Κεντρικός είναι ο ρόλος των διασυνδέσεων προκειμένου να επιτευχθούν χαμηλές τιμές ρεύματος στην ελληνική αγορά ενέργειας που βρίσκεται μπροστά σε μια σειρά μεγάλων αλλαγών.
Σημειώνεται ότι οι υψηλές τιμές στην ΝΑ Ευρώπη εμφανίζονται κυρίως λόγω της έλλειψης διασυνδέσεων της περιοχής αυτής με την υπόλοιπη ΕΕ και της αυξημένης ζήτησης που προκύπτει από την κατάσταση στην Ουκρανία.
Ποσότητες που δεν μπορούν να αξιοποιηθούν εντός μιας αγοράς, μέσω των διασυνδέσεων πάνε σε άλλες αγορές ή αποθηκεύονται, ώστε να μην μηδενίζονται οι τιμές ενέργειας τις ώρες της μεγάλης παραγωγής και να μην περικόπτονται για να διατηρηθεί η ευστάθεια του συστήματος.
Με δεδομένη τη συνεχή αύξηση της δυναμικότητας παραγωγής ενέργειας και τις ανισορροπίες της ζήτησης στη διάρκεια της ημέρας και στις διαφορετικές εποχές, όσο πιο διασυνδεδεμένες είναι οι αγορές τόσο χαμηλότερες τιμές μπορούν να εξασφαλιστούν.
Μέσω των διασυνδέσεων και της αποθήκευσης αξιοποιούνται ποσότητες που θα ήταν χαμένες εντός της αγοράς. Η Ελλάδα έχει ξεκινήσει την υλοποίηση νέων διασυνδέσεων με Κύπρο, Ισραήλ και Ιταλία, που όταν ολοκληρωθούν θα δημιουργήσουν ένα νέο ευνοϊκότερο περιβάλλον για τις τιμές ενέργειας.
Τι αλλάζει στην αγορά ενέργειας
Καθώς έρχονται πολλές αλλαγές στην αγορά ενέργειας, η ευστάθεια του συστήματος αλλά και οι χαμηλές τιμές είναι τα ζητούμενα.
Στην ελληνική αγορά ενέργειας αναμένεται την επόμενη διετία να προστεθούν πολλές μονάδες ευελιξίας, όπως θερμικές μονάδες και μονάδες αποθήκευσης, εξισορροπώντας τη μεγάλη αύξηση των ΑΠΕ.
Από την άλλη αναμένεται μεγάλη αύξηση της ζήτησης από τον ηλεκτρικό διάδρομο που οδηγεί στην Ουκρανία, καθώς η Ουκρανία θα πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες της για ενέργεια.
Στο περιβάλλον αυτό, αν αυξηθούν οι διασυνδέσεις θα διευκολυνθούν οι ανταλλαγές ενέργειας και με την προσθήκη μεγάλης διάρκειας μπαταριών θα εξασφαλίζεται ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, ώστε να μην εξαρτάται η επάρκεια της αγοράς από τις υψηλές προσφορές τις ώρες που λείπει η απαραίτητη ενέργεια από το σύστημα.
Η αυξανόμενη διείσδυση ΑΠΕ (και κυρίως φ/β) μεταβάλλει ριζικά το προφίλ ζήτησης. Εξαιτίας της στοχαστικότητας των ΑΠΕ, το σύστημα καλείται να καλύψει φορτία μέσω άμεσης ενεργοποίησης ευέλικτων μονάδων, κυρίως φυσικού αερίου, ώστε να διασφαλιστεί η επάρκεια και η σταθερότητα του δικτύου απέναντι στις έντονες διακυμάνσεις που προκαλούν οι ΑΠΕ.
Μελλοντικά, οι τεχνολογίες αποθήκευσης (μπαταρίες διάρκειας 2h/4h) θα υποστηρίξουν την ευστάθεια του συστήματος και τη μείωση των περικοπών ΑΠΕ, ενώ όταν οι τεχνολογίες Long-Duration Storage ή/και η παραγωγή υδρογόνου καταστούν τεχνολογικά ώριμες και οικονομικά βιώσιμες λύσεις θα οδηγηθούμε σε συστήματα πλήρως ανεξάρτητα της συμβατικής παραγωγής.
Με στόχο την αύξηση της αποθήκευσης ενέργειας, έχουν γίνει ήδη 3 δημοπρασίες για την χορήγηση επενδυτικής και λειτουργικής ενίσχυσης μπαταριών, οι οποίες βρίσκονται υπό υλοποίηση. Σύντομα αναμένουμε τα πρώτα έργα αποθήκευσης να λειτουργήσουν στο σύστημα.
Διαβάστε επίσης: Ρεύμα: Στο ύψος-ρεκόρ 3,4 δισ. ευρώ οι απλήρωτοι λογαριασμοί - Μέτρα για τον περιορισμό τους
Δύο προβλήματα που πρέπει να λυθούν
Οι ρευματοκλοπές και ο ενεργειακός τουρισμός αποτελούν δύο προβλήματα που αν αντιμετωπιστούν θα μειώσουν τα κόστη στην αγορά ενέργειας, είναι οι στρεβλώσεις της ελληνικής αγοράς, που αυξάνουν τα κόστη.
Σύμφωνα με στοιχεία, οι ρευματοκλοπές έχουν αυξηθεί ανησυχητικά. Με βάση υπολογισμούς της ΡΑΑΕΥ, στη χαμηλή τάση οι συνολικές απώλειες για το Α εξάμηνο 2022 ανέρχονται σε περίπου 17,58% επί της πραγματικά καταναλωθείσας ενέργειας, ποσοστό εξόχως υψηλό που μεταφράζεται σε κόστος για τους προμηθευτές και που εν τέλει μετακυλίεται στον τελικό καταναλωτή.
Μια δεύτερη στρέβλωση δημιουργεί το φαινόμενο του ενεργειακού τουρισμού που αφορά σε ληξιπρόθεσμες οφειλές καταναλωτών χωρίς να διακοπεί η ηλεκτροδότησή τους και έχοντας παράλληλα αλλάξει πάροχο.
Σύμφωνα με τη ΡΑΕ τα χρέη που προκύπτουν από τον ενεργειακό τουρισμό ανέρχονται για το 2024 σε 1,65 δισ. ευρώ[Έκθεση Λιανικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας 2024, ΡΑΕΕΥ].