεσμα να υπόκεινται σε προσφυγές ή ενδικοφανείς διαδικασίες.
Η αποσύνδεση της “γενικής 7ης τάξης” θεωρείται συμβατή με το ενωσιακό δίκαιο (Οδηγία 2014/24/ΕΕ), καθώς αποτρέπει την υπερσυγκέντρωση αγοράς σε λίγους φορείς.

1.4 Καινοτομίες του Π.Δ. 71/2019

Το Π.Δ. 71/2019 εισήγαγε σειρά θεσμικών και τεχνικών καινοτομιών, όπως:

• Ενοποίηση όλων των μητρώων σε ένα ψηφιακό περιβάλλον.
• Αντικειμενικά, ποσοτικοποιημένα κριτήρια αξιολόγησης (άρθρα 50–53).
• Υποχρεωτική διασύνδεση με το ΕΣΗΔΗΣ (άρθρο 61).
• Καθιέρωση “ενιαίου πιστοποιητικού” Τμήματος ΙΙ (άρθρο 58).
• Ετήσια υποχρέωση υποβολής Έκθεσης Δραστηριότητας με οικονομικά και τεχνικά στοιχεία (άρθρο 62).
• Δημιουργία Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε.) για πλήρη ηλεκτρονική διαχείριση.

1.5 Συμπέρασμα

Η μετάβαση από το ΜΕΕΠ στο ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. σηματοδοτεί μια νέα εποχή διαφάνειας και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στα δημόσια έργα.
Η κατάργηση της “γενικής 7ης τάξης” επιτρέπει εξειδικευμένες κατατάξεις και ενισχύει τον υγιή ανταγωνισμό, ενώ τα αντικειμενικά κριτήρια περιορίζουν τη διακριτική ευχέρεια της Διοίκησης.
Παρά τις καθυστερήσεις, το Π.Δ. 71/2019 θέτει τις βάσεις για ψηφιακή, αξιόπιστη και διαφανή πιστοποίηση του τεχνικού δυναμικού της χώρας.

 2 – ΕΦΑΡΜΟΓΗ, ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΥΡΓΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ Π.Δ. 71/2019

2.1 Εισαγωγή

Παρότι το Π.Δ. 71/2019 τέθηκε σε ισχύ από το καλοκαίρι του 2019, η πλήρης εφαρμογή του καθυστέρησε λόγω:

• της απουσίας εκτελεστικών πράξεων (Υπουργικών ή Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων),
• της τεχνικής ανωριμότητας του ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε.,
• και της διαδοχικής χορήγησης παρατάσεων ισχύος των πτυχίων του ΜΕΕΠ.

Η έλλειψη δευτερογενούς νομοθεσίας οδήγησε σε μεταβατικό καθεστώς διάρκειας άνω της πενταετίας, όπου τα δύο συστήματα (ΜΕΕΠ και ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε.) συνυπάρχουν.

2.2 Πίνακας Υπουργικών και Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων (ΥΑ/ΚΥΑ) που προβλέπονται από το Π.Δ. 71/2019

2.3 Συνέπειες μη έκδοσης των ΥΑ/ΚΥΑ

1. Καθυστέρηση αξιολόγησης και αναθεώρησης πτυχίων.
   Οι Διευθύνσεις Μητρώων λειτουργούν με προσωρινές οδηγίες, χωρίς οριστική νομική βάση (παράβαση άρθρων 54–55 Π.Δ. 71/2019).
2. Ανισότητα μεταξύ τάξεων.
   Οι μεγάλες τάξεις (5η–7η) ευνοούνται λόγω διατήρησης παλαιών ορίων ΜΕΕΠ, ενώ οι μικρές δεν μπορούν να αναβαθμιστούν με νέα κριτήρια.
3. Αδυναμία πλήρους λειτουργίας του ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε.
   Χωρίς εξειδικευμένες ΥΑ για διαλειτουργικότητα (άρθρο 61), οι συνδέσεις με φορείς όπως ΕΣΗΔΗΣ και ΕΦΚΑ δεν λειτουργούν.
4. Κίνδυνος νομικής αμφισβήτησης.
   Η απουσία ορισμένων ΥΑ καθιστά τις εκδιδόμενες βεβαιώσεις ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. νομικά ευάλωτες σε προσφυγές (ΣτΕ 2361/2023).
5. Ανασφάλεια δικαίου.
   Οι εργοληπτικές επιχειρήσεις δεν γνωρίζουν με σαφήνεια τις προϋποθέσεις αναβάθμισης ή διατήρησης της τάξης τους.

2.4 Εφαρμογή και παρατάσεις

Η μετάβαση από το ΜΕΕΠ στο ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. προβλεπόταν να ολοκληρωθεί έως το 2022. Ωστόσο, δόθηκαν αλλεπάλληλες παρατάσεις με:

• Ν. 4938/2022,
• Ν. 5036/2023,
• και Ν. 5170/2025 (ΦΕΚ Α’ 55/28.3.2025), που επεκτείνει την ισχύ των παλαιών πτυχίων μέχρι 31.12.2025.

Έτσι, η μετάπτωση παραμένει εκκρεμής για το 80% των εργοληπτικών επιχειρήσεων.

2.5 Προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα έκδοσης εκκρεμών ΥΑ (2025–2026)

2.6 Συμπέρασμα

Η απουσία ορισμένων εκτελεστικών ΥΑ του Π.Δ. 71/2019 έχει οδηγήσει σε παράταση της μεταρρύθμισης και σε άνιση εφαρμογή των διατάξεων.
Η έγκαιρη έκδοσή τους έως τα μέσα του 2026 είναι κρίσιμη για:

• την ολοκλήρωση της μετάπτωσης στο ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε.,
• τη λειτουργική ωριμότητα του ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε.,
• και την ενίσχυση της διαφάνειας και του ανταγωνισμού στα δημόσια έργα.

 3 – ΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ

3.1 Εισαγωγή

Ο εργοληπτικός κλάδος αποτελεί βασικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας και συνδέεται άμεσα με την απορρόφηση δημόσιων και ευρωπαϊκών κονδυλίων για έργα υποδομών.
Οι εργοληπτικές οργανώσεις, αναγνωρίζοντας τη σημασία του Π.Δ. 71/2019, κατέθεσαν σειρά προτάσεων για τη βελτίωση του ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. και την επιτάχυνση της μετάβασης στο ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε..
Οι θέσεις που ακολουθούν συνοψίζουν τα κύρια αιτήματα των πέντε βασικών φορέων του κλάδου.

3.2 Κοινά αιτήματα όλων των φορέων

1. Άμεση πλήρης λειτουργία του ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε.
   – Ενοποίηση ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. και ΜΕΕΠ χωρίς μεταβατικά καθεστώτα.
2. Έκδοση όλων των εκκρεμών ΥΑ/ΚΥΑ του Π.Δ. 71/2019, ώστε να παύσουν οι ασαφείς διοικητικές οδηγίες.
3. Απλοποίηση και ψηφιοποίηση διαδικασιών.
   – Ενιαίες ηλεκτρονικές φόρμες, αυτοματοποιημένοι έλεγχοι δικαιολογητικών.
4. Αναπροσαρμογή των οικονομικών κριτηρίων (άρθρα 50–54) ώστε να αντανακλούν τον πληθωρισμό και την πραγματική αγορά.
5. Πλήρης διαφάνεια: δημόσια πρόσβαση στα μητρώα μέσω open data portal.
6. Διαλειτουργικότητα με ΕΣΗΔΗΣ, ΑΑΔΕ, ΕΦΚΑ.
7. Ενίσχυση Διεύθυνσης Μητρώων με προσωπικό και SLA ( Service Level Agreement- Συμφωνία Επιπέδου Υπηρεσιών) χρόνων διεκπεραίωσης.

3.3 Θέσεις ΣΑΤΕ (Σύνδεσμος Ανωνύμων Τεχνικών Εταιρειών)

• Ζητά ολοκλήρωση της μετάπτωσης όλων των επιχειρήσεων στο ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. έως το τέλος του 2025, όπως ορίζει το άρθρο 65 του Π.Δ. 71/2019.
• Εισηγείται ενιαίο πιστοποιητικό συμμετοχής (Τμήμα ΙΙ) το οποίο θα χρησιμοποιείται αυτόματα στο ΕΣΗΔΗΣ, σύμφωνα με το άρθρο 83 ν.4412/2016.
• Προτείνει ενίσχυση της διαλειτουργικότητας του ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε. με φορείς πιστοποίησης και φορολογικά μητρώα.
• Ζητά απλοποίηση της διαδικασίας επανακρίσεων, ώστε η αναθεώρηση να γίνεται ηλεκτρονικά και εντός 30 ημερών.
• Εισηγείται καθιέρωση ετήσιας Έκθεσης Δραστηριότητας (άρθρο 62 Π.Δ. 71/2019) ως αποκλειστικής μορφής ενημέρωσης της Διοίκησης για τη λειτουργία των επιχειρήσεων.

3.4 Θέσεις ΠΕΔΜΕΔΕ (Πανελλήνια Ένωση Διπλωματούχων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων)

• Ζητά επαναπροσδιορισμό των οικονομικών ορίων ανά τάξη (άρθρο 54 Π.Δ. 71/2019), ώστε να μην αποκλείονται βιώσιμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
• Προτείνει εναλλακτικά κριτήρια αξιολόγησης για τάξεις Α1–3η (τεχνική εμπειρία, στελέχωση, μικρός κύκλος εργασιών).
• Ζητά αναγνώριση εμπειρίας ιδιωτικών έργων μέσω του ΜΗ.ΕΕ.ΙΔ.Ε. (άρθρο 45), προκειμένου οι μικρές επιχειρήσεις να αναβαθμίζονται με βάση πραγματικά έργα.
• Προτείνει ενιαία ψηφιακή ταυτότητα εργοληπτικής επιχείρησης που θα περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε., ISO, ΜΕΚ, ΕΦΚΑ και ΕΣΗΔΗΣ.

3.5 Θέσεις ΠΕΣΕΔΕ (Πανελλήνια Ένωση Συνδέσμων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων)

• Επισημαίνει ότι η γραφειοκρατία μεταφέρθηκε από το χαρτί στην οθόνη χωρίς ουσιαστική απλοποίηση.
• Ζητά κατάργηση χειρογράφων διαδικασιών και πλήρη ηλεκτρονική διαχείριση των φακέλων επιχειρήσεων.
• Εισηγείται τυποποίηση των υποβαλλόμενων εγγράφων, με ηλεκτρονικές φόρμες (e-forms) για ισολογισμούς, ISO και πιστοποιητικά εμπειρίας.
• Προτείνει δημοσίευση δημόσιου καταλόγου των εγγεγραμμένων επιχειρήσεων, όπως προβλέπεται στο άρθρο 63 Π.Δ. 71/2019, με στοιχεία τάξης, κατηγορίας και ισχύος πτυχίου.

3.6 Θέσεις ΠΕΔΜΗΕΔΕ (Πανελλήνια Ένωση Διπλωματούχων Μηχανικών Ηλεκτρολόγων – Μηχανολόγων)

• Εστιάζει στην καθυστέρηση επανακρίσεων ηλεκτρομηχανολογικών εταιρειών.
• Ζητά ξεχωριστή ηλεκτρονική κατηγορία έργων για ενεργειακές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
• Εισηγείται ενιαίο μητρώο υπεργολάβων Η/Μ, ώστε να ελέγχονται πιστοποιήσεις και επάρκεια τεχνιτών (άρθρο 47 Π.Δ. 71/2019).
• Προτείνει ενσωμάτωση του ISO 50001 (ενεργειακής διαχείρισης) στις απαιτήσεις του άρθρου 52.

3.7 Κοινά σημεία σύγκλισης

Όλοι οι παραπάνω φορείς συμφωνούν ότι:

• Το Π.Δ. 71/2019 είναι ένα σύγχρονο και αναγκαίο εργαλείο, αλλά δεν έχει εφαρμοστεί ολοκληρωμένα.
• Η τεχνολογική αναβάθμιση του ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε. και η έκδοση των εκτελεστικών ΥΑ είναι απαραίτητες προϋποθέσεις επιτυχίας.
• Η Διεύθυνση Μητρώων πρέπει να αποκτήσει θεσμική και τεχνική αυτονομία, με ικανό αριθμό στελεχών και εξειδικευμένη υποστήριξη ΤΕΕ.

3.8 Ειδικά αιτήματα ΣΤΕΑΤ – Εταιρείες 7ης Τάξεως

Ο ΣΤΕΑΤ (Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών Ανώτερων Τάξεων), που εκπροσωπεί τις μεγαλύτερες εργοληπτικές επιχειρήσεις της χώρας, καταθέτει ειδικά αιτήματα προσαρμοσμένα στα έργα υψηλής αξίας και διεθνούς συμμετοχής:

1. Ταχεία αξιολόγηση (fast track) των πτυχίων 6ης–7ης τάξης, με βάση ηλεκτρονικά διασταυρωμένα δεδομένα, χωρίς φυσική υποβολή δικαιολογητικών.
2. Αναθεώρηση οικονομικών ορίων ανά τάξη (άρθρο 54) με σύνδεση στον Δείκτη Κόστους Κατασκευών της ΕΛΣΤΑΤ.
3. Πιστοποίηση εμπειρίας σε έργα ΣΔΙΤ και Παραχωρήσεων (άρθρο 53 παρ.2), ώστε να αναγνωρίζεται εμπειρία σε μεγάλα έργα >100 εκατ. €.
4. Αναγνώριση διεθνών πιστοποιήσεων (ISO 45001, ISO 50001, EMAS) ισοδύναμων με τα ελληνικά πρότυπα.
5. Διαλειτουργία ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. με ευρωπαϊκά μητρώα μέσω του e-Certis και αναγνώριση του πτυχίου για συμμετοχή σε διεθνείς διαγωνισμούς.
6. Περιορισμός επαναλαμβανόμενων ελέγχων σε εταιρείες που διατηρούν συνεχή δραστηριότητα, με θεσμό “πιστοποιημένης αξιοπιστίας”.

Οι θέσεις αυτές συνάδουν με το πνεύμα του άρθρου 83 του ν.4412/2016 (κατάλογος εγκεκριμένων οικονομικών φορέων) και επιδιώκουν τη διεθνή αναγνώριση και εξωστρέφεια του ελληνικού εργοληπτικού δυναμικού.

3.9 Συμπεράσματα

Η ενσωμάτωση των παραπάνω αιτημάτων είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί ο στόχος του Π.Δ. 71/2019 ώστε να υπάρξει:

• ένα δίκαιο, διαφανές και αποτελεσματικό σύστημα πιστοποίησης εργοληπτικών επιχειρήσεων,
• το οποίο θα υπηρετεί την αναβάθμιση της ποιότητας των έργων και τη βιώσιμη ανάπτυξη του τεχνικού επαγγέλματος.

 4 – ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε.

4.1 Ανάγκη άμεσης θεσμικής ολοκλήρωσης

Η καθυστέρηση πλήρους εφαρμογής του Π.Δ. 71/2019 έχει αφήσει κενά και επικαλύψεις στη λειτουργία του μηχανισμού πιστοποίησης.
Το ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. οφείλει να καταστεί το μοναδικό επίσημο μητρώο εργοληπτικών επιχειρήσεων της χώρας, αντικαθιστώντας πλήρως το παλαιό ΜΕΕΠ έως 31.12.2025.

 Μέτρο 1:
Έκδοση όλων των εκκρεμών ΥΑ του Π.Δ. 71/2019 (άρθρα 50–57, 61) μέχρι το β΄ τρίμηνο 2026.
– Η καθυστέρηση δημιουργεί ανισότητες και αμφισβητήσεις στη διαδικασία αξιολόγησης (βλ. άρθρα 54–55 Π.Δ. 71/2019).

 Μέτρο 2:
Κατάργηση όλων των μεταβατικών διατάξεων ΜΕΕΠ (άρθρο 65 Π.Δ. 71/2019) και υποχρεωτική μετάπτωση όλων των επιχειρήσεων στο ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. με ψηφιακή μεταφορά φακέλου.

4.2 Ψηφιακός εκσυγχρονισμός και αυτοματοποίηση

Το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε.) πρέπει να λειτουργήσει ως ενιαία ψηφιακή πλατφόρμα αξιολόγησης, που επιτρέπει διασταύρωση, αυτοματισμό και ηλεκτρονική πιστοποίηση.

Μέτρο 3: Πλήρης διαλειτουργικότητα (άρθρο 61 Π.Δ. 71/2019)
Σύνδεση μέσω API (Application Programming Interface)  με:

• ΑΑΔΕ (φορολογικά στοιχεία, ισολογισμοί, ΦΠΑ),
• ΕΦΚΑ (ασφαλιστική ενημερότητα),
• ΕΣΗΔΗΣ και ΚΗΜΔΗΣ (έργα και συμβάσεις),
• ΤΕΕ και ΕΛΟΤ (πιστοποιήσεις στελεχών και ISO).

 Μέτρο 4: Αυτοματοποιημένη αξιολόγηση πτυχίων
Εφαρμογή αλγορίθμου υπολογισμού (άρθρα 50–53 Π.Δ. 71/2019) που θα αξιολογεί αυτόματα:

• ίδια κεφάλαια,
• κύκλο εργασιών,
• στελέχωση,
• εμπειρία έργων,
• ISO.
  Η επιχείρηση να λαμβάνει προσωρινό πιστοποιητικό σε 48 ώρες και τελικό μετά από δειγματοληπτικό έλεγχο.

Μέτρο 5: Δημιουργία «Ψηφιακής Ταυτότητας Εργοληπτικής Επιχείρησης»
– Ένα QR code ανά εταιρεία, με σύνδεση στο προφίλ ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. που εμφανίζει τάξη, ISO, στελέχωση και ισχύ πτυχίου.

4.3 Οικονομικά και τεχνικά κριτήρια – εξορθολογισμός

Τα κριτήρια αξιολόγησης (άρθρα 50–54 Π.Δ. 71/2019) πρέπει να αναθεωρηθούν ώστε να αντικατοπτρίζουν τη σύγχρονη πραγματικότητα.

Μέτρο 6: Αναθεώρηση ορίων τάξεων

• Καθιέρωση μηχανισμού αυτόματης προσαρμογής των οικονομικών ορίων ανά τριετία, βάσει του Δείκτη Κόστους Κατασκευών (ΕΛΣΤΑΤ).
• Νέα κλιμάκωση τάξεων με πιο ομαλή μετάβαση μεταξύ 4ης–5ης και 6ης–7ης.

 Μέτρο 7: Ευέλικτα κριτήρια για μικρές επιχειρήσεις (Α1–3η τάξη)
– Χρήση εναλλακτικών κριτηρίων: εμπειρία στελεχών, ολοκληρωμένα έργα, συμμετοχή σε ΣΔΙΤ μικρής κλίμακας.
– Εφαρμογή «αναπτυξιακής τάξης» με μειωμένα όρια και προσωρινή ισχύ (άρθρο 55 παρ. 2- Επιχειρήσεις για Εξειδικευμένες Εργασίες).

4.4 Διαφάνεια και ανοικτά δεδομένα

Η λειτουργία των μητρώων πρέπει να είναι δημόσια, ελέγξιμη και διαφανής.

 Μέτρο 8: Δημιουργία Πύλης Open Data (άρθρο 63 Π.Δ. 71/2019)
Δημοσίευση:

• επωνυμίας και ΑΦΜ εταιρείας,
• κατηγορίας και τάξης,
• ημερομηνίας λήξης πτυχίου,
• ISO και στελεχών.
  Δυνατότητα εξαγωγής δεδομένων σε μορφή CSV/JSON για στατιστική επεξεργασία.

 Μέτρο 9: Ετήσια Έκθεση Λειτουργίας ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε.
Υποχρεωτική δημοσίευση (άρθρο 62) από τη Διεύθυνση Μητρώων με στατιστικά:

• αριθμός αιτήσεων,
• χρόνοι εξέτασης,
• νέες εγγραφές και διαγραφές,
• μεταβολές τάξεων.

4.5 Ενίσχυση μικρομεσαίων επιχειρήσεων

Η βιωσιμότητα του κλάδου εξαρτάται από τη στήριξη των ΜμΕ, που αποτελούν πάνω από το 80% των εγγεγραμμένων εταιρειών.

Μέτρο 10: Ειδική «Ψηφιακή Τάξη Εκκίνησης»
– Για νεοσύστατες επιχειρήσεις με ευέλικτα όρια (Α0 ή Προκαταρκτική Τάξη).
– Ισχύς 3 ετών, με υποχρέωση αναβάθμισης μέσω έργων ή οικονομικών στοιχείων.

 Μέτρο 11: Κίνητρα για Συνεργατικά Σχήματα (Clusters)
– Δυνατότητα κοινής εγγραφής δύο ή περισσότερων μικρών εταιρειών με επιμερισμό εμπειρίας (άρθρο 50 παρ. 1).
– Ενίσχυση μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ – Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜΜΕ.

Μέτρο 12: Πιστοποίηση επαγγελματικής επάρκειας στελεχών
– Συνεργασία ΥΠΥΜΕ – ΤΕΕ – ΕΟΠΠΕΠ ( Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού) για θεσμοθέτηση συστήματος επιμόρφωσης (CPD).

4.6 Ευρωπαϊκή σύγκλιση και διεθνής αναγνώριση

 Μέτρο 13: Διασύνδεση ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. με το ευρωπαϊκό e-Certis (άρθρο 83 ν.4412/2016)
– Αναγνώριση των ελληνικών πιστοποιητικών από αναθέτουσες αρχές άλλων κρατών-μελών.

 Μέτρο 14: Υιοθέτηση ευρωπαϊκού πλαισίου «Construction Competence Framework»
– Εναρμόνιση των κριτηρίων τεχνικής ικανότητας με τα πρότυπα της DG GROW.

 Μέτρο 15: Συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο EUPF (European Union Procurement Forum)
– Προώθηση των ελληνικών επιχειρήσεων σε ευρωπαϊκά έργα.

4.7 Διακυβέρνηση και εποπτεία

Μέτρο 16: Σύσταση Μόνιμης Επιτροπής Παρακολούθησης ΜΗ.Τ.Ε.
– Συμμετοχή ΥΠΥΜΕ, ΤΕΕ, ΣΑΤΕ, ΠΕΔΜΕΔΕ, ΣΤΕΑΤ, ΕΑΑΔΗΣΥ.
– Ετήσια αξιολόγηση προόδου, υποβολή προτάσεων αναθεώρησης.

 Μέτρο 17: Θεσμοθέτηση «Κώδικα Διαφάνειας Μητρώων»
– Καθορισμός κανόνων δεοντολογίας, πρόληψης σύγκρουσης συμφερόντων, κυρώσεις για ψευδή δήλωση στοιχείων (άρθρο 73 ν.4412/2016).

4.8 Εκτιμώμενο κόστος και χρονοδιάγραμμα

4.9 Συμπέρασμα

Ο εκσυγχρονισμός του ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. και του ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε. απαιτεί συνδυασμό θεσμικών, τεχνικών και διοικητικών παρεμβάσεων.
Η εφαρμογή των παραπάνω μέτρων θα επιτρέψει:

• αυτόματη αξιολόγηση και έκδοση πτυχίων,
• μείωση διοικητικού κόστους,
• διαφάνεια και αξιοπιστία στις δημόσιες συμβάσεις,
• και εναρμόνιση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα πιστοποίησης.

 5 – ΤΟ ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε.: ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ, ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

5.1 Ρόλος και στόχοι του ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε.

Το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Μητρώου Τεχνικών Έργων (ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε.), όπως προβλέπεται στα άρθρα 3, 4 και 61 του Π.Δ. 71/2019, αποτελεί τον ψηφιακό μηχανισμό μέσω του οποίου:

• οργανώνεται η λειτουργία όλων των υπομητρώων (ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε., ΜΗ.Μ.Ε.Δ.Ε., ΜΗ.ΕΕ.ΙΔ.Ε., ΜΗ.ΦΥ.Π.Τ.Ε., ΜΗ.Ε.Σ.Δ.Δ.Ε.),
• διενεργούνται οι διαδικασίες εγγραφής, αναθεώρησης, διαγραφής και ενημέρωσης στοιχείων,
• πραγματοποιείται η ηλεκτρονική τεκμηρίωση της ικανότητας εργοληπτικών και μελετητικών επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με το άρθρο 61 παρ. 3 του Π.Δ. 71/2019, το ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε. οφείλει να είναι διαλειτουργικό με τα πληροφοριακά συστήματα:

• της ΑΑΔΕ (φορολογικά στοιχεία),
• του ΕΦΚΑ (ασφαλιστική ενημερότητα),
• του ΕΣΗΔΗΣ και του ΚΗΜΔΗΣ (έργα και συμβάσεις),
• του ΤΕΕ και του ΕΛΟΤ (μηχανικοί, πιστοποιήσεις ISO).

5.2 Υφιστάμενη λειτουργία του ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε. (2025)

Παρά τη θεσμοθέτησή του το 2019, το ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε. λειτουργεί μερικώς:

• Υποστηρίζει ηλεκτρονικές αιτήσεις για εγγραφή, αναθεώρηση και διαγραφή επιχειρήσεων στο ΜΗ.Ε.Ε.Δ.Ε.
• Επιτρέπει ηλεκτρονική υποβολή δικαιολογητικών (ισολογισμοί, βεβαιώσεις ΕΦΚΑ, ISO).
• Επικοινωνεί μερικώς με την ΑΑΔΕ και το gov.gr για επαλήθευση στοιχείων.
• Δεν διαθέτει πλήρη API διασύνδεση ( Διαλειτουργικότητα) με ΕΣΗΔΗΣ, ΜΗΜΕΔ και ΤΕΕ.
• Οι έλεγχοι των αιτήσεων πραγματοποιούνται χειροκίνητα από υπαλλήλους της Διεύθυνσης Μητρώων, χωρίς αυτοματοποιημένους αλγόριθμους αξιολόγησης.

 Αποτέλεσμα: καθυστερήσεις 6–9 μηνών στην αναθεώρηση πτυχίων, άνιση μεταχείριση αιτήσεων και διατήρηση «διπλού καθεστώτος» με το ΜΕΕΠ.

5.3 Πώς θα έπρεπε να λειτουργεί – σύμφωνα με το Π.Δ. 71/2019

Κατά τα άρθρα 50–63 του Π.Δ. 71/2019, το ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε. οφείλει να λειτουργεί ως:

• Ενιαίο ψηφιακό μητρώο για όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα,
• Αυτοματοποιημένο εργαλείο αξιολόγησης (άρθρα 50–55),
• Πλατφόρμα υποβολής υποχρεωτικών δηλώσεων (άρθρο 62 – Έκθεση Δραστηριότητας),
• και κεντρική πύλη διαφάνειας (άρθρο 63 – Δημοσιότητα).

Η κάθε αίτηση θα πρέπει:

1. Να υποβάλλεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά.
2. Να αξιολογείται αυτόματα βάσει οικονομικών και τεχνικών κριτηρίων.
3. Να διασταυρώνεται με φορείς του Δημοσίου.
4. Να οδηγεί σε ηλεκτρονική έκδοση πιστοποιητικού με QR Code επαλήθευσης.

5.4 Υποχρεωτικές υποβολές κατά το Π.Δ. 71/2019

Κάθε εργοληπτική επιχείρηση που είναι εγγεγραμμένη στο ΜΗ.ΕΕ.Δ.Ε. έχει υποχρέωση:

1. Ετήσια υποβολή Έκθεσης Δραστηριότητας (άρθρο 62) – περιλαμβάνει κύκλο εργασιών, έργα, προσωπικό, ασφαλιστική ενημερότητα.
2. Υποβολή αιτήματος αναθεώρησης ανά 3ετία (2η–7η τάξη) ή 5ετία (Α1–1η τάξη) – άρθρο 55.
3. Ενημέρωση στελέχωσης (άρθρο 57 παρ. 1).
4. Δήλωση νέων ISO και επικαιροποίηση πιστοποιήσεων (άρθρο 52).
5. Καταχώριση νέων έργων και εμπειρίας (άρθρο 53).

Η μη συμμόρφωση συνεπάγεται διαγραφή ή υποβιβασμό τάξης (άρθρο 56).

O κ. Αντώνιος Κοτσώνης είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ,MSc, Επίτιμος Γενικός Διευθυντής Υδραυλικών, Λιμενικών, κτηριακών Υποδομών του ΥΠ. Υ.ΜΕ.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!